ဘုန္းဘုန္းရဲ႕ facebook (http://www.facebook.com/ashinvicitta)မွာ တင္ထားတဲ့ “ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ျပန္သတ္ျခင္း” ဆုိတဲ့ ပုိ႔စ္ေအာက္မွာ ေမးထားတဲ့ အေမးေလးတစ္ပုဒ္ပါ။ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းၿပီး သိသင့္တယ္ထင္လုိ႔ ျပန္လည္တင္ျပ ေပးလုိက္ပါတယ္။
ေမး။ ကိုယ္႔ကိုယ္ကို သတ္ေသတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တပည္႔ေတာ္ သိခ်င္တာေလး တစ္ခုကို ေမးေလွ်ာက္ခြင့္ျပဳပါ အရွင္ဘုရား။ အဲဒါ မေမးခင္ လူ (သတၱဝါ) ဟာ မိမိကိုယ္မိမိ အခ်စ္ဆံုးလို႔ တပည္႔ေတာ္ ၾကားနာဖူးပါတယ္ ဘုရား။ အဲဒါ ျမတ္စြာဘုရားေဟာတာ ဟုတ္မဟုတ္ သိခ်င္ပါတယ္။ အကယ္၍ ျမတ္စြာဘုရားက အဲလို ေဟာခဲ့တယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အခ်စ္ဆံုးျဖစ္တဲ့လူဟာ ဘာျဖစ္လို႔ ကိုယ္႔ကိုယ္ကို သတ္ေသရတာလဲ ဆိုတာသိခ်င္ပါတယ္ အရွင္ဘုရား။ ျပီးေတာ့ မိမိကိုယ္မိမိ အခ်စ္ဆံုးပါဆိုတဲ့လူဟာ ဘာျဖစ္လို႔ တစ္ျခားတစ္ေယာက္အတြက္ အသက္ေပးျပီး အေသခံ ၾကပါသလဲ။ ဥပမာ တိုက္ပြဲတစ္ခုခုမွာ ကိုယ္အရမ္းေလးစား ခ်စ္ခင္ရတဲ့ ဗိုလ္ၾကီးအတြက္ အသက္ေပးျပီး အေသခံ ကာကြယ္တဲ့ရဲေဘာ္တို႔၊ သားေလး ကားတိုက္ခံရမွာကို သားကိုတြန္းၿပီး အစားဝင္ ကားအတိုက္ခံၿပီး သားအစား အေသဝင္ခံလိုက္တဲ့မိခင္တို႔ အဲဒီအေၾကာင္းေလး တပည့္ေတာ္ သိခ်င္ပါတယ္ အရွင္ဘုရား ေျဖၾကားေပးေတာ္မူပါ။
သက္ႏုိင္
ေျဖ။ အတၱသမံ ေပမံ နတၳိ - မိမိထက္ ပုိၿပီး၊ ဘယ္သူ႔ကုိမွ၊ မခ်စ္ႏုိင္၊ မိမိကုိယ္ကုိ မိမိအခ်စ္ဆုံး ဆုိတဲ့ဘုရား စကားေတာ္ရွိပါတယ္။ ဒီစကားက ပုထုဇဥ္သတၱဝါမ်ား ျဖစ္တတ္တဲ့ သေဘာကုိ ေျပာထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပုထုဇဥ္သတၱဝါေတြဟာ တဏွာမာနဒိ႒ိ တရားမ်ားရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈေၾကာင့္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိသာ အျမဲေရွးတန္းတင္ကာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ဦးစားေပးမႈေတြ ရွိတတ္တဲ့အတြက္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အခ်စ္ဆုံးလုိ႔ ထင္ေနတတ္တဲ့ သေဘာကုိ ဆုိလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတဏွာမာနစတဲ့ တရားေတြေၾကာင့္ မိမိရဲ႕႐ုပ္နာမ္ေတြမွာ တဏွာနဲ႔စြဲလမ္းခ်စ္ခင္ တြယ္တာေနၿပီး အဲဒီလုိ မိမိကုိယ္ကုိ ခ်စ္ခင္မႈေၾကာင့္ပဲ မိမိနဲ႔ပတ္သက္ရာ၊ မိမိခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိး ေလးစားရာေတြမွာလည္း ခ်စ္ခင္တြယ္တာေနမိေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သတၱဝါအမ်ား ခ်စ္ေလ့ရွိတာက ငါဆုိတဲ့အတၱကုိ ခ်စ္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ အခ်စ္က အတၱကုန္ရာ၊ တဏွာကုန္ရာကုိ ခ်စ္ေစခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘုရားရွင္က မိမိကုိယ္ကုိ တကယ္ခ်စ္တယ္လုိ႔ဆုိရင္ ထုိမိမိကုိယ္ကုိ ေကာင္းစြာေစာင့္ေရွာက္ရာ၏လုိ႔ မိန္႔ေတာ္မူထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစကားေတာ္က ကုိယ့္ကိုယ္ကုိ တကယ္ခ်စ္ရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ မေကာင္းမႈ ဒုစ႐ုိက္ေတြက ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး အက်င့္သီလကုိ ေကာင္းစြာေစာင့္ထိန္းကာ ကိေလသာကုန္ရာကုိ သုတ္သင္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းေတာ္မူထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေလာကသားေတြကေတာ့ တဏွာေပမစတဲ့ စဲြလမ္းမႈေတြနဲ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အခ်စ္ဆုံးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနၾကတဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ ႐ုပ္နာမ္ခႏၶာႀကီးကို အခ်စ္ဆုံးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ငါ့စိတ္မွာ၊ ငါ့ခႏၶာမွာ ေသာကေတြ ဒုကၡေတြ ျဖစ္လာခဲ့ရင္ မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္ၿပီး မထူးပါဘူးကြာဆုိကာ ေနာက္ဆုံးကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသသြားတဲ့အထိ ျဖစ္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီခႏၶာႀကီးနဲ႔ ဒီစိတ္ခံစားမႈကုိ ခ်စ္လြန္းလုိ႔ ျဖစ္တာပါ။ သာမန္ေတြးရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ခ်စ္တဲ့သူက ဘာလုိ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသမွာလဲလုိ႔ ေတြးစရာရွိပါတယ္။ ဒီလုိခ်စ္လုိ႔လည္း ဒီ႐ုပ္နာမ္မွာ ဒီထက္ပုိၿပီး ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ ဒုကၡေတြ မခံစားေစလုိ၊ မျဖစ္ေပၚေစလုိလုိ႔ ငါဆုိတဲ့တဏွာအစဲြ၊ ဒီ႐ုပ္ဒီခႏၶာျပတ္ရင္ ၿပီးတာပဲဆုိတဲ့ ဒိ႒ိအစဲြစတာေတြေၾကာင့္ ကုိယ့္ကုိယ္သတ္ေသၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသသြားသူ အေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ၾကည့္ရင္စိတ္ခ်မ္းသာလုိ႔၊ ေပ်ာ္လုိ႔၊ အယူအဆမွန္လုိ႔ သတ္ေသသြားၾကတယ္ဆုိတာ မရွိပါဘူး။ ဒုကၡမ်ားလုိ႔၊ အယူမွားလုိ႔ ျဖစ္တာေတြပဲ မ်ားေနတာကုိ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ တကယ္ခ်စ္လုိ႔မဟုတ္ပါဘူး။ မခ်စ္လုိ႔ လုပ္ၾကတာပါ။ တကယ္ခ်စ္ရင္ ဒီဒုကၡေတြျဖစ္ေစတဲ့ တဏွာ၊ မာန၊ ဒိ႒ိစတဲ့ တရားေတြကုိပဲ သတ္ႏုိင္ေအာင္ၾကိဳးစားၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိပဲ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ တဏွာနဲ႔ စဲြလမ္းမႈတင္ မလုံေလာက္ဘဲ ကုိယ္ခ်စ္ရတဲ့သူ၊ ကုိယ္ေလးစားရတဲ့သူ စတာေတြအထိ ဆက္စပ္ကာ စဲြလန္းတတ္တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိငါစဲြေလးေတြေၾကာင့္ ငါ့သားေလး တစ္ခုခုျဖစ္မွာကုိ စုိးရိမ္တာ၊ ငါ့ဆရာ တစ္ခုခုျဖစ္မွာကုိ စုိးရိမ္တာေတြျဖစ္ၿပီး သူတုိ႔ေတြဘာမွ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္လုိၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ငါေလးေတြက ဦးစီးထားၾကလုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ၿပီးေျပာေၾကးဆုိရင္ အဲဒီသူေတြ သူမ်ားသားသမီး အတြက္ဆုိ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အေသခံမလား၊ သူမ်ားက ေလးစားၾကည္ညိဳရတဲ့ သူမ်ားဆရာသမားအတြက္ဆုိ ဒီလုိ လုပ္ႏုိင္မလားဆုိေတာ့ ငါ့သားသမီးမွ မဟုတ္တာ၊ ငါ့ဆရာမွ မဟုတ္တာ စတာေတြ ျဖစ္ေပၚလာေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ငါဆုိတဲ့ အတၱကုိခ်စ္ေနတဲ့ လဲြေနတဲ့ အခ်စ္လဲြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ တကယ္ခ်စ္ရင္ ခုနေျပာသလုိ အက်င့္သီလကုိ ေကာင္းေအာင္လုပ္ၿပီး ကိေလသာ တဏွာကုန္ရာကုိပဲ ႀကိဳးစားၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ကိုယ္႔ကိုယ္ကို သတ္ေသတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တပည္႔ေတာ္ သိခ်င္တာေလး တစ္ခုကို ေမးေလွ်ာက္ခြင့္ျပဳပါ အရွင္ဘုရား။ အဲဒါ မေမးခင္ လူ (သတၱဝါ) ဟာ မိမိကိုယ္မိမိ အခ်စ္ဆံုးလို႔ တပည္႔ေတာ္ ၾကားနာဖူးပါတယ္ ဘုရား။ အဲဒါ ျမတ္စြာဘုရားေဟာတာ ဟုတ္မဟုတ္ သိခ်င္ပါတယ္။ အကယ္၍ ျမတ္စြာဘုရားက အဲလို ေဟာခဲ့တယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အခ်စ္ဆံုးျဖစ္တဲ့လူဟာ ဘာျဖစ္လို႔ ကိုယ္႔ကိုယ္ကို သတ္ေသရတာလဲ ဆိုတာသိခ်င္ပါတယ္ အရွင္ဘုရား။ ျပီးေတာ့ မိမိကိုယ္မိမိ အခ်စ္ဆံုးပါဆိုတဲ့လူဟာ ဘာျဖစ္လို႔ တစ္ျခားတစ္ေယာက္အတြက္ အသက္ေပးျပီး အေသခံ ၾကပါသလဲ။ ဥပမာ တိုက္ပြဲတစ္ခုခုမွာ ကိုယ္အရမ္းေလးစား ခ်စ္ခင္ရတဲ့ ဗိုလ္ၾကီးအတြက္ အသက္ေပးျပီး အေသခံ ကာကြယ္တဲ့ရဲေဘာ္တို႔၊ သားေလး ကားတိုက္ခံရမွာကို သားကိုတြန္းၿပီး အစားဝင္ ကားအတိုက္ခံၿပီး သားအစား အေသဝင္ခံလိုက္တဲ့မိခင္တို႔ အဲဒီအေၾကာင္းေလး တပည့္ေတာ္ သိခ်င္ပါတယ္ အရွင္ဘုရား ေျဖၾကားေပးေတာ္မူပါ။
သက္ႏုိင္
ေျဖ။ အတၱသမံ ေပမံ နတၳိ - မိမိထက္ ပုိၿပီး၊ ဘယ္သူ႔ကုိမွ၊ မခ်စ္ႏုိင္၊ မိမိကုိယ္ကုိ မိမိအခ်စ္ဆုံး ဆုိတဲ့ဘုရား စကားေတာ္ရွိပါတယ္။ ဒီစကားက ပုထုဇဥ္သတၱဝါမ်ား ျဖစ္တတ္တဲ့ သေဘာကုိ ေျပာထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပုထုဇဥ္သတၱဝါေတြဟာ တဏွာမာနဒိ႒ိ တရားမ်ားရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈေၾကာင့္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိသာ အျမဲေရွးတန္းတင္ကာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ဦးစားေပးမႈေတြ ရွိတတ္တဲ့အတြက္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အခ်စ္ဆုံးလုိ႔ ထင္ေနတတ္တဲ့ သေဘာကုိ ဆုိလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတဏွာမာနစတဲ့ တရားေတြေၾကာင့္ မိမိရဲ႕႐ုပ္နာမ္ေတြမွာ တဏွာနဲ႔စြဲလမ္းခ်စ္ခင္ တြယ္တာေနၿပီး အဲဒီလုိ မိမိကုိယ္ကုိ ခ်စ္ခင္မႈေၾကာင့္ပဲ မိမိနဲ႔ပတ္သက္ရာ၊ မိမိခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိး ေလးစားရာေတြမွာလည္း ခ်စ္ခင္တြယ္တာေနမိေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သတၱဝါအမ်ား ခ်စ္ေလ့ရွိတာက ငါဆုိတဲ့အတၱကုိ ခ်စ္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားျဖစ္ေစခ်င္တဲ့ အခ်စ္က အတၱကုန္ရာ၊ တဏွာကုန္ရာကုိ ခ်စ္ေစခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘုရားရွင္က မိမိကုိယ္ကုိ တကယ္ခ်စ္တယ္လုိ႔ဆုိရင္ ထုိမိမိကုိယ္ကုိ ေကာင္းစြာေစာင့္ေရွာက္ရာ၏လုိ႔ မိန္႔ေတာ္မူထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစကားေတာ္က ကုိယ့္ကိုယ္ကုိ တကယ္ခ်စ္ရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ မေကာင္းမႈ ဒုစ႐ုိက္ေတြက ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး အက်င့္သီလကုိ ေကာင္းစြာေစာင့္ထိန္းကာ ကိေလသာကုန္ရာကုိ သုတ္သင္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းေတာ္မူထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေလာကသားေတြကေတာ့ တဏွာေပမစတဲ့ စဲြလမ္းမႈေတြနဲ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အခ်စ္ဆုံးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနၾကတဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ ႐ုပ္နာမ္ခႏၶာႀကီးကို အခ်စ္ဆုံးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ငါ့စိတ္မွာ၊ ငါ့ခႏၶာမွာ ေသာကေတြ ဒုကၡေတြ ျဖစ္လာခဲ့ရင္ မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္ၿပီး မထူးပါဘူးကြာဆုိကာ ေနာက္ဆုံးကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသသြားတဲ့အထိ ျဖစ္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီခႏၶာႀကီးနဲ႔ ဒီစိတ္ခံစားမႈကုိ ခ်စ္လြန္းလုိ႔ ျဖစ္တာပါ။ သာမန္ေတြးရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ခ်စ္တဲ့သူက ဘာလုိ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသမွာလဲလုိ႔ ေတြးစရာရွိပါတယ္။ ဒီလုိခ်စ္လုိ႔လည္း ဒီ႐ုပ္နာမ္မွာ ဒီထက္ပုိၿပီး ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ ဒုကၡေတြ မခံစားေစလုိ၊ မျဖစ္ေပၚေစလုိလုိ႔ ငါဆုိတဲ့တဏွာအစဲြ၊ ဒီ႐ုပ္ဒီခႏၶာျပတ္ရင္ ၿပီးတာပဲဆုိတဲ့ ဒိ႒ိအစဲြစတာေတြေၾကာင့္ ကုိယ့္ကုိယ္သတ္ေသၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသသြားသူ အေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ၾကည့္ရင္စိတ္ခ်မ္းသာလုိ႔၊ ေပ်ာ္လုိ႔၊ အယူအဆမွန္လုိ႔ သတ္ေသသြားၾကတယ္ဆုိတာ မရွိပါဘူး။ ဒုကၡမ်ားလုိ႔၊ အယူမွားလုိ႔ ျဖစ္တာေတြပဲ မ်ားေနတာကုိ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ တကယ္ခ်စ္လုိ႔မဟုတ္ပါဘူး။ မခ်စ္လုိ႔ လုပ္ၾကတာပါ။ တကယ္ခ်စ္ရင္ ဒီဒုကၡေတြျဖစ္ေစတဲ့ တဏွာ၊ မာန၊ ဒိ႒ိစတဲ့ တရားေတြကုိပဲ သတ္ႏုိင္ေအာင္ၾကိဳးစားၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိပဲ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ တဏွာနဲ႔ စဲြလမ္းမႈတင္ မလုံေလာက္ဘဲ ကုိယ္ခ်စ္ရတဲ့သူ၊ ကုိယ္ေလးစားရတဲ့သူ စတာေတြအထိ ဆက္စပ္ကာ စဲြလန္းတတ္တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိငါစဲြေလးေတြေၾကာင့္ ငါ့သားေလး တစ္ခုခုျဖစ္မွာကုိ စုိးရိမ္တာ၊ ငါ့ဆရာ တစ္ခုခုျဖစ္မွာကုိ စုိးရိမ္တာေတြျဖစ္ၿပီး သူတုိ႔ေတြဘာမွ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္လုိၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ငါေလးေတြက ဦးစီးထားၾကလုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ၿပီးေျပာေၾကးဆုိရင္ အဲဒီသူေတြ သူမ်ားသားသမီး အတြက္ဆုိ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အေသခံမလား၊ သူမ်ားက ေလးစားၾကည္ညိဳရတဲ့ သူမ်ားဆရာသမားအတြက္ဆုိ ဒီလုိ လုပ္ႏုိင္မလားဆုိေတာ့ ငါ့သားသမီးမွ မဟုတ္တာ၊ ငါ့ဆရာမွ မဟုတ္တာ စတာေတြ ျဖစ္ေပၚလာေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ငါဆုိတဲ့ အတၱကုိခ်စ္ေနတဲ့ လဲြေနတဲ့ အခ်စ္လဲြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ တကယ္ခ်စ္ရင္ ခုနေျပာသလုိ အက်င့္သီလကုိ ေကာင္းေအာင္လုပ္ၿပီး ကိေလသာ တဏွာကုန္ရာကုိပဲ ႀကိဳးစားၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
