ဘာအေကာင္းဆုံးလဲ
ဘုန္းဘုန္းတုိ႔ ကုိရီးယားႏုိင္ငံ၊ ဒယ္ဂူးၿမိဳ႕ စိတၱသုခ ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမွာ လစဥ္တစ္လတစ္ႀကိမ္ တရားပဲြမ်ားနဲ႔ ေရႊျမန္မာေတြ႕ဆုံပဲြမ်ားကုိ ဒီႏွစ္ ၂၀၁၁ခုႏွစ္ (၂)လပုိင္းကစၿပီး ေက်ာင္းအက်ိဳးေဆာင္ ဒကာေတာ္မ်ားရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ လစဥ္က်င္းပ ျပဳလုပ္လာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အရင္တုန္းက သီးသန္႔သတ္မွတ္ခ်က္ မရွိဘဲ အေျခအေနအရ သာေရးနာေရးပြဲမ်ား လုပ္ျဖစ္ခဲ့ၾကေပမယ့္ အခုလုိ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ေလး လုပ္ျဖစ္ဖုိ႔ကေတာ့ ဒီႏွစ္မွ စလုပ္ျဖစ္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမိျမန္မာျပည္ကေန ထြက္ခြါလာၿပီး ကုိယ့္စိတ္နဲ႔ သူမ်ားကုိယ္ျဖစ္ကာ တနဂၤေႏြလုိ ေန႔မ်ိဳးေတြေတာင္မွ ကုိယ္ပုိင္အခ်ိန္ ျဖစ္ခြင့္မရၾကတဲ့ ဘုန္းဘုန္းတုိ႔ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြအတြက္ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ တစ္လတစ္ခါေလာက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေက်ာင္းကန္ဘုရားနဲ႔ နီးေစဖုိ႔၊ တစ္လုံးတစ္ပါဒပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘာသာတရားအသိ တုိးေစဖုိ႔၊ ျမန္မာလူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈ ရေစဖုိ႔ စတဲ့စတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဒီပဲြေလးေတြကုိ လုပ္ေပးျဖစ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတာင္ တစ္ခ်ိဳ႕က ဒီလုိတရားပဲြမ်ိဳးကုိ လာခ်င္ေပမယ့္ တနဂၤေႏြေန႔ကုိ မျဖစ္မေန အလုပ္ ဆင္းေပးေနရတဲ့ သူေတြက ရွိေနျပန္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကလည္း တရားပဲြကုိ မလာႏုိင္ေပမယ့္ တရားပဲြမွာ ေဟာတဲ့တရားကုိေတာ့ သိရွိမွတ္သားလုိၾကဟန္ ရွိပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ျဖစ္ႏုိင္ရင္ တရားပဲြမွာ ေဟာတဲ့တရားကုိ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ပုိ႔စ္ေရးၿပီး တင္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းပန္ေလွ်ာက္ထားလာတာေတြ ရွိပါတယ္။။ ဒါေၾကာင့္ ဘုန္းဘုန္းလည္း သူတုိ႔သူတုိ႔ေလးေတြရဲ႕ ဆႏၵအရ လစဥ္ေဟာၾကားတဲ့ တရားအႏွစ္ခ်ဳပ္ကုိ ျပန္လည္ေရြးႏႈတ္ကာ အခုလုိ တင္ျပျဖစ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၇-၂-၂၀၁၁ရက္၊ တနဂၤေႏြေန႔မွာ ေဟာၾကားေပးျဖစ္ခဲ့တဲ့ တရားေခါင္းစဥ္ေလးကေတာ့ “ဘာအေကာင္းဆုံးလဲ” ဆုိတဲ့ တရားေတာ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘာအေကာင္းဆုံးလဲလုိ႔ေမးရင္ လူအေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ကုိယ္အလုိလားဆုံးအရာ၊ အႏွစ္သက္ဆုံးအရာကုိ အေကာင္းဆုံးလုိ႔ပဲ ေျပာၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးသူေတြနဲ႔ အတူတကြ ေနထုိင္ရတာကုိ လုိခ်င္တဲ့သူေတြကလည္း ဒီလုိခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္သူေတြနဲ႔ အတူတကြ ေနရျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံးလုိ႔ ေျပာၾကမွာ ျဖစ္သလုိ မခ်စ္မႏွစ္သက္သူေတြနဲ႔ အတူေနရတဲ့ သူေတြကလည္း ဒီလုိသူေတြနဲ႔ မေနရဘူးသာဆုိရင္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေကာင္းဆုံးပဲလုိ႔ ေျပာၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိပါပဲ ႀကိဳက္တဲ့ပစၥည္း၊ ႀကိဳက္တဲ့အစားအစာ၊ ႀကိဳက္တဲ့ေနရာ၊ စတာေတြကုိ လုိခ်င္ေတာင့္တခ်ိန္မွာ ရရွိ၊ ေရာက္ရွိလာခဲ့ရင္ သူတုိ႔အတြက္ အေကာင္းဆုံးပဲလုိ႔ ေျပာၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လုိခ်င္တဲ့အရာေတြ ရလာတဲ့အခါ အေကာင္းဆုံးလုိ႔ ေျပာေလ့ရွိတတ္ၾကသလုိ၊ မလုိခ်င္တဲ့အရာေတြ မရွိေတာ့တဲ့အခါ၊ ေရာက္မလာတဲ့အခါဆုိရင္လည္း အေကာင္းဆုံးလုိ႔ ေျပာေလ့ရွိတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ လူအေတာ္မ်ားမ်ား ေတာင့္တတတ္တဲ့ အေကာင္းဆုံးအရာ၊ အေကာင္းဆုံး သေဘာတရားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဗုဒၶစာေပမွာေတာ့ ဒီအေကာင္းဆုံးဆုိတဲ့ စကားလုံးကုိ “ပရမ”ဆုိတဲ့ ေဝါဟာရနဲ႔ တစ္ခါတေလ ေျပာဆုိသုံးႏႈန္းေလ့ ရွိတတ္ပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶကုိယ္ေတာ္တုိင္လည္း ဒီပရမဆုိတဲ့ စကားလုံးကုိ အသုံးျပဳၿပီး ေလာကမွာ ပရမတရား ေလးပါးရွိေၾကာင္း ေဟာျပေတာ္မူပါတယ္။ ျမန္မာလုိဆုိရင္ေတာ့ အေကာင္းဆုံးတရား ေလးပါးေပါ့။ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္က ပရမတရားေလးပါးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔
“အာေရာဂ် ပရမာ လာဘာ၊ သႏၲဳ႒ီ ပရမံ ဓနံ။
ဝိႆာသ ပရမာ ဉာတိ၊ နိဗၺာန ပရမံ သုခံ” ဆုိၿပီး တရားစကား ေဟာၾကားေပးေတာ္မူထားပါတယ္။ ဒီစကားေတာ္ရဲ႕ ဆုိလုိရင္း အဓိပၸါယ္က
- က်န္းမာျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံး လာဘ္လာဘ
- ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံး စည္းစိမ္ဥစၥာ
- ခ်စ္ကၽြမ္းဝင္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံး ေဆြမ်ိဳး
- နိဗၺာန္ခ်မ္းသာသည္ အေကာင္းဆုံး ခ်မ္းသာ ဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလးမ်ိဳးဟာ ဘုရားေဟာတဲ့ ပရမတရားေခၚ အေကာင္းဆုံးတရား ေလးပါးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီတရားေတာ္ကုိ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ ေကာသလမင္းႀကီးကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ေဟာေတာ္မူတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာသလမင္းႀကီးဟာ အစားအလြန္ႀကီးတဲ့ ရွင္ဘုရင္တစ္ပါး ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ စားလဲဆုိရင္ တစ္ခါစားရင္ ဆန္တစ္စိပ္ခ်က္ ကုန္ေအာင္စားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အဲဒီလုိ အစားႀကီးတဲ့ ဘုရင္ႀကီးဟာ တစ္ေန႔ေတာ့ နံနက္စာ ပဲြေတာ္တည္ၿပီး ထမင္းဆိပ္တက္ေနခ်ိန္မွာ ဘုရားေက်ာင္းကုိသြားၿပီး ဘုရားတရားေဟာေနတဲ့ တရားပဲြတစ္ေနရာမွာ သြားငုိက္ေနပါတယ္။ ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ အေျခအေနကုိ သိေနရတဲ့ ဘုရားရွင္ဟာ တရားေဟာၿပီးေတာ့ ဘုရင္ႀကီးကုိ “အစားမ်ားျခင္း၊ အစားႀကီးျခင္းဟာ ဆင္းရဲငုိက္မ်ည္းျခင္းကုိ ျဖစ္တတ္ေၾကာင္း၊ အစားအစာဆုိတာ အတုိင္းအရွည္ကုိသိၿပီး စာတာေကာင္းေၾကာင္း” မိန္ၾကားရင္း ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ တူေတာ္ေမာင္ သုဒႆနကုိ ဘုရင္ႀကီးပဲြေတာ္တည္ေနတဲ့အခ်ိန္ ေနာက္ဆုံးထမင္းလုပ္ကုိ မစားဖုိ႔ သတိေပးကာ အဲဒီေနာက္ဆုံးလုပ္ ထမင္းရဲ႕ ဆန္အေရအတြက္အတုိင္း ထမင္းခ်က္တဲ့အခါ ေလ်ာ့ေလ်ာ့ခ်က္သြားဖုိ႔ မွာၾကားေတာ္မူပါတယ္။ သုဒႆနလည္း ဘုရားရွင္မွာၾကားတဲ့အတုိင္း ဘုရင္ႀကီး ပဲြေတာ္တည္တဲ့အခါတုိင္း ေနာက္ဆုံးထမင္းလုပ္ကုိ မစားျဖစ္ေအာင္ သတိေပးရင္း အဲဒီထမင္းလုပ္ အေရအတြက္အတုိင္း ဆန္ကုိေလ်ာ့ေလ်ာ့ခ်က္ၿပီး စားေစခဲ့ရာ ေနာက္ဆုံးမွာ ဆန္တစ္စိပ္ခ်က္စားတဲ့ ဘုရင္ႀကီးဟာ ဆန္တစ္ကြမ္းစား (တစ္စလယ္)ခ်က္ပဲ စားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အစားအေသာက္ ေလ်ာ့ခ်ၿပီးစားလာတဲ့ ေကာသလဘုရင္ဟာ အရင္ကနဲ႔မတူေအာင္ ခႏၶာကုိယ္ေပါ့ပါးကာ က်န္းမာေရးေတြလည္း ေကာင္းလာပါတယ္။ ေကာသလဘုရင္ဟာ သူဒီလုိျဖစ္လာတာ ျမတ္စြာဘုရား ေက်းဇူးေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာျဖစ္ကာ ဘုရားရွင္ေက်ာင္းသုိ႔သြားေရာက္၍ သူရဲ႕က်န္းမာေရး အေျခအေနနဲ႔ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ေက်းဇူးတရားအေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားပါတယ္။ ဒီေတာ့မွ ဘုရားရွင္က ေကာသလမင္းႀကီးကုိ “အာေရာဂ် ပရမာ လာဘာ…” စတဲ့ အထက္ပါ တရားစကားကုိ ေဟာၾကားေတာ္မူလုိက္ပါတယ္။
ဒီေဒသနာေတာ္မွာ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ မိန္႔ေတာ္မူတဲ့ ပရမတရားေလးပါးဟာ ေလာကီေလာကုတၱရာ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား အတြက္ အတုယူ လုိက္နာစရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူတဲ့ “အာေရာဂ် ပရမာ လာဘာ - က်န္းမာျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံးလာဘ္”ဆုိတဲ့ ပထမဆုံး ပရမစကားလုိပဲ က်န္းမာေရးဟာ သိပ္ကုိအေရးႀကီးပါတယ္။ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြ၊ ရာထူးဌာနႏၲရေတြ၊ ပညာအရည္အခ်င္းေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ ျပည့္စုံျပည့္စုံ က်န္းမာေရး မေကာင္းဘူးဆုိရင္ အဲဒီျပည့္စုံမႈေတြဟာ အလကားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူေတြအားလုံးက က်န္းမာေရးသာ ေကာင္းသြားမယ္ဆုိရင္ ပုိက္ဆံဘယ္ေလာက္ကုန္ကုန္၊ ဘယ္မွာပဲသြားကုရကုရ အကုန္အက်ခံၿပီး သြားကုၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူအေတာ္မ်ားမ်ားက က်န္းမာေရး ေကာင္းေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီတန္ဘုိးကုိ မသိၾကေပမယ့္ က်န္းမာေရးတကယ္မေကာင္း ျဖစ္လာၿပီဆုိေတာ့မွ တန္ဘုိးသိကာ ေၾကာက္လန္႔တတ္တဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ အဲဒီလုိျဖစ္လာမွ ေၾကာက္လန္႔တၾကား ျဖစ္ၾကတာထက္စာရင္ မျဖစ္ခင္ကတည္းက အသက္ဉာဏ္ေစာင့္ ဥစၥာကံေစာင့္ဆုိသလုိ အသက္ကုိ ဉာဏ္ေလးနဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္ၿပီး ထိန္းသိမ္းေနထုိင္ၾကမယ္ဆုိရင္ေတာ့ က်န္းမာေရးေလးေတြ အထုိက္အေလ်ာက္ ေကာင္းေနၾကမွာ အမွန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေသခ်ာေတြးၾကည့္ရင္ က်န္းမာေရး မေကာင္းတာဟာ ႐ုပ္တရားေဖာက္ျပန္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပေတြ အလုိအရ ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္ျခင္းဟ ကံေၾကာင့္လည္း ေဖာက္ျပန္ႏုိင္သလုိ၊ စိတ္ေၾကာင့္၊ ဥတုေၾကာင့္၊ အာဟာရေတြေၾကာင့္လည္း ေဖာက္ျပန္တတ္ပါတယ္။ ဒီကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရဆုိတဲ့ အေၾကာင္းတရား ေလးပါးေၾကာင့္ ႐ုပ္တရားေဖာက္ျပန္ၿပီး က်န္းမာေရး မေကာင္းျဖစ္တတ္တဲ့ သေဘာရွိတဲ့အတြက္ ဒီေလးပါးကုိ ဉာဏ္ေလးနဲ႔ ယွဥ္ၿပီးေနထုိင္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ အသက္ဉာဏ္ေစာင့္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလးပါးမွာ အတိတ္ကံ တစ္ခုခုေၾကာင့္ ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္မႈဟာ ဝဋ္ေကၽြးမပါခဲ့ရင္ ပစၥဳပၸန္ေကာင္းကံေလးေတြနဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္သလုိ၊ စိတ္ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့႐ုပ္ေဖာက္ျပန္မႈကုိေတာ့ စိတ္နဲ႔ပဲ ေစာင့္ေရွာက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ဥတုေၾကာင့္ ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္ရင္လည္း ဥတုနဲ႔မွ်တေအာင္၊ အာဟာရေၾကာင့္ ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္ရင္လည္း အစားအေသာက္ေတြမွာ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြ စားႏုိင္ေအာင္ အားထုတ္ေပးျခင္းျဖင့္ သင့္ေလ်ာ္သလုိ ေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရေတြကုိ မွ်တေအာင္ ႀကိဳးစားေနထုိင္ႏုိင္ရင္ အသက္ကုိဉာဏ္ေစာင့္သလုိ ျဖစ္ေနမွာျဖစ္ၿပီး အသက္ဉာဏ္ေစာင့္ေနသမွ် က်န္းမာေရးလည္း ေကာင္းေနၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္းမာေရး ေကာင္းေနျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံး လာဘ္ကုိ ရေနျခင္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ က်န္တဲ့ဘယ္အရာေတြနဲ႔မွ မလဲႏုိင္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်န္းမာျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံးလာဘ္ပဲလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒုတိယ ပရမတရား တစ္ခုျဖစ္တဲ့ “သႏၲဳ႒ီ ပရမံ ဓနံ- ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံး စည္းစိမ္ဥစၥာ”ဆုိတဲ့ တရားဟာလည္း ဘဝစားဝတ္ေနေရးအတြက္ ႀကိဳးစား႐ုန္းကန္ေနသူေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့ အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံး ဥစၥာလုိ႔ ဆုိတဲ့အတြက္ တစ္ခ်ိဳ႕က ဘာမွမလုပ္၊ မႀကိဳးစားဘဲ ေနရမယ္လုိ႔ သေဘာေပါက္လဲြတတ္ပါတယ္။ အဲလုိ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရာင့္ရဲလြယ္ရမယ္ဆုိတာ ကုိယ့္အေျခအေနအရ ႀကဳံလာရလာတဲ့ အေပၚမွာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္ေအာင္ေနလုိက္ျခင္း သေဘာကုိ ဆုိလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ မေရာင့္ရဲႏုိင္တဲ့အတြက္ လုိခ်င္တက္မက္မႈေနာက္ကုိ လုိက္ရင္း မဆုံးႏုိင္ျဖစ္ေနတဲ့ ေလာဘကုိ အကန္႔ေလးတစ္ခုနဲ႔ ထိန္းေပးျခင္း သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ့္အစြမ္းအစ၊ ကုိယ္ရႏုိင္တာထက္ ပုိၿပီးလုိခ်င္တတ္ကာ မတရား အရယူတဲ့အထိ မျဖစ္ရေအာင္ ကုိယ့္အတုိင္းအတာအရ ေက်နပ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ မေရာင့္ရဲႏုိင္ၾကတဲ့အတြက္ ျဖစ္တတ္တဲ့ ကုိယ္စိတ္ပင္ပန္းမႈ၊ ေသာကျဖစ္မႈ၊ ေဒါသျဖစ္မႈ စတာေတြကုိ သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္ေစဖုိ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ထိန္းသိမ္းေနထုိင္ျခင္း သေဘာမ်ိဳးကုိ ဒီေနရာမွာ ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္းလုိ႔ ေျပာလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အေျခအေန အမ်ိဳးမ်ိဳး အေပၚမွာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္ေအာင္ ေနထုိင္ႏုိင္ျခင္းဟာ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြေနာက္ကုိ လုိက္ရင္းေလာဘျဖစ္မႈ၊ စုိးရိမ္ႀကီးမႈ စတဲ့ ဆုိးက်ိဳးေတြကေန ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ျခင္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံး စည္းစိမ္ဥစၥာျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္းကုိ ပရမတရားတစ္ခုလုိ႔ ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ ပရမတရားတစ္ခု ျဖစ္တဲ့ “ဝိႆာသ ပရမာ ဉာတိ- ခ်စ္ကၽြမ္းဝင္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံး ေဆြမ်ိဳး” ဆုိတဲ့ အခ်က္ဟာလည္း တစ္မိထဲဖြားတဲ့ အမ်ိဳးေတြထက္ ဘာမွေသြးမေတာ္ သားမစပ္ဘဲ ေကာင္းေနၾကတဲ့ သူစိမ္းေတြနဲ႔ အတူက်င္လည္ ေနထုိင္ၾကသူေတြအတြက္ လက္ေတြ႕က်တဲ့ အေကာင္းဆုံးတရားတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ခင္ရာေဆြမ်ိဳး မိန္ရာဟင္းေကာင္းဆုိသလုိ အမ်ိဳးမေတာ္ေပမယ့္ ခ်စ္ခင္ကၽြမ္းဝင္ေနၿပီး သူ႔အက်ိဳး ကုိယ့္အက်ိဳး ေဆာင္ေနၾကမယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ အေကာင္းဆုံး ေဆြမ်ိဳးေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခါတေလ ဒီဘဝမွာလာၿပီး တစ္မိသားစုတည္း ျဖစ္ေနၾကေပမယ့္ ခ်စ္ခင္မႈမရွိ၊ ရင္းႏွီးမႈမရွိ၊ အက်ိဳးေဆာင္မႈ မရွိဘဲ ျဖစ္ေနၾကတဲ့ အမ်ိဳးေတြထက္စာရင္ ဘာမွေတာ္စပ္မႈ မရွိဘဲ လုိအပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ အကူအညီျဖစ္၊ အေကာင္းေတြကုိ ညြန္ျပ၊ အဆုိးေတြကုိ တားျမစ္ကာ ေမတၱာအားေတြနဲ႔ ခ်စ္ခင္ေစာင့္ေရွာက္ၾကတဲ့ သူစိမ္းေတြက ပုိၿပီးအက်ိဳးျပဳမႈေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ အမ်ိဳးဆုိတာ တကယ္ေတာ့ ခ်စ္ကြ်မ္းဝင္ျခင္း၊ အက်ိဳးလုိလားျခင္း ရွိသူေတြသာ အေကာင္းဆုံး ေဆြမ်ိဳးျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆုံး ပရမတရားျဖစ္တဲ့ “နိဗၺာန ပရမံ သုခံ - နိဗၺာန္ခ်မ္းသာသည္ အေကာင္းဆုံး ခ်မ္းသာ”ဆုိတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ခ်မ္းသာတယ္ထင္ၿပီး လုိက္မိေပမယ့္ မခ်မ္းသာဘဲ ျဖစ္ေနၾကတဲ့သူေတြ အေနနဲ႔ ေနာက္ဆုံးေရြးခ်ယ္သင့္တဲ့ အေကာင္းဆုံး ခ်မ္းသာစစ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာကီခ်မ္းသာေတြဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲ ခ်မ္းသာပါတယ္ေျပာေျပာ ခံစားတုန္း အခုိက္အတန္႔ေလာက္ပဲ ခ်မ္းသာတဲ့ တဒဂၤ ခ်မ္းသာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကာမဂုဏ္ ခ်မ္းသာေတြျဖစ္တဲ့ အိပ္ေကာင္းျခင္းခ်မ္းသာ၊ စားေကာင္းျခင္းခ်မ္းသာ၊ ေနေကာင္းျခင္းခ်မ္းသာ စတာေတြဟာ ခံစားၿပီးေနာက္မွာ ျဖစ္ေပၚတတ္တာက ဆင္းရဲျခင္းေတြပဲ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အိပ္ေကာင္းတယ္ထင္လုိ႔ အိပ္ၿပီးပဲေနတဲ့အခါ၊ စားေကာင္းတယ္ထင္လုိ႔ စားၿပီးပဲ ေနတဲ့အခါ စတာေတြရဲ႕ ေနာက္မွာေတာ့ ဆင္းရဲျခင္းေတြပဲ ေရာက္လာေနေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒါေတြဟာ ခ်မ္းသာတယ္လုိ႔ ထင္ေနရတဲ့ အခုိက္အတန္႔ ခ်မ္းသာေတြျဖစ္ေနၿပီး ဒီလုိခ်မ္းသာေတြထက္ ကိေလသာ တဏွာကင္းေနတဲ့ သႏၲိသုခေခၚ ၿငိမ္းေအးတဲ့ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာသည္သာ ႏႈိင္းယွဥ္လုိ႔မရတဲ့ အေကာင္းဆုံး ခ်မ္းသာလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနိဗၺာန္ခ်မ္းသာသည္သာ ဒုကၡကင္းရာ ခ်မ္းသာအစစ္အမွန္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဆုိလုိတာက အေကာင္းဆုံး အေကာင္းဆုံးလုိ႔ လူေတြက ဘာေတြကုိ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေျပာေနေျပာေန ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူတဲ့ အေကာင္းဆုံး အရာေတြေလာက္ အမွန္တကယ္ အေကာင္းဆုံးဆုိတာ ရွိႏုိင္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ဘုရားရွင္မိန္႔ေတာ္မူတဲ့ က်န္းမာျခင္းဟာ အေကာင္ဆုံးလာဘ္၊ ေရာင့္ရဲျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံး ဥစၥာ၊ ခ်မ္းကၽြမ္းဝင္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံး ေဆြမ်ိဳး၊ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာဟာ အေကာင္းဆုံး ခ်မ္းသာဆုိတဲ့ ပရမတရား ေလးပါးသည္သာ လက္ေတြ႕ဘဝမွာ ပစၥဳပၸန္ သံသရာ ႏွစ္ျဖာခ်မ္းသာကုိ ျဖစ္ေစမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပစၥဳပၸန္မွာ ခ်မ္းသာဖုိ႔ က်န္းမာေရး ေကာင္းရမွာျဖစ္သလုိ၊ အစစအရာရာမွာ သက္ေသာင့္သာျဖစ္ေအာင္ ေရာင့္ရဲလြယ္ဖုိ႔လည္းလုိၿပီး ခ်မ္းခင္ကၽြမ္းဝင္မႈရွိတဲ့ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းလည္း ရွိရမွာ ျဖစ္တဲ့အျပင္ သံသရာဒုကၡ ကုန္ရာမွသည္ ထာဝရ ဒုကၡကုန္ဖုိ႔အတြက္ နိဗၺာန္ကုိ ေမ်ာက္ေမွာက္ျပဳဖုိ႔လည္း လုိအပ္ေနတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီဘဝမွသည္ နိဗၺာန္အထိ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ဖုိ႔ ဘုရားေဟာတဲ့ ဒီပရမတရားနဲ႔အညီ က်င့္သုံးေနထုိင္ၾကရာမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း စသျဖင့္ ဆုိလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဘာအေကာင္းဆုံးလဲဆုိတဲ့ ဒီတရားေတာ္မွာ ပရမတရား ေလးပါးနဲ႔အညီ က်င့္သုံးေနထုိင္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံးပဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီပရမတရားေလးပါးကုိ အၿမဲသတိျပဳ ဆင္ျခင္ကာ က်န္းမာေရးေကာင္းေအာင္၊ ေရာင့္ရဲလြယ္ေအာင္၊ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းရွိေအာင္ ႀကိဳးစားရင္း နိဗၺာန္အထိေရာက္ေအာင္ အားထုတ္ၾကည့္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းသမႈျပဳ ျပဳလုိက္ရပါတယ္။
- လာဘ္သပၸကာ အေပါင္းမွာ က်န္းမာျခင္းသာ အေကာင္းဆုံး
- စည္းစိမ္ဥစၥာ အေပါင္းမွာ ေရာင့္ရဲျခင္းသာ အေကာင္းဆုံး
- ေဆြမ်ိဳးမိတ္သဟာ အေပါင္းမွာ ကၽြမ္းဝင္ျခင္းသာ အေကာင္းဆုံး
- သုခခ်မ္းသာ အေပါင္းမွာ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာ အေကာင္းဆုံး
ဘုန္းဘုန္းတုိ႔ ကုိရီးယားႏုိင္ငံ၊ ဒယ္ဂူးၿမိဳ႕ စိတၱသုခ ျမန္မာဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမွာ လစဥ္တစ္လတစ္ႀကိမ္ တရားပဲြမ်ားနဲ႔ ေရႊျမန္မာေတြ႕ဆုံပဲြမ်ားကုိ ဒီႏွစ္ ၂၀၁၁ခုႏွစ္ (၂)လပုိင္းကစၿပီး ေက်ာင္းအက်ိဳးေဆာင္ ဒကာေတာ္မ်ားရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ လစဥ္က်င္းပ ျပဳလုပ္လာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အရင္တုန္းက သီးသန္႔သတ္မွတ္ခ်က္ မရွိဘဲ အေျခအေနအရ သာေရးနာေရးပြဲမ်ား လုပ္ျဖစ္ခဲ့ၾကေပမယ့္ အခုလုိ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ေလး လုပ္ျဖစ္ဖုိ႔ကေတာ့ ဒီႏွစ္မွ စလုပ္ျဖစ္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမိျမန္မာျပည္ကေန ထြက္ခြါလာၿပီး ကုိယ့္စိတ္နဲ႔ သူမ်ားကုိယ္ျဖစ္ကာ တနဂၤေႏြလုိ ေန႔မ်ိဳးေတြေတာင္မွ ကုိယ္ပုိင္အခ်ိန္ ျဖစ္ခြင့္မရၾကတဲ့ ဘုန္းဘုန္းတုိ႔ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြအတြက္ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ တစ္လတစ္ခါေလာက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေက်ာင္းကန္ဘုရားနဲ႔ နီးေစဖုိ႔၊ တစ္လုံးတစ္ပါဒပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘာသာတရားအသိ တုိးေစဖုိ႔၊ ျမန္မာလူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈ ရေစဖုိ႔ စတဲ့စတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဒီပဲြေလးေတြကုိ လုပ္ေပးျဖစ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတာင္ တစ္ခ်ိဳ႕က ဒီလုိတရားပဲြမ်ိဳးကုိ လာခ်င္ေပမယ့္ တနဂၤေႏြေန႔ကုိ မျဖစ္မေန အလုပ္ ဆင္းေပးေနရတဲ့ သူေတြက ရွိေနျပန္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကလည္း တရားပဲြကုိ မလာႏုိင္ေပမယ့္ တရားပဲြမွာ ေဟာတဲ့တရားကုိေတာ့ သိရွိမွတ္သားလုိၾကဟန္ ရွိပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ျဖစ္ႏုိင္ရင္ တရားပဲြမွာ ေဟာတဲ့တရားကုိ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ပုိ႔စ္ေရးၿပီး တင္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းပန္ေလွ်ာက္ထားလာတာေတြ ရွိပါတယ္။။ ဒါေၾကာင့္ ဘုန္းဘုန္းလည္း သူတုိ႔သူတုိ႔ေလးေတြရဲ႕ ဆႏၵအရ လစဥ္ေဟာၾကားတဲ့ တရားအႏွစ္ခ်ဳပ္ကုိ ျပန္လည္ေရြးႏႈတ္ကာ အခုလုိ တင္ျပျဖစ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၇-၂-၂၀၁၁ရက္၊ တနဂၤေႏြေန႔မွာ ေဟာၾကားေပးျဖစ္ခဲ့တဲ့ တရားေခါင္းစဥ္ေလးကေတာ့ “ဘာအေကာင္းဆုံးလဲ” ဆုိတဲ့ တရားေတာ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘာအေကာင္းဆုံးလဲလုိ႔ေမးရင္ လူအေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ကုိယ္အလုိလားဆုံးအရာ၊ အႏွစ္သက္ဆုံးအရာကုိ အေကာင္းဆုံးလုိ႔ပဲ ေျပာၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးသူေတြနဲ႔ အတူတကြ ေနထုိင္ရတာကုိ လုိခ်င္တဲ့သူေတြကလည္း ဒီလုိခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္သူေတြနဲ႔ အတူတကြ ေနရျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံးလုိ႔ ေျပာၾကမွာ ျဖစ္သလုိ မခ်စ္မႏွစ္သက္သူေတြနဲ႔ အတူေနရတဲ့ သူေတြကလည္း ဒီလုိသူေတြနဲ႔ မေနရဘူးသာဆုိရင္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေကာင္းဆုံးပဲလုိ႔ ေျပာၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိပါပဲ ႀကိဳက္တဲ့ပစၥည္း၊ ႀကိဳက္တဲ့အစားအစာ၊ ႀကိဳက္တဲ့ေနရာ၊ စတာေတြကုိ လုိခ်င္ေတာင့္တခ်ိန္မွာ ရရွိ၊ ေရာက္ရွိလာခဲ့ရင္ သူတုိ႔အတြက္ အေကာင္းဆုံးပဲလုိ႔ ေျပာၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လုိခ်င္တဲ့အရာေတြ ရလာတဲ့အခါ အေကာင္းဆုံးလုိ႔ ေျပာေလ့ရွိတတ္ၾကသလုိ၊ မလုိခ်င္တဲ့အရာေတြ မရွိေတာ့တဲ့အခါ၊ ေရာက္မလာတဲ့အခါဆုိရင္လည္း အေကာင္းဆုံးလုိ႔ ေျပာေလ့ရွိတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ လူအေတာ္မ်ားမ်ား ေတာင့္တတတ္တဲ့ အေကာင္းဆုံးအရာ၊ အေကာင္းဆုံး သေဘာတရားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဗုဒၶစာေပမွာေတာ့ ဒီအေကာင္းဆုံးဆုိတဲ့ စကားလုံးကုိ “ပရမ”ဆုိတဲ့ ေဝါဟာရနဲ႔ တစ္ခါတေလ ေျပာဆုိသုံးႏႈန္းေလ့ ရွိတတ္ပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶကုိယ္ေတာ္တုိင္လည္း ဒီပရမဆုိတဲ့ စကားလုံးကုိ အသုံးျပဳၿပီး ေလာကမွာ ပရမတရား ေလးပါးရွိေၾကာင္း ေဟာျပေတာ္မူပါတယ္။ ျမန္မာလုိဆုိရင္ေတာ့ အေကာင္းဆုံးတရား ေလးပါးေပါ့။ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္က ပရမတရားေလးပါးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔
“အာေရာဂ် ပရမာ လာဘာ၊ သႏၲဳ႒ီ ပရမံ ဓနံ။
ဝိႆာသ ပရမာ ဉာတိ၊ နိဗၺာန ပရမံ သုခံ” ဆုိၿပီး တရားစကား ေဟာၾကားေပးေတာ္မူထားပါတယ္။ ဒီစကားေတာ္ရဲ႕ ဆုိလုိရင္း အဓိပၸါယ္က
- က်န္းမာျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံး လာဘ္လာဘ
- ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံး စည္းစိမ္ဥစၥာ
- ခ်စ္ကၽြမ္းဝင္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံး ေဆြမ်ိဳး
- နိဗၺာန္ခ်မ္းသာသည္ အေကာင္းဆုံး ခ်မ္းသာ ဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလးမ်ိဳးဟာ ဘုရားေဟာတဲ့ ပရမတရားေခၚ အေကာင္းဆုံးတရား ေလးပါးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီတရားေတာ္ကုိ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ ေကာသလမင္းႀကီးကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ေဟာေတာ္မူတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာသလမင္းႀကီးဟာ အစားအလြန္ႀကီးတဲ့ ရွင္ဘုရင္တစ္ပါး ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ စားလဲဆုိရင္ တစ္ခါစားရင္ ဆန္တစ္စိပ္ခ်က္ ကုန္ေအာင္စားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အဲဒီလုိ အစားႀကီးတဲ့ ဘုရင္ႀကီးဟာ တစ္ေန႔ေတာ့ နံနက္စာ ပဲြေတာ္တည္ၿပီး ထမင္းဆိပ္တက္ေနခ်ိန္မွာ ဘုရားေက်ာင္းကုိသြားၿပီး ဘုရားတရားေဟာေနတဲ့ တရားပဲြတစ္ေနရာမွာ သြားငုိက္ေနပါတယ္။ ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ အေျခအေနကုိ သိေနရတဲ့ ဘုရားရွင္ဟာ တရားေဟာၿပီးေတာ့ ဘုရင္ႀကီးကုိ “အစားမ်ားျခင္း၊ အစားႀကီးျခင္းဟာ ဆင္းရဲငုိက္မ်ည္းျခင္းကုိ ျဖစ္တတ္ေၾကာင္း၊ အစားအစာဆုိတာ အတုိင္းအရွည္ကုိသိၿပီး စာတာေကာင္းေၾကာင္း” မိန္ၾကားရင္း ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ တူေတာ္ေမာင္ သုဒႆနကုိ ဘုရင္ႀကီးပဲြေတာ္တည္ေနတဲ့အခ်ိန္ ေနာက္ဆုံးထမင္းလုပ္ကုိ မစားဖုိ႔ သတိေပးကာ အဲဒီေနာက္ဆုံးလုပ္ ထမင္းရဲ႕ ဆန္အေရအတြက္အတုိင္း ထမင္းခ်က္တဲ့အခါ ေလ်ာ့ေလ်ာ့ခ်က္သြားဖုိ႔ မွာၾကားေတာ္မူပါတယ္။ သုဒႆနလည္း ဘုရားရွင္မွာၾကားတဲ့အတုိင္း ဘုရင္ႀကီး ပဲြေတာ္တည္တဲ့အခါတုိင္း ေနာက္ဆုံးထမင္းလုပ္ကုိ မစားျဖစ္ေအာင္ သတိေပးရင္း အဲဒီထမင္းလုပ္ အေရအတြက္အတုိင္း ဆန္ကုိေလ်ာ့ေလ်ာ့ခ်က္ၿပီး စားေစခဲ့ရာ ေနာက္ဆုံးမွာ ဆန္တစ္စိပ္ခ်က္စားတဲ့ ဘုရင္ႀကီးဟာ ဆန္တစ္ကြမ္းစား (တစ္စလယ္)ခ်က္ပဲ စားျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အစားအေသာက္ ေလ်ာ့ခ်ၿပီးစားလာတဲ့ ေကာသလဘုရင္ဟာ အရင္ကနဲ႔မတူေအာင္ ခႏၶာကုိယ္ေပါ့ပါးကာ က်န္းမာေရးေတြလည္း ေကာင္းလာပါတယ္။ ေကာသလဘုရင္ဟာ သူဒီလုိျဖစ္လာတာ ျမတ္စြာဘုရား ေက်းဇူးေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာျဖစ္ကာ ဘုရားရွင္ေက်ာင္းသုိ႔သြားေရာက္၍ သူရဲ႕က်န္းမာေရး အေျခအေနနဲ႔ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ေက်းဇူးတရားအေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားပါတယ္။ ဒီေတာ့မွ ဘုရားရွင္က ေကာသလမင္းႀကီးကုိ “အာေရာဂ် ပရမာ လာဘာ…” စတဲ့ အထက္ပါ တရားစကားကုိ ေဟာၾကားေတာ္မူလုိက္ပါတယ္။
ဒီေဒသနာေတာ္မွာ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ မိန္႔ေတာ္မူတဲ့ ပရမတရားေလးပါးဟာ ေလာကီေလာကုတၱရာ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား အတြက္ အတုယူ လုိက္နာစရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူတဲ့ “အာေရာဂ် ပရမာ လာဘာ - က်န္းမာျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံးလာဘ္”ဆုိတဲ့ ပထမဆုံး ပရမစကားလုိပဲ က်န္းမာေရးဟာ သိပ္ကုိအေရးႀကီးပါတယ္။ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြ၊ ရာထူးဌာနႏၲရေတြ၊ ပညာအရည္အခ်င္းေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ ျပည့္စုံျပည့္စုံ က်န္းမာေရး မေကာင္းဘူးဆုိရင္ အဲဒီျပည့္စုံမႈေတြဟာ အလကားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူေတြအားလုံးက က်န္းမာေရးသာ ေကာင္းသြားမယ္ဆုိရင္ ပုိက္ဆံဘယ္ေလာက္ကုန္ကုန္၊ ဘယ္မွာပဲသြားကုရကုရ အကုန္အက်ခံၿပီး သြားကုၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူအေတာ္မ်ားမ်ားက က်န္းမာေရး ေကာင္းေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီတန္ဘုိးကုိ မသိၾကေပမယ့္ က်န္းမာေရးတကယ္မေကာင္း ျဖစ္လာၿပီဆုိေတာ့မွ တန္ဘုိးသိကာ ေၾကာက္လန္႔တတ္တဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ အဲဒီလုိျဖစ္လာမွ ေၾကာက္လန္႔တၾကား ျဖစ္ၾကတာထက္စာရင္ မျဖစ္ခင္ကတည္းက အသက္ဉာဏ္ေစာင့္ ဥစၥာကံေစာင့္ဆုိသလုိ အသက္ကုိ ဉာဏ္ေလးနဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္ၿပီး ထိန္းသိမ္းေနထုိင္ၾကမယ္ဆုိရင္ေတာ့ က်န္းမာေရးေလးေတြ အထုိက္အေလ်ာက္ ေကာင္းေနၾကမွာ အမွန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေသခ်ာေတြးၾကည့္ရင္ က်န္းမာေရး မေကာင္းတာဟာ ႐ုပ္တရားေဖာက္ျပန္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပေတြ အလုိအရ ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္ျခင္းဟ ကံေၾကာင့္လည္း ေဖာက္ျပန္ႏုိင္သလုိ၊ စိတ္ေၾကာင့္၊ ဥတုေၾကာင့္၊ အာဟာရေတြေၾကာင့္လည္း ေဖာက္ျပန္တတ္ပါတယ္။ ဒီကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရဆုိတဲ့ အေၾကာင္းတရား ေလးပါးေၾကာင့္ ႐ုပ္တရားေဖာက္ျပန္ၿပီး က်န္းမာေရး မေကာင္းျဖစ္တတ္တဲ့ သေဘာရွိတဲ့အတြက္ ဒီေလးပါးကုိ ဉာဏ္ေလးနဲ႔ ယွဥ္ၿပီးေနထုိင္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ အသက္ဉာဏ္ေစာင့္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလးပါးမွာ အတိတ္ကံ တစ္ခုခုေၾကာင့္ ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္မႈဟာ ဝဋ္ေကၽြးမပါခဲ့ရင္ ပစၥဳပၸန္ေကာင္းကံေလးေတြနဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္သလုိ၊ စိတ္ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့႐ုပ္ေဖာက္ျပန္မႈကုိေတာ့ စိတ္နဲ႔ပဲ ေစာင့္ေရွာက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ဥတုေၾကာင့္ ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္ရင္လည္း ဥတုနဲ႔မွ်တေအာင္၊ အာဟာရေၾကာင့္ ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္ရင္လည္း အစားအေသာက္ေတြမွာ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြ စားႏုိင္ေအာင္ အားထုတ္ေပးျခင္းျဖင့္ သင့္ေလ်ာ္သလုိ ေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရေတြကုိ မွ်တေအာင္ ႀကိဳးစားေနထုိင္ႏုိင္ရင္ အသက္ကုိဉာဏ္ေစာင့္သလုိ ျဖစ္ေနမွာျဖစ္ၿပီး အသက္ဉာဏ္ေစာင့္ေနသမွ် က်န္းမာေရးလည္း ေကာင္းေနၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္းမာေရး ေကာင္းေနျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံး လာဘ္ကုိ ရေနျခင္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ က်န္တဲ့ဘယ္အရာေတြနဲ႔မွ မလဲႏုိင္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်န္းမာျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံးလာဘ္ပဲလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒုတိယ ပရမတရား တစ္ခုျဖစ္တဲ့ “သႏၲဳ႒ီ ပရမံ ဓနံ- ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံး စည္းစိမ္ဥစၥာ”ဆုိတဲ့ တရားဟာလည္း ဘဝစားဝတ္ေနေရးအတြက္ ႀကိဳးစား႐ုန္းကန္ေနသူေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့ အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံး ဥစၥာလုိ႔ ဆုိတဲ့အတြက္ တစ္ခ်ိဳ႕က ဘာမွမလုပ္၊ မႀကိဳးစားဘဲ ေနရမယ္လုိ႔ သေဘာေပါက္လဲြတတ္ပါတယ္။ အဲလုိ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရာင့္ရဲလြယ္ရမယ္ဆုိတာ ကုိယ့္အေျခအေနအရ ႀကဳံလာရလာတဲ့ အေပၚမွာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္ေအာင္ေနလုိက္ျခင္း သေဘာကုိ ဆုိလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ မေရာင့္ရဲႏုိင္တဲ့အတြက္ လုိခ်င္တက္မက္မႈေနာက္ကုိ လုိက္ရင္း မဆုံးႏုိင္ျဖစ္ေနတဲ့ ေလာဘကုိ အကန္႔ေလးတစ္ခုနဲ႔ ထိန္းေပးျခင္း သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ့္အစြမ္းအစ၊ ကုိယ္ရႏုိင္တာထက္ ပုိၿပီးလုိခ်င္တတ္ကာ မတရား အရယူတဲ့အထိ မျဖစ္ရေအာင္ ကုိယ့္အတုိင္းအတာအရ ေက်နပ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ မေရာင့္ရဲႏုိင္ၾကတဲ့အတြက္ ျဖစ္တတ္တဲ့ ကုိယ္စိတ္ပင္ပန္းမႈ၊ ေသာကျဖစ္မႈ၊ ေဒါသျဖစ္မႈ စတာေတြကုိ သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္ေစဖုိ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ထိန္းသိမ္းေနထုိင္ျခင္း သေဘာမ်ိဳးကုိ ဒီေနရာမွာ ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္းလုိ႔ ေျပာလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အေျခအေန အမ်ိဳးမ်ိဳး အေပၚမွာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္ေအာင္ ေနထုိင္ႏုိင္ျခင္းဟာ စည္းစိမ္ဥစၥာေတြေနာက္ကုိ လုိက္ရင္းေလာဘျဖစ္မႈ၊ စုိးရိမ္ႀကီးမႈ စတဲ့ ဆုိးက်ိဳးေတြကေန ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ျခင္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံး စည္းစိမ္ဥစၥာျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္းကုိ ပရမတရားတစ္ခုလုိ႔ ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ ပရမတရားတစ္ခု ျဖစ္တဲ့ “ဝိႆာသ ပရမာ ဉာတိ- ခ်စ္ကၽြမ္းဝင္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံး ေဆြမ်ိဳး” ဆုိတဲ့ အခ်က္ဟာလည္း တစ္မိထဲဖြားတဲ့ အမ်ိဳးေတြထက္ ဘာမွေသြးမေတာ္ သားမစပ္ဘဲ ေကာင္းေနၾကတဲ့ သူစိမ္းေတြနဲ႔ အတူက်င္လည္ ေနထုိင္ၾကသူေတြအတြက္ လက္ေတြ႕က်တဲ့ အေကာင္းဆုံးတရားတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ခင္ရာေဆြမ်ိဳး မိန္ရာဟင္းေကာင္းဆုိသလုိ အမ်ိဳးမေတာ္ေပမယ့္ ခ်စ္ခင္ကၽြမ္းဝင္ေနၿပီး သူ႔အက်ိဳး ကုိယ့္အက်ိဳး ေဆာင္ေနၾကမယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ အေကာင္းဆုံး ေဆြမ်ိဳးေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခါတေလ ဒီဘဝမွာလာၿပီး တစ္မိသားစုတည္း ျဖစ္ေနၾကေပမယ့္ ခ်စ္ခင္မႈမရွိ၊ ရင္းႏွီးမႈမရွိ၊ အက်ိဳးေဆာင္မႈ မရွိဘဲ ျဖစ္ေနၾကတဲ့ အမ်ိဳးေတြထက္စာရင္ ဘာမွေတာ္စပ္မႈ မရွိဘဲ လုိအပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ အကူအညီျဖစ္၊ အေကာင္းေတြကုိ ညြန္ျပ၊ အဆုိးေတြကုိ တားျမစ္ကာ ေမတၱာအားေတြနဲ႔ ခ်စ္ခင္ေစာင့္ေရွာက္ၾကတဲ့ သူစိမ္းေတြက ပုိၿပီးအက်ိဳးျပဳမႈေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ အမ်ိဳးဆုိတာ တကယ္ေတာ့ ခ်စ္ကြ်မ္းဝင္ျခင္း၊ အက်ိဳးလုိလားျခင္း ရွိသူေတြသာ အေကာင္းဆုံး ေဆြမ်ိဳးျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆုံး ပရမတရားျဖစ္တဲ့ “နိဗၺာန ပရမံ သုခံ - နိဗၺာန္ခ်မ္းသာသည္ အေကာင္းဆုံး ခ်မ္းသာ”ဆုိတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ခ်မ္းသာတယ္ထင္ၿပီး လုိက္မိေပမယ့္ မခ်မ္းသာဘဲ ျဖစ္ေနၾကတဲ့သူေတြ အေနနဲ႔ ေနာက္ဆုံးေရြးခ်ယ္သင့္တဲ့ အေကာင္းဆုံး ခ်မ္းသာစစ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာကီခ်မ္းသာေတြဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲ ခ်မ္းသာပါတယ္ေျပာေျပာ ခံစားတုန္း အခုိက္အတန္႔ေလာက္ပဲ ခ်မ္းသာတဲ့ တဒဂၤ ခ်မ္းသာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကာမဂုဏ္ ခ်မ္းသာေတြျဖစ္တဲ့ အိပ္ေကာင္းျခင္းခ်မ္းသာ၊ စားေကာင္းျခင္းခ်မ္းသာ၊ ေနေကာင္းျခင္းခ်မ္းသာ စတာေတြဟာ ခံစားၿပီးေနာက္မွာ ျဖစ္ေပၚတတ္တာက ဆင္းရဲျခင္းေတြပဲ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အိပ္ေကာင္းတယ္ထင္လုိ႔ အိပ္ၿပီးပဲေနတဲ့အခါ၊ စားေကာင္းတယ္ထင္လုိ႔ စားၿပီးပဲ ေနတဲ့အခါ စတာေတြရဲ႕ ေနာက္မွာေတာ့ ဆင္းရဲျခင္းေတြပဲ ေရာက္လာေနေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒါေတြဟာ ခ်မ္းသာတယ္လုိ႔ ထင္ေနရတဲ့ အခုိက္အတန္႔ ခ်မ္းသာေတြျဖစ္ေနၿပီး ဒီလုိခ်မ္းသာေတြထက္ ကိေလသာ တဏွာကင္းေနတဲ့ သႏၲိသုခေခၚ ၿငိမ္းေအးတဲ့ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာသည္သာ ႏႈိင္းယွဥ္လုိ႔မရတဲ့ အေကာင္းဆုံး ခ်မ္းသာလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနိဗၺာန္ခ်မ္းသာသည္သာ ဒုကၡကင္းရာ ခ်မ္းသာအစစ္အမွန္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဆုိလုိတာက အေကာင္းဆုံး အေကာင္းဆုံးလုိ႔ လူေတြက ဘာေတြကုိ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေျပာေနေျပာေန ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူတဲ့ အေကာင္းဆုံး အရာေတြေလာက္ အမွန္တကယ္ အေကာင္းဆုံးဆုိတာ ရွိႏုိင္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ဘုရားရွင္မိန္႔ေတာ္မူတဲ့ က်န္းမာျခင္းဟာ အေကာင္ဆုံးလာဘ္၊ ေရာင့္ရဲျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံး ဥစၥာ၊ ခ်မ္းကၽြမ္းဝင္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံး ေဆြမ်ိဳး၊ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာဟာ အေကာင္းဆုံး ခ်မ္းသာဆုိတဲ့ ပရမတရား ေလးပါးသည္သာ လက္ေတြ႕ဘဝမွာ ပစၥဳပၸန္ သံသရာ ႏွစ္ျဖာခ်မ္းသာကုိ ျဖစ္ေစမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပစၥဳပၸန္မွာ ခ်မ္းသာဖုိ႔ က်န္းမာေရး ေကာင္းရမွာျဖစ္သလုိ၊ အစစအရာရာမွာ သက္ေသာင့္သာျဖစ္ေအာင္ ေရာင့္ရဲလြယ္ဖုိ႔လည္းလုိၿပီး ခ်မ္းခင္ကၽြမ္းဝင္မႈရွိတဲ့ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းလည္း ရွိရမွာ ျဖစ္တဲ့အျပင္ သံသရာဒုကၡ ကုန္ရာမွသည္ ထာဝရ ဒုကၡကုန္ဖုိ႔အတြက္ နိဗၺာန္ကုိ ေမ်ာက္ေမွာက္ျပဳဖုိ႔လည္း လုိအပ္ေနတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီဘဝမွသည္ နိဗၺာန္အထိ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ဖုိ႔ ဘုရားေဟာတဲ့ ဒီပရမတရားနဲ႔အညီ က်င့္သုံးေနထုိင္ၾကရာမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း စသျဖင့္ ဆုိလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဘာအေကာင္းဆုံးလဲဆုိတဲ့ ဒီတရားေတာ္မွာ ပရမတရား ေလးပါးနဲ႔အညီ က်င့္သုံးေနထုိင္ျခင္းဟာ အေကာင္းဆုံးပဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီပရမတရားေလးပါးကုိ အၿမဲသတိျပဳ ဆင္ျခင္ကာ က်န္းမာေရးေကာင္းေအာင္၊ ေရာင့္ရဲလြယ္ေအာင္၊ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းရွိေအာင္ ႀကိဳးစားရင္း နိဗၺာန္အထိေရာက္ေအာင္ အားထုတ္ၾကည့္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းသမႈျပဳ ျပဳလုိက္ရပါတယ္။
- လာဘ္သပၸကာ အေပါင္းမွာ က်န္းမာျခင္းသာ အေကာင္းဆုံး
- စည္းစိမ္ဥစၥာ အေပါင္းမွာ ေရာင့္ရဲျခင္းသာ အေကာင္းဆုံး
- ေဆြမ်ိဳးမိတ္သဟာ အေပါင္းမွာ ကၽြမ္းဝင္ျခင္းသာ အေကာင္းဆုံး
- သုခခ်မ္းသာ အေပါင္းမွာ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာ အေကာင္းဆုံး
