Showing posts with label သမထ၊ ၀ိပႆနာဆုိင္ရာမ်ား. Show all posts
Showing posts with label သမထ၊ ၀ိပႆနာဆုိင္ရာမ်ား. Show all posts

တရားဘာေၾကာင့္ ထုိင္ရတယ္


အြန္လုိင္းက စာဖတ္ပရိတ္သတ္ ဒကာမတစ္ဦးက ဘုုန္းဘုုန္းကုုိ ေတာင္းဆုုိထားတာေလး တစ္ခုုရွိပါတယ္။ “အရွင္ဘုုရား အခ်ိန္ေပးနိုုင္တဲ့အခါ တရားထိုုင္ျခင္းရဲ႕ အနက္ အဓိပၺါယ္ကိုု ရွင္းျပေပးေစခ်င္ပါတယ္။ တပည့္ေတာ္မ စိတ္ထဲမွာ အျမဲနားလည္မွတ္သားထားတာက အေသတတ္ေအာင္ သည္းညည္းခံစိတ္ကိုု ထားနိုုင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ယူတယ္ ဆိုုတဲ့သေဘာဆိုုၿပီးေတာ့ နားလည္မိပါတယ္။ လြဲေနတယ္လိုု ့ထင္မိပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ အရွင္ဘုုရား” တဲ့။ ဒါက အဲဒီဒကာမရဲ႕ ေတာင္းဆုိခ်က္ မူရင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေမးသင့္ သိသင့္တဲ့ အေမးေလးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ 

တရားထုုိင္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဲဒီေဝါဟာရေလးကုိပဲ အလြယ္နားလည္ေအာင္ ေျပာရရင္ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ သတိကပ္ၿပီး တရားတာေတြနဲ႔ အထုိင္ခ်တာကုိ တရားထုိင္တာလုုိ႔ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိပဲ တရားဘာေၾကာင့္ အားထုုတ္တာလဲဆုုိရင္ မတရားတဲ့ အားေတြမ်ားေနတဲ့အတြက္ တရားတဲ့အားေတြ ထုတ္တာကုိ တရားအားထုုတ္တာလုုိ႔ ေဝါဟာပညတ္ အေနနဲ႔ အဓိပၺါယ္ဖြင့္ဆုုိၿပီး ေျပာဆုုိႏုိင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ တိက်ခုိင္မာတဲ့ ဘုုရားရွင္ရဲ႕ စကားကုိ ကုိးကားၿပီး ေျပာရရင္ ျမတ္စြာဘုုရားရွင္က မဟာသတိပ႒ာန သုုတ္မွာ “ရဟန္းတုိ႔ ဤခရီးလမ္းသည္ သတၱ၀ါတုိ႔၏ စိတ္စင္ၾကယ္ရန္ စိုးရိမ္ပူပန္ျခင္း ငိုေၾကြးျခင္းတုိ႔ကုိ လြန္ေျမာက္ရန္ ကုိယ္ဆင္းရဲျခင္း စိတ္ဆင္းရဲျခင္းတုိ႔ကုိ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရန္ အရိယမဂ္ကုိ ရရန္ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳရန္ တစ္ေၾကာင္းတည္း ေသာ ခရီးလမ္းျဖစ္ေပ၏။ ယင္းသည့္ ခရီးလမ္းကား ဤသတိပ႒ာန္ေလးပါးတုိ႔ပင္တည္း” လုုိ႔ အတိအက် မိန္႔ေတာ္မူထားတဲ့ စကားကုိ ထုုတ္ႏႈတ္ျပရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

ဘုရားရွင္ရဲ႕ စကားေတာ္မွာ တရားအားထုတ္ရျခင္း၊ တရားထုိင္ရျခင္းရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကုုိ အခုိင္အမာ ရွင္းျပထားတာကုိ ေတြ႕ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တရားထုိင္တယ္၊ တရားအားထုုတ္တယ္ဆုိတာ သတိပ႒ာန္အလုပ္ကုိ ပြားမ်ားအားထုုတ္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သတိပ႒ာန္ အက်င့္ဟာ စိတ္စင္ၾကယ္ဖုိ႔၊ စုိးရိမ္ပူေဆြး ငုိေၾကြးျခင္းေတြ လြန္ေျမာက္ဖုိ႔၊ ကုိယ္စိတ္ဆင္းရဲျခင္းေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းဖုိ႔နဲ႔ ေနာက္ဆုံးပန္းတုိင္ျဖစ္တဲ့ အရိယာမဂ္ကုုိ ရၿပီး နိဗၺာန္ကုိ ဝင္ေရာက္ဖုိ႔ စတာေတြအတြက္ တရားထုိင္ၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္နည္းေျပာရရင္ သတိပ႒ာန္အလုပ္ တရားအားထုုတ္တဲ့ သူဟာ ဒီအက်ိဳးတရားေတြကုိ လက္ေတြ႕ခံစားႏုိင္ျခင္းဆုိတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကုိ ရယူႏုိင္စြမ္းရွိေၾကာင္း ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

ဘုရားရွင္ရဲ႕ မိန္႔ေတာ္မူခ်က္ကုိၾကည့္ရင္ သတိပ႒ာန္အလုပ္ကုိ အားထုုတ္တဲ့သူဟာ ဒီဘဝမွာလည္း ခ်မ္းသာႏုုိင္သလုိ ေနာင္သံသရာမွာလည္း ခ်မ္းသာႏုုိင္ကာ ေနာက္ဆုုံး မဂ္ဖုုိလ္နိဗၺာန္ခ်မ္းသာအထိ ရရွိခံစားႏုုိင္တယ္ဆုုိတာ သတိျပဳမိၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ တရားအလုုပ္ အားထုုတ္တဲ့အတြက္ အားထုုတ္တဲ့ သူေတြမွာ စိတ္စင္ၾကယ္ျခင္းဆုိတဲ့ အက်ိဳးတရားကုိ လက္ေတြ႕သိရွိခံစားေစႏုုိင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သတိပ႒ာန္အလုုပ္ဟာ သတိကုိအထူးျပဳၿပီး ႐ႈမွတ္ရတဲ့ အလုုပ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ သတိရွိေလ အျပစ္ကင္းေလ၊ သတိေကာင္းေလ စိတ္စင္ၾကယ္ေလျဖစ္ကာ အဲဒီကမွတဆင့္ ဉာဏ္အျမင္ေတြ ျမင့္တဲ့အထိ တုိးတက္ကာ စိတ္ကုိညစ္ႏြမ္းပူေလာင္ေစတဲ့ ကိေလသာေတြကုိ တျဖည္းျဖည္းပယ္ခြါလာေစေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆုုံးမွာ အဆင့္ျမင့္ ဉာဏ္ေတြျဖစ္တဲ့ အရိယမဂ္ဉာဏ္ေတြအထိ တက္လွမ္းႏုိင္တဲ့အခါမွာေတာ့ ကိေလသာအားလုံးကုိ အၾကြင္းအက်န္မရွိ အကုန္အစင္ ပယ္သတ္ကာ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳ သြားေစေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ တရားအားထုတ္ျခင္း အထူးသျဖင့္ သတိပ႒ာန္ ဝိပႆနာအလုပ္ကုိ အားထုုတ္ျခင္းေၾကာင့္ ရရွိလာႏုိင္တဲ့ လက္ေတြ႕အက်ိဳးတရားနဲ႔ အဆုံးစြန္ေသာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ 

ျမတ္စြာဘုရားရွင္က မဟာသတိပ႒ာနသုတ္မွာ “တရားအားထုုတ္တဲ့ သူေတြအေနနဲ႔ သတိကုိအထူးျပဳၿပီး ႐ုပ္တရားရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ၊ ခံစားမႈ မွန္သမွ်ေတြမွာ၊ စိတ္ရဲ႕ျဖစ္ေပၚမႈ မွန္သမွ်ေတြမွာ၊ သဘာဝဓာတ္ သေဘာတရား မွန္သမွ်ေတြမွာ သိရွိမွတ္သားဖုိ႔လုိေၾကာင္း၊ အဲဒီလုိ သတိကပ္ထားပါက ကိေလသာ အညစ္အေၾကးမ်ား ကင္းစင္ၿပီး စိတ္ၾကည္လင္ကာ ဉာဏ္အျမင္ေတြ တုိးတက္လာမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း” စသျဖင့္ ေဟာေတာ္မူထားတာကို ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေလးခ်က္၊ နည္းေလးသြယ္ကုိ သတိကပ္ၿပီး ႐ႈမွတ္ႏုိင္ပါက ႐ုုပ္နာမ္ေတြရဲ႕ မၿမဲျခင္းသေဘာ၊ အစုုိးမရျခင္းသေဘာ၊ ဆင္းရဲျခင္းသေဘာေတြကုိ အမွန္အတုိင္း သိရွိကာ ႐ုပ္ကိုုအစဲြျပဳၿပီး ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္မယ့္ ဆင္းရဲျခင္းမ်ား၊ စိတ္ကုိအစဲြျပဳၿပီး ျဖစ္ေပၚလာႏုိင့္မယ့္ ဆင္းရဲျခင္းမ်ားကုိ ရင္ဆုိင္ေက်ာ္လႊားလာႏုိင္ၿပီး ဒုကၡရ႕ဲ သေဘာသဘာဝကုိ ဉာဏ္အျမင္နဲ႔ ပုိင္းျခားကာ သိရွိလက္ခံလာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သဘာဝ အမွန္တရားကုိ သဘာဝအတုိင္ သိရွိလာတဲ့အခါ ႐ုုပ္နာမ္ေတြရဲ႕ ေဖာက္ျပန္မႈေတြမွာလည္း မတုုန္မလႈပ္ ခံႏုုိင္ရည္ ရွိလာေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသေဘာတရားေတြကုိ သတိမလြတ္ဘဲ ခံႏုုိင္ရည္ ရွိလာၿပီဆုိရင္ အစဲြတရားကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြကုိလည္း အေကာင္းဆုုံးျဖစ္ေအာင္ တည္ေဆာက္သြားႏုုိင္ေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ သတိကုိ အထူးျပဳၿပီး ရႈမွတ္ရတဲ့ တရားထုိင္ျခင္း၊ တရားအားထုုတ္ျခင္းရဲ႕  သက္ေရာက္မႈ အႏွစ္သာရပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ 

တကယ္ေတာ့ သတၱဝါေတြ ကုိယ္စိတ္ဒုုကၡျဖစ္ရတယ္၊ သံသရာလည္ရတယ္၊ ဘဝသစ္တစ္ဖန္ျဖစ္ရတယ္ ဆုုိတာဟာ သတိမရွိၾကလုုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သတိမရွိတဲ့ အတြက္ အမွန္ကုုိ မသိျဖစ္ကာ အစဲြတရားေနာက္ တေကာက္ေကာက္လုိက္ရင္း အဲဒီအစဲြေၾကာင့္ အက်ိဳးဆက္ေတြ ဆက္ဆက္ျဖစ္ကာ ဆင္းရဲၾကရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘုုရားရွင္က သတိကုိ အထူးျပဳၿပီး ႐ႈမွတ္ရတဲ့ ဒီတရားအားထုုတ္မႈ၊ တရားထုိင္မႈကုုိ နည္းေပးလမ္းျပ ေဟာညြန္ျပသရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ ဘုုရားေဟာတဲ့အတုိင္း နည္းမွန္လမ္းမွန္နဲ႔ လုိက္နာက်င့္ႀကံသူမ်ားအတြက္လည္း တိက်ခုိင္မာတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကုုိ ျဖစ္ေစႏုုိင္ေၾကာင္း အာမခံခ်က္ ေပးေတာ္မူထားပါတယ္။ ျမတ္ဗုုဒၶက မဟာသတိပ႒ာနသုုတ္ရဲ႕ ေနာက္ဆုုံးအခ်ဳပ္မွာ “မည္သူမဆုိ ဒီသတိပ႒ာန္ေလးပါး အက်င့္တရားကုိ က်င့္ႀကံႀကိဳးကုုတ္ အားထုုတ္ႏုိင္လ်င္ ခုုႏွစ္ႏွစ္အတြင္းျဖစ္ေစ၊ ေျခာက္ႏွစ္၊ ငါးႏွစ္၊ ေလးႏွစ္၊ တစ္ႏွစ္စသည္ျဖစ္ေစ၊ ခုုႏွစ္လ၊ ေျခာက္လ၊ ငါးလ၊ ေလးလ၊ ႏွစ္လ၊ တစ္လ စသည္ျဖစ္ေစ၊ ေနာက္ဆုုံး ခုုႏွစ္ရက္အတြင္းပင္ ျဖစ္ေစ မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ပင္အရဟတၱဖုိလ္ ျဖစ္ေစ၊ ဥပါဒါန္ အၾကြင္းရွိေသးလွ်င္ အနာဂါမိဖုိလ္ကုိ ျဖစ္ေစ ဤႏွစ္ပါးတြင္ တပါးပါးေသာ ဖုိလ္ကုိ ရရွိႏုုိင္ေၾကာင္း” အတိအလင္း ေဟာၾကားေတာ္မူထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သတိပ႒ာန္ တရားအားထုုတ္မႈဟာ ပစၥဳပၺန္ ဘဝမွသည္ သံသရာအစဥ္အဆက္၊ အဲဒီကမွ နိဗၺာန္အထိ မ်က္ေမွာက္ျပဳေစျခင္း အႏွစ္သာရကုိ ျဖစ္ေစေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ဆုိလုိတာက တရားထုိင္ျခင္း၊ တရားအားထုုတ္ျခင္းဆုုိတာ သတိကုိအထူးျပဳၿပီး ဝိပႆနာ အလုုပ္ကုိ အားထုုတ္ျခင္းျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီအလုုပ္ဟာ နည္းမွန္လမ္းမွန္နဲ႔ က်င့္ႀကံအားထုတ္ႏုုိင္တဲ့ သူေတြအတြက္ မ်က္ေမွာက္ဘဝမွာပဲ စိတ္စင္ၾကယ္ျခင္း၊ ကုိယ္စိတ္ဆင္းရဲျခင္းတုိ႔ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းႏုိင္းျခင္းအျပင္ အဆုုံးစြန္ျဖစ္တဲ့ နိဗၺာန္အထိ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏုုိင္ျခင္းဆုုိတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကုိ ျဖစ္ေစတဲ့အတြက္ ဒါဟာ တရားဘာေၾကာင့္ ထုိင္ရတယ္၊ တရားဘာေၾကာင့္ အားထုုတ္ရတယ္ဆုိတာရဲ႕ အႏွစ္သာရပဲ ျဖစ္ေၾကာင္း သိေစလုုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

ဒါေၾကာင့္ တရားဘာေၾကာင့္ ထုိင္ရတယ္၊ တရားဘာေၾကာင့္ အားထုုတ္ရတယ္ဆုုိတဲ့ သေဘာသဘာဝ အႏွစ္သာရ အမွန္ကုိ မသိသူေတြအေနနဲ႔ မဟာသတိပ႒ာသုုတ္မွာ ဘုုရားရွင္ မိန္႔ေတာ္မူတဲ့အတုိင္း တရားအားထုုတ္တယ္ဆုုိတာ သတိကုိ အထူးျပဳၿပီး ႐ုုပ္နာမ္ေတြရဲ႕ သေဘာသဘာဝကုိ အမွန္အတုိင္း သိရွိ႐ႈမွတ္ရင္း ဒုုကၡအစုု ပူေလာင္မႈကုုိ ျဖစ္ေစတဲ့ ကိေလသာမွန္သမွ်ကုိ ပယ္ခြါကာ ပစၥဳပၺန္ သံသရာမွသည္ နိဗၺာန္အထိ ခ်မ္းသာမႈကုုိ ျဖစ္ေစဖုုိ႔၊ သႏၲိသုုခ ၿငိမ္းေအးမႈကုုိ ရေစဖုုိ႔၊ တဏွာကုုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ဘဝအသစ္ကုုိ ျဖစ္ေစမႈေတြကုုိ ရပ္တန္႔ေစဖုုိ႔၊ ကုိယ္စိတ္ဆင္းရဲမႈေတြကုုိ ခ်ဳပ္ေစဖုုိ႔ စတာေတြေၾကာင့္ အားထုုတ္ရတာ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ သိျမင္ကာ ယခုုမ်က္ေမွာက္ဘဝမွာပဲ တရားတစ္ခုုခုုကုုိ ရရွိေအာင္ အႏွစ္သာရရွိတဲ့ တရားထုုိင္ျခင္း၊ တရားအားထုုတ္ျခင္း အလုပ္ကုုိ ျပဳလုုပ္သင့္ပါေၾကာင္း အသိေပးစကား ေျပာၾကားရင္း တရားဘာေၾကာင့္ ထုုိင္ရတယ္ဆုုိတဲ့အေၾကာင္း တေစာင္းတေစာင္း တင္ျပလုုိက္ရပါတယ္။ 

Read more »

စ႐ုိက္နဲ႔ ကမၼ႒ာန္း


အမ်ားျဖစ္ေနက် ပုံစံမ်ား၊ အရာမ်ားထက္ ပုိမုိလြန္ကဲၿပီး အျဖစ္မ်ားတတ္တဲ့ သေဘာကုိ စ႐ုိက္လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ပါဠိစရိတဆုိတဲ့ စကားလုံးကုိ စ႐ုိက္လုိ႔ ျမန္မာမႈ ျပဳထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစ႐ုိက္ကုိပဲ အထုံ၀ါသနာလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ လူေတြမွာ စိတ္ေကာင္းစိတ္ဆုိး အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနတာဟာ ဒီဘ၀နဲ႔ပဲ သက္ဆုိင္ေနတာ မဟုတ္ဘဲ ေရွးေရွးဘ၀က အထုံ၀ါသနာနဲ႔လည္း သက္ဆုိင္ပါတယ္။ ေရွးေရွးအတိတ္ဘ၀မ်ားက အထုံ၀ါသနာေကာင္း ပါလာတဲ့သူေတြဟာ စိတ္ေကာင္းေစတနာေကာင္း ရွိတတ္ၿပီး အထုံ၀ါသနာဆုိး ပါလာတဲ့ သူေတြကေတာ့ စိတ္ေစတနာ ဆုိးတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိမေကာင္းတဲ့ ၀ါသနာအထုံ စ႐ုိက္ေတြအားေကာင္းတဲ့ သူေတြအတြက္ စိတ္ေကာင္းရွိေအာင္ ျပဳျပင္ဖုိ႔ ခက္ခဲတတ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္း ဆုိေတာ့ အထုံ၀ါသနာက အားႀကီးေနလုိ႔ပါ။

ေလာကမွာ လူအမ်ိဳးမ်ိဳး စ႐ုိက္အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိၾကတယ္လုိ႔ ဆုိၾကေပမယ့္ ဗုဒၶစာေပနဲ႔ ခဲြျခားၾကည့္လုိက္ရင္ စ႐ုိက္ (၆)မ်ိဳးပဲ ရွိပါတယ္။ လူတုိင္းလူတုိင္း မတူညီတဲ့ စ႐ုိက္တစ္မ်ိဳးစီ ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္မ်ိဳး၊ သုံးမ်ိဳးစသည္ ရွိတတ္ပါတယ္။ ကုိယ္ဘာစ႐ုိက္အားႀကီးတယ္ ဆုိတာကုိေတာ့ ဒီစ႐ုိက္ေျခာက္ပါးနဲ႔ ညွိၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။ စ႐ုိက္ေျခာက္ပါးမွာ ရာဂစ႐ုိက္ရွိသူနဲ႔ သဒၶါစ႐ုိက္ရွိသူဟာ သြားလာေနထုိင္၊ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ပုံခ်င္း တူညီတတ္ၿပီး ေဒါသစ႐ုိက္ရွိသူနဲ႔ ဗုဒၶိ(ပညာ)စ႐ုိက္ရွိသူဟာလည္း အေနအထုိင္ အေျပာအဆုိ အစားအေသာက္ တူညီတတ္ကာေမာဟစ႐ုိက္ရွိသူနဲ႔ ၀ိတက္စ႐ုိက္ ရွိသူမွာလည္း အလုပ္အကုိင္ အေျပာအဆုိ အစားအေသာက္မွအစ တူညီေနတတ္တာကုိ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။

ရာဂစ႐ုိက္ရွိသူနဲ႔ သဒၶါစရုိက္ရွိသူ ႏွစ္ဦးလုံးဟာ အသြားအလာ အေနအထုိင္ အေျပာအဆုိ ယဥ္ေက်းတတ္၊ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ေနတတ္ထုိင္တတ္ လုပ္ကုိင္တတ္၊ အနံ႔အသက္ေကာင္းေကာင္း အစားအေသာက္ ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ႏူးည့ံသိမ္ေမြ႕မႈမ်ားကုိ ႏွစ္သက္တတ္ပါတယ္။ ထူးျခားမႈက ရာဂစ႐ုိက္ရွိသူဟာ ကာမဂုဏ္အာ႐ုံမ်ားကုိ မခဲြႏုိင္မခြါရက္ေအာင္ စဲြမက္တတ္၊ ပရိယာယ္မာယာမ်ားတတ္၊ စဥ္းလဲေကာက္က်စ္တတ္၊ ေလာဘမာန အားႀကီးတတ္ၿပီး သဒၶါစ႐ုိက္ အားႀကီးသူကေတာ့ ပရိယာယ္မာယာႏွင့္ ေလာဘမာနမ်ား အလြန္မႀကီးမားဘဲ စြန္႔ႀကဲေပးကမ္း လွဴဒါန္းမႈမွာ ေပ်ာ္ေမြ႕တတ္၊ ဘုရားေက်ာင္းကန္မ်ားတြင္ ၀တ္တြားဆည္းကပ္တတ္၊ ရတနာသုံးပါးအေပၚမွာ ယုံၾကည္မႈ အားေကာင္းတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခါတစ္ေလ သဒၶါစ႐ုိက္အားႀကီးၿပီး ပညာအားနည္းတဲ့အတြက္ အလဲြကုိးကြယ္မိတာေတြလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။


ေဒါသစ႐ိုက္ရွိသူနဲ႔ ဗုဒၶိေခၚ ပညာစ႐ုိက္ရွိသူ ႏွစ္ဦးလုံးဟာ အသြားအလာ အေနအထုိင္ အေျပာအဆုိ ႐ုန္႔ရင္းၾကမ္းတမ္းတတ္၊ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ေနထုိင္လုပ္ကုိင္မႈ မရွိဘဲ ျဖစ္သလုိ ဖ႐ုိဖရဲ လုပ္တတ္ကုိင္တတ္၊ အခ်ဥ္အငန္ အစပ္အခါး စတဲ့ စူးစူးရွရွ အရသာေတြမွာ ႏွစ္သက္တတ္၊ မေကာင္းတဲ့အဆင္းအသံ စတာေတြနဲ႔ ေတြ႕ႀကဳံတဲ့အခါ သည္းခံေအာင္အည္း ခ်ဳပ္တည္းျခင္းမရွိဘဲ ခ်က္ခ်င္းဆဲဆုိ ေငါက္ငမ္းကာ စိတ္ၾကမ္းစိတ္တုိ လြယ္တတ္ပါတယ္။ ကဲြျပားတာကေဒါသစ႐ုိက္ရွိသူဟာ ရန္ၿငိဳးဖဲြ႕ျခင္း အာဃာတ၊ မနာလုိျခင္း ဣႆာ၊ ၀န္တုိျခင္း မစၧရိယ၊ သူတစ္ပါးဂုဏ္ကုိ ဖ်က္ဆီးလုိျခင္း မကၡ၊ ဂုဏ္တူဂုဏ္ၿပိဳင္ျပဳျခင္း ပဠာသ၊ အဆုံးအမခက္ျခင္း ဒုဗၺစတရားမ်ား ျဖစ္ပြားေလ့ရွိတတ္ၿပီး ဗုဒၶိစ႐ုိက္ရွိသူကေတာ့ ရန္ၿငိဳးဖဲြ႕ျခင္း၊ မနာလုိျခင္း၊ ၀န္တုိျခင္း စတဲ့တရားမ်ားမရွိဘဲ ဆုိဆုံးမလြယ္တတ္၊ စားေသာက္ဖြယ္မွန္သမွ်မွာ ႏႈိင္းႏိႈင္းခ်ိန္ခ်ိန္ ျပဳတတ္၊ ေနာင္သံသရာအတြက္ သတိပညာျဖင့္ ေကာင္းစြာေျမာ္ျမင္ကာ ပါရမီကုသုိလ္မ်ားကုိ ႀကိဳးစားျပဳလုပ္တတ္ပါတယ္။

ေမာဟစ႐ုိက္ရွိသူနဲ႔ ၀ိတက္စ႐ုိက္ရွိသူ ႏွစ္ဦးလုံးရဲ႕ သေဘာလကၡဏာဟာလည္း တူညီေနတတ္ပါတယ္။ အသြားအလာ၊ အေျပာအဆုိ အေနအထုိင္က အစေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ထူးျခားခ်က္က ေမာဟစ႐ုိက္ရွိသူဟာ ေမ့ေမ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့ ေပါ့ေပါ့ဆဆ ရွိတတ္၊ ကိစၥအေထြေထြ ေပြလိမ္႐ႈတ္ေထြးတတ္၊ အစားအေသာက္မွာလည္း တစ္သမွတ္တည္းမရွိ ဟုိလုိလုိ ဒီလုိလုိ ႏွစ္သက္တတ္၊ အေၾကာင္းအက်ိဳး အေကာင္းအဆုိးကုိ ခဲြျခားသိျမင္မႈ မရွိတတ္ဘဲ သူမ်ားခ်ီးမြန္းရင္ လုိက္ခ်ီးမြန္းတတ္ကာ သူမ်ားကဲ့ရဲ႕ရင္လည္း လုိက္ကဲ့ရဲ႕တတ္၊ သတိပညာကင္းၿပီး ထုိင္းမႈိင္းျခင္း ထိနမိဒၶ၊ ပ်ံ႕လြင့္ျခင္း ဥဒၶစၥတုိ႔ႏွင့္ အခ်ိန္ကုန္တတ္ၿပီး ၀ိတက္စ႐ုိက္ ရွိသူကေတာ့ ဟုိဟုိဒီဒီ ကိစၥမ်ားမ်ားမွာ အက်ိဳးမၿပီး အခ်ည္းႏွီးျဖစ္ေနတတ္၊ စကားေပါကာ ကိစၥမေခ်ာဘဲ ေမ်ာေနတတ္၊ ေကာင္းတဲ့လုပ္ငန္းမ်ားမွာ အစြမ္းအစမရွိဘဲ ပ်င္းရိေနတတ္၊ ကုိယ္လုိေပါ့ေပါ့တန္တန္ လူမ်ားနဲ႔ေပ်ာ္ေမြ႕ကာ ေထြရာေလးပါး အႀကံမ်ားၿပီး လူအားလူပုိသာ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။

ဒါေတြကေတာ့ သတၱ၀ါမ်ား ရွိတတ္တဲ့ အက်င့္စ႐ုိက္ရဲ႕ သေဘာတရားအခ်ိဳ႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူတုိင္းလူတုိင္း စ႐ုိက္တစ္ခုခုကေတာ့ အားေကာင္းေနတတ္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္အားေကာင္းေနတာ ရွိတတ္သလုိ မေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ အားေကာင္းေနတာလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ အားေကာင္းေနရင္လည္း ဒီစ႐ုိက္ကုိ ဆက္လက္တုိးပြားေအာင္ ႀကိဳးစားဖုိ႔ လုိအပ္သလုိ မေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ အားေကာင္းေနရင္လည္း တတ္ႏုိင္သမွ် ျပဳျပင္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရပါမယ္။ မေကာင္းတဲ့အရာေတြမွာ ေပ်ာ္ေမြ႕တတ္တဲ့ ၀ါသနာစ႐ုိက္ဟာ ကိေလသာမ်ားရဲ႕ အားအစြမ္းျဖစ္ေနတတ္ၿပီး ေကာင္းတဲ့အရာေတြမွာ ေပ်ာ္ေမြ႕တတ္တဲ့ ၀ါသနာစ႐ုိက္ကေတာ့ ေကာင္းတဲ့အလုိ သမၼာဆႏၵျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ကုိ မွန္ကန္တ့ဲ နည္းနဲ႔အသုံးခ်ႏုိင္ရင္ နိဗၺာန္အထိ ေရာက္ႏုိင္သလုိ မေကာင္းတဲ့ စ႐ုိက္ကုိလည္း တတ္ႏုိင္သမွ် ျပဳျပင္ႏုိင္လွ်င္ ေနာင္သံသရာအတြက္ ဒီစ႐ုိက္မ်ား လုိက္မလာႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ မျပဳျပင္ရင္ေတာ့ ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္လည္း မေကာင္းတဲ့ဘက္ ပါသြားတတ္ၿပီး မေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ကေတာ့ အပါယ္အထိလားကာ ဘ၀အဆက္ဆက္ နိမ့္က်မႈ သက္သက္ကုိပဲ ျဖစ္ေစပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုိယ့္မွာ ဘယ္လုိစ႐ုိက္မ်ိဳး ရွိတယ္၊ ဘယ္လုိစ႐ုိက္ အားေကာင္းတယ္ဆုိတာကုိ ဆင္ျခင္ၿပီး ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္း ၾကည့္ၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ 

ဗုဒၶအဘိဓမၼာမွာေတာ့ စ႐ုိက္ေတြကုိ ကမၼ႒ာန္းနဲ႔ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းတာဟာ အေကာင္းဆုံးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီစ႐ုိက္ေျခာက္ပါးနဲ႔ တဲြစပ္ပြားမ်ားရမယ့္ ကမၼ႒ာန္းေတြကုိလည္း ေဖာ္ျပေပးထားပါတယ္။ အဲဒီေဖာ္ျပခ်က္က..
၁။ ရာဂစ႐ုိက္အားႀကီးသူဟာ စက္ဆုတ္ဖြယ္ အေကာင္ပုတ္လုိ႔ ႐ႈရတဲ့ အသုဘ ကမၼ႒ာန္း ၁၀ပါးနဲ႔ ဆံပင္အေမြး ေျခသည္းလက္သည္း စတဲ့ ၃၂ေကာ႒ာသကုိ ႐ႈဆင္ျခင္ရတဲ့ ကာယဂတာသတိ ကမၼ႒ာန္းကုိ ပြားမ်ားျခင္းျဖင့္ ရာဂစ႐ုိက္ကုိ ျပဳျပင္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီကမၼ႒ာန္းဆယ့္တစ္ပါးထဲက သင့္ေလ်ာ္ရာ တစ္ပါးပါးကုိ ပြားမ်ားပါးမ်ားလာရင္ ရာဂမီးကုိ ၿငိမ္းေအးေစႏုိင္ပါတယ္။

၂။ ေဒါသစ႐ုိက္ အားႀကီးသူဟာ ေမတၱာ၊ က႐ုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥေပကၡာ ကမၼ႒ာန္းမ်ားနဲ႔ နီလကသုိဏ္း (အညိဳေရာင္အဆင္း)၊ ပီတကသုိဏ္း (ေရႊေရာင္အဆင္း)၊ ေလာဟိတကသုိဏ္း (အနီေရာင္အဆင္း)၊ ၾသဒါတကသုိဏ္း (အျဖဴေရာင္အဆင္း) ဆုိတဲ့ ကမၼ႒ာန္း ၈ပါးကုိ ပြားမ်ားျခင္းျဖင့္ ေဒါသစ႐ုိက္ကုိ ျပဳျပင္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီကမၼ႒ာန္းမ်ားဟာ သန္႔ရွင္းၾကည္လင္တဲ့အတြက္ အာ႐ုံျပဳပြားမ်ားသူမ်ားကုိ စိတ္ရႊန္လန္းၿပီး ႏူးညံ့မႈကုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒါသစ႐ုိက္အားႀကီးတဲ့သူဟာ ဒီကမၼ႒ာန္း ဂပါးထဲက တစ္ပါးပါးကုိ ပြားမ်ားသင့္ပါတယ္။

၃/၄။ ေမာဟစ႐ုိက္နဲ႔ ၀ိတက္စ႐ုိက္ရွိသူမ်ားဟာ အာနာပါနႆတိ ကမၼ႒ာန္းကုိ ပြားမ်ားၿပီး ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ျပဳျပင္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ေမာဟစ႐ုိက္ရွိသူဟာ သံသယနဲ႔ ပ်ံ႕လြင့္ျခင္းတုိ႔ အျဖစ္မ်ားတဲ့အတြက္ အလြယ္တကူ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္ တုန္လႈပ္တတ္ၿပီး ၀ိတက္စ႐ုိက္ရွိသူဟာလည္း စိတ္ကူးအႀကံအစည္ မ်ားတဲ့အတြက္ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္လြယ္တတ္ပါတယ္။ အာနာပါနႆတိ ကမၼ႒ာန္းဟာ ထြက္သက္၀င္သက္တုိ႔ကုိ အခ်က္က်က် လုိက္၍ ႐ႈမွတ္ေပးရတဲ့အတြက္ တုန္လႈပ္ပ်ံ႕လြင့္တဲ့စိတ္ကုိ ခ်ဳပ္ထိန္းေပးထားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေမာဟစ႐ုိက္နဲ႔ ၀ိတက္စ႐ုိက္ ရွိသူဟာ အာနာပါနကမၼ႒ာန္းကုိ အထူးျပဳ ပြားမ်ားသင့္ပါတယ္။

၅။ သဒၶါစ႐ုိက္ရွိသူဟာ ဗုဒၶါႏုႆတိ၊ ဓမၼာႏုႆတိ၊ သံဃာႏုႆတိ၊ သီလာႏုႆတိ၊ စာဂါႏုႆတိ၊ ေဒ၀တာႏုႆတိ ဆုိတဲ့ ကမၼ႒ာန္း ေျခာက္ပါးကုိ ပြားမ်ားေပးရပါတယ္။ ပင္ကုိက ေကာင္းေနတဲ့ သဒၶါတရားဟာ ဘုရားတရားသံဃာ စတဲ့အာ႐ုံမ်ားနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ရပါက ပုိ၍ဖြင့္ၿဖိဳး တုိးတက္လာၿပီး အက်ိဳးတရား တုိးပြားေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေကာင္းၿပီးသားစ႐ုိက္ကုိ ပုိေကာင္းလာေအာင္ ဒီသဒၶါစ႐ုိက္ ရွိတဲ့သူဟာ ဗုဒၶါႏုႆတိစတဲ့ ကမၼ႒ာန္း ေျခာက္ပါးထဲက တစ္ပါးပါးကုိ ပြားမ်ားသင့္ပါတယ္။၆။ ပညာစ႐ုိက္ရွိသူဟာ သိမ္ေမြ႕နက္နဲတဲ့ ေသျခင္းတရားကုိ ဆင္ျခင္တဲ့ မရဏာႏုႆတိကမၼ႒ာန္း၊ နိဗၺာန္ကုိ ဆင္ျခင္တဲ့ ဥပသမာႏုႆတိ ကမၼ႒ာန္း၊ အစာအဟာရမွာ စက္ဆုတ္ဖြယ္လုိ႔ ထင္ျမင္ေအာင္ ပြားမ်ားတဲ့ အာဟာေရ ပဋိကူလသညာ ကမၼ႒ာန္းနဲ႔ ပထ၀ီ၊ အာေပါ၊ ေတေဇာ၊ ၀ါေယာလုိ႔ေခၚတဲ့ ဓာတ္ႀကီးေလးပါးကုိ ပုိင္းျခားဆင္ျခင္တဲ့ စတုဓာတု၀၀တၳာန ကမၼ႒ာန္းကုိ ပြားမ်ားေပးရပါတယ္။ ပင္ကုိက စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္တတ္တဲ့ ပညာဟာ သိမ္ေမြ႕နက္နဲတဲ့ အာ႐ုံနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕တဲ့အခါ ပုိၿပီးနက္နက္နဲနဲ စဥ္းစားဆင္ျခင္တဲ့အတြက္ ဉာဏ္ပညာတုိးပြား ထက္ျမက္လာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပညာစ႐ုိက္အားႀကီးတဲ့သူဟာ မရဏာႏုႆတိ စတဲ့ ကမၼ႒ာန္းမ်ားကုိ ပြားမ်ားၿပီး ဉာဏ္အဆင့္တုိးပြားေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။

ဒီေဖာ္ျပခ်က္ကေတာ့ ဗုဒၶအဘိဓမၼာမွာ ပါရွိတဲ့ စ႐ုိက္နဲ႔ကမၼ႒ာန္း တဲြစပ္ပြားမ်ားသင့္တာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စာဖတ္သူမ်ားအေနနဲ႔ ဒီစ႐ုိက္ေျခာက္ပါးနဲ႔ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ ရွိေနတဲ့ စ႐ုိက္ေတြကုိ ခ်ိန္ထုိးၿပီး ကုိယ္နဲ႔သင့္ေလ်ာ္မယ့္ ကမၼ႒ာန္းကုိ ပြားမ်ားသင့္ပါတယ္။ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ရွိရင္လည္း ဒီစ႐ုိက္ကုိ ပုိၿပီးတုိးတက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာေအာင္၊ မေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ရွိရင္ ဒီမေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ကုိ ေနာက္သံသရာအထိ မပါေစရန္္ အခ်ိန္မီ ျပဳျပဳႏုိင္ေအာင္ လုိအပ္သင့္ေလ်ာ္မယ့္ ကမၼ႒ာန္းတစ္ခုခုကုိ ပြားမ်ားသင့္ပါတယ္။ ၀ိပႆနာအလုပ္ဟာ ကိေလသာကုန္ခမ္း နိဗၺာန္ရေရးအတြက္ အဓိကက်တဲ့ အလုပ္ျဖစ္ေပမယ့္ ဒီဘ၀မွာလုိအပ္တဲ့ ခ်မ္းသာနဲ႔ နိဗၺာန္မရခင္ က်င္လည္ရမယ့္ ဘ၀ခ်မ္းသာအတြက္ တစ္ဘက္ကလည္း ကုိယ့္စ႐ုိက္နဲ႔ သင့္မယ့္ကမၼ႒ာန္း တစ္ခုခုကုိ ပြားမ်ားေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အရိယာမဂ္နဲ႔ ကိေလသာမ်ားနဲ႔ စ႐ုိက္မ်ားကုိ အၾကြင္းမဲ့မပယ္သတ္ႏုိင္ ေသးေပမယ့္ အခုိက္အတန္႔ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာၾကာ ခြာထားႏုိင္ေအာင္ ကမၼ႒ာန္းကုိ ပြားမ်ားေပးဖုိ႔လည္း လုိအပ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မေကာင္းတဲ့ စ႐ုိက္မ်ားကုိ ေကာင္းေအာင္ ကမၼ႒ာန္းနဲ႔ ျပဳျပင္ၿပီး ကုိယ့္ရဲ႕ကုိယ္အမူအရာ၊ ႏႈတ္အမူအရာ၊ စိတ္အႀကံအစီမ်ားကုိ ႏူးည့ံသိမ္ေမြ႕လာေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဒီေနရာမွာ သိေစခ်င္တာက လူအမ်ိဳးမ်ိဳး စ႐ုိက္အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတတ္တဲ့ ေလာကႀကီးမွာ ကုိယ္လည္း စ႐ုိက္တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားသူထဲမွာ ပါေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ မေကာင္းတဲ့ စ႐ုိက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္လုိစ႐ုိက္မ်ိဳးကုိ မဆုိ ကုိယ္နဲ႔သင့္ေလ်ာ္မယ့္ ကမၼ႒ာန္းတစ္ခုခုကုိ ပြားမ်ားရင္း ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ကုိလည္း ပုိၿပီးတုိးပြားေအာင္၊ မေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ဆုိရင္လည္း ပုိၿပီးဆုိးမလာေအာင္ ျပဳျပင္ၾကည့္ၾကဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပဳျပင္လုိက္မယ္ဆုိရင္ အထုံပါေနတဲ့ စ႐ုိက္လည္း အထုိက္အေလ်ာက္ ေျပာင္းလဲလာႏုိင္တဲ့အတြက္ လက္ေတြ႕ပြားမ်ားကာ ေလ့က်င့္ၾကည့္ၾကဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ကုိယ့္စ႐ုိက္နဲ႔ သင့္ေလ်ာ္မယ့္ ကမၼ႒ာန္းတစ္ခုခုကုိ အခ်ိန္ယူၿပီး ပြားမ်ားျပဳျပင္ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ကုိယ့္ရဲ႕ကုိယ္အမူအရာ စတာေတြဟာ ေျပာင္းလဲႏူးည့ံလာမယ္ဆုိတာ ေသခ်ာပါေၾကာင္း…

မွတ္ခ်က္။ အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ၏ ကုိယ္က်င့္အဘိဓမၼာ၊ အေျချပဳသၿဂႌဳဟ္ႏွင့္ ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္၏ ဗုဒၶအဘိဓမၼာ အႏွစ္ခ်ဳပ္တုိ႔ကုိ ကုိးကားၿပီး ေရးသားတင္ျပပါသည္။

Read more »

စႀကႍေလ်ာက္၍ တရားမွတ္ျခင္း…

စႀကၤံေလ်ာက္ၿပီး တရားမွတ္တယ္ဆုိတာ အလြယ္ေျပာရရင္ ေျခလွမ္းတုိင္းကုိ သိၿပီးလွမ္းတာလုိ႔ပဲ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ လူအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ လမ္းေလ်ာက္တဲ့အခါတုိင္း ေျခလွမ္းေတြ လွမ္းၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မသိဘဲ လွမ္းေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ မသိဘဲ လွမ္းတဲ့ေျခလွမ္းေတြကုိ အသိကပ္ၿပီး လွမ္းႏုိင္ဖုိ႔ စႀကံၤေလ်ာက္ၿပီး တရားမွတ္ခုိင္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စၾကၤံေလ်ာက္ၿပီး တရားမွတ္တာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အာနာပါနကုိ ဆင္ျခင္ျခင္းအပုိင္း၊ ဣရိယပုတ္ကုိ ဆင္ျခင္ျခင္းအပုိင္းတုိ႔လုိမ်ိဳး သီးသန္႔ျပထားတာ မဟာသတိပ႒ာန သုတ္ေတာ္မွာေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဣရိယာပုတ္ကုိ ဆင္ျခင္ျခင္း အပုိင္းထဲမွာကုိပဲ သြားရင္လည္း သြားတယ္လုိ႔ သိရမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႐ုပ္အေပါင္းရဲ႕ အမူအရာ လႈပ္ရွားမႈေတြကုိ အရွိအတုိင္း သိရမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ သတိသမၸဇဥ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္ျခင္းအပုိင္းမွာလည္း သြားရာ၊ ရပ္ရာ၊ ထုိင္ရာ၊ အိပ္ရာ၊ ႏုိးရာ ဆိတ္ဆိတ္ေနရာ စသည္တုိ႔ကုိ သိေနရမွာျဖစ္ေၾကာင္း စသျဖင့္ ေဟာထားေပးတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒီလုိ ေဟာၾကားခ်က္ေတြကုိ ကုိးကားကာ စၾကႍေလွ်ာက္ၿပီး တရားမွတ္တာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေယာဂီမ်ား အလြယ္နားလည္ေအာင္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားက နည္းေပးလမ္းညႊန္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

စၾကႍေလွ်ာက္ တရားမွတ္နည္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဘုရားနည္းကုိ ကုိးကားၿပီး ပညာရွိ ဆရာအစဥ္အဆက္ရဲ႕ နည္းေတြကုိ တစ္ဆင့္ျပန္လည္ တင္ျပရမယ္ဆုိရင္ စႀကံၤေလွ်ာက္ၿပီး တရားမွတ္လုိတဲ့ ေယာဂီဟာ အရင္ဆုံး တိတ္ဆိတ္ညိမ္သက္တဲ့ ေနရာမွာရွိတဲ့ မတုိလြန္းမရွည္လြန္းတဲ့ ေလွ်ာက္လမ္းတစ္ခုကုိ ေရႊးခ်ယ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ရာသီဥတု သိပ္မေအးရင္ေတာ့ ေျခအိပ္ကုိ မဝတ္ဘဲ ေလွ်ာက္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါမွ ေျခဖဝါးရဲ႕ ခံစားမႈ အေတြ႕ကုိ အလြယ္တကူ သိႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးရင္ခႏၶာကုိယ္ အေနအထားကုိ ျပင္ဆင္ရပါမယ္။ ေလွ်ာက္မယ့္လမ္းရဲ႕ အစပုိင္းမွာ မတ္တပ္ရပ္ၿပီး ေရွ႕ေလးေထာင္ခန္႔ေလာက္ပဲ ၾကည့္တဲ့အေနအထားနဲ႔ မ်က္လႊာကုိခ်ကာ လက္ႏွစ္ဘက္ကုိေတာ့ လက္ဖဝါးႏွစ္ခုကုိ မသိမသာ ထပ္ထားရင္း ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ ေရွ႕မွာပဲခ်ထားခ်ထား၊ ေနာက္မွာပဲ လက္ေနာက္ပစ္ၿပီး ထားလုိက ထားႏုိင္ပါတယ္။

အဲဒီလုိ ျပင္ဆင္ၿပီးတာနဲ႔ စိတ္ကုိခႏၶာကုိယ္မွာ စုစည္းထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စၾကႍေလွ်ာက္ဖုိ႔ စတင္ၿပီး ေျခစုံရပ္ေနတဲ့ အခုိက္မွာလည္း ရပ္ေနတဲ့ အေနအထား တစ္ခုလုံးကုိ စိတ္ကျမင္ေအာင္ၾကည့္ၿပီး ရပ္တယ္၊ ရပ္တယ္လုိ႔ အရင္ဆုံး သိမွတ္ရပါမယ္။ ၿပီးတာနဲ႔ ေျခလွမ္းေတြ လွမ္းတာကုိ သိမွတ္ရပါမယ္။ မမွတ္ခင္ လွမ္းခ်င္တဲ့စိတ္ကုိ လွမ္းခ်င္တယ္ လွမ္းခ်င္တယ္လုိ႔ မွတ္ရပါမယ္။ အဲဒီလုိ မွတ္ၿပီးတာနဲ႔ စလွမ္းတဲ့ ေျခလွမ္းကစၿပီး ဘယ္လွမ္းတယ္၊ ညာလွမ္းတယ္လုိ႔ လွမ္းတဲ့အမူအရာကုိ စိတ္ကတစ္ထပ္တည္း သိေအာင္မွတ္ေပးရပါမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ၾကြတယ္လွမ္းတယ္၊ ၾကြတယ္ခ်တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကုိလည္း မွတ္ႏုိင္ပါတယ္။ အစပုိင္းမွာေတာ့ ဒီဘယ္လွမ္းတယ္၊ ညာလွမ္းတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကုိပဲ အလွမ္းနဲ႔အမွတ္ တစ္ထပ္တည္းျဖစ္ေအာင္ မွတ္ေပးရပါမယ္။ လွမ္းတဲ့အခါ အရမ္းျမန္ေအာင္ မလွမ္းဖုိ႔ လုိပါတယ္။ မေႏွးမျမန္ေလးေပါ့။ လူမမာတစ္ေယာက္ လွမ္းတဲ့ပုံစံေလးဆုိ အေတာ္ပါပဲ။ အဲဒီလုိ အမွတ္နဲ႔လွမ္းရင္း ေလွ်ာက္လမ္းဆုံးတဲ့အခါမွာ ေျခႏွစ္ဖက္စုံရပ္ၿပီး ရပ္တယ္ရပ္တယ္လုိ႔ ရပ္ေနတဲ့ အေနအထားကုိ စိတ္နဲ႔ျမင္ေအာင္ၾကည့္ကာ ခဏမွတ္ၾကည့္ရပါမယ္။ ၿပီးရင္ ခႏၶာကုိယ္လွည္တဲ့ အခါမွာလည္း မလွည့္ခင္ လွည့္ခ်င္တဲ့စိတ္ကုိ လွည့္ခ်င္တယ္ လွည့္ခ်င္တယ္လုိ႔ အရင္မွတ္ၿပီး လွည့္ေနတဲ့အခါမွာလည္း လွည့္တယ္လွည့္တယ္လုိ႔ မွတ္ေပးရပါမယ္။ ေနာက္ အဲဒီမွာ ခ်က္ခ်င္းမလွမ္းေသးဘဲ ခဏစုံရပ္ကာ ရပ္တယ္ရပ္တယ္လုိ႔ မွတ္သိေပးရပါမယ္။ အဲဒီလုိ ခဏမွတ္ၿပီး လွမ္းဖုိ႔လုပ္တဲ့အခါမွာလည္း ခုနေျပာသလုိ လွမ္းခ်င္တဲ့စိတ္ကုိ အရင္မွတ္ၿပီး လွမ္းတဲ့ေျခလွမ္းက စတင္ကာ အလွမ္းနဲ႔အမွတ္ တစ္ထပ္တည္းက်ေအာင္ မွတ္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီနည္းအတုိင္း ဘယ္လွမ္းတယ္ ညာလွမ္းတယ္ဆုိတဲ့ အမွတ္ႏွစ္ခ်က္ကုိပဲ ျဖည္းျဖည္းနဲ႔မွန္မွန္ အမွတ္ႏုိင္ေအာင္ မွတ္ႏုိင္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ အမွတ္ကုိ စိပ္စိပ္မွတ္တဲ့အေနနဲ႔ ၾကြတယ္၊ လွမ္းတယ္၊ ခ်တယ္ဆုိၿပီး သုံးခ်က္မွတ္ႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာလည္း စတင္တဲ့ ေျခေထာက္ကစၿပီး လွမ္းဖုိ႔ေျခဖဝါးၾကြတဲ့အခါ ၾကြတယ္၊ ၾကြၿပီးလွမ္းတဲ့အခါ လွမ္းတယ္၊ လွမ္းၿပီးခ်တဲ့အခါ ခ်တယ္လုိ႔ သုံးခ်က္မွတ္ၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။ ပုံမွန္လမ္းတဲ့ ဘယ္ညာေျခလွမ္းကုိပဲ အေသးစိပ္အေနနဲ႔ ေျခတစ္ဖက္ခ်င္းမွာ လွမ္းတဲ့ေျခလွမ္းတုိင္းကုိ ၾကြတယ္၊ လွမ္းတယ္၊ ခ်တယ္ဆုိတဲ့ သုံးခ်က္မွတ္နည္းနဲ႔ မွတ္ကာ စႀကႍေလွ်ာက္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီသုံးခ်က္မွတ္နည္းကေတာ့ အမွတ္စိပ္သြားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေျခလွမ္းေတြလည္း အလုိလုိ ေႏွးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေႏွးရင္လည္း ေႏွးပါေစ အဓိကကေတာ့ အလွမ္းနဲ႔အမွတ္ မျပတ္ဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့မွတ္နည္းကေတာ့ ေရွ႕ႏွစ္ခ်က္မွတ္နည္းအတုိင္း ရပ္ေနတဲ့အခုိက္လည္း ရပ္တယ္၊ လွည့္တဲ့အခါလည္း လွည့္ခ်င္တဲ့စိတ္ကုိ အရင္မွတ္ၿပီး လွည့္ေနရင္းလည္း လွည့္တယ္စသျဖင့္ မွတ္ၿပီး လွမ္းတဲ့ေျခလွမ္းတုိင္းကုိ သိၿပီးလွမ္းကာ မွတ္ေပး႐ုံပါပဲ။

အဲဒီလုိ စႀကႍေလွ်ာက္ တရားမွတ္တဲ့အခါ ေယာဂီေတြ အျဖစ္မ်ားတာကေတာ့ လွမ္းတဲ့ေျခလွမ္းနဲ႔ အမွတ္လဲြေနၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခါတေလ လွမ္းတာက ဘယ္ေျခ မွတ္လုိက္တာက ညာလွမ္းတယ္ဆုိတဲ့ အမွတ္မ်ိဳး၊ လွမ္းၿပီးမွ ဘယ္လွမ္းတယ္၊ ညာလွမ္းတယ္ စသျဖင့္ မွတ္လုိက္မိတာမ်ိဳး၊ လွမ္းရင္းနဲ႔ ခႏၶာကုိယ္က ယိမ္းယုိင္သြားတာမ်ိဳး စသျဖင့္ ျဖတ္တတ္ပါတယ္။ ဒါမ်ိဳးကေတာ့ အမွတ္မႏုိင္ေသး၊ သမာဓိမခုိင္ေသးခင္ ျဖစ္တတ္တဲ့ သေဘာမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသခ်ာသတိ၊ ဝီရိယထား ေလ့က်င့္ေပးမယ္ဆုိရင္ အမွတ္မွန္ၿပီး သမာဓိတည္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခါတေလ တစ္ခ်ိဳ႕က လွမ္းတဲ့ေျခလွမ္းရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈသေဘာကုိ တကယ္မသိမွတ္မိဘဲ စိတ္ထဲကပဲ ဘယ္လွမ္းတယ္၊ ညာလွမ္းတယ္ဆုိၿပီး ေရရြတ္ေနတတ္တာ ရွိတတ္ပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ ေရတြက္ေနဖုိ႔မဟုတ္ဘဲ လွမ္းေနတဲ့အမူအရာ သေဘာကုိ အရွိအတုိင္း သိေနဖုိ႔က အဓိကျဖစ္ပါတယ္။ counting မဟုတ္ဘဲ realizing ျဖစ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။

ေနာက္စႀကႍေလွ်ာက္ရင္း ခုနေျပာခဲ့တဲ့ ေျခအိပ္မစြပ္ထားတဲ့ ေျခဖဝါးျပင္ေတြဟာ ၾကမ္းျပင္နဲ႔ ထိေတြ႔တဲ့အတြက္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ခံစားမႈသေဘာေလးေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒီအခါမွာလည္း အဲဒီခံစားမႈသေဘာကုိ အရွိအတုိင္း သိမွတ္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေျခဖဝါးၾကြတဲ့အခါ ၾကြတဲ့အမူအရာရယ္၊ ၾကြလုိက္တဲ့အတြက္ ျဖစ္သြားတဲ့ ခံစားမႈရယ္ကုိ အရွိအတုိင္း သိမွတ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လွမ္းတဲ့အခါ၊ ခ်တဲ့အခါ၊ ဘယ္လွမ္းတဲ့အခါ၊ ညာလွမ္းတဲ့အခါ စတာေတြမွာလည္း ေျခဖဝါးျပင္ရဲ႕ ခံစားမႈသေဘာ၊ ေျခေထာက္ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈသေဘာကုိ သူျဖစ္ေနတဲ့ အတုိင္းေလးပဲ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး မွတ္သိေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စမွတ္ခါစမွာေတာ့ ေျခလွမ္းေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြရယ္၊ ေျခဖဝါးရဲ႕ ခံစားမႈေတြရယ္ကုိ ကဲြကဲြျပားျပား မွတ္လုိ႔ရမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ေတာ့ ေကာင္းေကာင္းမွတ္သိလာပါလိမ့္မယ္။ အစပုိင္းမွာေတာ့ လွမ္းေနတဲ့ ေျခလွမ္းေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈ သေဘာကုိပဲ သိေအာင္၊ ႏုိင္ေအာင္ မွတ္ၾကည့္တာက အေကာင္းဆုံးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တျဖည္းျဖည္း အလွမ္းနဲ႔အမွတ္ တစ္ထပ္တည္းက်လာတဲ့ အခါမွာ ထုံးစံအတုိင္း သမာဓိ ေကာင္းေကာင္းတည္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သမာဓိတည္လာတာနဲ႔အမွ် သမာဓိနိမိတ္ေတြလည္း ေပၚလာေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခါတေလ ေျခလွမ္းလွမ္းရင္း ေျခဖဝါးနဲ႔ ၾကမ္းျပင္မထိတာမ်ိဳး၊ ခ်လုိက္တဲ့ ေျခဖဝါးဟာ အျမင့္ႀကီးက ခ်ေနရတဲ့ သေဘာမ်ိဳး၊ ေျခလွမ္းေတြဟာ ေပါ့ပါးေနတာမ်ိဳး၊ တစ္ခါတေလ ေက်ာက္ခဲဆဲြထားသလုိ ေလးလံေနတဲ့ သေဘာမ်ိဳး၊ ၾကမ္းျပင္နဲ႔ထိတဲ့ ေျခဖဝါးျပင္ဟာ ႏူးည့ံျခင္း၊ ၾကမ္းတမ္းျခင္းစတဲ့ ခံစားမႈမ်ိဳး၊ ၾကမ္းျပင္မွာေလ်ာက္ေနေပမယ့္ ေကာင္ကင္မွာေရာက္ေနတဲ့ ခံစားမႈမ်ိဳး စသျဖင့္ သမာဓိနိမိတ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိ နိမိတ္ေတြ ျဖစ္လာတဲ့အခါမွာလည္း အရွိအတုိင္းပဲ သတိထားၿပီး ဝိရိယနဲ႔ အမွတ္မလြတ္ေအာင္ မွတ္ၾကည့္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိမွတ္ရင္း ေနာက္တျဖည္းျဖည္း အလွမ္းနဲ႔အမွတ္ တစ္ထပ္တည္းျဖစ္ကာ မွတ္သိတဲ့စိတ္နဲ႔ လွမ္းေနတဲ့ ႐ုပ္ သူအလုပ္ သူလုပ္ေနတာကုိ သိျမင္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ သမာဓိအားေကာင္းၿပီး အမွတ္ႏုိင္သြားတဲ့အခါ အလုိလုိ ဉာဏ္ကသိလာမယ့္ သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီမွာ အဓိက သိထားဖုိ႔က စႀကႍအမွတ္ကုိ စမွတ္တဲ့ ေယာဂီမ်ားအေနနဲ႔ ေျခေထာက္မ်ားရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ မွတ္သိရတဲ့ စိတ္အမွတ္ တစ္ထပ္တည္းျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမယ့္ အပုိင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စႀကႍေလွ်ာက္ၿပီး တရားမွတ္နည္းဟာ ထုိင္ၿပီးတရားမွတ္နည္းကုိ အေထာက္အကူျဖစ္ေစတဲ့ တရားမွတ္နည္း ျဖစ္သလုိ ထုိင္မွတ္ရာက ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ သမာဓိကုိ မေပ်ာက္ပ်က္သြားေအာင္ သမာဓိတစ္ဆက္တည္းျဖစ္ဖုိ႔ မွတ္ရတဲ့ မွတ္နည္းလည္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဣရိယာပုတ္ေလးမ်ိဳးမွာ လမ္းေလ်ာက္ၿပီးေတာ့လည္း တရားမွတ္ႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစႀကႍေလ်ာက္ၿပီး တရားမွတ္နည္းဟာလည္း လုပ္ဖုိ႔ခက္ေပမယ့္ အလြန္လြယ္တဲ့ နည္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔ လြယ္တယ္လုိ႔ ေျပာရတာလဲဆုိရင္ သူ႔နည္းကုိကာ ေျခလွမ္းေတြကုိ သိၿပီးလွမ္းေပးဖုိ႔ပဲ ဆုိေတာ့ ဒီထက္လြယ္တာေတာ့ မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခက္တာက အဲဒီလုိ လြယ္တဲ့နည္းကုိ လႊတ္မသြားေအာင္လုပ္ဖုိ႔က ခက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခက္တယ္ဆုိလုိ႔ မလုပ္ဘဲ ေနျပန္ရင္လည္း တရားအလုပ္မွာ သိပ္မဟုတ္တတ္တဲ့ သေဘာရွိတဲ့အတြက္ လုပ္တာေတာ့ လုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ နည္းသိရင္ လုိက္လုပ္ဖုိ႔က သတိ၊ ဝီရိယထားလုိက္ရင္ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ သတိထားၿပီး ႀကိဳးစားၾကည့္ဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အခ်ဳပ္ေျပာခ်င္တာက စႀကႍေလ်ာက္ၿပီး တရားမွတ္တဲ့အခါ ေျခလွမ္းတုိင္းကုိ သိၿပီးလွမ္းရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လွမ္းေနတဲ့ ေျခလွမ္းေတြမွာ အလွမ္းနဲ႔အမွတ္ မျပတ္ေစဖုိ႔ ဘယ္လွမ္းရင္လည္း ဘယ္လွမ္းတယ္၊ ညာလွမ္းရင္လည္း ညာလွမ္းတယ္၊ ၾကြရင္လည္းၾကြတယ္၊ လွမ္းရင္လည္း လွမ္းတယ္၊ ခ်ရင္လည္းခ်တယ္၊ လမ္းေလ်ာက္ရင္း ရပ္ေနတဲ့အခါမွာလည္း ရပ္တယ္၊ လွည့္တဲ့အခါမွာလည္း လွည့္တယ္၊ လွမ္းခ်င္စိတ္ျဖစ္တဲ့ အခါမွာလည္း လွမ္းခ်င္စိတ္ျဖစ္တယ္၊ လွည့္ခ်င္စိတ္ျဖစ္တဲ့ အခါမွာလည္း လွည့္ခ်င္စိတ္ျဖစ္တယ္၊ ေျခဖဝါးျပင္မွာ တစ္ခုခု ခံစားမႈ ျဖစ္တယ္ဆုိရင္လည္း ခံစားမႈျဖစ္တယ္ စသျဖင့္ အရွိကုိ အရွိအတုိင္း၊ လႈပ္ရွားမႈကုိ လႈပ္ရွားမႈအတုိင္း၊ ခံစားမႈကုိ ခံစားမႈအတုိင္း၊ စိတ္ျဖစ္မႈကုိ စိတ္ျဖစ္မႈအတုိင္း သတိထားၿပီး ႀကိဳးစားမွတ္ၾကည့္ၾကဖုိ႔နဲ႔ သမာဓိနည္းလုိ႔ မွတ္မရျဖစ္တဲ့အခါမွာလည္း စိတ္မေလ်ာ့ဘဲ ဝိရိယနဲ႔ ႀကိဳးစားၾကည့္ၾကဖုိ႔ ေျပာခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေျပာတဲ့အတုိင္းလည္း လုပ္ၾကည့္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။

Read more »

ကုသုိလ္ရေရး၊ စိတ္တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ ကိေလသာ ပယ္ခြါေရး…

မၾကာေသးခင္က စကၤပူမွာရွိတဲ့ ရဟန္းဒကာမ တစ္ဦးနဲ႔ စကားေျပာျဖစ္ေတာ့ ရဟန္းဒကာမက “အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္ကုိ အသိတစ္ေယာက္က ‘တျခားဘာသာေတြမွာေတာ့ ဆုေတာင္းတာ၊ ရွိခုိးတာနဲ႔ က်မ္းစာရြတ္တာ ဒီေလာက္ပဲ ရွိတယ္၊ ဗုဒၶဘာသာမွာကေတာ့ ဘုရားရွိခုိးတာ၊ ပုတီးစိတ္တာ၊ ေမတၱာပုိ႔တာ၊ ဂုဏ္ေတာ္ပြားတာ၊ ပရိတ္ပ႒ာန္း ဓမၼစၾကာရြတ္တာ၊ ဂုဏ္ေတာ္ပြားတာ၊ တရားထုိင္တာ၊ ၀ိပႆနာ႐ႈတာ စသျဖင့္ စုံေနတာပဲ၊ ဘာေတြဘယ္လုိကြာၿပီး၊ ဘယ္လုိအက်ိဳးထူးေတြ ရွိတယ္၊ ဘာေၾကာင့္ ဒီေလာက္ နည္းစနစ္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနရတယ္ဆုိတာ သိရင္ေျပာျပပါလား’လုိ႔ ေမးဖူးပါတယ္ဘုရား..၊ အဲဒါ သူ႔အေမးကုိ တပည့္ေတာ္လည္း ေကာင္းေကာင္း နားမလည္သလုိ အတိအက်လည္း ေျဖမေပးႏုိင္လုိ႔ အရွင္ဘုရားကုိ အကူအညီ ေတာင္းတာပါဘုရား၊ အခ်ိန္ရရင္ စာတစ္ပုဒ္ေလာက္ေရးၿပီး အင္တာနက္မွာ တင္ေပးပါဘုရား…” လုိ႔ ေလွ်ာက္ဖူးပါတယ္။ ဘုန္းဘုန္းလည္း “ေကာင္းပါၿပီ.. ဒကာမ၊ အခ်ိန္ရရင္ ေရးၿပီးတင္ေပးပါမယ္”လုိ႔ ေျပာၿပီး မေရးျဖစ္ပဲ ေနခဲ့တာ ခုမွပဲ “ကုသုိလ္ရေရး၊ စိတ္တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ ကိေလသာ ပယ္ခြါေရး”ဆုိတဲ့ ဒီေခါင္းစဥ္ေလးနဲ႔ ေရးတင္ျဖစ္ပါတယ္။

တျခားဘာသာေတြမွာ ဘယ္လုိနည္းစနစ္ေတြ ရွိတယ္ဆုိတာ တိတိက်က် မေျပာႏုိင္ေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာမွာ ရွိေနတာေတြကေတာ့ သူေမးသလုိ အမ်ိဳးမ်ိဳးအဖုံဖုံ ရွိေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အမည္နာမေတြေၾကာင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေနတယ္လုိ႔ ထင္ရေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာမွာ ဒါေတြက ကုသုိလ္ျဖစ္ေရး၊ စိတ္တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ ကိေလသာ ပယ္ခြါေရးဆုိတဲ့ က်င့္ႀကံပြားမ်ား အားထုတ္ျခင္းမွာပဲ သြားၿပီးအက်ဳံး၀င္ပါတယ္။ စာလုိေျပာရင္ေတာ့ သမထက်င့္စဥ္ သုိ႔မဟုတ္ ၀ိပႆနာက်င့္စဥ္ တစ္ခုခုထဲမွာ အက်ဳံး၀င္တယ္လုိ႔ပဲ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ဒီနည္းေတြဟာ စိတ္ကုိ တျခားအျပင္ကိေလသာ အာ႐ုံေတြရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈကေန ကာကြယ္ေစ၊ စိတ္အစဥ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေစ၊ ကုသုိလ္ျဖစ္ေစ၊ အတြင္းကိေလသာေတြကုိ အၿပီးပုိင္ ပယ္သတ္ ကာကြယ္ ႏုိင္ေစတတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ဒီက်င့္စဥ္ေတြကုိ က်င့္ႀကံအားထုတ္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမည္နာမ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေနေပမယ့္ အခ်ဳပ္ကေတာ့ သမထက်င့္စဥ္နဲ႔ ၀ိပႆနာ က်င့္စဥ္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီနည္းစနစ္ႏွစ္ခုထဲက သမထက်င့္စဥ္ဆုိတာ အာ႐ုံတစ္ခုတည္းကုိပဲ ထပ္ခါထပ္ခါ အႀကိမ္ႀကိမ္ပြားမ်ားေပးတဲ့ က်င့္စဥ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘုရားရွိခုိးတာ၊ တရားေတာ္ေတြကုိ ရြတ္ဖတ္သရဇၥ်ာယ္တာ၊ ေမတၱာပုိ႔တာ၊ ဂုဏ္ေတာ္ပြားတာ စတာေတြဟာ ဒီသမထက်င့္စဥ္ထဲမွာ ပါ၀င္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေသးစိပ္ေျပာရရင္ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ပြားတာဟာ ဗုဒၶါႏုႆတိ ဘာ၀နာျဖစ္ၿပီး ပရိတ္ပ႒ာန္း ဓမၼစၾကာစတဲ့ ဘုရားတရားေတာ္ေတြကုိ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္တာ ဓမၼာႏုႆတိ ဘာ၀နာျဖစ္ကာ ေမတၱာပြားတာ စတာေတြကေတာ့ ေမတၱဘာ၀နာ စသျဖင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ဗုဒၶႏုႆတိ စတာေတြဟာ သမထက်င့္စဥ္ထဲမွာ အက်ဳံး၀င္ၿပီး ပြားမ်ားအားထုတ္၊ ရြတ္ဖတ္သရဇၥ်ာယ္ေနတဲ့ အခုိက္မွာ စိတ္တည္ၾကည္မႈ၊ ကုသုိလ္ရေစမႈ၊ စိတ္ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ သဒၶါတရားတုိးပြားမႈ၊ ပီတိတရား တုိးပြားမႈ စတဲ့ အက်ိဳးထူးတရားေတြကုိ ရရွိေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီက်င့္စဥ္မ်ားဟာ အာ႐ုံတစ္ခုတည္းမွာကုိပဲ ထပ္ကာထပ္ကာ ေလက်င့္ေပးတဲ့ သမာဓိက်င့္စဥ္ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ က်င့္ႀကံအားထုတ္၊ ရြတ္ပြားသရဇၥ်ာယ္တဲ့ အခုိက္အတန္႔မွာေတာ့ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ ေလာဘေဒါသစတဲ့ ကိေလသာတရားမ်ား၊ အပူမီးမ်ား ကင္းၿငိမ္းေနႏုိင္ပါတယ္။ ဆက္တုိက္လုပ္ႏုိင္ရင္ ဆက္တုိက္ၿငိမ္းေနမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ အၾကြင္းမဲ့ ပယ္သတ္တဲ့ က်င့္စဥ္မဟုတ္တဲ့အတြက္ မက်င့္ဘဲ ေနတဲ့အခုိက္မွာ တျခားကိေလသာ အာ႐ုံေတြနဲ႔ ေတြ႕တဲ့အခါမွာ ဒီကိေလသာေတြဟာ ျပန္ေပၚလာတတ္ပါတယ္။

ဒီလုိ သေဘာေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ တစ္ခ်ိဳ႕က ညစဥ္ညတုိင္း ဘုရားရွိခုိး၊ ပရိတ္ပ႒ာန္းေတြရြတ္၊ ေမတၱာေတြ ပုိ႔ေနေပမယ့္ အမူအရာေတြ၊ အေျပာအဆုိေတြ၊ အေနအထုိင္ေတြက ေျပာင္းလဲမသြားဘဲ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ သူေတြကုိၾကည့္ၿပီး တစ္ခ်ိဳ႕က “သူ႔ေလာက္ဘုရား တရားလုပ္တာ သူပဲ ရွိတယ္၊ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟႀကီးလုိက္တာလဲ မေျပာပါနဲ႔…”လုိ႔ ေျပာေလ့ရွိတတ္ပါတယ္။ ကိေလသာေတြကုိ အၾကြင္းမဲ့ မပယ္သတ္ ႏုိင္ေသးလုိ႔ကေတာ့ ဘုရားရွိခုိး၊ ဂုဏ္ေတာ္ပြားေန၊ ပရိတ္ပ႒ာန္းရြတ္တာေတြ လုပ္ေနေပမယ့္လည္း ကိေလသာေတြက ျပန္ေပၚေနဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျပာဆုိကဲ့ရဲ႕ တတ္တဲ့သူေတြ အေနနဲ႔လည္း ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ သူ႔ေလာက္မလုပ္ႏုိင္တာေတြနဲ႔ ခ်ိန္ထုိးၿပီးေတာ့ ဘုရားတရားလုပ္ၿပီး အမူအရာ မေျပာင္းတဲ့သူေတြ ရွိရင္လည္း နားလည္ေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။

ဒီလုိဆုိေတာ့ ဂုဏ္ေတာ္ပြားတာ၊ ေမတၱာပုိ႔တာ စတဲ့ သမထအလုပ္ေတြဟာ ထူးထူးျခားျခား အက်ိဳးတရား မရွိဘူးလုိ႔ေတာ့ မသတ္မွတ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ သမထက်င့္စဥ္ေတြဟာ ကိေလသာ အပူမီးေတြကုိ အၿပီးပုိင္ အၾကြင္းမဲ့ မပယ္သတ္ႏုိင္ေပမယ့္ စိတ္အစဥ္ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ ကိေလသာေတြကုိ အခ်ိန္အတုိင္းအတာ တစ္ခုအထိ ခြာထားႏုိင္မႈ၊ စ်ာန္အဘိညာဥ္ ရမႈ၊ ကုသုိလ္ျဖစ္ကာ ေကာင္းတဲ့သုဂတိဘ၀ေတြမွာ ျဖစ္ေစမႈေတြအထိ အက်ိဳးထူးတရားကုိ ျဖစ္ေစတယ္ဆုိတာေတာ့ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအက်င့္ဟာ နိဗၺာန္အထိ တုိက္႐ုိက္မ်က္ေမွာက္ ျပဳႏုိင္ဖုိ႔ ခက္ေပမယ့္ ဒီအက်င့္ေတြနဲ႔ပဲ ေသတဲ့အထိ ေနသြားႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ေကာင္းတဲ့သုဂတိ ဘ၀ေတြမွာ ျပန္လည္ျဖစ္ေစတယ္ ဆုိတာလည္း သံသယျဖစ္စရာ မရွိတဲ့ အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆုိရင္ လက္ေတြ႕လုပ္ လက္ေတြ႕ထူးျခားမႈကုိ ျဖစ္ေစတဲ့အတြက္ ၀ိပႆနာ က်င့္စဥ္ထက္ သမထက်င့္စဥ္ကုိ ပုိၿပီးသေဘာက် ႏွစ္သက္တတ္တာေတြ ရွိပါတယ္။ သမထက်င့္စဥ္ရဲ႕ ထူးျခားမႈက ဘယ္သူမဆုိ နည္းစနစ္မွန္ကန္စြာ အားထုတ္ႏုိင္မယ္ရင္ဆုိရင္ သမာဓိ တည္ၾကည္လာတာနဲ႔အမွ် နိမိတ္လကၡဏာေတြ ေပၚလာၿပီး စိတ္အစဥ္ ေပါ့ပါးမႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ စတဲ့ ထူးျခားမႈေတြကုိ ျဖစ္ေစတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ သမထက်င့္စဥ္ဟာ လက္ေတြ႕ဘ၀ ပစၥဳပၸန္ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ ခ်မ္းသာမႈကုိ ျဖစ္ေစေပမယ့္ တကယ့္ကိေလသာ ကုန္ခမ္းၿပီး အစစ္အမွန္ ၿငိမ္းခ်မ္းရာျဖစ္တဲ့ သႏၲိသုခ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳဖုိ႔ အတြက္ေတာ့ ၀ိပႆနာ က်င့္စဥ္ကုိ က်င့္ႀကံပြားမ်ား အားထုတ္ႏုိင္မွပဲ ရႏုိင္ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။

၀ိပႆနာ က်င့္စဥ္ဟာ သတၱ၀ါေတြကုိ ဒုကၡေပးေနတဲ့ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာနစတဲ့ ကိေလသာတရားမ်ားကုိ အၾကြင္းအက်န္မရွိ ပယ္သတ္ႏုိင္တဲ့ က်င့္စဥ္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး သတိကုိ အထူးျပဳ ေလ့က်င့္ေပးတဲ့ က်င့္စဥ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၀ိပႆနာရဲ႕ သေဘာက ႐ုပ္နာမ္ေတြရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ကုိ သတိကပ္ကာ ဉာဏ္နဲ႔႐ႈမွတ္ေပးရတဲ့ သေဘာျဖစ္တဲ့အတြက္ စိတ္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ႐ုပ္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေပၚသမွ် ျဖစ္သမွ်ကုိ ေပၚစဲေပၚခုိက္ ျဖစ္စဲျဖစ္ခုိက္မွာ ေပၚတဲ့အတုိင္း ျဖစ္တဲ့အတုိင္း မလြတ္တမ္း လုိက္ၿပီးသိမွတ္ ေပးေနပါက ႐ုပ္နာမ္ရဲ႕ မၿမဲျခင္းသေဘာ၊ ဆင္းရဲျခင္းသေဘာ၊ အစုိးမရျခင္း သေဘာေတြကုိ ခႏၶာကုိယ္ေတြ႕ဉာဏ္နဲ႔ အရွိအတုိင္း အမွန္အတုိင္း သိျမင္လာကာ ကုိယ့္ရဲ႕အတြင္း သႏၲာန္မွာ ရွိေနတဲ့ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာနစတဲ့ ကိေလသာမီးေတြကုိ တျဖည္းျဖည္း ၿငိမ္းလာေအာင္ ၿငိႇမ္းသတ္လာေစပါတယ္။

အမွတ္သတိကုိ မလြတ္ေစဘဲ စိတ္မွာျဖစ္တတ္တဲ့ ေလာဘစိတ္၊ ေဒါသစိတ္၊ ေမာဟစိတ္၊ ရာဂစိတ္၊ ေတြးစိတ္၊ ႀကံစိတ္၊ မနာလုိတဲ့စိတ္၊ ၀န္တိုတဲ့စိတ္ စသျဖင့္ ဘယ္လုိစိတ္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေပၚလာရင္ ေပၚလာတဲ့အတုိင္း လုိက္လုိက္ၿပီးသိမွတ္ေပးတာ၊ ခႏၶာကုိယ္ကုိ အမွီျပဳၿပီး ျဖစ္တတ္တဲ့ ပူတာ၊ ေအးတာ၊ နာက်င့္ကုိက္ခဲတာ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းတာ၊ မၿငိမ္းခ်မ္းတာ စတဲ့ ခံစားခ်က္ ေ၀ဒနာမ်ားကုိ ခံစားတဲ့အတုိင္း လုိက္လုိက္သိမွတ္ေပးတာ၊ ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ သြား၊ လာလႈပ္ရွားမႈ မွန္သမွ်ကုိလည္း သြားလာလႈပ္ရွားတဲ့အတုိင္း လုိက္လုိက္သိမွတ္ေပးတာ၊ ႐ုပ္ရဲ႕သေဘာတရား၊ နာမ္ရဲ႕သေဘာတရား၊ ဓာတ္ရဲ႕သေဘာတရား၊ အမွန္သစၥာရဲ႕ သေဘာတရား စသျဖင့္ သဘာ၀ဓမၼျဖစ္တဲ့ သေဘာတရားေတြကုိလည္း အရွိအတုိင္း၊ သဘာ၀ဓမၼအတုိင္း သိမွတ္ေပးတာ စတာေတြဟာ အတြင္းကိေလသာေတြကုိ အၿပီးပုိင္ ပယ္သတ္ႏုိင္ေအာင္ ေလ့က်င့္အားထုတ္ေပးတဲ့ နည္းစနစ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ သတိပ႒ာန္ ၀ိပႆနာနည္းမွာ အက်ဳံး၀င္ၿပီး ဒီနည္းစနစ္ကုိ မျပတ္အားထုတ္ႏုိင္ပါက ဉာဏ္စဥ္အဆင့္ဆင့္ ျမင့္တက္ကာ ေနာက္ဆုံး ကိေလသာတရားမ်ားကုိ အၿပီးပုိင္ ပယ္သတ္လုိ႔ သႏၲိသုခ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳေစတဲ့အထိ တုိက္႐ုိက္ပုိ႔ေဆာင္ေပးတာ ျဖစ္ပါတယ္။

၀ိပႆနာက်င့္စဥ္ဟာ လက္ေတြ႕လုိက္နာ က်င့္ႀကံအားထုတ္ဖုိ႔ ခက္ခဲေပမယ့္ ႀကိဳးစားပမ္းစား မေလ်ာ့တဲ့ ၀ီရိယနဲ႔ အားထုတ္ၾကမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီဘ၀မွာပဲ သိသိသာသာ ကိေလသာေတြကုိ ပါးလာေအာင္ ခြာႏုိင္ၿပီး ကုိယ္ႏႈတ္စိတ္ အမူအရာေတြဟာ ထူးျခားစြာ ႏူးည့ံလာေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပါရမီအရွိန္နဲ႔ သတိပညာ၀ီရိယ အားေတြေပါင္းစပ္ကာ အားထုတ္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဉာဏ္စဥ္မ်ားအဆင့္ဆင့္ တက္ကာ ကိေလသာေတြကုိလည္း တစ္ခုၿပီးတစ္ခု အၾကြင္းမရွိ ပယ္သတ္ေစႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံး အျမင့္ဆုံးျဖစ္တဲ့ အရဟတၱမဂ္ဉာဏ္ အဆင့္ထိ ရရွိႏုိင္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ကိေလသာအားလုံးကုိ အၿပီးပုိင္ ပယ္သတ္ႏုိင္ၿပီး ဒီဘ၀မွာပဲ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳေစႏုိင္ေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ၀ိပႆနာ က်င့္စဥ္ရဲ႕ လက္ေတြ႕က်တဲ့ အက်ိဳးနဲ႔ က်င့္စဥ္သေဘာတရားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ ဆုိလုိတာက ဗုဒၶဘာသာမွာ ဗုဒၶဘာသာေတြအတြက္ ဘုရားရွိခုိးတာ၊ ပုတီးစိပ္တာ၊ ဂုဏ္ေတာ္ပြားတာ၊ ေမတၱာပုိ႔တာ၊ တရားထုိင္တာ စသျဖင့္ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေနတယ္လုိ႔ ထင္ရေပမယ့္ ဒါေတြအားလုံးဟာ ကုသုိလ္ရဖုိ႔၊ စိတ္တည္ၿငိမ္ဖုိ႔နဲ႔ ကိေလသာကုိ ခြာႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ပြားမ်ားအားထုတ္ရတဲ့ နည္းစနစ္ျဖစ္ၿပီး သမထအက်င့္နဲ႔ ၀ိပႆနာအက်င့္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးမွာပဲ သြားၿပီး အက်ဳံး၀င္ေနေၾကာင္း ဆုိလုိတာျဖစ္ပါတယ္။ အမည္နာမ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေနပမယ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ကုသုိလ္ရဖုိ႔၊ စိတ္ၿငိမ္းခ်မ္းဖုိ႔နဲ႔ ကိေလသာ ပယ္ခြာဖုိ႔ကုိသာ ရည္ရြယ္ေၾကာင္း သိေစလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။

စိတ္အစဥ္ဟာ လႊတ္ထားရင္ လြႊတ္ထားတဲ့အေလ်ာက္ ကိေလသာတရားမ်ား တုိးပြားမႈ၊ ကိေလသာတရားေတြရဲ႕ ေလာင္ၿမိဳက္မႈကုိ ခံေစ၊ ျဖစ္ေစတဲ့အတြက္ ဒီကိေလသာရန္က ကာကြယ္ဖုိ႔အတြက္ စ႐ုိက္အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အက်င့္အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေနတဲ့ လူေတြအေနနဲ႔ ကုိယ့္အက်င့္စ႐ုိက္၊ စိတ္ေနသေဘာထားနဲ႔ ကုိက္ညီမယ့္ အက်င့္တစ္ခုခုကုိ က်င့္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက “စိတ္ကုိဒီလုိလည္း ထိန္းႏုိင္တယ္၊ ဒီလုိလည္း ေလ့က်င့္ႏုိင္တယ္၊ ဒီလုိလည္း အားထုတ္ႏုိင္တယ္၊ ဒီလုိအားထုတ္ရင္ ဒီေလာက္အက်ိဳးတရား ျဖစ္ေစၿပီး၊ ဒီလုိအားထုတ္ႏုိင္ရင္ေတာ့ ဒီေလာက္အက်ိဳးထူးကုိ ျဖစ္ေစတယ္” ဆုိတာကုိ ေဟာၾကားျပသေတာ္ မူျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အေနနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာမွာ အမည္နာမေတြေၾကာင့္ ဘယ္လုိနည္းေတြနဲ႔ ဘယ္လုိအက်င့္ေတြ ဘယ္ေဘာက္ပဲ ရွိေနတယ္လုိ႔ ဆုိေပမယ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ကုသုိလ္ရေရး၊ စိတ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ကိေလသာ ပယ္ခြာေရးကုိပဲ ရည္ရြယ္တာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ သမထနည္းပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ၀ိပႆနာနည္းပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ္နဲ႔ကုိက္ညီမယ့္ ကုိယ္လုပ္ႏုိင္တဲ့ နည္းကုိသာ ယုံၾကည္မႈ သဒၶါတရား၊ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈ ၀ိရိယတရား လက္ကုိင္ထားၿပီး လုပ္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ကုသုိလ္လည္းရ၊ စိတ္လည္းၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး ေနာက္ဆုံး ၀ိပႆနာက်င့္စဥ္အားနဲ႔ ကိေလသာတရားကုိ အၿပီးပုိင္ ပယ္သတ္ႏုိင္တဲ့အထိ အက်ိဳးထူးကုိ ျဖစ္ေစမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘုရားရွိခုိးတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေမတၱာပုိ႔တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ပရိတ္ပ႒ာန္း ဓမၼစၾကာ ရြတ္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဂုဏ္ေတာ္ပြားတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ပုတီးစိပ္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ တရားမွတ္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ စသျဖင့္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လုပ္ျဖစ္ေအာင္၊ လုပ္ႏုိင္ေအာင္ လုပ္ၾကဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ လုပ္ႏုိင္ရင္ေတာ့ လုပ္ႏုိင္သေလာက္ာ အက်ိဳးထူးကုိ ျဖစ္ေစမွာ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါေၾကာင္း အသိေပးစကား ပါးလုိက္ရပါေတာ့တယ္။

Read more »

အေျခခံ ၀ိပႆနာတရား အားထုတ္နည္း (ေနာက္ဆက္တဲြ - ၄)…

တစ္ခါက တရားအားထုတ္ေနတဲ့ ဒကာေလးေတြနဲ႔ေတြ႕တုန္း တရားအားထုတ္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူတုိ႔ေမးတဲ့ ေမးခြန္းေလးေတြကုိ ေျဖေပးခဲ့ရပါေသးတယ္။ သူတုိ႔ထဲက ဒကာေလးတစ္ေယာက္က “ဘုန္းဘုန္းဘုရား… တရားအားထုတ္တဲ့အခါ ေ၀ဒနာကုိ ႐ႈမွတ္ေနရင္း စိတ္ကုိပါ လုိက္ၿပီး ႐ႈမွတ္လုိ႔ ရပါသလားဘုရား…၊ အဲဒီလုိ စိတ္ကုိမွတ္လုိက္၊ ေ၀ဒနာကုိ မွတ္လုိက္၊ ထြက္သက္၀င္သက္ကုိ မွတ္လုိက္ လုပ္လုိ႔ေကာ ရပါသလား ဘုရား..” လုိ႔ ေမးေလွ်ာက္ဖူးပါတယ္။ ဘုန္းဘုန္းက သူတုိ႔အေမးေတြကုိ မေျဖေသးခင္ သူတုိ႔ကုိ ျပန္ၿပီး ေမးခြန္းထုတ္ျဖစ္ပါတယ္။ “ဒကာေလးတုိ႔က ဘာကုိဘယ္လုိ ႐ႈမွတ္တာလဲ…”လုိ႔။ ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔အေမးနဲ႔ ဆက္စပ္ရာကုိ ရွင္းျပျဖစ္ပါတယ္။

ဟုတ္ပါတယ္။ တရားအားထုတ္တဲ့အခါ ဘာကုိဘယ္လုိ ႐ႈမွတ္တယ္ဆုိတဲ့ ဒီအခ်က္က အေရးႀကီးပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶေဟာေတာ္မူထားတဲ့ မဟာသတိပ႒ာန သုတ္မွာ တရားအားထုတ္နည္း ေလးမ်ိဳးျပထားၿပီးသားပါ။ ႐ုပ္တရားေတြကုိ ႐ႈမွတ္နည္း၊ ေ၀ဒနာကုိ ႐ႈမွတ္နည္း၊ စိတ္ကုိ႐ႈမွတ္နည္းနဲ႔ သေဘာတရားကုိ ႐ႈမွတ္နည္းဆုိတဲ့ ဒီနည္းေလးမ်ိဳးလုံးဟာ တရားအားထုတ္တဲ့ ေယာဂီတုိင္း ေတြ႕ရွိမွတ္သားႏုိင္မွာ ျဖစ္သလုိ တစ္နည္းနဲ႔ တစ္နည္းကလည္း ဆက္စပ္ကာ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ျဖစ္ပ်က္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေရးႀကီးတာက အားထုတ္ေနတဲ့ အခုိက္မွာ ကုိယ္က ဘာကုိသိၿပီး ဘာကုိ႐ႈမွတ္လုိက္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္က အေရးႀကီးဆုံးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုန္းဘုန္းတုိ႔ တရားထုိင္တုန္းကလည္း ကမၼ႒ာနာ စရိယ ဆရာေတာ္ထံမွာ တရားေလွ်ာက္ေတာ့ မယ္ဆုိရင္ “တပည့္ေတာ္ ဘယ္လုိပုံစံနဲ႔ ဘာကုိမွတ္တုန္းက ဘယ္လုိျဖစ္ပါတယ္ဘုရား…” လုိ႔ အရင္ဆုံး ကုိယ္အားထုတ္တဲ့ အခုိက္မွာ မွတ္လုိက္တဲ့အရာနဲ႔ မွတ္လုိက္တဲ့ ပုံစံေလးေတြကုိ ေလွ်ာက္ျပရပါတယ္။ ဒီေတာ့မွ ဆရာသမားက “ဒါဆုိရင္ ဒီလုိေလးမွတ္လုိက္၊ ဒီလုိျပင္လုိက္၊ ဒီအတုိင္း ဆက္မွတ္လုိက္” စသျဖင့္ လမ္းညႊန္ျပသ ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။

တစ္ခ်ိဳ႕က ႐ႈမွတ္ရမယ္ဆုိတာ ဘယ္လုိ႐ႈမွတ္ ရမယ္ဆုိတာကုိ သေဘာမေပါက္ေသးတာ ရွိတတ္ပါတယ္။ ႐ႈမွတ္တယ္ဆုိတာ စိတ္နဲ႔႐ုပ္မွာ ေပၚေပၚလာတဲ့ အာ႐ုံေလးေတြကုိ သူေပၚတဲ့အတုိင္း သူျဖစ္တဲ့အတုိင္း လုိက္သိေပးေနတာကုိ ေျပာတာပါ။ သူ႔အရွိအတုိင္း လုိက္သိေနဖုိ႔ပါပဲ။ စိတ္မွာတစ္ခုခု ေတြးထင္ႀကံစည္တာမ်ိဳး၊ ႐ုပ္မွာ နာက်င္ထုံထုိင္း စတဲ့ ခံစားခ်က္ တစ္ခုခု ျဖစ္ေပၚတာမ်ိဳး စတဲ့ ဘယ္လုိအရာမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သူ႔ေပၚလာတဲ့ အတုိင္းပဲ လုိက္သိမွတ္ေပးဖုိ႔ပါ။ အရွိအတုိင္းလုိ႔ ဆုိတဲ့အတြက္ ကုိယ္ကအာ႐ုံကုိလုိက္ၿပီး စိတ္ကူးေနတာမ်ိဳး၊ အာ႐ုံေတြကုိ ဟုိမွတ္ဒီမွတ္ ဟုိေျပာင္းဒီေျပာင္း လုိက္ၿပီး ကစားေနတာမ်ိဳး မျဖစ္ရပါဘူး။ တရားမွတ္ေနရင္း ေပၚလာတဲ့ အာ႐ုံကုိ ကုိယ္သိေနတဲ့အတုိင္း ထင္ရွားတဲ့ အာ႐ုံတစ္ခုခုကုိ လုိက္သိေပးေနဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကုိပဲ ႐ႈမွတ္တယ္လုိ႔ ေျပာတာပါ။

ဒီေနရာမွာ အေရးႀကီးတာက မွတ္လုိက္တဲ့အာ႐ုံနဲ႔ မွတ္လုိက္ပုံေလးက အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အာ႐ုံဆုိတာ ေပၚရာေပၚရာကုိ ေပၚစဲေပၚခုိက္မွာ လုိက္မွတ္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ တစ္ခုတည္း တစ္သမွတ္တည္း စဲြကုိင္ၿပီး မွတ္လုိ႔မရပါဘူး။ ၀ိပႆနာဆုိတဲ့ သေဘာကုိက ေပၚရာေပၚရာကုိ ႐ႈမွတ္တဲ့ သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေပၚရာေပၚရာလုိ႔ ဆုိတဲ့အတြက္ မေပၚေသးတာကုိ ေတြးႀကံၿပီး စိတ္ကူးနဲ႔ ေစာင့္မွတ္တာမ်ိဳး မဟုတ္သလုိ ေပၚၿပီးေပ်ာက္သြားတဲ့ အရာေတြကုိလည္း ျပန္စဥ္းစားၿပီး မွတ္ရတဲ့ သေဘာမဟုတ္ပါဘူး။ ပစၥဳပၸန္တည့္တည့္ ျဖစ္တဲ့ အဲဒီျဖစ္စဲျဖစ္ခုိက္ ေပၚစဲေပၚခုိက္ကုိပဲ သတိနဲ႔ လုိက္လုိက္သိမွတ္ ေပးေနတာကုိ ေျပာတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရႈမွတ္တဲ့အခုိက္မွာ ေပၚလာတဲ့ အာ႐ုံက ခံစားျခင္း ေ၀ဒနာျဖစ္တယ္ဆုိရင္ အဲဒီေ၀ဒနာကုိ လုိက္မွတ္ရမွာ ျဖစ္သလုိ ႐ႈမွတ္ေနတဲ့အခုိက္မွာ စိတ္မွာအေတြး အႀကံစတာေတြနဲ႔ ဟုိစိတ္ဒီစိတ္ စတဲ့ ဘယ္လုိစိတ္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျဖစ္ေပၚတဲ့အခါ အဲဒီျဖစ္တဲ့ စိတ္အစဥ္ကုိ လုိက္ၿပီး သိမွတ္ေနရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ထြက္ေလ၀င္ေလ ေလးကုိပဲ သတိနဲ႔ မျပတ္မွတ္ေနမိတာမ်ိဳး၊ အာ႐ုံတစ္ခုခုရဲ႕ ျဖစ္တတ္တဲ့ သေဘာတရား၊ ျဖစ္ေနတဲ့ လကၡဏာေလးေတြကုိ လုိက္လုိက္သိေနတာမ်ိဳး စတာေတြဟာ ဆုိင္ရာအာ႐ုံေတြရဲ႕ အခုိက္အတန္႔ေလးေတြကုိ သတိနဲ႔လုိက္ၿပီး ႐ႈမွတ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ႐ႈမွတ္ေနတာဟာ မွန္ကန္တဲ့ ၀ိပႆနာ ႐ႈနည္းမ်ား ျဖစ္ေနၿပီး အ႐ႈခံအာ႐ုံနဲ႔ ႐ႈမွတ္ပုံကုိ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု သတိမလြတ္ဘဲ အားထုတ္ေနတဲ့ သတိပ႒ာန္ က်င့္စဥ္နည္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

တစ္ခ်ိဳ႕က ကုိယ္အားသန္ရာ တစ္ခုခုကုိ အထူးျပဳၿပီး စဲြမွတ္ေနတာမ်ိဳးေတာ့ ရွိတတ္ပါတယ္။ အဲလုိလည္း မွတ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါကလည္း တစ္ျခားအာ႐ုံေတြ မေပၚလုိ႔မဟုတ္ဘဲ ေယာဂီပုဂၢိဳလ္ ကုိယ္တုိင္က ကုိယ္အားသန္ရာ အမွတ္အာ႐ုံ တစ္ခုတည္းကုိပဲ အဓိကထား အထူးမွတ္ေနၿပီး တစ္ျခားအာ႐ုံေတြကုိ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားလုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုိၾကပါစုိ႔။ တရားအားထုတ္တဲ့အခါ အာ႐ုံေတြက တစ္မ်ိဳးတည္း မဟုတ္ဘဲ ထြက္သက္၀င္သက္ကုိ မွတ္ေနရင္းနဲ႔ ဟုိက်င္ဒီက်င္ ျဖစ္တာ၊ ဟုိေနရာယား၊ ဒီေနရာယား ျဖစ္တာ၊ ဟုိအေတြး ဒီအေတြးေတြ ျဖစ္တာ စတာေလးေတြကုိလည္း သိေနတာေလးေတြ ရွိေနတတ္သလုိ စိတ္ကုိအထူးျပဳ မွတ္ေနရင္းနဲ႔လည္း ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ ေဖာက္ျပန္မႈေတြ၊ ခံစားမႈေတြ စတာေတြကုိလည္း သိေနတတ္တာေလးေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဟုိဟုိဒီဒီ အခုိက္အတန္႔ ျဖစ္တတ္တဲ့ အာ႐ုံေလးေတြ ရွိေနေပမယ့္ အဲဒိအာ႐ုံေလးေတြထက္ ကုိယ္စဲြကုိင္ၿပီး မွတ္ေနတဲ့ အာ႐ုံ၊ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ သေဘာက်ေနတဲ့ အာ႐ုံကုိ အထူးအေလးေပး မွတ္ေနတဲ့အတြက္ တစ္ျခားအာ႐ုံေတြမွာ သတိမျပဳမိ၊ မမွတ္မိလုိက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဆုိလုိတာက ဒီအာ႐ုံကုိ မွတ္ေနရင္း ဟုိအာ႐ုံကုိ မွတ္လုိ႔ရသလား ဆုိတာထက္ အာ႐ုံတစ္ခုခုကုိ ထင္ထင္ရွားရွား သိမွတ္ေနဖုိ႔က အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ ဆုိလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္နဲ႔႐ုပ္မွာ ေပၚလာတဲ့ အာ႐ုံတစ္ခုခုကုိ အမိအရ မွတ္ႏုိင္ဖုိ႔ အဓိကက်ပါတယ္။ အဲဒီလုိ တစ္ခုခုကုိ မွတ္ေနတဲ့ အခုိက္ကုိပဲ ဘယ္အာရုံကုိ ဘယ္လုိမွတ္တယ္လုိ႔ ဆုိလုိတာျဖစ္ပါတယ္။ ေျပာခ်င္တာက တရားအားထုတ္တဲ့ အခါ ဒီလုိထင္ထင္ရွားရွား မွတ္သိေနတဲ့အခုိက္မွာ ကုိယ္မွတ္လုိက္တဲ့ အာ႐ုံဟာ စိတ္မွာျဖစ္ေနတဲ့ အာ႐ုံတစ္ခုခုကုိ မွတ္လုိက္တယ္ဆုိရင္ အဲဒါ စိတၱာႏုပႆနာ ျဖစ္ေနၿပီး ကုိယ္မွတ္တဲ့အခုိက္မွာ မွတ္လုိက္တဲ့အာ႐ုံက ေ၀ဒနာတစ္ခုခုကုိ မွတ္လုိက္မိတယ္ဆုိရင္ အဲဒါ ေ၀ဒနာႏုပႆနာ ျဖစ္တာပါပဲ။ ဒီလုိပဲ ကုိယ္မွတ္လုိက္တဲ့ အခုိက္မွာ မွတ္လုိက္တဲ့အာ႐ုံက ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈ ႐ုပ္တရား တစ္ခုခုကုိ မွတ္လုိက္တယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ ကာယာႏုပႆနာ ျဖစ္ေနၿပီး မွတ္သိတဲ့အခုိက္ မွတ္လုိက္တဲ့အာ႐ုံဟာ သေဘာတရား တစ္ခုခု ျဖစ္ေနမယ္ဆုိရင္ အဲဒါ ဓမၼာႏုပႆနာ ျဖစ္ေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားမွတ္တဲ့အခုိက္မွာ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ဟာ ဘယ္လုိဘယ္နည္း ဆုိတာထက္ ဘယ္အာ႐ုံကုိ ဘယ္လုိမွတ္လုိက္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္က အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ျမတ္စြာဘုရားရွင္က မဟာသတိပ႒ာန သုတ္မွာ “ယထာ ယထာ ၀ါ ပနႆ ကာေယာ ပဏိဟိေတာ ေဟာတိ၊ တထာ တထာနံ ပဇာနာတိ- ႐ုပ္အေပါင္းသည္ အၾကင္အၾကင္ အမူအရာအားျဖင့္ တည္ေန၏၊ ထုိ႐ုပ္အေပါင္းကုိ ထုိထုိအမူအရာအားျဖင့္ သိ၏။ ” လုိ႔ မိန္႔ေတာ္မူထားခ်က္ ရွိပါတယ္။ ျမတ္ဗုဒၶအလုိ ဒီမွာ ေျပာလုိတာက ႐ုပ္တရားဟာ ဘယ္လုိပုံစံမ်ိဳးနဲ႔ ရွိေနပါေစ အဲဒီရွိေနတဲ့ အတုိင္းေလးပဲ လုိက္သိေပးေနပါလုိ႔ ေျပာလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဘုရားရွင္က ႐ုပ္တရားလုိ႔ ဆုိေပမယ့္ တစ္ျခား စိတ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ႐ုပ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျဖစ္သမွ် ေပၚသမွ်ကုိ ျဖစ္စဲျဖစ္ခုိက္မွာပဲ အရွိအတုိင္း သိေနဖုိ႔အထိ နားလည္သေဘာ ေပါက္ထားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေ၀ဒနာကုိပဲ ႐ႈ႐ႈ၊ စိတ္ကုိပဲ႐ႈ႐ႈ၊ ႐ုပ္ကုိပဲ႐ႈ႐ႈ၊ သေဘာတရားကုိပဲ ႐ႈ႐ႈ တစ္ခုခုကုိ အရွိအတုိင္း သိမွတ္ေနဖုိ႔ပဲလုိ႔ ဆုိတာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခုေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဟုိလုိလုိ ဒီလုိလုိ ျဖစ္မေနဖုိ႔ေတာ့ လုိပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ သမာဓိ မတည္တဲ့အတြက္ စိတ္က ဟုိေရာက္ဒီေရာက္ ျဖစ္ေနတတ္တာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ စိတ္ကုိမွတ္လုိက္သလုိလုိ၊ ႐ုပ္ကုိ မွတ္လုိက္သလုိလုိ၊ ေ၀ဒနာကုိ မွတ္လုိက္သလုိလုိ စသျဖင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ ျဖစ္တတ္တဲ့သေဘာမွာ သမာဓိ အားနည္းလုိ႔ ျဖစ္တတ္တာလည္း ရွိတဲ့အတြက္ ကုိယ္အားသန္တဲ့ ထင္ရွားတဲ့ အာ႐ုံတစ္ခုခုကုိ အမိအရယူၿပီး အဲဒီအာ႐ုံမွာပဲ မလြတ္တမ္း မွတ္သိႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖုိ႔ေတာ့ လုိပါတယ္။

တစ္ခ်ိဳ႕ စိတ္ကုိ အထူးျပဳၿပီး မွတ္မွမွတ္လုိ႔ ရတဲ့ ေယာဂီေတြ ရွိသလုိ တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေ၀ဒနာကုိ မွတ္ေနမွ သမာဓိျဖစ္ကာ အမွတ္အာ႐ုံ ေကာင္းတဲ့ ေယာဂီေတြလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါက သူတုိ႔သူတုိ႔ရဲ႕ စိတ္အားသန္ရာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ စိတ္ကုိအထူးျပဳမွတ္မွ ၀ိပႆနာ မွတ္နည္းအစစ္ျဖစ္တယ္၊ ႐ုပ္ကုိအထူးျပဳမွတ္မွ နည္းမွန္ျဖစ္တယ္၊ ေ၀ဒနာကုိ မွတ္ႏုိင္မွ တရားတက္မွာျဖစ္တယ္ စတဲ့ အစဲြအလန္းေတြ၊ နားလည္မႈေတြဟာ မမွန္ဘူးဆုိတာ ေသခ်ာပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲမွတ္မွတ္ မွတ္တဲ့အခုိက္မွာ မွတ္တဲ့အာ႐ုံကုိ အရွိအတုိင္း ထင္ထင္ရွားရွား သိမွတ္ႏုိင္ဖုိ႔ပဲ အေရးႀကီးပါတယ္။ အာ႐ုံတစ္ခုခုကုိ မွတ္သိေနဖုိ႔ပဲ လုိပါတယ္။ အဲဒီလုိ စိတ္နဲ႔႐ုပ္မွာ ေပၚလာတဲ့ အာ႐ုံ တစ္ခုခုကုိ အရွိအတုိင္း မွတ္သိႏုိင္ေနရင္ ဒါဟာ ဗုဒၶအလုိေတာ္က် ၀ိပႆနာ အားထုတ္နည္း အမွန္ ျဖစ္ေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ တရားအားထုတ္တဲ့ ေယာဂီေတြအေနနဲ႔ အဓိက နားလည္သေဘာ ေပါက္ထားရမွာက ဘယ္နည္းကုိ အားထုတ္တယ္ ဆုိတာထက္ အားထုတ္တဲ့ အခုိက္မွာ ဘယ္အာ႐ုံကုိ ဘယ္လုိမွတ္လုိက္တယ္ ဆိုတာက အဓိကက်တာ ျဖစ္ၿပီး ဟုိနည္းဒီနည္းဆုိတာ အားထုတ္စဲအခုိက္မွာ မွတ္လုိက္တဲ့ အမွတ္အာ႐ုံနဲ႔ မွတ္လုိက္ပုံကုိလုိက္ကာ ခဲြျခားသတ္မွတ္ေပးတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေယာဂီပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ အဓိကအလုပ္က စိတ္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ႐ုပ္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေပၚသမွ် အာ႐ုံကုိ ေပၚစဲေပၚခုိက္၊ ျဖစ္စဲျဖစ္ခုိက္ကုိ သူ႔အရွိအတုိင္းပဲ လုိက္သိေပးေနတဲ့ အလုပ္ပဲျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနည္းအတုိင္းသာ ဟုိဟုိဒီဒီ အေတြးမမ်ားပဲ ေပၚသမွ် အာ႐ုံကုိ အေလးထားၿပီး မွတ္ၾကည့္ၾကဖုိ႔ အသိေပးလုိပါတယ္။ ေရွ႕မွာေျပာခဲ့တဲ့ စကားအတုိင္း ျပန္ေျပာရရင္ ဘယ္နည္းကုိ အဓိကထားၿပီး အဲဒီနည္းအတုိင္း မျဖစ္မေန လုိက္ၿပီးရွာေဖြ မွတ္ရႈေနဖုိ႔ထက္ ဘယ္အာ႐ုံကုိ ဘယ္လုိမွတ္တယ္ဆုိတာက အဓိကက်တဲ့အတြက္ ျဖစ္စဲျဖစ္ခုိက္ အာ႐ုံတစ္ခုခုကုိသာ အမိအရ မွတ္သိႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔လည္း တုိက္တြန္းသမႈ ျပဳလုိက္ရပါတယ္။

Read more »

၀ိပႆနာ ႐ႈနည္း၊ မူေသစည္း…

“၀ိပႆနာ႐ႈနည္း၊ မူေသစည္း၊ သိမ္းဆည္းထားရမည္” ဆုိတဲ့ ဒီေဆာင္ပုဒ္ေလးက မဟာစည္ဆရာေတာ္ ႀကီးရဲ႕ အေျခခံ ၀ိပႆနာ တရားအားထုတ္နည္း ေဆာင္ပုဒ္လကၤာေတြထဲမွာ ပါတဲ့ ေနာက္ဆုံး အပုိဒ္ေလး ျဖစ္ပါတယ္။ မဟာစည္ ရိပ္သာႀကီးမွာ တရား၀င္တုန္းက ေန႔စဥ္တရားနာၿပီးတုိင္း ေယာဂီအားလုံးနဲ႔အတူ လုိက္ၿပီး ရြတ္ဆုိေနရတာဆုိေတာ့ ႏႈတ္တက္အာဂုံရေနခဲ့တဲ့ ေဆာင္ပုဒ္လကၤာေလးေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မဟာစည္ဆရာေတာ္ႀကီးက တရားစၿပီး အားထုတ္ကာစ ေယာဂီေတြအတြက္ ၀ိပႆနာ ဉာဏ္ဆုိတာ ဘာကုိေခၚတယ္၊ ဘယ္လုိအရာမ်ိဳးေတြမွာ ႐ႈမွတ္ပြားမ်ားရတယ္၊ ဘာေၾကာင့္႐ႈမွတ္ရတယ္ စတာေတြကုိ အလြယ္နားလည္သြားေအာင္ ေဆာင္ပုဒ္လကၤာေလးေတြ သီးကုံးၿပီး ရြတ္ဆုိမွတ္သား ေလ့က်င့္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၀ိပႆနာ အားထုတ္မႈမွာ တစ္စုံတစ္ခု အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစဖုိ႔ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ ၀ိပႆနာ ႐ႈနည္း မူေသစည္းေလးေတြကုိ ကုိးကားၿပီး ပုိ႔စ္တစ္ပုဒ္အေနနဲ႔ ေရးသားတင္ျပ ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

၀ိပႆနာ၊ ဉာဏ္ဆုိတာ၊ ဘယ္ဟာ ႐ႈ၍ ျဖစ္သနည္း။
စဲြလန္းႏုိင္ရာ၊ ငါးခႏၶာ၊ မွန္စြာ႐ႈ၍ ျဖစ္သတည္း။
ဒီလကၤာေလးေတြအရ ၀ိပႆနာဉာဏ္၊ ၀ိပႆနာဉာဏ္လုိ႔ ေျပာေျပာေနၾကရမွာ ၀ိပႆနာဉာဏ္ဆုိတာ ဘယ္လုိဉာဏ္ကုိ ေျပာတာလဲ၊ ဒီဉာဏ္ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လုိအရာကုိ ႐ႈမွတ္ရတာလဲလုိ႔ မသိနားမလည္လုိ႔ ေမးလာသူေတြကုိ ၀ိပႆနာဉာဏ္ဆုိတာ တစ္ျခားမဟုတ္၊ ခႏၶာငါးပါးအေပၚ အမွန္အတုိင္း ႐ႈမွတ္တဲ့အခါ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ မဂ္ဉာဏ္ကုိ ဆုိတာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီ၀ိပႆနာဉာဏ္ ျဖစ္ေပၚဖုိ႔အတြက္ ခႏၶာငါးပါးကုိပဲ အရွိအတုိင္း အမွန္အတုိင္း ႐ႈမွတ္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း တုိတုိနဲ႔ လုိရင္းထိေအာင္ ဖဲြ႕ဆုိေပးထားပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ ၀ိပႆနာ႐ႈတယ္ဆုိတာ တစ္ျခားအရာေတြကုိ ႐ႈတာမဟုတ္ပါဘူး။ ေယာဂီပုဂၢိဳလ္အားလုံး ပုိင္ဆုိင္ထားတဲ့ ခႏၶာမွာပဲ ႐ႈတာျဖစ္ပါတယ္။ ခႏၶာဆုိတာ အစုအဖဲြ႕ကုိ ေျပာတာပါ။ ဒီခႏၶာကုိ အေသးစိပ္ခဲြလုိက္ရင္ ႐ႈပကၡႏၶာ (ရုပ္အစု)၊ ေ၀ဒနာကၡႏၶာ (ခံစားမႈအစု)၊ သညကၡႏၶာ (မွတ္သားမႈအစု)၊ သခၤါရကၡႏၶာ (ျပဳျပင္မႈအစု)နဲ႔၊ ၀ိညာဏကၡႏၶာ (အထူးသိမွတ္မႈအစု) ဆုိၿပီး ငါးမ်ိဳးကဲြျပားပါတယ္။ ဒီငါးပါးကုိပဲ ခႏၶာငါးပါးလုိ႔ ဆုိတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခႏၶာငါးပါးမွာ ႐ူပကၡႏၶာဆုိတဲ့ ႐ုပ္ခႏၶာက တစ္ပါးျဖစ္ၿပီး က်န္တာေတြကေတာ့ နာမ္ခႏၶာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခႏၶာငါးပါးဆုိတာ အလြယ္ေျပာရရင္ နာမ္နဲ႔႐ုပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀ိပႆနာတရား အားထုတ္တဲ့ ပုဂၢဳိလ္ဟာ ဒီနာမ္႐ုပ္ႏွစ္ပါးမွာပဲ အရွိအတုိင္း အားထုတ္ေနမယ္ဆုိရင္ ၀ိပႆနာဉာဏ္ေတြ ျဖစ္ေနမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိလုိရင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဘယ္အက်ိဳးငွါ၊ ထုိခႏၶာ၊ ဘယ္ဟာ႐ႈရပါသနည္း။
မစဲြဖုိ႔ရာ ျဖစ္စဲမွာ၊ မွန္စြာ႐ႈရပါသတည္း။
ခႏၶာငါးပါးလုိ႔ေခၚတဲ့ နာမ္႐ုပ္ႏွစ္ပါးကုိ ဘယ္အတြက္၊ ဘယ္လုိဟာေတြကုိ ႐ႈရမွာလဲဆုိေတာ့ ခႏၶာငါးပါးဆုိတာ စဲြလန္းတတ္တဲ့အတြက္ အဲဒီအေပၚမွာ မစဲြမိေအာင္ ဒီနာမ္႐ုပ္ႏွစ္ပါးရဲ႕ ျဖစ္စဲျဖစ္ခုိက္၊ ေပၚစဲေပၚခုိက္ကုိ အရွိအတုိင္း၊ အမွန္အတုိင္း ႐ႈမွတ္ရမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ခႏၶာငါးပါးဟာ သတၱ၀ါေတြအတြက္ စဲြလန္းစရာ ျဖစ္လုိ႔ သူ႔ကုိ ဥပါဒါနကၡႏၶာလုိ႔လည္း ေခၚပါတယ္။ ဥပါဒါန္ဆုိတာ စဲြလန္းမႈကုိ ေျပာတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစဲြလမ္းမႈကုိ အမွန္အတုိင္း မသိတဲ့အခါက်ေတာ့ သတၱ၀ါေတြဟာ ႐ုပ္ကုိလည္းစဲြမိေန၊ စိတ္ကုိလည္း စဲြမိေနေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ စဲြလန္းေနမိၾကတာဟာ မသိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္ခုိက္ျဖစ္စဲကုိ မသိတဲ့အတြက္ လွတယ္မလွဘူး၊ ေကာင္းတယ္မေကာင္းဘူးစတဲ့ အစဲြေတြ ျဖစ္ေပၚလာၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ ဒီ႐ုပ္နာမ္ေတြရဲ႕ ျဖစ္ခုိက္ေပၚခုိက္ကုိ သိၾကမယ္ဆုိရင္ အဲဒီလုိ အစဲြမရွိေတာ့ပါဘူး။

ဆုိၾကပါစုိ႔။ ခံစားမႈ တစ္ခုခုျဖစ္တဲ့အခါမွာ ဒါဟာ ေ၀ဒနာပဲလုိ႔ မသိလုိက္ရင္ ေကာင္းတယ္မေကာင္းဘူး ဆုိတဲ့ အစဲြေတြျဖစ္လာၿပီး ေကာင္းရင္ေလာဘျဖစ္လုိက္၊ မေကာင္းရင္ ေဒါသျဖစ္လုိက္တာေတြ ျဖစ္ကုန္တတ္ပါတယ္။ စိတ္မွာ ရာဂစိတ္ျဖစ္တဲ့အခါမွာလည္း အဲဒီရာဂစိတ္ျဖစ္တဲ့ အခုိက္ကုိ မသိလုိက္ရင္ ဒီစိတ္ရဲ႕ စဲြရာကုိပါသြားၿပီး ဟုိေတြးဟုိႀကံ ဟုိဟာျဖစ္ဒါျဖစ္တဲ့အထိ ျဖစ္ကုန္တတ္ပါတယ္။ အကယ္၍ ဒါဟာ ေ၀ဒနာပဲ၊ ဒါဟာ ရာဂစိတ္ပဲလုိ႔ အဲဒီအခုိက္မွာ သိလုိက္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ စဲြလန္းမႈမရွိေတာ့ဘဲ သူက ရပ္တန္႔သြားပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိ အစဲြေတြမရွိဖုိ႔ ခႏၶာငါးပါးကုိ အရွိအတုိင္း အမွန္အတုိင္း ႐ႈရမယ္လုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ျဖစ္ခုိက္မ႐ႈ၊ ႐ုပ္နာမ္စု၊ စဲြမႈ၀င္ေရာက္သည္။
ၿမဲတယ္ေကာင္းတယ္၊ ငါေကာင္နယ္၊ တကယ္ထင္တတ္သည္။

တကယ္လုိ႔ ခႏၶာငါးပါး ႐ုပ္နာမ္တရားေတြကုိ ျဖစ္စဲျဖစ္ခုိက္၊ ေပၚစဲေပၚခုိက္မွာ မသိလုိက္ရင္ေတာ့ အစဲြေတြ ၀င္တတ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါဟာ႐ုပ္ပဲ၊ ဒါဟာ နာမ္ပဲလုိ႔ အမွန္အတုိင္း မသိတဲ့အခါမွာ ငါငါဥစၥာစသျဖင့္ ထင္ေနတတ္ၿပီး မၿမဲတဲ့သေဘာေတြမွာ ၿမဲတယ္လုိ႔ ထင္ေနတတ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီ႐ုပ္နာမ္အစုကုိ ျဖစ္ခုိက္မွာ မရႈလုိက္မိလုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔သာ ႐ုပ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ စိတ္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေပၚသမွ်၊ ျဖစ္သမွ် အရာေတြကုိ ေပၚခုိက္ျဖစ္ခုိက္မွာ အရွိအတုိင္း လုိက္သိႏုိင္ရင္ ငါငါ့ဟာလုိ႔ ထင္စရာမရွိေတာ့တဲ့အျပင္ ဒီအေပၚမွာလည္း မစဲြမိေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ႐ုပ္နာမ္အစုဟာ ျဖစ္ခုိက္ေပၚခုိက္မွာ မ႐ႈမိရင္ ငါငါဥစၥာလုိ႔ ထင္ေစတတ္တဲ့ အစဲြတရားေတြ ျဖစ္တတ္ေၾကာင္း မိန္႔ေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ျဖစ္တုိင္းမွတ္႐ႈ၊ ႐ုပ္နာမ္စု၊ စဲြမႈကင္းေပ်ာက္သည္။
မၿမဲဆင္းရဲသေဘာပဲ ဉာဏ္ထဲရွင္းေတာ့သည္။
စဲြမႈကင္းေပ်ာက္၊ မဂ္လမ္းေပါက္၊ ဆုိက္ေရာက္နိဗၺာန္ျပည္။
၀ိပႆနာ ႐ႈနည္း၊ မူေသစည္း၊ သိမ္းဆည္းထားရမည္။
အဲဒီလုိ ႐ုပ္နာမ္အစုေတြကုိ ျဖစ္တုိင္းျဖစ္တုိင္း၊ ေပၚတုိင္းေပၚတုိင္းမွာ သတိနဲ႔ မလြတ္တမ္း ကပ္ၿပီးသိမွတ္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ဒီတရားေတြအေပၚမွာ စဲြလန္းမႈေတြ တျဖည္းျဖည္း ကင္းေပ်ာက္လာပါတယ္။ ႐ုပ္တရားရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြ၊ စိတ္ရဲ႕ေတြးေတာ ႀကံစည္မႈေတြကုိ အရွိအတုိင္း သြားရင္သြားတယ္၊ ထုိင္ရင္ထုိင္တယ္၊ ရပ္ရင္ရပ္တယ္၊ အိပ္ရင္အိပ္တယ္၊ ကုိင္ရင္ကုိင္တယ္ စသျဖင့္ လႈပ္ရွားမႈ မွန္သမွ်ကုိ လုိက္လုိက္ၿပီးသိေန၊ ေတြးရင္ေတြးတယ္၊ ႀကံရင္ႀကံတယ္၊ ေဒါသျဖစ္ရင္ ေဒါသျဖစ္တယ္၊ အလုိမက်ျဖစ္ရင္ အလုိမက်ျဖစ္တယ္ စသျဖင့္ စိတ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေတြးေတာႀကံစည္မႈ မွန္သမွ်ကုိ မျပတ္သတိနဲ႔ လုိက္ၿပီးသိေနမယ္ဆုိရင္ ဒီ႐ုပ္တရား နာမ္တရားေတြအေပၚမွာ စဲြလန္းမႈေတြ ကင္းလာတတ္ၿပီး အနိစၥသေဘာ၊ ဒုကၡသေဘာ၊ အနတၱသေဘာေတြ ထင္လာကာ ဉာဏ္အျမင္ ရွင္းလာတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ ျဖစ္ခုိက္႐ႈလုိက္ႏုိင္လုိ႔ အစဲြေတြ ကင္းေပ်ာက္လာတယ္ဆုိရင္ မဂ္ဉာဏ္ေတြအထိ ထင္လာၿပီး နိဗၺာန္ကုိ ျမင္လာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနည္းအတုိင္း ၀ိပႆနာတရား အားထုတ္တဲ့ ေယာဂီပုဂၢိဳလ္ဟာ အစဲြတရားေတြကင္းဖုိ႔ ႐ုပ္နာမ္အစုကုိ ျဖစ္ခုိက္ေပၚခုိက္မွာ အရွိအတုိင္း သတိကပ္ၿပီး သိမွတ္ေပးေနမယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ ၀ိပႆနာဉာဏ္ ျဖစ္ဖုိ႔အေကာင္းဆုံး တရား႐ႈမွတ္နည္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါက မဟာစည္ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ ၀ိပႆနာ႐ႈနည္း အေျခခံ နည္းစနစ္ျဖစ္တဲ့ ေဆာင္ပုဒ္လကၤာေလးေတြ အေပၚမွာ နားလည္လြယ္ေအာင္ ျပန္လည္ေရးသား တင္ျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလကၤာေလးေတြအရ ၀ိပႆနာ႐ႈတယ္ဆုိတာ သိပ္ေတာ့ခက္လွတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဆုိလုိတာက နည္းစနစ္က မခက္ဘူးလုိ႔ ဆုိလုိခ်င္တာပါ။ လက္ေတြ႕အားထုတ္မႈမွာေတာ့ အေလ့အက်င့္နည္းေနရင္ ခက္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔ ခက္တာလဲဆုိေတာ့ ထိမ္းဖုိ႔အခက္ဆုံးျဖစ္တဲ့ စိတ္ကုိ ထိန္းေနရတာျဖစ္လုိ႔ ခက္တယ္လုိ႔ ဆုိတာျဖစ္ပါတယ္။ သမာဓိလည္းနည္း၊ ၀ိရိယလည္း မရွိဆုိရင္ေတာ့ သတိျဖစ္ဖုိ႔ ခက္တဲ့အျပင္ သတိမရွိရင္လည္း ႐ုပ္နာမ္ေတြရဲ႕ ျဖစ္စဲျဖစ္ခုိက္ကုိ သိဖုိ႔မလြယ္လွတဲ့အတြက္ အခ်ဳပ္ကေတာ့ သတိရွိဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သတိတရားနဲ႔သာ စိတ္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ႐ုပ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျဖစ္သမွ် ေပၚသမွ်ေတြကုိ ျဖစ္ခုိက္ေပၚခုိက္မွာ လုိက္ၿပီးသိမွတ္ေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ နည္းစနစ္လည္းမခက္သလုိ ရႈမွတ္ဖုိ႔လည္း မခက္ပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ေလာက္ပဲ လြယ္လြယ္ လက္ေတြ႕အားထုတ္မႈ မရွိရင္ ဘာမဆုိ ခက္ေနတတ္တဲ့ သေဘာရွိေနသလုိ ၀ိပႆနာ႐ႈနည္း မူေသစည္းေလးေတြဟာ လြယ္ေပမယ့္ လက္ေတြ႕အားထုတ္မႈ မရွိရင္လည္း အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မရွိႏုိင္တဲ့အတြက္ မူေသနည္းေလးေတြကုိ လက္ေတြ႕က်င့္ႀကံ အားထုတ္ျခင္းျဖင့္ အေကာင္အထည္ ဖုိ႔ၾကည့္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းရင္ မဟာစည္ဆရာေတာ္ႀကီး၏ ၀ိပႆနာ အားထုတ္နည္း အေျခခံ ေဆာင္ပုဒ္ေလးမ်ားကုိ ပုိၿပီး မွတ္မိသြားေအာင္ ေအာက္ပါအတုိင္း တစ္ေခါက္ေလာက္ ရြတ္ဆုိၾကည္ၾကပါစုိ႔…

၀ိပႆနာ၊ ဉာဏ္ဆုိတာ၊ ဘယ္ဟာ ႐ႈ၍ ျဖစ္သနည္း။
စဲြလန္းႏုိင္ရာ၊ ငါးခႏၶာ၊ မွန္စြာ႐ႈ၍ ျဖစ္သတည္း။
ဘယ္အက်ိဳးငွါ၊ ထုိခႏၶာ၊ ဘယ္ဟာ႐ႈရပါသနည္း။
မစဲြဖုိ႔ရာ ျဖစ္စဲမွာ၊ မွန္စြာ႐ႈရပါသတည္း။
ျဖစ္ခုိက္မ႐ႈ၊ ႐ုပ္နာမ္စု၊ စဲြမႈ၀င္ေရာက္သည္။
ၿမဲတယ္ေကာင္းတယ္၊ ငါေကာင္နယ္၊ တကယ္ထင္တတ္သည္။
ျဖစ္တုိင္းမွတ္႐ႈ၊ ႐ုပ္နာမ္စု၊ စဲြမႈကင္းေပ်ာက္သည္။
မၿမဲဆင္းရဲသေဘာပဲ ဉာဏ္ထဲရွင္းေတာ့သည္။
စဲြမႈကင္းေပ်ာက္၊ မဂ္လမ္းေပါက္၊ ဆုိက္ေရာက္နိဗၺာန္ျပည္။
၀ိပႆနာ ႐ႈနည္း၊ မူေသစည္း၊ သိမ္းဆည္းထားရမည္။
(မဟာစည္ဆရာေတာ္)

Read more »

ဓုတင္အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ…

ဓုတင္ဆုိတာ ဓုတဂၤဆုိတဲ့ ပါဠိစကားကုိ ျမန္မာမႈျပဳထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိေလသာကုိ ဖ်က္စီးေၾကာင္း ေခါင္းပါးေသာ အက်င့္လုိ႔ အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူႏုိင္ပါတယ္။ သူေတာ္ေကာင္းမ်ား အတြက္ အလုိနည္းေစျခင္း၊ ေရာင့္ရဲလြယ္ေစျခင္း၊ ကိေလသာေခါင္းပါးေစျခင္း၊ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈ ၀ီရိယရွိေစျခင္း၊ သီလစင္ၾကယ္ေစျခင္း စတဲ့ အက်ိဳးတရားမ်ားကုိ ေမွ်ာ္ကုိးကာ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္က ဒီဓုတင္အက်င့္ကုိ ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ဓုတင္အက်င့္လုိ႔ ဆုိတဲ့အတြက္ ရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ သီးသန္႔ခြင့္ျပဳခဲ့တယ္လုိ႔ ထင္စရာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလုိ မဟုတ္ပါဘူး။ ရဟန္း၊ သာမေဏ၊ လူပုဂၢိဳလ္အားလုံးကုိ ရည္ရြယ္ၿပီး ကုိယ့္အေနနဲ႔ သင့္ေလ်ာ္မယ့္၊ က်င့္လုိ႔ရမယ့္ ဓုတင္အက်င့္ကုိ က်င့္ႏုိင္ဖုိ႔ ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ အားလုံးအတြက္ ျမတ္ဗုဒၶက ဓုတင္အက်င့္ (၁၃)မ်ိဳးကုိ ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။

ဒီဓုတင္ (၁၃)ပါးက ၁။ ပံသုကူလိကဂၤ ဓုတင္ ၂။ ေတစီ၀ရိကဂၤ ဓုတင္ ၃။ ပိ႑ပါတိကဂၤ ဓုတင္ ၄။ သပဒါန စာရိကဂၤ ဓုတင္ ၅။ ဧကာသနိကဂၤ ဓုတင္ ၆။ ပတၱပိ႑ိကဂၤ ဓုတင္ ၇။ ခလုပစၧာဘတၱကဂၤ ဓုတင္ ၈။ အာရညိကဂၤ ဓုတင္ ၉။ ႐ုကၡမူလိကဂၤ ဓုတင္ ၁၀။ အေမၻာကာသိကဂၤ ဓုတင္ ၁၁။ ေသာသာနိကဂၤ ဓုတင္ ၁၂။ ယထာသႏၲတိကဂၤ ဓုတင္ ၁၃။ ေနသဇၨိကဂၤ ဓုတင္ တုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၁။ ပံသုကူလိကဂၤ ဓုတင္ဆုိတာ ျမန္မာလုိ အလြယ္ေျပာရရင္ေတာ့ ဒကာ၊ ဒကာမတုိ႔ လွဴဒါန္းေသာ သကၤန္းကုိ ပယ္ၿပီး အမ်ားသူငါ စြန္႔ပစ္ထားေသာ အ၀တ္အပုိင္းအစမ်ားကုိသာ ခ်ဳပ္စပ္၀တ္႐ုံ သုံးေဆာင္ေသာအက်င့္လုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ ပံသုကူသကၤန္းကို ေဆာင္ေလ့ရွိတဲ့သူရဲ႕ အေၾကာင္း၊ ေစတနာကုိ ပံသုကူလိကဂၤလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ပံသုဆုိတာ ေျမမႈန္႔ကုိ ဆုိၿပီး ပံသုကူလိကဆုိတာ ေျမမႈန္႔ေပၚမွာ လႊမ္းမုိးက်ေရာက္ေနျခင္းလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဆုိလုိတာက လမ္းခရီးသုႆာန္ အမႈိက္ပုံစတဲ့ ေျမေပၚမွာ လႊတ္ပစ္ထားတဲ့ အ၀တ္အထည္ကုိ ပံသုကူလလုိ႔ ဆုိလုိတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ အ၀တ္သကၤန္းကုိ ေဆာင္ယူေလ့ရွိတဲ့သူကုိ ပံသုကူလိကလုိ႔ ေခၚပါတယ္။

၂။ ေတစိ၀ရိကဂၤ ဓုတင္ဆုိတာ ေျမာက္မ်ားစြာေသာ သကၤန္းကုိပယ္ၿပီး ႏွစ္ထပ္သကၤန္း၊ ကုိယ္႐ုံ၊ သင္းပုိင္ဟူေသာ သကၤန္းသုံးထည္ကုိသာ သြားေလရာယူေဆာင္ ၀တ္႐ုံသုံးေဆာင္ေသာ အက်င့္ကုိ ဆုိပါတယ္။ ဒုကုဋ္၊ ကုိယ္၀တ္၊ သင္းပုိင္ဆုိတဲ့ သကၤန္းသုံးထည္ကုိသာ ေဆာင္ေလ့ရွိတဲ့အတြက္ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ကုိ ေတစီ၀ရိကလုိ႔ေခၚၿပီး ဒီဓုတင္ကုိ ေဆာက္တည္ေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ ေစတနာကုိ ေတစီ၀ရိကဂၤလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

၃။ ပိ႑ပါတိကဂၤ ဓုတင္ဆုိတာက့ လာဘ္ပုိလာဘ္လွ်ံကုိပယ္ၿပီး ဆြမ္းခံ၍ရေသာ ဆြမ္းကုိသာ စားေသာက္သုံးေဆာင္ေသာ အက်င့္ကုိ ဆုိပါတယ္။ သူတစ္ပါးတုိ႔ ေလာင္းလွဴေသာ ဆြမ္းအာမိသမ်ား သပိတ္ထဲကုိ ေရာက္လာျခင္းကုိ ပိ႑ပါတလုိ႔ဆုိၿပီး ထုိသုိ႔ေသာ ဆြမ္းကုိသာ ရွာမွီးေလ့ရွိတဲ့သူကုိ ပိ႑ပါတိကလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီဓုတင္အက်င့္ကုိ ေဆာက္တည္ေၾကာင္း ေစတနာကုိ ပိ႑ပါတိကဂၤလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

၄။ သပဒါနစာရိကဂၤ ဓုတင္ဆုိတာ အိမ္စဥ္ေက်ာ္၍ ခံယူျခင္းကုိ ပယ္ၿပီး အိမ္စဥ္မေက်ာ္မလွပ္ ရပ္၍ရေသာ ဆြမ္းကုိသာ ခံယူသုံးေဆာင္ေသာအက်င့္ကုိ ဆုိပါတယ္။ အိမ္စဥ္ျပတ္ျခင္းကုိ ဒါနလုိ႔ဆုိၿပီး အိမ္စဥ္မျပတ္ျခင္းကုိ သပဒါနလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အိမ္စဥ္မျပတ္ လွည့္လည္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကုိ သပဒါနစာရိကလုိ႔ ဆုိၿပီး ဒီအက်င့္ကုိ ေဆာက္တည္ေၾကာင္း ျဖစ္တဲ့ ေစတနာကုိေတာ့ သပဒါနစာရိကဂၤလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

၅။ ဧကာသနိကဂၤ ဓုတယ္ဆုိတာ ေနရာအမ်ိဳးမ်ိဳး၌ စားျခင္းကုိပယ္ၿပီး တစ္ေနရာ တစ္ထုိင္တည္း၌သာ စားျခင္းျပဳေသာ အက်င့္ကုိ ဆုိပါတယ္။ တစ္ေနရာတည္း၌ သုံးေဆာင္စားေသာက္ျခင္းကုိ ဧကာသနဟုဆုိၿပီး ထုိသုိ႔ တစ္ေနရာတည္းမွာ စားေသာက္သုံးေဆာင္ေလ့ရွိသူကုိ ဧကာသနိကလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီအက်င့္ကုိ ေဆာက္တည္ေၾကာင္း ေစတနာကုိ ဧကာသနိကဂၤလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

၆။ ပတၱပိ႑ိကဂၤ ဓုတင္ဆုိတာ ႏွစ္ခြက္ေျမာက္ေသာ ဆြမ္း၊ ဆြမ္းဟင္းကုိ ပယ္ၿပီး တစ္ခြက္တည္းကုိသာ ခံယူသုံးေဆာင္ေသာအက်င့္ကုိ ဆုိပါတယ္။ ႏွစ္ခုေျမာက္ခြက္ကုိ ပယ္ၿပီး တစ္ခုေသာ သပိတ္၊ ခြက္ထဲမွာရွိတဲ့ ဆြမ္းကုိ ပတၱပိ႑လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီအက်င့္ကုိ က်င့္တဲ့သူကုိ ပတၱပိ႑ိကလုိ႔ ဆုိၿပီး ဒီအက်င့္ကုိ ေဆာက္တည္ေၾကာင္း ေစတနာကုိေတာ့ ပတၱပိ႑ိကဂၤလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

၇။ ခလုပစၧာဘတၱိကဂၤ ဓုတင္ဆုိတာ အတိရိက္၀ိနည္းကံ ဆြမ္းကုိ ပယ္ၿပီးဘုဥ္းေပးတဲ့ အက်င့္ကုိ ဆုိပါတယ္။ ခလုဆုိတာ တာျမစ္ျခင္း အနက္ကုိ ေဟာတဲ့ ပုဒ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဆြမ္းစားေနစဥ္ ကပ္လွဴလာတဲ့ ေဘာဇဥ္ကုိ တားျမစ္မိတဲ့ ရဟန္းမွာ ပ၀ါရိတ္သင့္ပါတယ္။ ေနာက္ေရာက္လာတဲ့ ေဘာဇဥ္ကုိ ပစၧာဘတၱိလုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ဒီပစၧာဘတိၱေဘာဇဥ္ကုိ ၀ိနည္းကံျပဳၿပီး သုံးေဆာင္ႏုိင္ေသာ္လည္း မသုံးေဆာင္ဘဲ ပယ္ေလ့ရွိတဲ့ပုဂၢိဳလ္ကုိ ခလုပစၧာဘတၱိကလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပ၀ါရိတ္သင့္ၿပီးေသာ ရဟန္းဟာ အတိရိတ္၀ိနည္းကံျပဳၿပီး စားေကာင္းေသာ ေဘာဇဥ္ကုိ မစားဘဲ ပယ္ေလ့ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ခလုပစၧာဘတၱိကမည္ေၾကာင္း၊ ဒီဓုတင္အက်င့္ကုိ ေဆာက္တည္ေၾကာင္း ေစတနာသည္ ခလုပစၧာဘတၱိကဂၤမည္ေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

၈။ အာရညိကဂၤ ဓုတင္ဆိုတာ ၿမိဳ႕ရြာေက်ာင္းကုိပယ္ၿပီး ေတာရေက်ာင္း၌သာ ေနေသာအက်င့္ကုိ ဆုိပါတယ္။ ေတာ၌ေနေလ့ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကုိ အာရညိကလုိ႔ေခၚၿပီး ဒီအက်င့္ကုိ ေဆာက္တည္ေၾကာင္း ေစတနာကုိ အာရညိကဂၤလုိ႔ ေခၚပါတယ္။

၉။ ႐ုကၡမူလိကဂၤ ဓုတင္ဆုိတာ အမုိးအကာရွိေသာ ေက်ာင္းကုိပယ္ၿပီး သစ္ပင္ရင္း၌သာ ေနေသာအက်င့္ကုိ ဆုိပါတယ္။ သစ္ပင္ရင္း၌ ေနေလ့ရွိတဲ့ပုဂၢိဳလ္ကုိ ႐ုကၡမူလိကလုိ႔ ေခၚၿပီး ဒီအက်င့္ကုိ ေဆာက္တည္ေၾကာင္း ေစတနာကုိေတာ့ ႐ုကၡမူလိကဂၤလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

၁၀။ အေဗၻာကာသိကဂၤ ဓုတင္ဆုိတာ အမုိးအကာရွိေသာေက်ာင္းႏွင့္ သစ္ပင္တုိ႔ကုိပယ္ၿပီး လြင္တီးေခါင္၌သာ ေနေသာအက်င့္ကုိ ဆုိပါတယ္။ လြင္တီးေခါင္၌ ေနေလ့ရွိတဲ့ပုဂၢိဳလ္ကုိ အေဗၻာကာသိကလုိ႔ဆုိၿပီး ဒီအက်င့္ကုိ ေဆာက္တည္ေၾကာင္း ေစတနာကုိ အေဗၻာကာသိကဂၤလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

၁၁။ ေသာသာနိကဂၤ ဓုတင္ဆုိတာ သုသာန္၌သာ ေနေသာအက်င့္ကုိ ဆုိပါတယ္။ သုႆာန္၌ ေန႔ေလ့ရွိတဲ့ပုဂၢိဳလ္ကုိ ေသာသာနိကလုိ႔ဆုိၿပီး ဒီအက်င့္ကုိ ေဆာက္တည္ေၾကာင္း ေစတနာကုိ ေသာသာနိကဂၤလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

၁၂။ ယထာသႏၲတိကဂၤ ဓုတင္ဆုိတာ ေနရာေကာင္း ေက်ာင္းေကာင္းကုိ မေရြးျခယ္ဘဲ ျဖစ္စဥ္အတုိင္းသာ ေနေသာအက်င့္ကုိ ဆုိပါတယ္။ ေက်ာင္းေနရာ ညြန္ျပတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က ဒီေနရာဟာ သင့္ေနရာပဲလုိ႔ လက္ဦးညြန္ျပတဲ့ ေက်ာင္းအိပ္ရာ ေနရာကုိ ယထာသႏၲတလုိ႔ဆုိပါတယ္။ တစ္ျခား ေနရာေကာင္း ေက်ာင္းေကာင္းေတြကုိ မေရြးခ်ယ္ဘဲ ညြန္ျပတဲ့ပုဂၢိဳလ္ ထားတဲ့အတုိင္း ေနေလ့ရွိတဲ့ပုဂၢိဳလ္ကုိ ယထာသႏၲိတိကလုိ႔ ေခၚၿပီး ဒီအက်င့္ကုိ ေဆာက္တည္ေၾကာင္း ေစတနာကုိ ယထာသႏၲတိကဂၤလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

၁၃။ ေနသဇၨိကဂၤ ဓုတင္ဆုိတာ အိပ္ျခင္းကုိ ပယ္ၿပီး ထျခင္း၊ ထုိင္ျခင္း၊ စႀကၤံသြားျခင္းဟူေသာ ဣရိယာပုတ္ျဖင့္သာ ေနေသာအက်င့္ကုိ ဆုိပါတယ္။ အိပ္ရာေခါင္းအုံးေပၚမွာ ေခါင္းခ်ၿပီး ေလ်ာင္းစက္အိပ္ျခင္းကုိပယ္ကာ ထုိင္ေနျခင္း အေလ့ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကုိ ေနသဇၨိကလုိ႔ ေခၚၿပီး ဒီအက်င့္ကုိ ေဆာက္တည္ေၾကာင္း ေစတနာကုိ ေနသဇၨိကဂၤလုိ႔ ေခၚပါတယ္။

ဒီဓုတင္အက်င့္ (၁၃)ပါးမွာ ဘိကၡဳ (ရဟန္းေယာက်ာ္း)မ်ား အတြက္ကေတာ့ အားလုံးက်င့္သုံးႏုိင္တဲ့ ဓုတင္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္၍ လြင္တီးေခါင္ အရပ္မွာ အာရညိကဂၤ ဓုတင္အား ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ သုသာန္ျဖစ္ပါက တစ္ေနရာတည္းနဲ႔ ဓုတင္ ဆယ့္သုံးမ်ိဳးလုံးအထိ ေဆာက္တည္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဘိကၡဳနိမ (ရဟန္းမိန္းမ)မ်ားအတြက္ကေတာ့ ဓုတင္ဆယ့္သုံးပါးမွာ အာရညိကဂၤဓုတင္၊ ခလုပစၧာဘတၱိကဂၤဓုတင္၊ အေဗၻာကာသိကဂၤဓုတင္၊ ႐ုကၡမူလိကဂၤဓုတင္၊ ေသာသနိကဂၤဓုတင္ဆုိတဲ့ ဓုတင္ငါးပါးမွတပါး က်န္ဓုတင္ (၈)ပါးကုိ ေဆာက္တည္ႏုိင္ပါတယ္။ သာမေဏ (ကုိရင္)မ်ားကေတာ့ ေတစီ၀ရိကဂၤဓုတင္မွ တပါး က်န္ (၁၂)ပါးကုိ ေဆာက္တည္ႏုိင္ပါတယ္။ သာမေဏရီ (ကုိရင္မ)နဲ႔ သိကၡမာန္မ်ားကေတာ့ ဘိကၡဳနီမမ်ား က်င့္ႏုိင္တဲ့ ဓုတင္ (၈)ပါးထဲမွာ ေတစီ၀ရိကဂၤ ဓုတင္ကုိ ထပ္ပယ္ၿပီး က်န္ (၇)ပါးကုိ ေဆာက္တည္ႏုိင္ပါတယ္။ ဥပါသကာ (လူဒါယကာ)၊ ဥပါသိကာမ (လူဒါယိကာမ)တုိ႔ကေတာ့ ပတၱပိ႑ိကဂၤဓုတင္နဲ႔ ဧကာသနိကဂၤဓုတင္ ႏွစ္ပါးကုိပဲ ေဆာက္တည္က်င့္သုံးႏုိင္ပါတယ္။

တရားအားထုတ္တဲ့ ေယာဂီမ်ားအေနနဲ႔ အထက္မဂ္ဉာဏ္ကုိ ရဖုိ႔အတြက္ သီလစင္ၾကယ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဒီသီလစင္ၾကယ္ဖုိ႔ ဆုိတာ အလုိနည္းျခင္း၊ ေရာင့္ရဲျခင္းစတာေတြ ရွိမွလည္း သီလအက်င့္ ျဖဴစင္ေစပါတယ္။ ဒီလုိ အလုိနည္းျခင္း၊ ေရာင့္ရဲျခင္း ရွိဖုိ႔အတြက္ အလုိနည္းႏုိင္၊ ေရာင္ရဲ႕ႏုိင္၊ ကိေလသာ ေခါင္းပါးႏုိင္တဲ့ အက်င့္ေတြျဖစ္တဲ့ ဓုတင္အက်င့္ကုိ က်င့္ဖုိ႔လုိတယ္၊ က်င့္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမတ္စြာဘုရားရွင္က က်င့္ႏုိင္တဲ့သူေတြ၊ က်င့္လုိတဲ့သူေတြ က်င့္ႏုိင္ေအာင္ ဒီဓုတင္အက်င့္ ဆယ့္သုံးပါးကုိ ခြင့္ျပဳေတာ္ မူခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိေလသာကုိ ပါးေအာင္၊ နည္းေအာင္ လုပ္တဲ့နည္းေတြထဲမွာ ဒီဓုတင္အက်င့္နဲ႔လည္း ကိေလသာနည္းေအာင္ ျပဳလုပ္ႏုိင္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဓုတင္အက်င့္နဲ႔ ကိေလသာကုိ ပယ္ခြာလုိသူမ်ား၊ ဓုတင္အက်င့္ကုိ စိတ္၀င္စားသူမ်ား ဗဟုသုတျဖစ္ေစရန္နဲ႔ လက္ေတြ႕လုိက္နာ က်င့္သုံးလုိကလည္း က်င့္သုံးႏုိင္ေစရန္ ရည္ရြယ္ၿပီး ဓုတင္အေၾကာင္းကုိ တင္ျပလုိက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အက်ယ္ေလ့လာၿပီး လက္ေတြ႕က်င့္ႀကံလုိသူမ်ား အေနျဖင့္ ၀ိသုဒၶိဂဂ္ အ႒ကထာ၊ ပထမအုပ္၊ ဓုတဂၤ နိေဒၵသပိုင္းတြင္ ေလ့လာႏုိင္ပါေၾကာင္း အသိေပး တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။

Read more »

ဂုဏ္ေတာ္ပ႒ာန္း ပုတီးစိပ္နည္း…

“ဘုန္းဘုန္းက… တရားထုိင္တာလား ပုတီးစိပ္တာလားဘုရား…၊ ပုတီးစိပ္တဲ့အခါ ဘယ္နည္းနဲ႔စိပ္လဲ ဘုရား…၊ ပုတီးစိပ္တာဟာ ဘာက်င့္စဥ္ပါလဲ ဘုရား…” စတဲ့ အေမးမ်ားနဲ႔အတူ အရွင္ဘုရားစိပ္တဲ့ ပုတီးစိပ္နည္းရွိရင္ ခ်ီးျမင့္ေပးပါလုိ႔ ေလွ်ာက္ထားလာတဲ့ သူေတြရွိတဲ့အတြက္ ဒီဂုဏ္ေတာ္ပ႒ာန္း ပုတီးစိပ္နည္းေလးကုိ ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။ ေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းေတြထဲမွာ အရွင္ဘုရား ပုတီးစိပ္လား၊ တရားထုိင္လားဆုိတဲ့ ေမးခြန္းကုိ ပုတီးလည္းစိပ္၊ တရားလည္း ထုိင္တယ္လုိ႔ပဲ ေျဖေပးျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ခုလုံးက လုပ္သင့္တဲ့ အလုပ္ျဖစ္ေနသလုိ ဘုန္းဘုန္းကုိယ္တုိင္လည္း လုပ္ျဖစ္ေနလုိ႔ပါ။ ၿပီးေတာ့ က်င့္စဥ္တစ္ခု အေနနဲ႔ေျပာရင္ ပုတီးစိပ္တာဟာ သမထက်င့္စဥ္ တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္္။ ပုတီးသမုိင္းအေၾကာင္း ေရးထားတဲ့ စာအုပ္မ်ားလည္း ရွိတဲ့အတြက္ ဗဟုသုတ ရလုိက ျပန္လည္ရွာေဖြ ဖတ္႐ႈႏုိင္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ပုတီးစိပ္ျခင္းဟာ သမထနည္းတစ္ခု ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကုသုိလ္ရေစတဲ့ ဘာ၀နာ လုပ္ငန္းတစ္ခုျဖစ္တယ္ဆုိတာ ေသခ်ာပါတယ္။

ဘုန္းဘုန္းစိပ္တဲ့ ပုတီးစိပ္နည္းကေတာ့ ဂုဏ္ေတာ္ပ႒ာန္း ပုတီးစိပ္နည္းပါ။ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ (၉)ပါး၊ တရားဂုဏ္ေတာ္ (၆)ပါး၊ သံဃာဂုုဏ္ေတာ္ (၉)ပါးကုိ အစဥ္အတုိင္း ပ႒ာန္း (၂၄)ပစၥည္းနဲ႔ ကြန္ခ်ာသေဘာ အာရုံျပဳၿပီး စိပ္ပါတယ္။ တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ပဲ ရတာနာသုံးပါးရဲ႕ ဂုဏ္ေတာ္မ်ားကုိ ေပါင္းလုိက္ရင္ (၂၄) ျဖစ္သလုိ၊ ပ႒ာန္းပစၥည္းကလည္း (၂၄)ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဂုဏ္ေတာ္တစ္ခုကုိ ပ႒ာန္းပစၥည္းတစ္ခုနဲ႔ တဲြစပ္ၿပီး ဂုဏ္ေတာ္ကုိလႊမ္း ပ႒ာန္းက်မ္းနဲ႔ ပူေဇာ္ကာ အာ႐ုံျပဳၿပီး ဒီဂုဏ္ေတာ္ပ႒ာန္း ပုတီးစိပ္နည္းကုိ ရြတ္ဆုိပြားမ်ားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ရတာနာသုံးပါးရဲ႕ ဂုဏ္ေတာ္မ်ားနဲ႔ ပ႒ာန္းပစၥည္းဟာ အဓိပၸါယ္အားျဖင့္ ဆက္စပ္မႈ မရွိေပမယ့္ ဂုဏ္ေတာ္ဆုိတဲ့ အသိနဲ႔ တစ္ကန္႔စီကုိ တစ္ၿပိဳင္တည္း ရြတ္ဆုိပူေဇာ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ရတနာျမတ္သုံးပါးရဲ႕ ဂုဏ္ေတာ္မ်ားဟာ ပြားမ်ားလွ်င္ ပြားမ်ားသေလာက္ ပြားမ်ားသူမ်ားကုိ တန္ခုိး၊ ပညာ၊ ဥစၥာမ်ား တုိးပြားေစတတ္သလုိ ပ႒ာန္းေတာ္၏ တန္ခုိးေတာ္ဟာလည္း ဉာဏ္ပညာႀကီးျခင္း အႏၲရာယ္ကင္းျခင္း စတဲ့ အစြမ္းအာနိသင္မ်ားလည္း ျဖစ္ေစပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဒီႏွစ္ခုလုံးကုိ အာ႐ုံျပဳ ပြားမ်ားႏုိင္တဲ့ သူမ်ားအတြက္လည္း တန္ခုိးပညာဥစၥာမ်ားအျပင္ ဉာဏ္ပညာမ်ားလည္း တုိးတက္ႏုိင္ေစပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ယုံၾကည္မႈသဒၶါတရားနဲ႔ ေန႔စဥ္ပြားမ်ားတဲ့ စရဏတရားက အဓိကက်ပါတယ္။ အက်ိဳးေပးတာ မေပးတာ ကံရဲ႕အလုပ္ျဖစ္ၿပီး ကုသုိလ္ရေအာင္ လုပ္ရမွာက ကုိယ့္အလုပ္လုိ႔ သေဘာထားကာ ကုသုိလ္တရား တုိးပြားေအာင္သာ ဂုဏ္ေတာ္ကုိမွန္းၿပီး ပူေဇာ္ၾကည့္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းလုိပါတယ္။ ေန႔စဥ္ပုံမွန္ နိစၥ၀တ္တစ္ခုအျဖစ္ သေဘာထားကာ ပုတီးစိပ္လုိက စိပ္ႏုိင္ၿပီး ပုတီးမပါပဲလည္း ေန႔စဥ္ မနက္တစ္ေခါက္ ညတစ္ေခါက္ေလာက္ ပုံမွန္ရြတ္ေနႏုိင္ရင္လည္း သမထက်င့္စဥ္တစ္ခု အေနနဲ႔ အက်ိဳးႀကီးေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ေန႔တစ္ေန႔ ဒီလုိေန႔စဥ္ ကုသုိလ္ေလးတစ္ခုေတာ့ ရေအာင္ယူမယ္လုိ႔ စိတ္ကူးရွိတဲ့ သူေတြအတြက္ ေအာက္ပါ ဂုဏ္ေတာ္ပ႒ာန္း ပုတီးစိပ္နည္းကုိ ဓမၼလက္ေဆာင္အျဖစ္ ျဖန္႔ေ၀လုိက္ရပါတယ္။

ဂုဏ္ေတာ္ပ႒ာန္း ပုတီးစိတ္နည္း…
၁။ ဣတိပိ ေသာ ဘဂ၀ါ အရဟံ၊ ေဟတုပစၥေယာ။
၂။ ဣတိပိ ေသာ ဘဂ၀ါ သမၼာသမၺဳေဒၶါ၊ အာရမၼဏပစၥေယာ။
၃။ ဣတိပိ ေသာ ဘဂ၀ါ ၀ိဇၨာစရဏသမၸေႏၷာ၊ အဓိပတိပစၥေယာ။
၄။ ဣတိပိ ေသာ ဘဂ၀ါ သုဂေတာ၊ အနႏၲရပစၥေယာ။
၅။ ဣတိပိ ေသာ ဘဂ၀ါ ေလာက၀ိဒူ၊ သမနႏၲရပစၥေယာ။
၆။ ဣတိပိ ေသာ ဘဂ၀ါ အႏုတၱေရာပုရိသဓမၼသာရထိ၊ သဟဇာတပစၥေယာ။
၇။ ဣတိပိ ေသာ ဘဂ၀ါ သတၳာေဒ၀မႏုႆာနံ၊ အညမညပစၥေယာ။
၈။ ဣတိပိ ေသာ ဘဂ၀ါ ဗုေဒၶါ၊ နိႆယပစၥေယာ။
၉။ ဣတိပိ ေသာ ဘဂ၀ါ ဘဂ၀ါ၊ ဥပနိႆယပစၥေယာ။
၁၀။ သြာကၡာေတာ ဘဂ၀တာ ဓေမၼာ၊ ပုေရဇာတပစၥေယာ။
၁၁။ သႏၵိ႒ိေကာ ဘဂ၀တာ ဓေမၼာ၊ ပစၧာဇာတပစၥေယာ။
၁၂။ အကာလိေကာ ဘဂ၀တာ ဓေမၼာ၊ အာေသ၀နပစၥေယာ။
၁၃။ ဧဟိပႆိေကာ ဘဂ၀တာ ဓေမၼာ၊ ကမၼပစၥေယာ။
၁၄။ ၾသပေနယ်ိေကာ ဘဂ၀တာ ဓေမၼာ၊ ၀ိပါကပစၥေယာ။
၁၅။ ပစၥတၱံ ေ၀ဒိတေဗၺာ ၀ိညဴဟိ ဘဂ၀တာ ဓေမၼာ၊ အာဟာရပစၥေယာ။
၁၆။ သုပၸဋိပၸေႏၷာ ဘဂ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ၊ ဣၿႏိၵယပစၥေယာ။
၁၇။ ဥဇုပၸဋိပၸေႏၷာ ဘဂ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ၊ စ်ာနပစၥေယာ။
၁၈။ ဉာယပၸဋိပၸေႏၷာ ဘဂ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ၊ မဂၢပစၥေယာ။
၁၉။ သာမိစိပဋိပၸေႏၷာ ဘဂ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ၊ သမၸယုတၱပစၥေယာ။
၂၀။ အာဟုေနေယ်ာ ဘဂ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ၊ ၀ိပၸယုတၱပစၥေယာ။
၂၁။ ပါဟုေနေယ်ာ ဘဂ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ၊ အတၳိပစၥေယာ။
၂၂။ ဒကၡိေဏေယ်ာ ဘဂ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ၊ နတၳိပစၥေယာ။
၂၃။ အဥၹလီကရဏီေယာ ဘဂ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ၊ ၀ိဂတပစၥေယာ။
၂၄။ အႏုတၱရံ ပုညေခတၱံ ေလာကႆ ဘဂ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ၊ အ၀ိဂတပစၥေယာ။

မွတ္ခ်က္။ ပုတီးစိပ္တဲ့အခါ ဂုဏ္ေတာ္စဥ္ တစ္ခုၿပီးလွ်င္ ပုတီးတစ္လုံးခ်ႏုိင္သလုိ၊ ၂၄ခုလုံးၿပီးမွ ပုတီးတစ္လုံးခ်လုိက ခ်ႏုိင္ပါတယ္။ ရြတ္ဆုိတဲ့အခါမွာေတာ့ ဒီအတုိင္း အစဥ္အတုိင္း ရြတ္ဆုိပူေဇာ္သြား႐ုံပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ယုံၾကည္မႈသဒၶါတရားနဲ႔ ေန႔စဥ္ပုံမွန္ ရြတ္ဆုိႏုိင္ဖုိ႔ပဲ လုိပါတယ္။ ကုိယ္တတ္ႏုိင္သမွ် အဓိ႒ာန္၀င္ၿပီး စမ္းၾကည့္ပါလုိ႔ တုိက္တြန္းလုိပါတယ္။ ရြတ္ဆုိပြားမ်ားတဲ့အခါ ဂုဏ္ေတာ္မ်ားကုိ ပုိၿပီး အာ႐ုံျပဳႏုိင္ရန္ အတြက္္လည္း ျမန္မာျပန္အဓိပၸါယ္ကုိပါ ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္္။

ျမန္မာျပန္ အဓိပၸါယ္
၁။ ဘုရားရွင္သည္ ျမတ္ေသာအလွဴကုိ ခံယူေတာ္မူထုိက္ျခင္း၊ ပူေဇာ္အထူးကုိ ခံယူထုိက္ျခင္း၊ ဆိတ္ကြယ္ရာအရပ္၌ပင္ မေကာင္းမႈကုိ ျပဳေတာ္မမူျခင္းဟူေသာ အရဟံဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ ေဟတုပစၥေယာ - ဟိတ္ (၆)ပါး ျဖစ္၍ ပစၥယုပၸန္ တရားတို႔အား အျမစ္သဖြယ္ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၂။ ဘုရားရွင္သည္ အလုံးစုံေသာ တရားေတာ္တုိ႔ကုိ ကုိယ္ေတာ္တုိင္ ထုိးထြင္း၍ သိေတာ္မူျခင္းဟူေသာ သမၼာသမၺဳဒၶဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ အာရမၼဏပစၥေယာ - အာရုံေျခာက္ပါးျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာတရား။
၃။ ဘုရားရွင္သည္ အသိဉာဏ္ပညာဟူေသာ ၀ိဇၨာ၊ စရဏဟူေသာ အက်င့္တရားတုိႏွင့္ ေကာင္းစြာျပည့္စုံေတာ္မူျခင္း ဟူေသာ ၀ိဇၨာစရဏသမၸႏၷဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ အဓိပတိ ပစၥေယာ - အၾကီးအမႈးျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၄။ ဘုရားရွင္သည္ သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္အတြက္ ေကာင္းစြာၾကြသြားေတာ္မူခဲ့ျခင္း၊ ေကာင္းေသာစကားကုိသာ ဆုိေတာ္မူျခင္းဟူေသာ သုဂတဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ အနႏၲရပစၥေယာ - အျခားမရွိ တစ္ဆက္တည္းျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၅။ ဘုရားရွင္သည္ သတၱေလာက၊ သခၤါရေလာက၊ ၾသကာသေလာကဟူေသာ ေလာကအားလုံးကုိ ေကာင္းစြာသိရွိေတာ္မူျခင္းဟူေသာ ေလာက၀ိဒူဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ သမနႏၲရပစၥေယာ - ေကာင္းစြာ အျခားမရွိ တစ္ဆက္တည္းျဖစ္၍ ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၆။ ဘုရားရွင္သည္ ဆုံးမထုိက္သည့္ သတၱ၀ါ မွန္သမွ်ကုိ ယဥ္ေက်းေအာင္ ေကာင္းစြာဆုံးမေတာ္ မူတတ္ျခင္းဟူေသာ အႏုတၱေရာပုရိသ ဓမၼသာရထိ ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ သဟဇာတပစၥေယာ- အတူတကြ ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာတရား။
၇။ ဘုရားရွင္သည္ နတ္လူတုိ႔၏ ဆရာတစ္ဆူ ျဖစ္ေတာ္မူျခင္းဟူေသာ သတၳာေဒ၀မႏုႆာန ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ အညမည ပစၥေယာ - အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၈။ ဘုရားရွင္သည္ သစၥာေလးပါး ျမတ္တရားကုိ ကိုယ္ေတာ္တုိင္ ေကာင္းစြာသိရွိေတာ္မူၿပီး သူတစ္ပါးတုိ႔အားလည္း သိေစေတာ္မူျခင္းဟူေသာ ဗုဒၶဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ နိႆယပစၥေယာ - မွီရာတည္ရာျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၉။ ဘုရားရွင္သည္ ဣႆရိယ၊ ဓမၼ၊ ယသ၊ သိရီ၊ ကာမ၊ ပယတၱတည္းဟူေသာ ဘုန္းေတာ္ေျခာက္ပါးတုိ႔ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူျခင္းဟူေသာ ဘဂ၀ါဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ ဥပနိႆယပစၥေယာ - အားၾကီးေသာ အေၾကာင္းျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၁၀။ ဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္သည္ ေကာင္းစြာ ေဟာၾကားေတာ္မူျခင္းဟူေသာ သြာကၡာတဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ ပုေရဇာတ ပစၥေယာ - ေရွ ႔၌ျဖစ္ႏွင္႔၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၁၁။ ဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္သည္ ကုိယ္တိုင္ဒိ႒ မ်က္ျမင္သိျမင္ႏုိင္ျခင္းဟူေသာ သႏၵိ႒ိက ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ ပစၧာဇာတပစၥေယာ - ေနာက္မွျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၁၂။ ဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္သည္ အခါမလင့္ အက်ိဳးကုိ ေပစြမ္းႏုိင္ျခင္းဟူေသာ အကာလိက ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ အာေသဝနပစၥေယာ - အဖန္တလဲလဲ မွီဝဲ ထုံအပ္သည္ ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၁၃။ ဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္သည္ ဖိတ္ေခၚထုိက္၊ မွတ္ေက်ာက္တင္ထုိက္ျခင္းဟူေသာ ဧဟိပႆိက ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ ကမၼပစၥေယာ - စီရင္ျခင္း သံဝိဓာန ကိစၥႏွင္႔ မ်ဳိးေစ႔ျဖစ္ေစျခင္း ဗီဇနိဓာန ကိစၥျဖစ္၍ ေက်းဇူး ျပဳတတ္ေသာ တရား။
၁၄။ ဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္သည္ ကပ္၍ေဆာင္ထားထုိက္ျခင္းဟူေသာ ၾသပေနယ်ိက ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ ဝိပါကပစၥေယာ - အက်ဳိးျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၁၅။ ဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္သည္ ပညာရွိတုိ႔သည္ အသီးသီး သိအပ္ျမင္အပ္ ခံစားအပ္ျခင္းဟူေသာ ပစၥတၱံ ေ၀ဒိတဗၺ ၀ိညဴဟိ ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ အာဟာရပစၥေယာ - ေထာက္ပ့ံခုိင္ေစတတ္သည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၁၆။ ဘုရားရွင္၏ တပည့္သား သံဃာေတာ္သည္ ေကာင္းစြာက်င့္ႀကံေတာ္မူျခင္းဟူေသာ သုပၸဋိပၸႏၷ ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ ဣျႏၵိယပစၥေယာ - အစုိးရသည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၁၇။ ဘုရားရွင္၏ တပည့္သား သံဃာေတာ္သည္ ေျဖာင့္မတ္စြာက်င့္ျခင္းဟူေသာ ဥဇုပၸဋိပၸႏၷ ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ စ်ာနပစၥေယာ - ကပ္၍ စူးစူးစုိက္စုိက္ ရွဳတတ္သည္၏အျဖစ္ျဖင္႔ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၁၈။ ဘုရားရွင္၏ တပည့္သား သံဃာေတာ္သည္ မဂ္ဖုိလ္နိဗၺာန္အလုိ႔ငွါ က်င့္ျခင္းဟူေသာ ဉာယပၸဋိပၸႏၷ ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ မဂၢပစၥေယာ - ထြက္ေျမာက္ေၾကာင္း နည္းလမ္းျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၁၉။ ဘုရားရွင္၏ တပည့္သား သံဃာေတာ္သည္ ႐ုိေသမႈႏွင့္ေလ်ာ္စြာ က်င့္ျခင္းဟူေသာ သာမိစိပဋိပၸႏၷ ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ သမၸယုတၱပစၥေယာ - ယွဥ္သည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၂၀။ ဘုရားရွင္၏ တပည့္သား အရိယာသံဃာသည္ အေ၀းမွယူေဆာင္၍ လွဴဒါန္းျခင္းကုိလည္း ခံယူေတာ္မူထုိက္ျခင္း ဟူေသာ အာဟုေနယ် ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ ဝိပယုတၱပစၥေယာ - မယွဥ္သည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၂၁။ ဘုရားရွင္၏ တပည့္သား အရိယာသံဃာသည္ ဧည့္သည္အလုိ႔ငွါ စီမံထားေသာ္လည္း လွဴဒါန္းျခင္းကုိ ခံယူေတာ္မူထုိက္ျခင္းဟူေသာ ပါဟုေနယ် ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ အတၳိပစၥေယာ - ပစၥဳပၸန္၌ ထင္ရွားရွိဆဲျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာတရား။
၂၂။ ဘုရားရွင္၏ တပည့္သား အရိယာသံဃာသည္ ျမတ္ေသာအလွဴကုိ ခံယူေတာ္မူထုိက္ျခင္းဟူေသာ ဒကၡေဏယ် ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ နတၳိပစၥေယာ - မရွိသည္ျဖစ္၍္ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာတရား။
၂၃။ ဘုရားရွင္၏ တပည့္သား အရိယာသံဃာသည္ လက္အုပ္ခ်ီမုိး ရွိခုိးျခင္းကုိလည္း ခံယူေတာ္မူထုိက္ျခင္း ဟူေသာ အဥၨလီကရဏီယ ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ ဝိဂတပစၥေယာ - ကင္းမဲ႔ခ်ဳပ္ေပ်ာက္သည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။
၂၄။ ဘုရားရွင္၏ တပည့္သား အရိယာသံဃာသည္ ေကာင္းမႈမ်ိဳးေစ့တုိ႔၏ ႀကဲခ်ရာ လယ္ယာေျမေကာင္းသဖြယ္ ျဖစ္ေတာ္မူျခင္းဟူေသာ အႏုတၱရံ ပုညေခတၱံ ေလာကႆ ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူ၏။ အဝိဂတပစၥေယာ - မကင္းသည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရား။

Read more »

အေျခခံ ၀ိပႆနာတရား အားထုတ္နည္း (ေနာက္ဆက္တဲြ - ၃)…

အေျခခံ ၀ိပႆနာတရား အားထုတ္နည္းမ်ားကုိဖတ္ၿပီး တတ္ႏုိင္သမွ် အခ်ိန္ယူကာ တရားအားထုတ္ၾကည့္ၾကတဲ့ ေယာဂီအခ်ိဳ႕ထံက သူတုိ႔သူတုိ႔ရဲ႕ အေတြ႕အႀကဳံေလးေတြကုိ ေမးေလွ်ာက္လာတာေတြ ရွိပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ စိတ္မတည္မၿငိမ္ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ မွတ္ကာစမွာပဲ စိတ္ကအေတြးေတြ ၀င္လာတဲ့အေၾကာင္း၊ အျပင္ကုိထြက္သြားတတ္တဲ့ အေၾကာင္း စတာေတြပါပဲ။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေကာင္းေကာင္းမမွတ္ႏုိင္တဲ့အျပင္ ခဏခဏ အိပ္ငုိက္ေနတတ္ေၾကာင္း၊ တရားထုိင္ဖုိ႔ မ်က္စိကုိ မွိတ္လုိက္တာနဲ႔ အိပ္ခ်င္စိတ္က ၀င္လာေၾကာင္း ေျပာလာပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း သမာဓိ မတည္တဲ့အျပင္ ခႏၶာကုိယ္မွာ ဟုိယားဒီယား ဟုိနာဒီနာျဖစ္ျဖစ္ေနၿပီး ဘယ္လုိ႐ႈမွတ္ရမွန္းမသိ အမွတ္အာ႐ုံ ေပ်ာက္ေနေၾကာင္း စသျဖင့္ ဆုိလာပါတယ္။

သူတုိ႔သူတုိ႔ရဲ႕ အသံေတြ နားေထာင္ၾကည့္ေတာ့ ၀ိပႆနာတရားကုိ စတင္အားထုတ္တဲ့ ေယာဂီမ်ား ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ အေၾကာင္းအရာ အေတြ႕အႀကဳံေတြပါပဲ။ အရင္တုန္းက စိတ္ကုိအလုိလုိက္ သြားခ်င္ရာသြား ေရာက္ခ်င္ရာေရာက္၊ စိတ္ကူးယဥ္ရာယဥ္ လြတ္ထားရာက အခုလုိ ထိန္းခ်ဳပ္လုိက္ေတာ့ အထိန္းရ ခက္ေနတာေပါ့။ ပင္ကုိယ္ကတည္းက ထိန္းရခက္တဲ့ စိတ္ကုိ ခုမွ ေကာက္ခါငင္ကာ တရားမွတ္ၿပီး ထိန္းၾကည့္ေတာ့ သမာဓိမရွိ၊ အေလ့အက်င့္ မရွိျဖစ္ကာ ထိန္းရခက္ေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ မွတ္ကာစမွာ စိတ္ကုိေကာင္းေကာင္း ထိန္းၿပီး မွတ္ဖုိ႔အသာထား အမွတ္အာ႐ုံကုိ သိေအာင္၊ ထင္ရွားေအာင္ မွတ္ဖုိ႔ေတာင္ မလြယ္လွပါဘူး။ တစ္ခါတစ္ေလ ၀င္ေလထြက္ေလ မွတ္ေနရင္း ထြက္ေလပဲ ထင္ရွားၿပီး၊ ၀င္ေလက မထင္ရွားတာ ရွိတတ္သလုိ၊ တစ္ခါတစ္ေလေတာ့လည္း ၀င္ေလကထင္ရွားၿပီး ထြက္ေလက မထင္ရွားတာ ရွိျပန္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ ထြက္ေလ၀င္ေလ ႏွစ္ခုလုံး မထင္ရွားတာ ရွိတတ္သလုိ တစ္ခါတစ္ေလ ႏွာေခါင္းေပါက္ တစ္ခုတည္းကပဲ အ၀င္အထြက္ျဖစ္ေနသလုိ ရွိေနတာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဒါဟာ အမွတ္အာ႐ုံမွာ မကၽြမ္းက်င္၊ မပုိင္ႏုိင္ေသးလုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မ်ားမ်ားေလ့က်င့္ေပးရင္ ေနာက္ေတာ့ တျဖည္းျဖည္း ထင္ရွားလာ သိလာပါလိမ့္မယ္။

အဓိကကေတာ့ ျဖစ္ေနတဲ့အေပၚမွာ သူ႔သေဘာအတုိင္း အလုိက္သင့္ ကုိယ္သိသလုိ၊ ကုိယ္ခံစားရသလုိ လုိက္ၿပီး သိမွတ္ေပးေနဖုိ႔ပါပဲ။ ထြက္ေလထင္ရွားၿပီး ၀င္ေလမထင္ရွားတဲ့ အခါမွာလည္း ထင္ရွားတဲ့ ထြက္ေလကုိ ထင္ရွားတဲ့အတုိင္း သိမွတ္ေပးၿပီး ၀င္ေလမထင္ရွားေပမယ့္ ၀င္ေလရွဴေနတာကုိေတာ့ သိေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ သိေနရင္ကုိပဲ ဒါမွတ္ေနတယ္လုိ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ မထင္ရွားေပမယ့္ ေလ႐ႈသြင္းတယ္၊ ေလ၀င္လာတယ္ဆုိတဲ့ သေဘာကုိ စိတ္ကေတာ့ သိေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီအတုိင္း သိေနရင္ ရပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ၀င္ေလထင္ရွားၿပီး ထြက္ေလမထင္ရွားတဲ့ အခါမ်ိဳး၊ ၀င္ေလေရာ ထြက္ေလပါ မထင္ရွားတဲ့ အခါမ်ိဳး၊ ႏွာေခါင္းေပါက္တစ္ခုတည္းပဲ ထင္ရွားေနတဲ့အခါမ်ိဳး စသျဖင့္ ဘယ္ေလအေျခအေနမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ မထင္ရွားေပမယ့္ အသိရွိေန၊ အသက္႐ွဴေနတဲ့ သေဘာအသိကုိပဲ လုိက္ၿပီးသိေနေပးရင္ အဆင္ေျပပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ေလ့က်င့္ရင္းေလ့က်င့္ရင္း တျဖည္းျဖည္း အမွတ္အာ႐ုံထင္ရွား လာပါလိမ့္မယ္။ ထင္ရွားလာ႐ုံတင္ မဟုတ္ဘဲ သမာဓိေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အာနာပါနရဲ႕ နိမိတ္ေတြလည္း ေတြ႕လာပါလိမ့္မယ္။ ၀င္ေလထြက္ေလဟာ ႏူးည့ံလာတာ၊ ေအးပူလာတာ၊ အသက္႐ႈတဲ့ေလဟာ ထင္ရွားၿပီး ထုတ္ေခ်ာင္းတစ္ခုသဖြယ္ အရာ၀တၳဳ တစ္ခုသဖြယ္ အတန္းလုိက္၀င္လာ ထြက္လာတာ စသျဖင့္ ေယာဂီတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ သမာဓိအေပၚလိုက္ၿပီး နိမိတ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒါက အာနာပါန အမွတ္ကုိ ေကာင္းေကာင္းႏုိင္ၿပီး အထုိက္အေလ်ာက္ သမာဓိနိမိတ္ တည္လာတဲ့အခါ ျဖစ္တတ္တဲ့ သေဘာပါ။

စမွတ္ကာစ ေယာဂီေတြမွာ သူတုိ႔ေမးသလုိပဲ စိတ္ကေတာ့ တည္မွာမဟုတ္ေသးပါဘူး။ တစ္ခါတစ္ေလ မွတ္မယ္မွ မႀကံရေသးဘူး အေတြးေတြက ၀င္လာပါေတာ့တယ္။ ပုံမွန္ေနရင္ တစ္ခါမွ မေတြးျဖစ္တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းေတာ္ေတာ္ၾကာခဲ့ၿပီး ျဖစ္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြက အစ ေပၚလာတတ္၊ သတိရလာတတ္ပါတယ္။ မေရာက္ေသးတဲ့ အနာဂတ္အတြက္လည္း စိတ္ကူးေတြ ယဥ္ေနတတ္ပါတယ္။ ပုိဆုိးတာက တစ္ခုခုမ်ား လုပ္ဖုိ႔ရည္ရြယ္ထားရင္ အဲဒီအလုပ္အေပၚမွာ အမ်ိဳးမ်ိဳး စိတ္ကူးေတြ လုိက္ယဥ္ေနတတ္တာပါ။ သမာဓိမရွိေသးတဲ့ စိတ္အစဥ္ကုိ သတိမကပ္မိဘဲ ျဖစ္ခုိက္ကုိ မသိျဖစ္ကာ စိတ္ရဲ႕ဆဲြရာေနာက္ကုိ လုိက္သြားတတ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ ၾကာၾကာေလးအထိ မသိလုိက္ဘဲ စိတ္ကူးအေတြးမ်ားေနာက္ကုိ လုိက္ေနမိတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိ အေျခအေနမ်ိဳးမွာလည္း မွတ္မရေကာင္းလာလုိ႔ အားမပ်က္ပါနဲ။ အေတြးစိတ္ကူးေတြကို မသိလုိက္ေပမယ့္ သတိျပန္၀င္လုိ႔ သိလုိက္တဲ့အခါမွာေတာ့ ခ်က္ခ်င္း အမွတ္အာ႐ုံျဖစ္တဲ့ ၀င္ေလထြက္ေလကုိ ျပန္မွတ္ျဖစ္ေအာင္ အစကပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပန္ႀကိဳးစားရပါမယ္။ ရသေလာက္ေပါ့။ လြတ္သြားလုိက္ ျပန္မွတ္လုိက္၊ လြတ္သြားလုိက္ ျပန္မွတ္လုိက္ စသျဖင့္ ေလ့က်င့္ေပးရင္ မွတ္လုိ႔ ရလာပါလိမ့္မယ္။ မွတ္မရပါဘူးဆုိၿပီး လြတ္ထားတာထက္ စာရင္ ရသေလာက္ ႀကိဳးစားမွတ္ေပးရင္ အမွတ္ေကာင္းလာပါလိမ့္မယ္။ သမာဓိ မတည္ေသးခ်ိန္မွာေတာ့ လြတ္လုိက္မွတ္လုိက္ လုပ္ေပးတဲ့ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈ ၀ီရိယကုိ ပုိထုတ္ေပးရပါတယ္။ တမင္လုပ္ၿပီး ေတြးေနတာ မျဖစ္ေစဘဲ မသိလုိ႔ ေတြးေနမိတဲ့အေပၚမွာ သိတဲ့အခ်ိန္ ျပန္ေလ့က်င့္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေပးရပါတယ္။ ဒီလုိဆုိရင္ သမာဓိေတြ ပုိပုိေကာင္းလာပါလိမ့္မယ္။ အဓိကကေတာ့ လြတ္လြတ္သြားတဲ့ စိတ္ကုိ သတိရတုိင္း ျပန္ျပန္ထိမ္းၿပီး ေလ့က်င့္ေပးႏုိင္ဖုိ႔ပါပဲ။

တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ တရားစမွတ္ၿပီး မၾကာခင္မွာပဲ အိပ္ငုိက္တတ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါဟာ ဘ၀င္စိတ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘ၀င္စိတ္က အမွတ္တစ္မွတ္နဲ႔ တစ္မွတ္ၾကား လြတ္လြတ္သြားေစေအာင္လည္း ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။ ေလာဘေဒါသစတဲ့ စိတ္မ်ားမျဖစ္ဘဲ ႏွစ္ႏွစ္ၿခိဳက္ၿခိဳက္ အိပ္ေပ်ာ္သြားတဲ့ သူတစ္ေယာက္ ျဖစ္သလုိ စိတ္မ်ိဳးကုိ ဘ၀င္စိတ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒီလုိ ခဏခဏ အိပ္ငုိက္မႈဟာ ဘ၀င္စိတ္မ်ားလုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း သတိအားမေကာင္းလုိ႔ ျဖစ္တဲ့သေဘာပါပဲ။ တစ္ခါတစ္ေလမွာ ခႏၶာကုိယ္ အရမ္းပင္ပန္းလုိ႔၊ အိပ္ခ်င္စိတ္၊ ငုိက္ျမည္းစိတ္ေတြ ျဖစ္တတ္ေပမယ့္ ဘ၀စိတ္မ်ားတဲ့အခါ ခႏၶာကုိုယ္ မပင္ပန္းလည္း အိပ္ငိုက္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီလုိအခါမ်ိဳးမွာလည္း သတိကုိ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ထိမ္းၿပီး မငုိက္ေအာင္၊ မလြတ္ေအာင္ မွယ္မယ္ဆုိတဲ့ အဓိ႒ာန္ေလးနဲ႔ မွတ္ၾကည့္ရင္ ငုိက္တဲ့သေဘာေတြ ေလ်ာ့ေလ်ာ့လာတတ္ပါတယ္။ သတိထားၿပီး ႀကိဳးစားမွတ္ၾကည့္ရင္ အိပ္ငုိက္တာေတြ ေပ်ာက္လာၿပီး အမွတ္အာ႐ုံမွာ ေပ်ာ္လာတတ္ပါတယ္။ အမွတ္အာ႐ုံ အားေကာင္းလာရင္ ငုိက္ခ်င္စိတ္ဟာ အလုိလုိ ပါးလာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မသိလုိ႔ အိပ္ငိုက္တဲ့အခါမွာ သတိ၀င္လာတုိင္း ျပန္ျပန္မွတ္ေပးရင္း ေလ့က်င့္ဖုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ တရားအားထုတ္တဲ့အခါ ေပၚလာတတ္တဲ့ ေ၀ဒနာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေ၀ဒနာကုိ မွတ္ပုံေလးလည္း သိထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ ေယာဂီေတြဟာ စမွတ္ၿပီး ဆယ္မိနစ္ ဆယ့္ငါးမိနစ္ေလာက္မွာပဲ ခႏၶာကုိယ္မွာ ေ၀ဒနာေတြ ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ ခႏၶာကုိယ္တစ္ေနရာရာမွာ ယားလာတာတုိ႔၊ ဟုိေနရာက ရြစိရြစိ၊ ဒီေနရာက ရြစိရြစိ ျဖစ္တာတုိ႔၊ ေျခေထာက္က်င္လာတာတုိ႔၊ တင္ပါးပူလာတာတုိ႔ စသျဖင့္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ ဒါဟာ ႐ုပ္တရားရဲ႕ ေဖာက္ျပန္တတ္တဲ့ သေဘာပါ။ တရားအားမထုတ္ဘဲ ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ ေဖာက္ျပန္မႈကုိ တစ္ျခားအာ႐ုံေတြက ဖုံးလႊမ္းထားေတာ့ ေကာင္းေကာင္း မသိဘဲ ျဖစ္ေနေပမယ့္ တရားမွတ္တဲ့အခါ စိတ္က ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ ေဖာက္ျပန္မႈကုိ အလြယ္တကူ သိလာတဲ့ သေဘာပါပဲ။ ေယာဂီဟာ အာနပါနကုိ မွတ္ေနရင္း ကုိယ္မွာ ေ၀ဒနာ တစ္ခုခု ေပၚလာတဲ့အခါ ေပၚလာတဲ့ ေ၀ဒနာကုိ ေျပာင္းၿပီး မွတ္ၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။ ယားတဲ့ေနရာ၊ ရြစိရြစိ ျဖစ္တဲ့ေနရာ၊ ပူေအးတဲ့ေနရာ စသျဖင့္ ဘယ္လုိေနရာမ်ိဳးမွာ ဘယ္လုိ ခံစားမႈမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျဖစ္တဲ့ေနရာကုိ စိတ္နဲ႔ျမင္ေအာင္ ၾကည့္ၿပီး သူျဖစ္ေနတဲ့ သေဘာအတုိင္း သတိနဲ႔ လုိက္သိေပးရပါတယ္။ ေ၀ဒနာက ေပၚေတာ့ေပၚတယ္ သိပ္မထင္ရွားလုိ႔ မွတ္ဖုိ႔ခက္ေနတယ္ဆုိရင္လည္း ေ၀ဒနာကုိ မမွတ္ေသးဘဲ ၀င္ေလထြက္ေလမွာပဲ မွတ္ေနႏုိင္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလေတာ့လည္း ေ၀ဒနာက ခႏၶာကုိယ္မွာ ဟုိမွာေပၚလုိက္ ဒီမွာေပၚလုိက္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အခါမ်ိဳးမွာ အထင္ရွားဆုံး ေ၀ဒနာတစ္ခုကုိပဲ သူ႔သေဘာအတုိင္း လုိက္သိမွတ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ေ၀ဒနာဟာ ပုိပုိျပင္းလာတဲ့အခါလည္း ရွိတတ္သလုိ ေလ်ာ့ၿပီးေပ်ာက္သြားတဲ့ အခါလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ ဘယ္လုိသေဘာမ်ိဳးပဲ ရွိရွိ အရွိအတုိင္း သူျဖစ္ေနတဲ့ အတုိင္းလုိက္မွတ္ေပး ေန႐ုံပါပဲ။

တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ေ၀ဒနာကုိ မွတ္ရတာ အားရတာရွိသလုိ တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေ၀ဒနာကုိ ေက်ာ္ေအာင္မမွတ္ ႏုိင္တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ေတာ့ ေ၀ဒနာကုိ အတတ္ႏုိင္ဆုံး သီးခံၿပီး မွတ္ႏုိင္ရင္ ေကာင္းပါတယ္။ ေ၀ဒနာရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ ခံစားမႈကုိ အလြယ္တကူ လက္မေလ်ာ့ဘဲ အၿပိဳင္မွတ္ႏုိင္လုိက္ရင္ေတာ့ ေနာက္ပုိင္းမွာ ဘာေ၀ဒနာပဲလာလာ သီးခံႏုိင္၊ မွတ္ႏုိင္လာပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆုိ ေ၀ဒနာကုိ မွတ္ရတာ ပုိၿပီး အမွတ္ေကာင္းသလုိ ျဖစ္လာတဲ့အထိ သေဘာက်သြားတတ္ပါတယ္။ တရားမွတ္ရင္း ေပၚလာတတ္တဲ့ ေ၀ဒနာကုိ အလြယ္တကူ လက္ေလ်ာ့ၿပီး ခႏၶာကုိယ္ အေနအထား ေျပာင္းတာျပင္တာေတြ လုပ္လုိက္ရင္ သမာဓိ တည္ဖုိ႔ခဲရင္းတတ္ၿပီး တည္ၿပီးသား သမာဓိလည္း ပ်က္တတ္တဲ့အတြက္ ေ၀ဒနာကုိ အတတ္ႏုိင္ဆုံး သီးခံၿပီး မွတ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ေ၀ဒနာကုိ ခြာႏုိင္တဲ့အထိ မွတ္ႏုိင္ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆုံးေပါ့။ တစ္ခ်ိဳ႕ေယာဂီေတြ ေမးဖူးပါတယ္။ ေ၀ဒနာခြာတယ္ဆုိတာ ဘယ္လုိလဲလုိ႔။ ေ၀ဒနာခြါတဲ့အထိ မွတ္တယ္ဆုိတာ ခနေျပာသလုိ ေ၀ဒနာကုိ အ႐ႈံးမေပးဘဲ ေပၚသမွ်ေ၀ဒနာကုိ ေပၚလာတဲ့အတုိင္း ခံႏုိင္ရည္ေအာင္၊ ေနာက္ဆုံး ေ၀ဒနာရဲ႕ နာက်င္ကုိက္ခဲမႈေတြကုိ နာမႈက်င္မႈကုိက္မႈ သေဘာသက္သက္ေလာက္ အျဖစ္ သိရွိကာ အလုိက္သင့္ လုိက္မွတ္ေနႏုိင္ေအာင္ အသိသတိ ရွိေနမႈကုိ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါကလည္း အေလ့အက်င့္မ်ားၿပီး သီးခံမႈ ၀ီရိယ အားေကာင္းလာရင္ မွတ္ႏုိင္မႈ သတိအားနည္းေနေပမယ့္ ေ၀ဒနာအေပၚမွာ ခဏခဏ ေျပာင္းတာျပင္တာေတြ ေလ်ာ့သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ခႏၶာကုိယ္ ဣရိယာပုတ္ကုိ မျပင္ဘဲ မွတ္ႏုိင္ေအာင္ ေ၀ဒနာကုိ သီးခံၾကဖုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ အဓိက ေျပာခ်င္တာက ၀ိပႆနာ အလုပ္ကုိ စတင္ေလ့က်င့္ၿပီး အားထုတ္ၾကည့္ၾကတဲ့ ေယာဂီမ်ားအေနနဲ႔ သမာဓိ အားနည္းခ်ိန္၊ အမွတ္သတိ မခုိင္ေသးခ်ိန္မွာေတာ့ ေယာဂီတုိ႔ အခုေတြ႕ႀကဳံၾကသလုိ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္တာ၊ အေတြးစိတ္ကူးေတြမ်ားတာ၊ အိပ္ငုိက္တာ၊ ေ၀ဒနာကုိ သီးမခံႏုိင္တာ၊ အမွတ္အာ႐ုံ မထင္ရွားတာ စတာစတာေတြ ျဖစ္တတ္ေပမယ့္ စိတ္မပ်က္၊ အားမေလ်ာ့ဘဲ ရသေလာက္၊ မွတ္ႏုိင္သေလာက္၊ တစ္မွတ္ပဲ ရရ သတိရတုိင္းျပန္မွတ္၊ သတိရတုိင္း ျပန္မွတ္တဲ့ အက်င့္ေလးမ်ားနဲ႔ သမာဓိ တည္ေအာင္ ၀ိရီယနဲ႔ သီးခံမႈ ခႏၲီတရား လက္ကုိင္ထားၿပီး ႀကိဳးစားအားထုတ္ၾကဖုိ႔ အထူးတုိက္တြန္းလုိပါတယ္။ ေက်နပ္စရာေကာင္းတာက သမာဓိတည္တာ မတည္တာ၊ မွတ္လုိ႔ရတာ၊ မရတာ အသာထား မွတ္ၾကည့္ေနတယ္ ဆုိတာကုိက ေက်နပ္စရာျဖစ္ေန၊ ကုသုိလ္ျဖစ္ေနတာပါပဲ။ ဒီလုိနည္းနဲ႔ပဲ မရတာကေန ရေအာင္၊ မတည္တာကေန တည္ေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိန္မရေပမယ့္ ရသမွ်ေလးနဲ႔ နဲနဲနဲနဲ စစေပးရင္ ေနာက္ပုိင္း အားေကာင္းလာၿပီး မွတ္ေကာင္းလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာရွိတဲ့ မတရားတဲ့အားေတြကုိ တရားအားထုတ္ျခင္းျဖင့္ ပါးပါးလာေအာင္ ရႏုိင္သမွ် ႀကိဳးစားမွတ္ၾကည့္ၾကပါလုိ႔ ထပ္မံတုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။

Read more »

စ႐ုိက္ႏွင့္ ကမၼ႒ာန္း…

အမ်ားျဖစ္ေနက် ပုံစံမ်ား၊ အရာမ်ားထက္ ပုိမုိလြန္ကဲၿပီး အျဖစ္မ်ားတတ္တဲ့ သေဘာကုိ စ႐ုိက္လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ပါဠိစရိတဆုိတဲ့ စကားလုံးကုိ စ႐ုိက္လုိ႔ ျမန္မာမႈ ျပဳထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစ႐ုိက္ကုိပဲ အထုံ၀ါသနာလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ လူေတြမွာ စိတ္ေကာင္းစိတ္ဆုိး အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနတာဟာ ဒီဘ၀နဲ႔ပဲ သက္ဆုိင္ေနတာ မဟုတ္ဘဲ ေရွးေရွးဘ၀က အထုံ၀ါသနာနဲ႔လည္း သက္ဆုိင္ပါတယ္။ ေရွးေရွးအတိတ္ဘ၀မ်ားက အထုံ၀ါသနာေကာင္း ပါလာတဲ့သူေတြဟာ စိတ္ေကာင္းေစတနာေကာင္း ရွိတတ္ၿပီး အထုံ၀ါသနာဆုိး ပါလာတဲ့ သူေတြကေတာ့ စိတ္ေစတနာ ဆုိးတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိမေကာင္းတဲ့ ၀ါသနာအထုံ စ႐ုိက္ေတြအားေကာင္းတဲ့ သူေတြအတြက္ စိတ္ေကာင္းရွိေအာင္ ျပဳျပင္ဖုိ႔ ခက္ခဲတတ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္း ဆုိေတာ့ အထုံ၀ါသနာက အားႀကီးေနလုိ႔ပါ။

ေလာကမွာ လူအမ်ိဳးမ်ိဳး စ႐ုိက္အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိၾကတယ္လုိ႔ ဆုိၾကေပမယ့္ ဗုဒၶစာေပနဲ႔ ခဲြျခားၾကည့္လုိက္ရင္ စ႐ုိက္ (၆)မ်ိဳးပဲ ရွိပါတယ္။ လူတုိင္းလူတုိင္း မတူညီတဲ့ စ႐ုိက္တစ္မ်ိဳးစီ ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္မ်ိဳး၊ သုံးမ်ိဳးစသည္ ရွိတတ္ပါတယ္။ ကုိယ္ဘာစ႐ုိက္အားႀကီးတယ္ ဆုိတာကုိေတာ့ ဒီစ႐ုိက္ေျခာက္ပါးနဲ႔ ညွိၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။ စ႐ုိက္ေျခာက္ပါးမွာ ရာဂစ႐ုိက္ရွိသူနဲ႔ သဒၶါစ႐ုိက္ရွိသူဟာ သြားလာေနထုိင္၊ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ပုံခ်င္း တူညီတတ္ၿပီး ေဒါသစ႐ုိက္ရွိသူနဲ႔ ဗုဒၶိ(ပညာ) စ႐ုိက္ရွိသူဟာလည္း အေနအထုိင္ အေျပာအဆုိ အစားအေသာက္ တူညီတတ္ကာ ေမာဟစ႐ုိက္ရွိသူနဲ႔ ၀ိတက္စ႐ုိက္ ရွိသူမွာလည္း အလုပ္အကုိင္ အေျပာအဆုိ အစားအေသာက္မွအစ တူညီေနတတ္တာကုိ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။

ရာဂစ႐ုိက္ရွိသူနဲ႔ သဒၶါစရုိက္ရွိသူ ႏွစ္ဦးလုံးဟာ အသြားအလာ အေနအထုိင္ အေျပာအဆုိ ယဥ္ေက်းတတ္၊ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ေနတတ္ထုိင္တတ္ လုပ္ကုိင္တတ္၊ အနံ႔အသက္ေကာင္းေကာင္း အစားအေသာက္ ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ႏူးည့ံသိမ္ေမြ႕မႈမ်ားကုိ ႏွစ္သက္တတ္ပါတယ္။ ထူးျခားမႈက ရာဂစ႐ုိက္ရွိသူဟာ ကာမဂုဏ္အာ႐ုံမ်ားကုိ မခဲြႏုိင္မခြါရက္ေအာင္ စဲြမက္တတ္၊ ပရိယာယ္မာယာမ်ားတတ္၊ စဥ္းလဲေကာက္က်စ္တတ္၊ ေလာဘမာန အားႀကီးတတ္ၿပီး သဒၶါစ႐ုိက္ အားႀကီးသူကေတာ့ ပရိယာယ္မာယာႏွင့္ ေလာဘမာနမ်ား အလြန္မႀကီးမားဘဲ စြန္႔ႀကဲေပးကမ္း လွဴဒါန္းမႈမွာ ေပ်ာ္ေမြ႕တတ္၊ ဘုရားေက်ာင္းကန္မ်ားတြင္ ၀တ္တြားဆည္းကပ္တတ္၊ ရတနာသုံးပါးအေပၚမွာ ယုံၾကည္မႈ အားေကာင္းတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခါတစ္ေလ သဒၶါစ႐ုိက္အားႀကီးၿပီး ပညာအားနည္းတဲ့အတြက္ အလဲြကုိးကြယ္မိတာေတြလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။

ေဒါသစ႐ိုက္ရွိသူနဲ႔ ဗုဒၶိေခၚ ပညာစ႐ုိက္ရွိသူ ႏွစ္ဦးလုံးဟာ အသြားအလာ အေနအထုိင္ အေျပာအဆုိ ႐ုန္႔ရင္းၾကမ္းတမ္းတတ္၊ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ေနထုိင္လုပ္ကုိင္မႈ မရွိဘဲ ျဖစ္သလုိ ဖ႐ုိဖရဲ လုပ္တတ္ကုိင္တတ္၊ အခ်ဥ္အငန္ အစပ္အခါး စတဲ့ စူးစူးရွရွ အရသာေတြမွာ ႏွစ္သက္တတ္၊ မေကာင္းတဲ့အဆင္းအသံ စတာေတြနဲ႔ ေတြ႕ႀကဳံတဲ့အခါ သည္းခံေအာင္အည္း ခ်ဳပ္တည္းျခင္းမရွိဘဲ ခ်က္ခ်င္းဆဲဆုိ ေငါက္ငမ္းကာ စိတ္ၾကမ္းစိတ္တုိ လြယ္တတ္ပါတယ္။ ကဲြျပားတာက ေဒါသစ႐ုိက္ရွိသူဟာ ရန္ၿငိဳးဖဲြ႕ျခင္း အာဃာတ၊ မနာလုိျခင္း ဣႆာ၊ ၀န္တုိျခင္း မစၧရိယ၊ သူတစ္ပါးဂုဏ္ကုိ ဖ်က္ဆီးလုိျခင္း မကၡ၊ ဂုဏ္တူဂုဏ္ၿပိဳင္ျပဳျခင္း ပဠာသ၊ အဆုံးအမခက္ျခင္း ဒုဗၺစတရားမ်ား ျဖစ္ပြားေလ့ရွိတတ္ၿပီး ဗုဒၶိစ႐ုိက္ရွိသူကေတာ့ ရန္ၿငိဳးဖဲြ႕ျခင္း၊ မနာလုိျခင္း၊ ၀န္တုိျခင္း စတဲ့တရားမ်ားမရွိဘဲ ဆုိဆုံးမလြယ္တတ္၊ စားေသာက္ဖြယ္မွန္သမွ်မွာ ႏႈိင္းႏိႈင္းခ်ိန္ခ်ိန္ ျပဳတတ္၊ ေနာင္သံသရာအတြက္ သတိပညာျဖင့္ ေကာင္းစြာေျမာ္ျမင္ကာ ပါရမီကုသုိလ္မ်ားကုိ ႀကိဳးစားျပဳလုပ္တတ္ပါတယ္။

ေမာဟစ႐ုိက္ရွိသူနဲ႔ ၀ိတက္စ႐ုိက္ရွိသူ ႏွစ္ဦးလုံးရဲ႕ သေဘာလကၡဏာဟာလည္း တူညီေနတတ္ပါတယ္။ အသြားအလာ၊ အေျပာအဆုိ အေနအထုိင္က အစေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ထူးျခားခ်က္က ေမာဟစ႐ုိက္ရွိသူဟာ ေမ့ေမ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့ ေပါ့ေပါ့ဆဆ ရွိတတ္၊ ကိစၥအေထြေထြ ေပြလိမ္႐ႈတ္ေထြးတတ္၊ အစားအေသာက္မွာလည္း တစ္သမွတ္တည္းမရွိ ဟုိလုိလုိ ဒီလုိလုိ ႏွစ္သက္တတ္၊ အေၾကာင္းအက်ိဳး အေကာင္းအဆုိးကုိ ခဲြျခားသိျမင္မႈ မရွိတတ္ဘဲ သူမ်ားခ်ီးမြန္းရင္ လုိက္ခ်ီးမြန္းတတ္ကာ သူမ်ားကဲ့ရဲ႕ရင္လည္း လုိက္ကဲ့ရဲ႕တတ္၊ သတိပညာကင္းၿပီး ထုိင္းမႈိင္းျခင္း ထိနမိဒၶ၊ ပ်ံ႕လြင့္ျခင္း ဥဒၶစၥတုိ႔ႏွင့္ အခ်ိန္ကုန္တတ္ၿပီး ၀ိတက္စ႐ုိက္ ရွိသူကေတာ့ ဟုိဟုိဒီဒီ ကိစၥမ်ားမ်ားမွာ အက်ိဳးမၿပီး အခ်ည္းႏွီးျဖစ္ေနတတ္၊ စကားေပါကာ ကိစၥမေခ်ာဘဲ ေမ်ာေနတတ္၊ ေကာင္းတဲ့လုပ္ငန္းမ်ားမွာ အစြမ္းအစမရွိဘဲ ပ်င္းရိေနတတ္၊ ကုိယ္လုိေပါ့ေပါ့တန္တန္ လူမ်ားနဲ႔ေပ်ာ္ေမြ႕ကာ ေထြရာေလးပါး အႀကံမ်ားၿပီး လူအားလူပုိသာ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။

ဒါေတြကေတာ့ သတၱ၀ါမ်ား ရွိတတ္တဲ့ အက်င့္စ႐ုိက္ရဲ႕ သေဘာတရားအခ်ိဳ႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လူတုိင္းလူတုိင္း စ႐ုိက္တစ္ခုခုကေတာ့ အားေကာင္းေနတတ္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္အားေကာင္းေနတာ ရွိတတ္သလုိ မေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ အားေကာင္းေနတာလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ အားေကာင္းေနရင္လည္း ဒီစ႐ုိက္ကုိ ဆက္လက္တုိးပြားေအာင္ ႀကိဳးစားဖုိ႔ လုိအပ္သလုိ မေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ အားေကာင္းေနရင္လည္း တတ္ႏုိင္သမွ် ျပဳျပင္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရပါမယ္။ မေကာင္းတဲ့အရာေတြမွာ ေပ်ာ္ေမြ႕တတ္တဲ့ ၀ါသနာစ႐ုိက္ဟာ ကိေလသာမ်ားရဲ႕ အားအစြမ္းျဖစ္ေနတတ္ၿပီး ေကာင္းတဲ့အရာေတြမွာ ေပ်ာ္ေမြ႕တတ္တဲ့ ၀ါသနာစ႐ုိက္ကေတာ့ ေကာင္းတဲ့အလုိ သမၼာဆႏၵျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ကုိ မွန္ကန္တ့ဲ နည္းနဲ႔အသုံးခ်ႏုိင္ရင္ နိဗၺာန္အထိ ေရာက္ႏုိင္သလုိ မေကာင္းတဲ့ စ႐ုိက္ကုိလည္း တတ္ႏုိင္သမွ် ျပဳျပင္ႏုိင္လွ်င္ ေနာင္သံသရာအတြက္ ဒီစ႐ုိက္မ်ား လုိက္မလာႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ မျပဳျပင္ရင္ေတာ့ ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္လည္း မေကာင္းတဲ့ဘက္ ပါသြားတတ္ၿပီး မေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ကေတာ့ အပါယ္အထိလားကာ ဘ၀အဆက္ဆက္ နိမ့္က်မႈ သက္သက္ကုိပဲ ျဖစ္ေစပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုိယ့္မွာ ဘယ္လုိစ႐ုိက္မ်ိဳး ရွိတယ္၊ ဘယ္လုိစ႐ုိက္ အားေကာင္းတယ္ဆုိတာကုိ ဆင္ျခင္ၿပီး ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္း ၾကည့္ၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဗုဒၶအဘိဓမၼာမွာေတာ့ စ႐ုိက္ေတြကုိ ကမၼ႒ာန္းနဲ႔ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းတာဟာ အေကာင္းဆုံးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီစ႐ုိက္ေျခာက္ပါးနဲ႔ တဲြစပ္ပြားမ်ားရမယ့္ ကမၼ႒ာန္းေတြကုိလည္း ေဖာ္ျပေပးထားပါတယ္။ အဲဒီေဖာ္ျပခ်က္က..

၁။ ရာဂစ႐ုိက္အားႀကီးသူဟာ စက္ဆုတ္ဖြယ္ အေကာင္ပုတ္လုိ႔ ႐ႈရတဲ့ အသုဘ ကမၼ႒ာန္း ၁၀ပါးနဲ႔ ဆံပင္အေမြး ေျခသည္းလက္သည္း စတဲ့ ၃၂ေကာ႒ာသကုိ ႐ႈဆင္ျခင္ရတဲ့ ကာယဂတာသတိ ကမၼ႒ာန္းကုိ ပြားမ်ားျခင္းျဖင့္ ရာဂစ႐ုိက္ကုိ ျပဳျပင္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီကမၼ႒ာန္းဆယ့္တစ္ပါးထဲက သင့္ေလ်ာ္ရာ တစ္ပါးပါးကုိ ပြားမ်ားပါးမ်ားလာရင္ ရာဂမီးကုိ ၿငိမ္းေအးေစႏုိင္ပါတယ္။

၂။ ေဒါသစ႐ုိက္ အားႀကီးသူဟာ ေမတၱာ၊ က႐ုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥေပကၡာ ကမၼ႒ာန္းမ်ားနဲ႔ နီလကသုိဏ္း (အညိဳေရာင္အဆင္း)၊ ပီတကသုိဏ္း (ေရႊေရာင္အဆင္း)၊ ေလာဟိတကသုိဏ္း (အနီေရာင္အဆင္း)၊ ၾသဒါတကသုိဏ္း (အျဖဴေရာင္အဆင္း) ဆုိတဲ့ ကမၼ႒ာန္း ၈ပါးကုိ ပြားမ်ားျခင္းျဖင့္ ေဒါသစ႐ုိက္ကုိ ျပဳျပင္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီကမၼ႒ာန္းမ်ားဟာ သန္႔ရွင္းၾကည္လင္တဲ့အတြက္ အာ႐ုံျပဳပြားမ်ားသူမ်ားကုိ စိတ္ရႊန္လန္းၿပီး ႏူးညံ့မႈကုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒါသစ႐ုိက္အားႀကီးတဲ့သူဟာ ဒီကမၼ႒ာန္း ဂပါးထဲက တစ္ပါးပါးကုိ ပြားမ်ားသင့္ပါတယ္။

၃/၄။ ေမာဟစ႐ုိက္နဲ႔ ၀ိတက္စ႐ုိက္ရွိသူမ်ားဟာ အာနာပါနႆတိ ကမၼ႒ာန္းကုိ ပြားမ်ားၿပီး ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ျပဳျပင္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ေမာဟစ႐ုိက္ရွိသူဟာ သံသယနဲ႔ ပ်ံ႕လြင့္ျခင္းတုိ႔ အျဖစ္မ်ားတဲ့အတြက္ အလြယ္တကူ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္ တုန္လႈပ္တတ္ၿပီး ၀ိတက္စ႐ုိက္ရွိသူဟာလည္း စိတ္ကူးအႀကံအစည္ မ်ားတဲ့အတြက္ စိတ္ပ်ံ႕လြင့္လြယ္တတ္ပါတယ္။ အာနာပါနႆတိ ကမၼ႒ာန္းဟာ ထြက္သက္၀င္သက္တုိ႔ကုိ အခ်က္က်က် လုိက္၍ ႐ႈမွတ္ေပးရတဲ့အတြက္ တုန္လႈပ္ပ်ံ႕လြင့္တဲ့စိတ္ကုိ ခ်ဳပ္ထိန္းေပးထားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေမာဟစ႐ုိက္နဲ႔ ၀ိတက္စ႐ုိက္ ရွိသူဟာ အာနာပါနကမၼ႒ာန္းကုိ အထူးျပဳ ပြားမ်ားသင့္ပါတယ္။

၅။ သဒၶါစ႐ုိက္ရွိသူဟာ ဗုဒၶါႏုႆတိ၊ ဓမၼာႏုႆတိ၊ သံဃာႏုႆတိ၊ သီလာႏုႆတိ၊ စာဂါႏုႆတိ၊ ေဒ၀တာႏုႆတိ ဆုိတဲ့ ကမၼ႒ာန္း ေျခာက္ပါးကုိ ပြားမ်ားေပးရပါတယ္။ ပင္ကုိက ေကာင္းေနတဲ့ သဒၶါတရားဟာ ဘုရားတရားသံဃာ စတဲ့အာ႐ုံမ်ားနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ရပါက ပုိ၍ဖြင့္ၿဖိဳး တုိးတက္လာၿပီး အက်ိဳးတရား တုိးပြားေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေကာင္းၿပီးသားစ႐ုိက္ကုိ ပုိေကာင္းလာေအာင္ ဒီသဒၶါစ႐ုိက္ ရွိတဲ့သူဟာ ဗုဒၶါႏုႆတိစတဲ့ ကမၼ႒ာန္း ေျခာက္ပါးထဲက တစ္ပါးပါးကုိ ပြားမ်ားသင့္ပါတယ္။

၆။ ပညာစ႐ုိက္ရွိသူဟာ သိမ္ေမြ႕နက္နဲတဲ့ ေသျခင္းတရားကုိ ဆင္ျခင္တဲ့ မရဏာႏုႆတိကမၼ႒ာန္း၊ နိဗၺာန္ကုိ ဆင္ျခင္တဲ့ ဥပသမာႏုႆတိ ကမၼ႒ာန္း၊ အစာအဟာရမွာ စက္ဆုတ္ဖြယ္လုိ႔ ထင္ျမင္ေအာင္ ပြားမ်ားတဲ့ အာဟာေရ ပဋိကူလသညာ ကမၼ႒ာန္းနဲ႔ ပထ၀ီ၊ အာေပါ၊ ေတေဇာ၊ ၀ါေယာလုိ႔ေခၚတဲ့ ဓာတ္ႀကီးေလးပါးကုိ ပုိင္းျခားဆင္ျခင္တဲ့ စတုဓာတု၀၀တၳာန ကမၼ႒ာန္းကုိ ပြားမ်ားေပးရပါတယ္။ ပင္ကုိက စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္တတ္တဲ့ ပညာဟာ သိမ္ေမြ႕နက္နဲတဲ့ အာ႐ုံနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕တဲ့အခါ ပုိၿပီးနက္နက္နဲနဲ စဥ္းစားဆင္ျခင္တဲ့အတြက္ ဉာဏ္ပညာတုိးပြား ထက္ျမက္လာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပညာစ႐ုိက္အားႀကီးတဲ့သူဟာ မရဏာႏုႆတိ စတဲ့ ကမၼ႒ာန္းမ်ားကုိ ပြားမ်ားၿပီး ဉာဏ္အဆင့္တုိးပြားေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။

ဒီေဖာ္ျပခ်က္ကေတာ့ ဗုဒၶအဘိဓမၼာမွာ ပါရွိတဲ့ စ႐ုိက္နဲ႔ကမၼ႒ာန္း တဲြစပ္ပြားမ်ားသင့္တာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စာဖတ္သူမ်ားအေနနဲ႔ ဒီစ႐ုိက္ေျခာက္ပါးနဲ႔ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ ရွိေနတဲ့ စ႐ုိက္ေတြကုိ ခ်ိန္ထုိးၿပီး ကုိယ္နဲ႔သင့္ေလ်ာ္မယ့္ ကမၼ႒ာန္းကုိ ပြားမ်ားသင့္ပါတယ္။ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ရွိရင္လည္း ဒီစ႐ုိက္ကုိ ပုိၿပီးတုိးတက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာေအာင္၊ မေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ရွိရင္ ဒီမေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ကုိ ေနာက္သံသရာအထိ မပါေစရန္္ အခ်ိန္မီ ျပဳျပဳႏုိင္ေအာင္ လုိအပ္သင့္ေလ်ာ္မယ့္ ကမၼ႒ာန္းတစ္ခုခုကုိ ပြားမ်ားသင့္ပါတယ္။ ၀ိပႆနာအလုပ္ဟာ ကိေလသာကုန္ခမ္း နိဗၺာန္ရေရးအတြက္ အဓိကက်တဲ့ အလုပ္ျဖစ္ေပမယ့္ ဒီဘ၀မွာလုိအပ္တဲ့ ခ်မ္းသာနဲ႔ နိဗၺာန္မရခင္ က်င္လည္ရမယ့္ ဘ၀ခ်မ္းသာအတြက္ တစ္ဘက္ကလည္း ကုိယ့္စ႐ုိက္နဲ႔ သင့္မယ့္ကမၼ႒ာန္း တစ္ခုခုကုိ ပြားမ်ားေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အရိယာမဂ္နဲ႔ ကိေလသာမ်ားနဲ႔ စ႐ုိက္မ်ားကုိ အၾကြင္းမဲ့မပယ္သတ္ႏုိင္ ေသးေပမယ့္ အခုိက္အတန္႔ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာၾကာ ခြာထားႏုိင္ေအာင္ ကမၼ႒ာန္းကုိ ပြားမ်ားေပးဖုိ႔လည္း လုိအပ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မေကာင္းတဲ့ စ႐ုိက္မ်ားကုိ ေကာင္းေအာင္ ကမၼ႒ာန္းနဲ႔ ျပဳျပင္ၿပီး ကုိယ့္ရဲ႕ကုိယ္အမူအရာ၊ ႏႈတ္အမူအရာ၊ စိတ္အႀကံအစီမ်ားကုိ ႏူးည့ံသိမ္ေမြ႕လာေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဒီေနရာမွာ သိေစခ်င္တာက လူအမ်ိဳးမ်ိဳး စ႐ုိက္အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတတ္တဲ့ ေလာကႀကီးမွာ ကုိယ္လည္း စ႐ုိက္တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားသူထဲမွာ ပါေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ မေကာင္းတဲ့ စ႐ုိက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္လုိစ႐ုိက္မ်ိဳးကုိ မဆုိ ကုိယ္နဲ႔သင့္ေလ်ာ္မယ့္ ကမၼ႒ာန္းတစ္ခုခုကုိ ပြားမ်ားရင္း ေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ကုိလည္း ပုိၿပီးတုိးပြားေအာင္၊ မေကာင္းတဲ့စ႐ုိက္ဆုိရင္လည္း ပုိၿပီးဆုိးမလာေအာင္ ျပဳျပင္ၾကည့္ၾကဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပဳျပင္လုိက္မယ္ဆုိရင္ အထုံပါေနတဲ့ စ႐ုိက္လည္း အထုိက္အေလ်ာက္ ေျပာင္းလဲလာႏုိင္တဲ့အတြက္ လက္ေတြ႕ပြားမ်ားကာ ေလ့က်င့္ၾကည့္ၾကဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ကုိယ့္စ႐ုိက္နဲ႔ သင့္ေလ်ာ္မယ့္ ကမၼ႒ာန္းတစ္ခုခုကုိ အခ်ိန္ယူၿပီး ပြားမ်ားျပဳျပင္ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ကုိယ့္ရဲ႕ကုိယ္အမူအရာ စတာေတြဟာ ေျပာင္းလဲႏူးည့ံလာမယ္ဆုိတာ ေသခ်ာပါေၾကာင္း…

မွတ္ခ်က္။ အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ၏ ကုိယ္က်င့္အဘိဓမၼာ၊ အေျချပဳသၿဂႌဳဟ္ႏွင့္ ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္၏ ဗုဒၶအဘိဓမၼာ အႏွစ္ခ်ဳပ္တုိ႔ကုိ ကုိးကားၿပီး ေရးသားတင္ျပပါသည္။

Read more »

အေျခခံ ၀ိပႆနာတရား အားထုတ္နည္း (ေနာက္ဆက္တဲြ - ၂)…

အေျခခံ ၀ိပႆနာ အလုပ္ကုိ အားထုတ္လုိ သူမ်ားအတြက္ ေန႔စဥ္လႈပ္ရွားေနရင္း လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွ တရားရေအာင္ အားထုတ္နည္းေလးကုိ တင္ျပေပးခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ အခ်ိန္ယူၿပီး တစ္ေန႔တစ္ႀကိမ္ေလာက္ ျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ့္ေနရာေလးမွာကုိယ္ ထုိင္ၿပီး တရားအားထုတ္ေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ အဲလုိ ထုိင္ၿပီး အားထုတ္တာကုိပဲ ပုိၿပီးအားရသူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔အေနနဲ႔ နာရီ၀က္ တစ္နာရီစသျဖင့္ အခ်ိန္ယူကာ ႀကိဳးစားမွတ္ေလ့ရွိပါတယ္။ တရားအားထုတ္တဲ့အခါ သမာဓိကုိ တစ္ဆက္တည္းက်ေအာင္ အားထုတ္ႏုိင္မွ ေကာင္းေပမယ့္ အခ်ိန္မရတဲ့အတြက္ ရတဲ့အခ်ိန္ကုိယူၿပီး ႀကိဳးစားအားထုတ္တဲ့ အေပၚ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ျဖစ္မိပါတယ္။ ဒီလုိသူေတြအတြက္ နည္းမွန္လမ္းမွန္ ျဖစ္ေစဖုိ႔၊ အားထုတ္ခ်ိန္မွာ ျဖစ္တတ္တာေလးေတြကုိ သိထားဖုိ႔ ေနာက္ဆက္တဲြ အေနနဲ႔ ထပ္ၿပီး တင္ျပေပးျဖစ္ပါတယ္။

ထုိင္ၿပီး တရားမွတ္တဲ့ ေယာဂီမ်ားအတြက္ အျဖစ္မ်ားတာေတြက စိတ္မတည္ၿငိမ္ဘဲ ဟုိေရာက္ဒီေရာက္ျဖစ္တာ၊ အေတြးေပါင္းစုံ၊ စိတ္ကူးေပါင္းစုံျဖစ္တာ၊ အိပ္ငုိက္တတ္တာ၊ ဟုိနာဒီနာ ဟုိယားဒီယားျဖစ္တာ စတာေတြပါ။ အာနာပါနကုိ အေျခခံၿပီး စမွတ္ေပမယ့္ သမာဓိ မရွိဘဲျဖစ္ေနေတာ့ စမွတ္ကာစမွာပဲ စိတ္က လြတ္လြတ္ေနတတ္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ ထြက္ေလ၀င္ေလေလးကုိ တစ္ခ်က္ႏွစ္ခ်က္ေလာက္ပဲ မွတ္ရေသးတယ္ စိတ္ကအျပင္ေရာက္ေနပါတယ္။ အျပင္အေတြးေတြ၊ စိတ္ကူးေတြေနာက္ကုိ ပါပါသြားတတ္ပါတယ္။ ပုိဆုိးတာက ေရွ႕မွာလုပ္ရမယ့္၊ လုပ္ဖုိ႔ရည္ရြယ္ထားတဲ့ အလုပ္ေတြ၊ အစီအစဥ္ေတြရွိေနရင္ တရားထုိင္ၿပီဆုိတာနဲ႔ အဲဒါေတြက အရင္ေပၚလာေတာ့တာပါ။ တရားထုိင္ရင္း အဲဒီအစီအစဥ္ေတြ၊ အလုပ္ေတြကုိ စိတ္ကူးၿပီး လုိက္လုပ္ေနျဖစ္တာပါ။ ဒါဟာ တရားထုိင္တဲ့အထိ ဒီလုပ္စရာေတြ၊ အစီအစဥ္ေတြကုိ ယူလာလုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားစထုိင္ေတာ့မယ္ဆုိရင္ မထုိင္ခင္ အတိတ္ကဟာေတြေရာ ေနာင္လာမယ့္ အစီအစဥ္ေတြပါ အားလုံးကုိ တရားထုိင္တဲ့အခုိက္မွာ ေမ့ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားခုိင္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ ရိပ္သာႀကီးေတြမွာဆုိ တရားစခန္း၀င္ေနတဲ့ ေယာဂီေတြကုိ အဲဒီကာလမွာ စာအုပ္ေတာင္ ဖတ္မခုိင္းပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိရင္ စာအုပ္ဖတ္ထားတဲ့အခါ တရားထုိင္ၿပီဆုိ အဲဒီ စာအုပ္ထဲက အေၾကာင္းအရာေတြပဲ ေခါင္းထဲမွာေရာက္လာၿပီး စိတ္ကူးေတြ၊ အေတြးေတြ ျဖစ္ျဖစ္ေနတတ္လုိ႔ပါ။ အေကာင္းဆုံးက တရားစထုိင္ၿပီဆုိကတည္းက ကုိယ့္စိတ္ကုိ အဓိ႒ာန္ေလးနဲ႔ ဒီထုိင္တဲ့ အခုိက္ေလးမွာေတာ့ အတတ္ႏုိင္ဆုံး မလြတ္ေအာင္မွတ္မယ္ဆုိတဲ့ ယုံၾကည္ခ်က္နဲ႔ ၿပီးခဲ့တာေတြနဲ႔ မေရာက္လာေသးတာေတြကုိ အားလုံးလစ္လ်ဴ႐ႈၿပီး လက္ရွိအခုိက္အတန္႔ကုိပဲ သတိကပ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားတာ အေကာင္းဆုံးပါပဲ။

၀ိပႆနာဆုိတာ ေပၚရာေပၚရာကုိ လုိက္ၿပီး ႐ႈမွတ္တာလုိ႔ ဆုိေပမယ့္ စၿပီးတရားအားထုတ္တဲ့ ေယာဂီမ်ားအတြက္ေတာ့ ေပၚတုိင္းေပၚတုိင္း လုိက္ၿပီး ႐ႈမွတ္ႏုိင္ဖုိ႔ မလြယ္လွပါဘူး။ သတိမႏုိင္ေသးလုိ႔ သမာဓိ မခုိင္ေသးတဲ့အခါ ေပၚသမွ်၊ ျဖစ္သမွ် အာ႐ုံေတြကုိ တုိက္႐ုိက္လုိက္ၿပီး သိႏုိင္မွတ္ႏုိင္ဖုိ႔ ခက္ခဲလွပါတယ္။ ဒီလုိ အခ်ိန္မွာ ေယာဂီမ်ားအေနနဲ႔ သမာဓိနဲ႔ ၀ီရိယကုိ ညီမွ်ေအာင္ သတိနဲ႔ ႀကိဳးစားထိန္းေပးရပါတယ္။ သမာဓိ အားနည္းလုိ႔ စိတ္မတည္ၿငိမ္ေသးရင္ ၀ီရိယကုိ အားစုိက္ေပးရပါတယ္။ စိတ္လြတ္တာနဲ႔ ျပန္ဖမ္းျပန္မွတ္၊ အေတြးေတြ၊ စိတ္ကူးေတြ ၀င္ေနတယ္ဆုိတာကုိ သိတာနဲ႔ အမွတ္အာ႐ုံကုိ ျပန္ယူျပန္မွတ္တဲ့ လုံ႔လျပဳမႈ အက်င့္ကုိ ထပ္ခါထပ္ခါ အႀကိမ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ေပးရပါတယ္။ သမာဓိအားနည္းခ်ိန္မွာ ၀ီရိယ အားေကာင္းေနဖုိ႔ လုိပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလက်ေတာ့ တရားရလုိတဲ့ စိတ္ကအားႀကီးၿပီး မရရေအာင္ ႀကိဳးႀကိဳးစားစား အခ်ိန္ျပည့္ လုံ႔လျပဳေပမယ့္ တည္ၿငိမ္မႈ မရွိတဲ့အတြက္ တရားမွတ္ဖုိ႔ ခက္ေနတတ္ျပန္ပါတယ္။ သမာဓိမရွိဘဲ ၀ိရိယ အားေကာင္းေနျပန္ရင္လည္း စိတ္အစဥ္ဟာ ျပန္႔က်ဲေနတတ္ပါတယ္။ တည္ၿငိမ္မႈ မရွိတဲ့ ၀ီရိယဟာ စိတ္အစဥ္ကုိ ကစဥ္ကလ်ား၊ ေယာက္ယက္ခပ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားအားထုတ္တဲ့အခါ သမာဓိမရွိေသးတဲ့အခ်ိန္ ၀ီရိယကုိအားျပဳကာ သမာဓိရဖုိ႔္ ႀကိဳးစားရင္း သမာဓိနဲ႔၀ီရိယကုိ ညီမွ်ေအာင္ သတိနဲ႔ထိန္းၿပီး အားထုတ္ၾကည့္ၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ မဟာသတိပ႒ာနသုတ္မွာ သတိပ႒ာန္ အားထုတ္နည္းေလးမ်ိဳး ျပထားေပမယ့္ စိတ္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ႐ုပ္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေပၚသမွ်အရာေတြကုိသာ သတိနဲ႔ကပ္ၿပီး လုိက္သိလုိက္မွတ္ေပးႏုိင္ရင္ ဒီနည္းေတြနဲ႔ အမည္တပ္စရာေတာင္ လုိမယ္မထင္ပါဘူး။ စိတ္အစဥ္မွာ သတိကပ္ၿပီး ထြက္သက္၀င္သက္ကုိ ပင္တုိင္ထားလုိ႔ ထင္ရွားရာကုိ ေျပာင္းမွတ္ေပးေန႐ုံပါပဲ။ စာေပအတုိင္း အမည္ေတြ လုိက္တပ္ေနစရာ မလုိပါဘူး။ နည္းမွန္လမ္းမွန္သာ မွတ္ေနမယ္ဆုိရင္ မွတ္ေနရင္းနဲ႔ သူ႔အလုိလုိ သတိပ႒ာန္ က်င့္စဥ္ေတြျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေနရာမွာ ေျပာခ်င္တာက မွတ္ေနဖုိ႔ပါပဲ။ တရားအားထုတ္တဲ့ ေယာဂီေတြမွာ ထြက္သက္၀င္သက္လုိ႔ေခၚတဲ့ အာနာပါနကုိ အေျခခံထား မွတ္ေနတဲ့အခါ ကာယာႏုပႆနာ၊ ေနာက္ေပၚရာေပၚရာကုိ ေျပာင္းေျပာင္းမွတ္တဲ့အခါ ေ၀ဒနာေပၚလုိ႔ ခံစားမႈကုိမွတ္ရင္ ေ၀ဒနာႏုပႆနာ၊ စိတ္ကူးအႀကံအစီ စတာေတြကုိ လုိက္မွတ္ရင္ စိတၱာႏုပႆနာေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္း သမာဓိအားေကာင္းလာခ်ိန္၊ ဉာဏ္အစဥ္ ျမင့္လာခ်ိန္မွာေတာ့ သေဘာတရားကုိမွတ္တဲ့ ဓမၼာႏုပႆနာ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သတိတရား လက္ကုိင္ထားၿပီး ေပၚသမွ်ကုိသာ မလြတ္ေအာင္ လုိက္သိလုိက္မွတ္ေနရင္ ၿပီးတာပါပဲ။

ဒီေနရာမွာ အဓိကပင္တုိင္ထား မွတ္ေပးရမွာကေတာ့ အာနာပါနပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္နဲ႔ ခႏၶာကုိယ္မွာ တစ္ျခားအာ႐ုံေတြ မေပၚေသးရင္ ထြက္သက္၀င္သက္ကုိပဲ အေလးထား မွတ္ေန႐ုံပါပဲ။ ဒီလုိမွတ္ေနရင္း ခႏၶာကုိယ္ တစ္ေနရာရာမွာ ယားယံတာ၊ ပူတာေအးတာ၊ နာတာက်င္တာ၊ ကုိက္တာခဲတာ စတာေတြ ေပၚလာရင္ အာနပါန မွတ္ေနတဲ့ အမွတ္အာ႐ုံကုိ အဲဒီေ၀ဒနာမွာ ေျပာင္းျပီး မွတ္ေပးဖုိ႔လုိပါတယ္။ ေ၀ဒနာလုိ႔ ဆုိတဲ့အတြက္ ခံစားမႈမွန္သမွ်ကုိ လုိက္ၿပီး မွတ္ရပါမယ္။ တရားမွတ္ေနတုန္း ေကာင္းတဲ့ခံစားမႈ ေ၀ဒနာေပၚရင္လည္း အဲဒီေ၀ဒနာကုိ မွတ္ေပးသိေပးေနရမွာ ျဖစ္သလုိ မေကာင္းတဲ့ခံစားမႈ ေ၀ဒနာေပၚရင္လည္း အလုိက္သင့္ လုိက္သိလုိက္မွတ္ေပးေနရပါတယ္။ ဒါကုိ မဟာသတိပ႒ာန သုတ္မွာ ျမတ္ဗုဒၶက “ရဟန္းတုိ႔… ရဟန္း(ေယာဂီ)သည္ သုခေ၀ဒနာ (ခ်မ္းသာေသာခံစားမႈ)ကုိ ခံစားလ်င္လည္း သုခေ၀ဒနာကုိ ခံစားသည္ဟု သိ၏။ ဒုကၡေ၀ဒနာ (ဆင္းရဲေသာ ခံစားမႈ)ကုိ ခံစားလ်င္လည္း ဒုကၡေ၀ဒနာကုိ ခံစားသည္ဟု သိ၏။ အဒုကၡမသုခေ၀ဒနာ (ခ်မ္းသာမဟုတ္ ဆင္းရဲမဟုတ္ေသာ ခံစားမႈ)ကုိ ခံစားလ်င္လည္း အဒုကၡမသုခ ေ၀ဒနာကုိ ခံစားသည္ဟု သိ၏။ ကာမဂုဏ္ႏွင့္စပ္ေသာ ခ်မ္းသာေသာ ေ၀ဒနာကုိ ခံစားလ်င္လည္း ကာမဂုဏ္ႏွင့္စပ္ေသာ ခ်မ္းသာေသာ ေ၀ဒနာကုိိ ခံစားသည္ဟုသိ၏။ ကာမဂုဏ္ႏွင့္စပ္ေသာ ဆင္းရဲေသာ ေ၀ဒနာကုိ ခံစားလ်င္လည္း ယင္းကုိ ခံစားသည္ဟု သိ၏။ ကာမဂုဏ္ႏွင့္မစပ္ေသာ ခ်မ္းသာေသာ ေ၀ဒနာကုိ ခံစားလ်င္လည္း ယင္းကုိ ခံစားသည္ဟုသိ၏။ ကာမဂုဏ္ႏွင့္္မစပ္ေသာ ဆင္းရဲေသာ ေ၀ဒနာကုိ ခံစားလ်င္လည္း ယင္းကုိ ခံစားသည္ဟု သိ၏။ ကာမဂုဏ္ႏွင့္စပ္ေသာ ဆင္းရဲမဟုတ္ ခ်မ္းသာမဟုတ္ေသာ ေ၀ဒနာကုိ ခံစားလ်င္လည္း ယင္းကုိ ခံစားသည္ဟုသိ၏။ ကာမဂုဏ္ႏွင့္မစပ္ေသာ ဆင္းရဲမဟုတ္ ခ်မ္းသာမဟုတ္ေသာ ေ၀ဒနာကုိ ခံစားလ်င္လည္း “ကာမဂုဏ္ႏွင့္မစပ္ေသာ ဆင္းရဲမဟုတ္ ခ်မ္းသာမဟုတ္ေသာ ေ၀ဒနာကုိ“ ခံစားသည္ဟု သိ၏။”လုိ႔ ေ၀ဒနာႏုပႆနာ ႐ႈပြားပုံကုိ မိန္႔ေတာ္မူပါတယ္။

အထက္ပါ ေဒသနာအဖြင့္အတုိင္း ေယာဂီပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ အလြယ္တကူ နားလည္ၿပီး မွတ္ႏုိင္ပါတယ္။ တရားအားထုတ္ခ်ိန္မွာ ကုိယ့္ရဲ႕ခႏၶာကုိယ္မွာ ေပၚလာတတ္တဲ့ ဘယ္လုိေ၀ဒနာမ်ိဳးကုိမဆုိ သတိကပ္ၿပီး ႐ႈမွတ္ေပးရပါမယ္။ ေ၀ဒနာဆုိတာ ခံစားျခင္းျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘယ္လုိခံစားမႈမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ မွတ္သိေပးရပါမယ္။ ထြက္သက္၀င္သက္ကုိ မွတ္ေနရင္း ခႏၶာကုိယ္တစ္ေနရာရာမွာ ယားယံလာတဲ့အခါ အဲဒီယားယံတဲ့ ေ၀ဒနာကုိ စိတ္နဲ႔အာ႐ုံျပဳၿပီး ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ခံစားခ်က္ကုိ အလုိက္သင့္ လုိက္သိေနႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားမွတ္ေပးရပါတယ္။ ယားေနတဲ့ ခံစားမႈဟာ ပုိၿပီးယားလာရင္လည္း ယားလာႏုိင္သလုိ၊ ေလ်ာ့သြားရင္လည္း ေလ်ာ့သြားတတ္ပါတယ္။ တုိးတုိးေလ်ာ့ေလ်ာ့ သူျဖစ္ေနတဲ့အတုိင္းပဲ လုိက္သိေနႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရပါမယ္။ သီးခံႏုိင္သေလာက္ သီးခံၿပီး မွတ္ပစ္ေပးရပါမယ္။ ေ၀ဒနာကုိ မွတ္တဲ့အခါမွာ အလြယ္တကူေတာ့ လက္မေလ်ာ့ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မေကာင္းတဲ့ ေ၀ဒနာမ်ိဳးဟာ ပုိပုိၿပီး ျပင္းထန္လာတယ္လုိ႔ ထင္တတ္ပါတယ္။ အဲဒါကုိ အတတ္ႏုိင္ဆုံး သီးခံၿပီး မွတ္ပစ္ေပးရပါမယ္။ အဲလုိမွတ္တဲ့အခါ ေပ်ာက္သြားၿပီး တစ္ျခားခံစားမႈ ေ၀ဒနာ မွတ္စရာမရွိေသးရင္ ထြက္သက္၀င္သက္ကုိ ျပန္မွတ္ေပးပါ။ ေ၀ဒနာက မေပ်ာက္ဘဲ ပုိပုိျပင္းထန္လာတယ္၊ ဘယ္လုိမွ သီးမခံႏုိင္ေတာ့ဘူး ဆုိရင္ေတာ့ ေဒါသအျဖစ္ခံၿပီး မမွတ္ေတာ့ဘဲ သူ႔ကုိလစ္လ်ဴ႐ႈကာ ထြက္သက္၀င္သက္ကုိ ျပန္မွတ္ၾကည့္ပါ။ အဲလုိမွ မရဘူးဆုိရင္ေတာ့ အမွတ္သတိနဲ႔ ခႏၶာကုိယ္ အေနအထား ျပဳျပင္ၿပီး ထြက္သက္၀င္သက္ကုိ ျပန္မွတ္ႏုိင္ပါတယ္။ ထြက္သက္၀င္သက္ မွတ္မႈကေတာ့ ပင္တုိင္အမွတ္တစ္ခု ျဖစ္တဲ့အတြက္ တစ္ျခားမွတ္စရာ အာ႐ုံမရွိရင္ သူ႔ကုိပဲ ျပန္ျပန္ မွတ္ေပးရပါတယ္။ ခႏၶာကုိယ္မွာ ေပၚသမွ် ေ၀ဒနာကုိ မွတ္မႈဟာ ေ၀ဒနာႏုပႆနာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ သမာဓိအားေကာင္းလုိ႔ ထင္လာတဲ့ ခ်မ္းသာတဲ့ ခံစားမႈ၊ ေပ့ါပါးတဲ့ ခံစားမႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ခံစားမႈေတြကုိလည္း ခံစားတဲ့အတုိင္း လုိက္မွတ္ေပးရပါမယ္။ ခံစားလုိ႔ ေကာင္းတယ္ဆုိၿပီး အဲဒီခံစားမႈမွာပဲ သာယာေနမယ္ဆုိရင္ တရားဟာ ေရွ႕ဆက္မတက္ႏုိင္၊ ဉာဏ္စဥ္အဆင့္ မတက္ႏုိင္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေကာင္းေကာင္းဆုိးဆုိး ဘယ္လုိခံစားမႈမ်ိဳးမဆုိ သတိကပ္ကာ လုိက္မွတ္ၾကည့္ပါလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက အာနာပါနကုိ ႐ႈမွတ္လုိ႔ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာရင္ ေပၚလာတတ္တဲ့ ခံစားမႈ ေ၀ဒနာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ႐ႈမွတ္ရမယ့္ ႐ႈမွတ္ပုံကုိ ေျပာျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ တရားအားထုတ္စ ေယာဂီမ်ားမွာ ျဖစ္တတ္တဲ့ အထိန္းရအခက္ဆုံး တစ္ခုက စိတ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ပ်က္ေနမႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သမာဓိ ေကာင္းေကာင္းမတည္ေသးတဲ့ အခ်ိန္မွာ စိတ္မွာ အာ႐ုံအမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့အေတြး စိတ္ကူးေတြ ေပၚတတ္သလုိ မေကာင္းတဲ့ အေတြးစိတ္ကူးေတြလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ကာမရာစိတ္ေတြ ျဖစ္တတ္သလုိ ေဒါသစိတ္ေတြလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ရာဂစိတ္ျဖစ္တဲ့အခါ အဲဒီစိတ္ကုိ မသိဘဲ အာ႐ုံေနာက္ကုိ လုိက္သြားမိရင္ တရားအားထုတ္ေနရင္းနဲ႔ပဲ ကိေလသာေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ သတိမပါရင္ ရာဂစိတ္အေတြးေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ တရားအားထုတ္ရင္း ကာမရာဂစိတ္ျဖစ္တာကုိ မသိဘဲ အာ႐ုံအစဲြေနာက္ လုိက္မိသြားလုိ႔ ေနာက္ဆုံး သုတ္လြတ္တဲ့အထိ ျဖစ္ဖူးတဲ့အေၾကာင္း အသိေယာဂီေလး တစ္ေယာက္က ေလွ်ာက္ဖူးပါတယ္။ ဒါဟာ စိတ္မွာ ျဖစ္တဲ့ ရာဂစိတ္အေတြး စိတ္ကူးကုိ သတိမကပ္ျဖစ္ကာ မသိလုိက္တဲ့အတြက္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ သေဘာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဘာစိတ္ျဖစ္ျဖစ္ သိေအာင္ႀကိဳးစားဖုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ျမတ္ဗုဒၶက စိတၱာႏုပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ “ရဟန္းတုိ႔… ရဟန္းသည္ ရာဂႏွင့္တကြေသာ စိတ္ကုိလည္း ရာဂႏွင့္တကြျဖစ္ေသာ စိတ္ဟု သိ၏။ ရာဂကင္းေသာ စိတ္ကုိလည္း ရာဂကင္းေသာ စိတ္ဟု သိ၏။ ေဒါသႏွင့္တကြေသာ စိတ္ကုိလည္း ေဒါသႏွင့္ တကြျဖစ္ေသာ စိတ္ဟု သိ၏။ ေဒါသကင္းေသာစိတ္ကုိလည္း ေဒါသကင္းေသာစိတ္ဟု သိ၏။ ထုိ႔အတူ ေမာဟႏွင့္တကြေသာ စိတ္၊ ေမာဟကင္းေသာစိတ္၊ က်ဳံ႕ေသာ(သံခိတၱ)စိတ္၊ ပ်ံ႕ေသာ(၀ိကၡိတၱ)စိတ္၊ မဟဂၢဳတ္ (႐ူပအ႐ူပ)စိတ္၊ အမဟဂၢဳတ္ (ကာမာ၀စရ)စိတ္၊ သဥတၱရစိတ္၊ အႏုတၱရစိတ္၊ သမာဟိတ (တည္ၾကည္ေသာ)စိတ္၊ အသမာဟိတ (မတည္ၾကည္ေသာ)စိတ္၊ ၀ိမုတၱ (လြတ္ေျမာက္ေသာ)စိတ္၊ အ၀ိမုတၱ (မလြတ္ေျမာက္ေသာ)စိတ္ တုိ႔ကုိလည္း ယင္း၏ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ သေဘာအတုိင္း သိ၏။”လုိ႔ စိတ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ မွတ္ရမယ့္နည္းကုိ ေဟာျပေပးေတာ္မူပါတယ္။

ဒီေဟာၾကားခ်က္အရ တရားအားထုတ္ေနခ်ိန္ စိတ္မွာ ဘယ္လုိအေတြးစိတ္မ်ိဳး၊ စိတ္ကူးစိတ္မ်ိဳးပဲ ေပၚလာပါေစ သိေအာင္ႀကိဳးစား မွတ္ေပးရပါတယ္။ အဲဒီစိတ္အစဥ္ကုိ ျဖစ္တာနဲ႔ သိလုိက္ရင္ ေရွ႕ဆက္မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ မသိလုိ႔ အဲဒီစိတ္ရဲ႕ စဲြရာေနာက္ကုိ ပါသြားရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဆုိၾကပါစုိ႔ တရားအားထုတ္ရင္း သတိလြတ္ၿပီး ရာဂစိတ္ျဖစ္တဲ့အခါ အဲဒီရာဂစိတ္ျဖစ္တာကုိ သိလုိက္တဲ့အခါ ဒီရာဂစိတ္က ေပ်ာက္ၿပီး သိစိတ္က အစားထုိးသြားပါတယ္။ အဲဒီသိစိတ္ကုိလည္း ေနာက္စိတ္တစ္ခုခုက သိလုိက္ရင္ ေရွ႕စိတ္က ေပ်ာက္သြားပါတယ္။ စိတ္ဆုိတာဟာ တစ္သမွတ္တည္း ထိန္းထားလုိ႔ ရတဲ့အရာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ေရွ႕စိတ္ကုိ ေနာက္စိတ္က လုိက္သိေပးေနတာကုိပဲ သတိရွိေနတာ၊ စိတ္ကုိသိေနတာလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ စိတ္တစ္ခုနဲ႔တစ္ခုဟာ ျဖစ္ပ်က္မႈ ျမန္လြန္းလွတဲ့အတြက္ ဒီျဖစ္ပ်က္ေနမႈကုိပဲ သိေနႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေပးရပါတယ္။ သမာဓိ အားေကာင္းလာရင္ တရားအားထုတ္ရင္း စိတ္မွာ ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ အေတြးစိတ္ကူးေတြကုိ ႀကိဳတင္သိလာတတ္ပါတယ္။ အျပင္ထြက္ေတာ့မယ္ဆိုတာ သိလုိက္တာနဲ႔ အဲဒီစိတ္ကုိ ထိန္းလုိက္ႏုိင္ပါၿပီ။ ေရွ႕ဆက္ၿပီး မတုိးျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါဟာ စိတ္အစဥ္ရဲ႕ ျဖစ္ခုိက္ေပၚခုိက္ကုိ သိလုိက္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္မွာ ဘယ္လုိအေတြး စိတ္ကူးမ်ိဳးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္လုိစိတ္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျဖစ္တာနက္တစ္ၿပိဳက္နက္ သိေအာင္ ႐ႈမွတ္ေပးရေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ စိတ္မွာျဖစ္သမွ် ေကာင္းတဲ့စိတ္ေရာ မေကာင္းတဲ့စိတ္ေတြကုိပါ ျဖစ္ခုိက္ေပၚခုိက္မွာ အလုိက္သင့္ လုိက္သိေပးေနတာကုိပဲ စိတၱာႏုပႆနာလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ေသခ်ာတာကေတာ့ ကာယာႏုပႆနာ၊ ေ၀ဒနာႏုပႆနာစသျဖင့္ အသီးအသီး သတ္မွတ္ထားတဲ့ အားထုတ္မႈေတြဟာ အာနာပါနကုိ အေျခခံထား မွတ္ေနရင္း စိတ္နဲ႔ခႏၶာကုိယ္မွာ ေပၚသမွ်အာ႐ုံေတြကုိ လုိက္သိလုိက္မွတ္ေပး႐ုံနဲ႔တင္ အလုိလုိ ဘုရားအလုိက် အားထုတ္ၿပီးသား ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ အာနာပါနကုိ အလုိက္သင့္ လုိက္မွတ္ေပးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ကာယာႏုပႆနာ ျဖစ္ေနၿပီး၊ ခႏၶာကုိယ္မွာ ေပၚလာတဲ့ ေကာင္းဆုိးႏွစ္ပါး ေ၀ဒနာမ်ားကုိ အရွိအတုိင္း ခံစားခုိက္မွာ အလုိက္သင့္ လုိက္သိမွတ္ေပးေနခ်ိန္မွာ ေ၀ဒနာႏုပႆနာ ျဖစ္ေနကာ စိတ္မွာျဖစ္ေပၚတတ္တဲ့ အေတြးစိတ္ကူး အႀကံအစီစတာေတြကုိ ေရွ႕စိတ္ေနာက္စိတ္ မလြတ္ေအာင္ မွတ္သိေပးေနခ်ိန္မွာ စိတၱာႏုပႆနာျဖစ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ျဖစ္ခုိက္ေပၚခုိက္ ျဖစ္စဲေပၚစဲမွာ သိေအာင္လုပ္လုိက္တဲ့ အခ်က္တစ္ခုတည္းရဲ႕ အားထုတ္မႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ တရားအားထုတ္တဲ့ ေယာဂီမ်ားဟာ ဘာနည္းဘယ္နည္း စတ့ဲအမည္ နာမေတြေနာက္ လုိက္မေနၾကဘဲ သမာဓိ၊ ၀ိရီယကုိ မွ်တညီညြတ္ေအာင္ သတိတရား လက္ကုိင္ထားကာ ထြက္သက္၀င္သက္ကုိ အေျခခံ အမွတ္အျဖစ္ ပုိင္ႏုိင္ေအာင္ မွတ္ယူရင္း ခႏၶာကုိယ္နဲ႔ စိတ္မွာ ေပၚလာသမွ် အာ႐ုံမ်ားကုိ ေပၚစဲေပၚခုိက္၊ ျဖစ္စဲျဖစ္ခုိက္မွာ သိေအာင္သာ ႀကိဳးစားမွတ္ေနၾကဖုိ႔ပဲ လုိပါေၾကာင္း အသိေပး တင္ျပလုိက္ရပါတယ္္။

Read more »


RECENT POSTS

သူတုုိ႔သူတုုိ႔၏ မွတ္ခ်က္မ်ား