ဘုန္းဘုန္းရဲ႕ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးခဲ့တဲ့ ေတြးမိသမွ် စာစုမ်ားထဲက စာဖတ္သူမ်ားကုိ အားျဖစ္ေစမယ့္ သတိေပးစကား ႏွလုံးသား အာဟာရေလးမ်ားကုိ ထုတ္ႏႈတ္ၿပီး ျပန္လည္တင္ျပ ေပးလုိက္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ စာတစ္ပုဒ္လုံးကုိ ဖတ္ရတာထက္ စာတစ္ပုိဒ္ေလာက္၊ စာတစ္ေၾကာင္းေလာက္၊ စကားလုံးတစ္လုံးေလာက္က စိတ္အားအင္ကုိ ပုိၿပီးျဖစ္ေစတတ္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္အင္အား အသိတရားေလးမ်ား တုိးပြားေစဖုိ႔ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ေကာက္ခ်က္ေလးမ်ားကုိ ထပ္မံတင္ျပလုိက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဖတ္မွတ္က်င့္ႀကံၿပီး တစ္ဆင့္ ျပန္လည္ မွ်ေ၀ႏုိင္ၾကပါေစ…
တကယ္ျဖစ္ခ်င္ရင္ တကယ္လုပ္…
ဘာမွမလုပ္ရင္ ဘာမွမျဖစ္သလုိ တစ္ခုခုကုိ လုပ္ေနရင္လည္း အလုပ္ကေန ျပန္ၿပီးအက်ိဳးသက္ေရာက္ေစတယ္ ဆုိတာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့သူတုိင္း ခံစားရတဲ့ လက္ေတြ႕က်တဲ့ သာဓကတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဘာမွမျဖစ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ဘာမွမလုပ္ဘဲ ေနလုိ႔ရေပမယ့္ တစ္ခုခုျဖစ္ခ်င္ရင္ေတာ့ တစ္ခုခုကုိ လုပ္မွျဖစ္မွာပါ။ ဘာမွမလုပ္တဲ့ သူေတြအတြက္ အခ်ိန္ေတြဟာ အခ်ည္းႏွီးပုိေနတတ္၊ အခ်ည္းႏွီး ကုန္ဆုံးေနတတ္ေပမယ့္ အလုပ္လုပ္ေနသူေတြ အတြက္ကေတာ့ အခ်ိန္မေလာက္ဘဲ ရွိတတ္ၿပီး ကုန္ဆုံးသြားသမွ် အခ်ိန္ေတြဟာလည္း အက်ိဳးရွိတဲ့ ကုန္ဆုံးမႈေတြခ်ည္းပါပဲ။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သိေနပါေစ…
တစ္စုံတစ္ခုကုိျဖစ္ေစ တစ္စုံတစ္ေယာက္ကုိျဖစ္ေစ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ မေကာင္းတဲ့စိတ္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အခါ အဲဒီစိတ္ျဖစ္တာကုိ ခ်က္ခ်င္းသိႏုိင္ေအာင္ သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ အဲဒီစိတ္ျဖစ္ခုိက္တြင္ “ငါ့မွာ ဒီစိတ္ျဖစ္ေနပါလား“လုိ႔ု သိလုိက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ အဲဒီစိတ္ဟာေရွ႕ဆက္ မျဖစ္ေတာ့ဘဲ ရပ္တန္႔သြားပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘာစိတ္ျဖစ္ျဖစ္ ျဖစ္ခုိက္ကုိ သိေအာင္ႀကိဳးစားပါလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
မစြဲလန္းမိပါေစနဲ႔…
စဲြလန္းမိရင္္ အမွန္ကုိ မျမင္ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ မၿမဲတဲ့သေဘာကုိ ၿမဲတယ္လုိ႔ ထင္လာတတ္ၿပီး မရွိကုိ အရွိလုိ႔ု ထင္လာတတ္ပါတယ္။ မပုိင္တာကုိ ပုိင္တယ္လုိ႔ ထင္လာတတ္ၿပီး ငါမဟုတ္သည္ကုိ ငါဟုထင္လာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ငါ၊ ငါ့ဥစၥာ၊ ငါ့ရာထူး၊ ငါ့ဂုဏ္၀ါစတဲ့ ငါစဲြမ်ားျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ကာ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာနစသည္ ၿပိဳင္လာၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ အေကာင္းပဲျဖစ္ျဖစ္ အဆုိးပဲျဖစ္ျဖစ္ စဲြလန္းမိရင္ မေကာင္းျဖစ္တတ္ၿပီး ဒုကၡေရာက္တတ္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ သတိျပဳရပါမယ္။
သတိ… မွားတတ္သည္…
ေလာကမွာ အမွားဆုိတာ ဘယ္သူမွ မကင္းၾကပါဘူး။ ပုထုဇင္ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္၍လည္း ပုိလုိ႔ေတာင္ အမွားရွိတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီလုိအမွားေတြကုိသာ လုိက္ၿပီးတစ္ခုခ်င္း အျပစ္ပုံခ်ေနၾကမယ္ဆုိရင္ အမွားဟာ အမွန္ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ အၿငိဳးအေတးေတြပဲမ်ားလာကာ အဆုံးမသတ္ႏုိင္ ျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။ မာနေတြၿပိဳင္ကာ အႏုိင္ျပဳလာတတ္ပါတယ္။ အမွားတစ္ခုကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး မေကာင္းမႈေတြ လုပ္ျဖစ္လာတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီလုိ မေကာင္းမႈေတြအထိ လုပ္လာတတ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ဒီဘ၀မွာတင္မဟုတ္ဘဲ ေနာင္သံသရာအထိ အက်ိဳးဆက္ေတြ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ ေနာင္ဘ၀အထိ ပါလာၿပီဆုိရင္ေတာ့ သံသရာက ရွည္လာေလၿပီေပါ့။ ဒီဘ၀မွာေတာင္ ဒီလုိဒုကၡေတြနဲ႔ က်င္လည္ေနၾကရတာ ေနာင္သံသရာအထိ ပါသြားၿပီဆုိရင္ေတာ့ ဘ၀အဆက္ဆက္ ဒုကၡေတြက ေျပာမျပႏုိင္ေအာင္ပါပဲ။ ရွည္လုိက္မယ့္ သံသရာကလည္း ခံေပေတာ့လုိ႔ပဲ ဆုိရေတာ့မလုိ မဆုံးႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အမွားမကင္းတဲ့ ပုထုဇင္လူသားေတြ ျဖစ္ေနၾကတဲ့အတြက္္ ဒီအမွားကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး သံသရာ မရွည္ၾကဖုိ႔၊ သူမွားတယ္၊ ကုိယ္မွန္တယ္ဆုိၿပီး မာနေတြ မၿပိဳင္မိၾကဖုိ႔၊ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ခြင့္လႊတ္ၿပီး သီးခံခ၀ါခ်ႏုိင္ဖုိ႔ သတိျပဳသင့္ၾကပါတယ္။
အေနေခ်ာင္ အေသၾကပ္၊ အေနၾကပ္ အေသေခ်ာင္…
တကယ္ေတာ့ ေလာကႀကီးမွာ ေနဖုိ႔ခက္သေလာက္ ေသဖုိ႔လည္း ခက္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေနဖုိ႔ႀကိဳးစားၾကသလုိ ေသဖုိ႔လည္းႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ အေနေခ်ာင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားၾကသလုိ အေသေခ်ာင္ဖုိ႔လည္း ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ အေနေခ်ာင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားရင္း အေသမေခ်ာင္ဘဲ ျဖစ္ေနၾကတာေတြပဲ မ်ားေနတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါး အမိန္႔ရွိဖူးတာ အမွတ္ရမိပါတယ္။ ``အေနေခ်ာင္ရင္ အေသၾကပ္မယ္၊ အေနၾကပ္မွ အေသေခ်ာင္မယ္``တဲ့။
အျပစ္မတင္မိၾကပါေစနဲ႔…
တကယ္ေတာ့ အျပစ္တင္တတ္တဲ့ အက်င့္ရွိတာ လူတစ္ေယာက္အတြက္ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာ မဟုတ္ပါဘူး။ အျပစ္တင္တတ္တယ္ဆုိကတည္းက အျပစ္ၾကည့္တတ္လုိ႔ အျပစ္တင္တတ္တာပါ။ အျပစ္ၾကည့္တတ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ကုသုိလ္စိတ္နဲ႔ ၾကည့္တာမဟုတ္ဘူး ဆုိတာေသခ်ာပါတယ္။ ဒါဆုိရင္ အကုသုိလ္ပဲေပါ့။ ဟုတ္ပါတယ္။ အျပစ္ဆုိတာ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ မေကာင္းတဲ့အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအျပစ္ကုိ ၾကည့္တတ္တဲ့သူဆုိရင္လည္း မေကာင္းတဲ့အခ်က္ကုိ ျမင္တတ္တဲ့အတြက္ မေကာင္းတဲ့စိတ္ပဲ အရင္ျဖစ္မွာပါ။ မေကာင္းတဲ့စိတ္ျဖစ္ရင္ အကုသုိလ္စိတ္ျဖစ္ၿပီး အေယာနိေသာ မနသိကာရ ဆုိတဲ့ မေကာင္းတဲ့ ႏွလုံးသြင္းစိတ္ထား ျဖစ္ပါတယ္။ အေယာနိေသာမနသိကာရ ျဖစ္ေနတဲ့ သူတစ္ေယာက္ဟာ ကုသုိလ္ျဖစ္ဖုိ႔လည္း ခက္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘာပဲၾကည့္ၾကည့္ ဘာပဲေတြးေတြး အကုသုိလ္မျဖစ္ေအာင္ ေယာနိေသာမနသိကာရ စိတ္ေလးနဲ႔ အေကာင္းဘက္က ၾကည့္တတ္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အေကာင္းဘက္က ၾကည့္တတ္ၾကမယ္ဆုိရင္ ဘာကုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္သူ႔ကုိပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အမွီျပဳၿပီး အကုသုိလ္စိတ္ျဖစ္ဖုိ႔ ခက္ခဲသြားတတ္ပါတယ္။
ကုိယ့္ကုိယ္ကုိသာ ၿပိဳင္လုိက္ပါ…
မၿပိဳင္နဲ႔ ဆုိေပမယ့္။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိေတာ့ ၿပိဳင္ေနရပါမယ္။ ယေန႔ငါနဲ႔ မနက္ျဖန္ငါဟာ မတူေအာင္ ၿပိဳင္ေနရပါမယ္။ မေကာင္းၿပိဳင္ဖုိ႔ မဟုတ္၊ အေကာင္းၿပိဳင္ဖုိ႔ပါ။ ယေန႔ငါဟာ ကံငါးပါးမလုံေသးေပမယ့္ မနက္ျဖန္ငါကေတာ့ ကံငါးပါးလုံေစရမယ္လုိ႔ ၿပိဳင္ရပါမယ္။ ယေန႔ငါဟာ ကုိယ္က်င့္တရား မေကာင္းေပမယ့္ မနက္ျဖန္ငါကေတာ့ ကုိယ္က်င့္တရားေကာင္းရမယ္လုိ႔ ၿပိဳင္ရပါမယ္။ ယေန႔ငါဟာ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာ အလုပ္ေတြကုိ ဒီေလာက္ပဲ လုပ္ႏုိင္ေသးေပမယ့္ မနက္ျဖန္ငါကေတာ့ ဒီထက္ပုိၿပီး လုပ္ႏုိင္ရမယ့္လုိ႔ ၿပိဳင္ရပါမယ္။ ဒီေန႔ငါဟာ စိတ္ထားေလးေတြကုိ ဒီေလာက္ပဲ ျပဳျပင္ႏုိင္ေသးေပမယ့္ မနက္ျဖန္ငါကေတာ့ ဒီထက္ပုိၿပီး ျပဳျပင္ႏုိင္ရမယ္လုိ႔ ၿပိဳင္ရပါမယ္။
ရတာမလုိ လုိတာမရ ဤေလာက…
သတၱ၀ါေတြဟာ ရေနတာကုိ မေက်နပ္ႏုိင္၊ မတင္းတိမ္ႏုိင္ျဖစ္တတ္ၿပီး မရေသးတာကုိ လုိခ်င္တတ္တာ သဘာ၀ျဖစ္ေပမယ့္ ရွိသမွ်အတုိင္းအတာ၊ ရသမွ်အတုိင္းအတာ၊ ကံေပးသမွ် အတုိင္းအတာေလးနဲ႔ေတာ့ ေရာင့္ရဲ႕ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ ဒီလုိမွ မေရာင့္ရဲ႕ႏုိင္ရင္ ရခ်င္မႈ၊ လုိခ်င္မႈ၊ ရသမွ်ကုိ အလုိမက်ႏုိင္မႈ၊ ရၿပီးေတာ့လည္း ထပ္ရခ်င္မႈ၊ သူ႔ရွိတာကုိ အားက်မႈ စတာေတြေၾကာင့္ ဒီဟာေတြေနာက္ကုိ လုိက္ရင္းလုိက္ရင္း မဆုံးႏုိင္ေအာင္ပင္ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ကုိယ္ကဘယ္လုိပဲ လုိခ်င္ရခ်င္ေနေပမယ့္ ေလာကႀကီးဟာ သူ႔သေဘာအတုိင္းသာ ျဖစ္ေနေတာ့ လုိခ်င္တာကုိ ရခ်င္မွလည္း ရႏုိင္မွာ၊ ရတဲ့ဟာလည္း ကုိယ္လုိခ်င္တဲ့ဟာ ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မွာဆုိတာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ရတာမလုိ လုိတာမရတဲ့ ေလာကႀကီးမွာ ရခ်င္မႈေနာက္ေတြပဲ လုိက္မေနၾကပဲ ရသမွ် ရွိသမွ်အေပၚမွာသာ ေရာင့္ရဲႏုိင္ေအာင္၊ ေက်နပ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ၾကပါတယ္။
ေရာင့္ရဲႏုိင္ပါမွ…
“ရွိတာေလးနဲ႔ ေရာင့္ရဲပါ“တဲ့။ ဒီစကားေလးက သိပ္တန္ဘုိးရွိပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပမွာေတာ့ “တု႒ီ သုခါ ယာ ဣတေရန= ရသမွ်၊ ရွိသမွ်နဲ႔ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္ႏုိင္ျခင္းဟာ ခ်မ္းသာ၏“ လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သိၾကတဲ့အတုိင္းပဲ ရတာေလးအေပၚမွာ မေရာင့္ရဲႏုိင္ မေက်နပ္ႏုိင္ၾကေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕က ပုိၿပီးရေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါတယ္။ ပုိၿပီးလုိခ်င္ ပုိၿပီးရခ်င္ေတာ့ တရားတာေရာ မတရားတာေရာ မသိေတာ့ဘဲ ရဖုိ႔တစ္ခုတည္းၾကည့္ၿပီး လုပ္မိၾကရာက ပစၥဳပၸန္မွာေရာ သံသရာမွာပါ ဒုကၡျဖစ္ၾကရပါတယ္။ ရခ်င္တဲ့ လုိခ်င္တဲ့ ေလာဘဆုိတာ အကန္႔ေလးနဲ႔ တားေပးရပါတယ္။ အဲဒါကုိ တု႒ီ (ေရာင့္ရဲတင္းတိမ္ႏုိင္ျခင္း)လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ အကန္႔မထားရင္ ရၿပီးရင္းရခ်င္၊ လုိၿပီးရင္းလုိခ်င္ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ရျပန္ေတာ့လည္း ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္မႈ မျဖစ္ႏုိင္ဘဲ ေနာက္တစ္ခုကုိ ရဖုိ႔အားထုတ္လာတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ မဆုံးႏုိင္ေတာ့ဘဲ ေနာက္ဆုံးေတာ့ အလုိမက်မႈေတြနဲ႔သာ လည္ေနၾကပါေတာ့တယ္။
အနာနဲ႔ ဆား…
ဆားရဲ႕ပင္ကုိ သဘာ၀က ငန္တတ္ပါတယ္။ အငန္ဟာ အနာတစ္ခုခုနဲ႔ ထိေတြရင္ စပ္ျခင္းပူျခင္းကုိ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ အနာမရွိဘဲ သာမန္ဆုိရင္ေတာ့ ဘာခံစားမႈကုိမွ မျဖစ္ေစပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဆားကုိအသုံးျပဳတဲ့သူခ်င္း၊ ဆားကုိ ကုိင္တဲ့သူခ်င္း အတူတူ ဘာအနာမွ မရွိတဲ့သူ ကုိင္တာနဲ႔ အနာရွိတဲ့သူ ကုိင္တာမွာ ခံစားခ်က္ ကြာတယ္လုိ႔ ဆုိတာပါ။ သူမ်ားေတြ ကုိင္တဲ့အခါ ဘာမွမျဖစ္ဘဲ ကုိယ္ကုိင္မွပဲ ပူတယ္စပ္တယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ကုိယ့္မွာ အနာတစ္ခုခု ရွိေနလုိ႔ ျဖစ္တာပါ။ ကုိယ့္မွာ ဘာအနာမွ မရွိရင္ ျဖစ္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။
စိတ္မနာမိပါေစနဲ႔…
အနာ ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ ႐ုပ္မွာျဖစ္တဲ့ အနာရယ္၊ စိတ္မွာျဖစ္တဲ့ အနာရယ္ပါ။ ႐ုပ္မွာျဖစ္တဲ့အနာကေတာ့ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ အနာလုိ႔ေတာင္ ေျပာလုိ႔မရပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိေတာ့ ႐ုပ္တရားကုိက အနာႀကီးျဖစ္ေနတာကုိး။ စိတ္မွာျဖစ္တဲ့ အနာကေတာ့ အလြန္ေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္။ ပုိၿပီးနာက်င္ေလ ပုိၿပီးဒုကၡေရာက္ေလပါပဲ။ ဒီအနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေပ်ာက္ေအာင္ကုဖုိ႔လည္း မလြယ္လွပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္အနာမျဖစ္ေအာင္ အထူးႀကိဳးစားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ စိတ္မွာအနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ အရင္ဆုံးခံစားရတာက ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပါ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အမွီျပဳၿပီး ကုိယ့္စိတ္မွာ အနာျဖစ္ရင္လည္း ကုိယ္ပဲအရင္ခံရမွာျဖစ္ၿပီး သူမ်ားကုိအမွီျပဳၿပီး ျဖစ္ရင္လည္း သူမ်ားထက္အရင္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပဲ နာက်င္ရတာပါ။ ေသခ်ာျပန္ေတြးၾကည့္ေတာ့ စိတ္မွာအနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ ကုိယ့္ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သူ႔ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ နာက်င္စြာ ခံစားလုိက္ရတာကေတာ့ ကုိယ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ၾကြား… ၾကြ… က်…
ျမန္မာအမ်ားစုဟာ အၾကြားသန္ၾကပါတယ္။ မရွိ ရွိတာ ရွာႀကံ ၾကြားတတ္ၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ၾကြားလုိ႔သိတာထက္ မၾကြားဘဲ သိတာက ပုိေကာင္းပါတယ္။ ေသခ်ာေတြးၾကည့္ရင္ အၾကြားလြန္ရင္ ၾကြတတ္ပါတယ္။ ၾကြလာၿပီဆုိရင္ေတာ့ က်ဖုိ႔အတြက္ ေရွးေျပးနိမိတ္ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ မၾကြားမိၾကပါေစနဲ႔။ ၾကြားမိရာက ၾကြလာတတ္ၿပီး ေနာက္ဆုံး က်သြားတတ္ပါတယ္။
တကယ္ျဖစ္ခ်င္ရင္ တကယ္လုပ္…
ဘာမွမလုပ္ရင္ ဘာမွမျဖစ္သလုိ တစ္ခုခုကုိ လုပ္ေနရင္လည္း အလုပ္ကေန ျပန္ၿပီးအက်ိဳးသက္ေရာက္ေစတယ္ ဆုိတာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့သူတုိင္း ခံစားရတဲ့ လက္ေတြ႕က်တဲ့ သာဓကတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဘာမွမျဖစ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ဘာမွမလုပ္ဘဲ ေနလုိ႔ရေပမယ့္ တစ္ခုခုျဖစ္ခ်င္ရင္ေတာ့ တစ္ခုခုကုိ လုပ္မွျဖစ္မွာပါ။ ဘာမွမလုပ္တဲ့ သူေတြအတြက္ အခ်ိန္ေတြဟာ အခ်ည္းႏွီးပုိေနတတ္၊ အခ်ည္းႏွီး ကုန္ဆုံးေနတတ္ေပမယ့္ အလုပ္လုပ္ေနသူေတြ အတြက္ကေတာ့ အခ်ိန္မေလာက္ဘဲ ရွိတတ္ၿပီး ကုန္ဆုံးသြားသမွ် အခ်ိန္ေတြဟာလည္း အက်ိဳးရွိတဲ့ ကုန္ဆုံးမႈေတြခ်ည္းပါပဲ။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သိေနပါေစ…
တစ္စုံတစ္ခုကုိျဖစ္ေစ တစ္စုံတစ္ေယာက္ကုိျဖစ္ေစ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ မေကာင္းတဲ့စိတ္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အခါ အဲဒီစိတ္ျဖစ္တာကုိ ခ်က္ခ်င္းသိႏုိင္ေအာင္ သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ အဲဒီစိတ္ျဖစ္ခုိက္တြင္ “ငါ့မွာ ဒီစိတ္ျဖစ္ေနပါလား“လုိ႔ု သိလုိက္တာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ အဲဒီစိတ္ဟာေရွ႕ဆက္ မျဖစ္ေတာ့ဘဲ ရပ္တန္႔သြားပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘာစိတ္ျဖစ္ျဖစ္ ျဖစ္ခုိက္ကုိ သိေအာင္ႀကိဳးစားပါလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
မစြဲလန္းမိပါေစနဲ႔…
စဲြလန္းမိရင္္ အမွန္ကုိ မျမင္ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ မၿမဲတဲ့သေဘာကုိ ၿမဲတယ္လုိ႔ ထင္လာတတ္ၿပီး မရွိကုိ အရွိလုိ႔ု ထင္လာတတ္ပါတယ္။ မပုိင္တာကုိ ပုိင္တယ္လုိ႔ ထင္လာတတ္ၿပီး ငါမဟုတ္သည္ကုိ ငါဟုထင္လာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ငါ၊ ငါ့ဥစၥာ၊ ငါ့ရာထူး၊ ငါ့ဂုဏ္၀ါစတဲ့ ငါစဲြမ်ားျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ကာ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာနစသည္ ၿပိဳင္လာၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ အေကာင္းပဲျဖစ္ျဖစ္ အဆုိးပဲျဖစ္ျဖစ္ စဲြလန္းမိရင္ မေကာင္းျဖစ္တတ္ၿပီး ဒုကၡေရာက္တတ္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ သတိျပဳရပါမယ္။
သတိ… မွားတတ္သည္…
ေလာကမွာ အမွားဆုိတာ ဘယ္သူမွ မကင္းၾကပါဘူး။ ပုထုဇင္ပုဂၢိဳလ္မ်ားျဖစ္၍လည္း ပုိလုိ႔ေတာင္ အမွားရွိတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီလုိအမွားေတြကုိသာ လုိက္ၿပီးတစ္ခုခ်င္း အျပစ္ပုံခ်ေနၾကမယ္ဆုိရင္ အမွားဟာ အမွန္ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ အၿငိဳးအေတးေတြပဲမ်ားလာကာ အဆုံးမသတ္ႏုိင္ ျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။ မာနေတြၿပိဳင္ကာ အႏုိင္ျပဳလာတတ္ပါတယ္။ အမွားတစ္ခုကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး မေကာင္းမႈေတြ လုပ္ျဖစ္လာတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီလုိ မေကာင္းမႈေတြအထိ လုပ္လာတတ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ဒီဘ၀မွာတင္မဟုတ္ဘဲ ေနာင္သံသရာအထိ အက်ိဳးဆက္ေတြ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ ေနာင္ဘ၀အထိ ပါလာၿပီဆုိရင္ေတာ့ သံသရာက ရွည္လာေလၿပီေပါ့။ ဒီဘ၀မွာေတာင္ ဒီလုိဒုကၡေတြနဲ႔ က်င္လည္ေနၾကရတာ ေနာင္သံသရာအထိ ပါသြားၿပီဆုိရင္ေတာ့ ဘ၀အဆက္ဆက္ ဒုကၡေတြက ေျပာမျပႏုိင္ေအာင္ပါပဲ။ ရွည္လုိက္မယ့္ သံသရာကလည္း ခံေပေတာ့လုိ႔ပဲ ဆုိရေတာ့မလုိ မဆုံးႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အမွားမကင္းတဲ့ ပုထုဇင္လူသားေတြ ျဖစ္ေနၾကတဲ့အတြက္္ ဒီအမွားကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး သံသရာ မရွည္ၾကဖုိ႔၊ သူမွားတယ္၊ ကုိယ္မွန္တယ္ဆုိၿပီး မာနေတြ မၿပိဳင္မိၾကဖုိ႔၊ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ခြင့္လႊတ္ၿပီး သီးခံခ၀ါခ်ႏုိင္ဖုိ႔ သတိျပဳသင့္ၾကပါတယ္။
အေနေခ်ာင္ အေသၾကပ္၊ အေနၾကပ္ အေသေခ်ာင္…
တကယ္ေတာ့ ေလာကႀကီးမွာ ေနဖုိ႔ခက္သေလာက္ ေသဖုိ႔လည္း ခက္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေနဖုိ႔ႀကိဳးစားၾကသလုိ ေသဖုိ႔လည္းႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ အေနေခ်ာင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားၾကသလုိ အေသေခ်ာင္ဖုိ႔လည္း ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ အေနေခ်ာင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားရင္း အေသမေခ်ာင္ဘဲ ျဖစ္ေနၾကတာေတြပဲ မ်ားေနတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါး အမိန္႔ရွိဖူးတာ အမွတ္ရမိပါတယ္။ ``အေနေခ်ာင္ရင္ အေသၾကပ္မယ္၊ အေနၾကပ္မွ အေသေခ်ာင္မယ္``တဲ့။
အျပစ္မတင္မိၾကပါေစနဲ႔…
တကယ္ေတာ့ အျပစ္တင္တတ္တဲ့ အက်င့္ရွိတာ လူတစ္ေယာက္အတြက္ ေကာင္းတဲ့လကၡဏာ မဟုတ္ပါဘူး။ အျပစ္တင္တတ္တယ္ဆုိကတည္းက အျပစ္ၾကည့္တတ္လုိ႔ အျပစ္တင္တတ္တာပါ။ အျပစ္ၾကည့္တတ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ကုသုိလ္စိတ္နဲ႔ ၾကည့္တာမဟုတ္ဘူး ဆုိတာေသခ်ာပါတယ္။ ဒါဆုိရင္ အကုသုိလ္ပဲေပါ့။ ဟုတ္ပါတယ္။ အျပစ္ဆုိတာ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ မေကာင္းတဲ့အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအျပစ္ကုိ ၾကည့္တတ္တဲ့သူဆုိရင္လည္း မေကာင္းတဲ့အခ်က္ကုိ ျမင္တတ္တဲ့အတြက္ မေကာင္းတဲ့စိတ္ပဲ အရင္ျဖစ္မွာပါ။ မေကာင္းတဲ့စိတ္ျဖစ္ရင္ အကုသုိလ္စိတ္ျဖစ္ၿပီး အေယာနိေသာ မနသိကာရ ဆုိတဲ့ မေကာင္းတဲ့ ႏွလုံးသြင္းစိတ္ထား ျဖစ္ပါတယ္။ အေယာနိေသာမနသိကာရ ျဖစ္ေနတဲ့ သူတစ္ေယာက္ဟာ ကုသုိလ္ျဖစ္ဖုိ႔လည္း ခက္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘာပဲၾကည့္ၾကည့္ ဘာပဲေတြးေတြး အကုသုိလ္မျဖစ္ေအာင္ ေယာနိေသာမနသိကာရ စိတ္ေလးနဲ႔ အေကာင္းဘက္က ၾကည့္တတ္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အေကာင္းဘက္က ၾကည့္တတ္ၾကမယ္ဆုိရင္ ဘာကုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္သူ႔ကုိပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အမွီျပဳၿပီး အကုသုိလ္စိတ္ျဖစ္ဖုိ႔ ခက္ခဲသြားတတ္ပါတယ္။
ကုိယ့္ကုိယ္ကုိသာ ၿပိဳင္လုိက္ပါ…
မၿပိဳင္နဲ႔ ဆုိေပမယ့္။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိေတာ့ ၿပိဳင္ေနရပါမယ္။ ယေန႔ငါနဲ႔ မနက္ျဖန္ငါဟာ မတူေအာင္ ၿပိဳင္ေနရပါမယ္။ မေကာင္းၿပိဳင္ဖုိ႔ မဟုတ္၊ အေကာင္းၿပိဳင္ဖုိ႔ပါ။ ယေန႔ငါဟာ ကံငါးပါးမလုံေသးေပမယ့္ မနက္ျဖန္ငါကေတာ့ ကံငါးပါးလုံေစရမယ္လုိ႔ ၿပိဳင္ရပါမယ္။ ယေန႔ငါဟာ ကုိယ္က်င့္တရား မေကာင္းေပမယ့္ မနက္ျဖန္ငါကေတာ့ ကုိယ္က်င့္တရားေကာင္းရမယ္လုိ႔ ၿပိဳင္ရပါမယ္။ ယေန႔ငါဟာ ဒါန၊ သီလ၊ ဘာ၀နာ အလုပ္ေတြကုိ ဒီေလာက္ပဲ လုပ္ႏုိင္ေသးေပမယ့္ မနက္ျဖန္ငါကေတာ့ ဒီထက္ပုိၿပီး လုပ္ႏုိင္ရမယ့္လုိ႔ ၿပိဳင္ရပါမယ္။ ဒီေန႔ငါဟာ စိတ္ထားေလးေတြကုိ ဒီေလာက္ပဲ ျပဳျပင္ႏုိင္ေသးေပမယ့္ မနက္ျဖန္ငါကေတာ့ ဒီထက္ပုိၿပီး ျပဳျပင္ႏုိင္ရမယ္လုိ႔ ၿပိဳင္ရပါမယ္။
ရတာမလုိ လုိတာမရ ဤေလာက…
သတၱ၀ါေတြဟာ ရေနတာကုိ မေက်နပ္ႏုိင္၊ မတင္းတိမ္ႏုိင္ျဖစ္တတ္ၿပီး မရေသးတာကုိ လုိခ်င္တတ္တာ သဘာ၀ျဖစ္ေပမယ့္ ရွိသမွ်အတုိင္းအတာ၊ ရသမွ်အတုိင္းအတာ၊ ကံေပးသမွ် အတုိင္းအတာေလးနဲ႔ေတာ့ ေရာင့္ရဲ႕ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ ဒီလုိမွ မေရာင့္ရဲ႕ႏုိင္ရင္ ရခ်င္မႈ၊ လုိခ်င္မႈ၊ ရသမွ်ကုိ အလုိမက်ႏုိင္မႈ၊ ရၿပီးေတာ့လည္း ထပ္ရခ်င္မႈ၊ သူ႔ရွိတာကုိ အားက်မႈ စတာေတြေၾကာင့္ ဒီဟာေတြေနာက္ကုိ လုိက္ရင္းလုိက္ရင္း မဆုံးႏုိင္ေအာင္ပင္ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ကုိယ္ကဘယ္လုိပဲ လုိခ်င္ရခ်င္ေနေပမယ့္ ေလာကႀကီးဟာ သူ႔သေဘာအတုိင္းသာ ျဖစ္ေနေတာ့ လုိခ်င္တာကုိ ရခ်င္မွလည္း ရႏုိင္မွာ၊ ရတဲ့ဟာလည္း ကုိယ္လုိခ်င္တဲ့ဟာ ျဖစ္ခ်င္မွျဖစ္မွာဆုိတာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ရတာမလုိ လုိတာမရတဲ့ ေလာကႀကီးမွာ ရခ်င္မႈေနာက္ေတြပဲ လုိက္မေနၾကပဲ ရသမွ် ရွိသမွ်အေပၚမွာသာ ေရာင့္ရဲႏုိင္ေအာင္၊ ေက်နပ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ၾကပါတယ္။
ေရာင့္ရဲႏုိင္ပါမွ…
“ရွိတာေလးနဲ႔ ေရာင့္ရဲပါ“တဲ့။ ဒီစကားေလးက သိပ္တန္ဘုိးရွိပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပမွာေတာ့ “တု႒ီ သုခါ ယာ ဣတေရန= ရသမွ်၊ ရွိသမွ်နဲ႔ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္ႏုိင္ျခင္းဟာ ခ်မ္းသာ၏“ လုိ႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သိၾကတဲ့အတုိင္းပဲ ရတာေလးအေပၚမွာ မေရာင့္ရဲႏုိင္ မေက်နပ္ႏုိင္ၾကေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕က ပုိၿပီးရေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါတယ္။ ပုိၿပီးလုိခ်င္ ပုိၿပီးရခ်င္ေတာ့ တရားတာေရာ မတရားတာေရာ မသိေတာ့ဘဲ ရဖုိ႔တစ္ခုတည္းၾကည့္ၿပီး လုပ္မိၾကရာက ပစၥဳပၸန္မွာေရာ သံသရာမွာပါ ဒုကၡျဖစ္ၾကရပါတယ္။ ရခ်င္တဲ့ လုိခ်င္တဲ့ ေလာဘဆုိတာ အကန္႔ေလးနဲ႔ တားေပးရပါတယ္။ အဲဒါကုိ တု႒ီ (ေရာင့္ရဲတင္းတိမ္ႏုိင္ျခင္း)လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ အကန္႔မထားရင္ ရၿပီးရင္းရခ်င္၊ လုိၿပီးရင္းလုိခ်င္ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ရျပန္ေတာ့လည္း ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္မႈ မျဖစ္ႏုိင္ဘဲ ေနာက္တစ္ခုကုိ ရဖုိ႔အားထုတ္လာတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ မဆုံးႏုိင္ေတာ့ဘဲ ေနာက္ဆုံးေတာ့ အလုိမက်မႈေတြနဲ႔သာ လည္ေနၾကပါေတာ့တယ္။
အနာနဲ႔ ဆား…
ဆားရဲ႕ပင္ကုိ သဘာ၀က ငန္တတ္ပါတယ္။ အငန္ဟာ အနာတစ္ခုခုနဲ႔ ထိေတြရင္ စပ္ျခင္းပူျခင္းကုိ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ အနာမရွိဘဲ သာမန္ဆုိရင္ေတာ့ ဘာခံစားမႈကုိမွ မျဖစ္ေစပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဆားကုိအသုံးျပဳတဲ့သူခ်င္း၊ ဆားကုိ ကုိင္တဲ့သူခ်င္း အတူတူ ဘာအနာမွ မရွိတဲ့သူ ကုိင္တာနဲ႔ အနာရွိတဲ့သူ ကုိင္တာမွာ ခံစားခ်က္ ကြာတယ္လုိ႔ ဆုိတာပါ။ သူမ်ားေတြ ကုိင္တဲ့အခါ ဘာမွမျဖစ္ဘဲ ကုိယ္ကုိင္မွပဲ ပူတယ္စပ္တယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ကုိယ့္မွာ အနာတစ္ခုခု ရွိေနလုိ႔ ျဖစ္တာပါ။ ကုိယ့္မွာ ဘာအနာမွ မရွိရင္ ျဖစ္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။
စိတ္မနာမိပါေစနဲ႔…
အနာ ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ ႐ုပ္မွာျဖစ္တဲ့ အနာရယ္၊ စိတ္မွာျဖစ္တဲ့ အနာရယ္ပါ။ ႐ုပ္မွာျဖစ္တဲ့အနာကေတာ့ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ အနာလုိ႔ေတာင္ ေျပာလုိ႔မရပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိေတာ့ ႐ုပ္တရားကုိက အနာႀကီးျဖစ္ေနတာကုိး။ စိတ္မွာျဖစ္တဲ့ အနာကေတာ့ အလြန္ေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္။ ပုိၿပီးနာက်င္ေလ ပုိၿပီးဒုကၡေရာက္ေလပါပဲ။ ဒီအနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေပ်ာက္ေအာင္ကုဖုိ႔လည္း မလြယ္လွပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္အနာမျဖစ္ေအာင္ အထူးႀကိဳးစားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ စိတ္မွာအနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ အရင္ဆုံးခံစားရတာက ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပါ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အမွီျပဳၿပီး ကုိယ့္စိတ္မွာ အနာျဖစ္ရင္လည္း ကုိယ္ပဲအရင္ခံရမွာျဖစ္ၿပီး သူမ်ားကုိအမွီျပဳၿပီး ျဖစ္ရင္လည္း သူမ်ားထက္အရင္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပဲ နာက်င္ရတာပါ။ ေသခ်ာျပန္ေတြးၾကည့္ေတာ့ စိတ္မွာအနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ ကုိယ့္ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သူ႔ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ နာက်င္စြာ ခံစားလုိက္ရတာကေတာ့ ကုိယ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ၾကြား… ၾကြ… က်…
ျမန္မာအမ်ားစုဟာ အၾကြားသန္ၾကပါတယ္။ မရွိ ရွိတာ ရွာႀကံ ၾကြားတတ္ၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ၾကြားလုိ႔သိတာထက္ မၾကြားဘဲ သိတာက ပုိေကာင္းပါတယ္။ ေသခ်ာေတြးၾကည့္ရင္ အၾကြားလြန္ရင္ ၾကြတတ္ပါတယ္။ ၾကြလာၿပီဆုိရင္ေတာ့ က်ဖုိ႔အတြက္ ေရွးေျပးနိမိတ္ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ မၾကြားမိၾကပါေစနဲ႔။ ၾကြားမိရာက ၾကြလာတတ္ၿပီး ေနာက္ဆုံး က်သြားတတ္ပါတယ္။
0 မွတ္ခ်က္မ်ား (...ေရးရန္):
Post a Comment