ခြက္ထဲက ဆားျဖဴျဖဴ
ဟုိလူက လက္နဲ႔ယူ
ဒီလူက လက္နဲ႔ယူ
ဘယ္သူပဲ ယူယူ
ဘယ္သူ႔လက္မွ ဒုကၡမေပး
မင္းလက္က်မွ ေရြးၿပီး
ပူစပ္တဲ့ေ၀ဒနာ ေပးတယ္ဆုိေတာ့
မင္းလက္ကုိ မင္းျပန္ၾကည့္
အနာတစ္ခုခုေတာ့ ရွိေနၿပီ သူငယ္ခ်င္း…။
“ဆန္းစစ္ျခင္း“ လုိ႔အမည္ေပးထားတဲ့ ဒီကဗ်ာေလးကုိ စာအုပ္အေဟာင္းေတြ ဟုိဖတ္ဒီဖတ္ဖတ္ရင္း စာအုပ္တစ္အုပ္ထဲမွာ စာရြတ္အပုိင္းအစေလးတစ္ခုနဲ႔ ေရးထားတာေတြ႕လုိ႔ ဖတ္လုိက္ရတာပါ။ ဘယ္သူစပ္ဆုိခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ စာဆုိရွင္ မပါေပမယ့္ သိပ္ေကာင္းၿပီး အဓိပၸါယ္ ျပည့္၀လြန္းတဲ့အတြက္ သေဘာက်မိခဲ့ပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ဆားရဲ႕ပင္ကုိ သဘာ၀က ငန္တတ္ပါတယ္။ အငန္ဟာ အနာတစ္ခုခုနဲ႔ ထိေတြရင္ စပ္ျခင္းပူျခင္းကုိ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ အနာမရွိဘဲ သာမန္ဆုိရင္ေတာ့ ဘာခံစားမႈကုိမွ မျဖစ္ေစပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဆားကုိအသုံးျပဳတဲ့သူခ်င္း၊ ဆားကုိ ကုိင္တဲ့သူခ်င္း အတူတူ ဘာအနာမွ မရွိတဲ့သူ ကုိင္တာနဲ႔ အနာရွိတဲ့သူ ကုိင္တာမွာ ခံစားခ်က္ ကြာတယ္လုိ႔ ဆုိတာပါ။ သူမ်ားေတြ ကုိင္တဲ့အခါ ဘာမွမျဖစ္ဘဲ ကုိယ္ကုိင္မွပဲ ပူတယ္စပ္တယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ကုိယ့္မွာ အနာတစ္ခုခု ရွိေနလုိ႔ ျဖစ္တာပါ။ ကုိယ့္မွာ ဘာအနာမွ မရွိရင္ ျဖစ္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ ဒါဟာ ဓာတ္သေဘာအရ မတည့္ျခင္းဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ကုိ ေဖာ္ညႊန္းပါတယ္။
ဒီလုိပါပဲ လူ႔ေလာကမွာလည္း အနာရွိတဲ့သူနဲ႔ အနာမရွိတဲ့သူတုိ႔ၾကား ျခားနားမႈေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အနာမရွိတဲ့သူေတြဟာ ဘယ္လုိအရာမ်ိဳးနဲ႔ေတြ႕ေတြ႕ ဘယ္လုိသူမ်ိဳးနဲ႔ေတြ႕ေတြ႕ ဘာမွထူးထူးျခားျခား နာက်င္ျခင္း၊ ခံစားျခင္း မရွိၾကေပမယ့္ အနာရွိေနတဲ့သူမ်ားကေတာ့ အေသးအဖဲြေလးေတြနဲ႔ ေတြ႕တာကုိပဲ အလြန္နာက်င္တတ္ၾကပါတယ္။ အနာေပၚတုတ္က်သလုိ ပုိၿပီးနာက်င္ေစပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အနာက ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ ႐ုပ္မွာျဖစ္တဲ့ အနာရယ္၊ စိတ္မွာျဖစ္တဲ့ အနာရယ္ပါ။ ႐ုပ္မွာျဖစ္တဲ့အနာကေတာ့ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ အနာလုိ႔ေတာင္ ေျပာလုိ႔မရပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိေတာ့ ႐ုပ္တရားကုိက အနာႀကီးျဖစ္ေနတာကုိး။ စိတ္မွာျဖစ္တဲ့ အနာကေတာ့ အလြန္ေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္။ ပုိၿပီးနာက်င္ေလ ပုိၿပီးဒုကၡေရာက္ေလပါပဲ။ ဒီအနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေပ်ာက္ေအာင္ကုဖုိ႔လည္း မလြယ္လွပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္အနာမျဖစ္ေအာင္ အထူးႀကိဳးစားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ စိတ္မွာအနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ အရင္ဆုံးခံစားရတာက ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပါ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အမွီျပဳၿပီး ကုိယ့္စိတ္မွာ အနာျဖစ္ရင္လည္း ကုိယ္ပဲအရင္ခံရမွာျဖစ္ၿပီး သူမ်ားကုိအမွီျပဳၿပီး ျဖစ္ရင္လည္း သူမ်ားထက္အရင္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပဲ နာက်င္ရတာပါ။ ေသခ်ာျပန္ေတြးၾကည့္ေတာ့ စိတ္မွာအနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ ကုိယ့္ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သူ႔ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ နာက်င္စြာ ခံစားလုိက္ရတာကေတာ့ ကုိယ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ နာတယ္ဆုိတာဟာ မေကာင္းတဲ့သေဘာပါပဲ။ မေကာင္းတာဟာ ေကာင္းတာမဟုတ္တာပါ။ ေကာင္းတာက ကုသုိလ္ျဖစ္ၿပီး မေကာင္းတာဆုိရင္ေတာ့ အကုသုိလ္ပဲေပါ့။ ဒါဆုိရင္ နာတယ္ဆုိတာဟာ အကုသုိလ္ပါ။ နာတာဟာ အကုသုိလ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘယ္လုိေၾကာင့္ပဲ နာနာ နာတုိင္းနာတုိင္း အကုသုိလ္ေတြခ်ည္းပဲ ျဖစ္ေနမွာပါ။ အျပစ္ခ်ည္းပဲ ျဖစ္ေနမွာပါ။ ဒီသေဘာအရ စိတ္မွာအနာျဖစ္ရင္ စိတ္မွာအျပစ္ျဖစ္တတ္ၿပီး အကုသုိလ္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အနာရွိတဲ့စိတ္ဟာ အကုသုိလ္ရွိတဲ့ စိတ္ျဖစ္ပါတယ္။ အျပစ္ရွိတဲ့ စိတ္ျဖစ္ပါတယ္။ အညစ္အေၾကးရွိတဲ့ စိတ္ျဖစ္ပါတယ္။ မသန္႔ရွင္းတဲ့ စိတ္ျဖစ္ပါတယ္။ အားနည္းခ်က္ရွိတဲ့ စိတ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ပင္ကုိယ္သေဘာအားျဖင့္ ဘာမွအညစ္အေၾကးမရွိ ျဖဴစင္တဲ့စိတ္ဟာ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာန၊ ဒိ႒ိစတဲ့ အညစ္အေၾကးေတြေၾကာင့္ အနာျဖစ္ၿပီး မေကာင္းတဲ့စိတ္၊ အျပစ္ရွိတဲ့စိတ္ စတာေတြ ျဖစ္ကုန္ေတာ့တာပါ။ ဒီအရာေတြရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈေၾကာင့္ စိတ္မွာအနာေတြ ျဖစ္ကုန္တာပါ။ ဒီလုိအနာေတြရွိတဲ့ စိတ္ကုိပုိင္ဆုိင္ထားတဲ့ သူဟာလည္း အနာတစ္ခုခု ရွိေနတဲ့အတြက္ ဘာေလးနဲ႔ပဲေတြ႕ေတြ႕ သူမ်ားေတြထက္ ပုိနာတတ္ၿပီး သူမ်ားေတြထက္ ဒုကၡပုိျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ေလာဘဆုိတဲ့ အနာရွိတဲ့ စိတ္နဲ႔ေနတဲ့အတြက္ ဘာပဲလုပ္လုပ္ ေလာဘကဦးစီးေနၿပီး ေလာဘခုိင္းသမွ် လုိက္လုပ္ေနမိတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိ လုိက္လုပ္ေနတဲ့အတြက္လည္း မဆုံးႏုိင္ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆုံး ကုိယ့္သေဘာအတုိင္း ျဖစ္မလာတဲ့အခါ ပုိၿပီးနာက်င္ ဒုကၡျဖစ္ေတာ့တာပါ။ ဒါဟာ ေလာဘဆုိတဲ့ အနာရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီအနာမရွိတ့ဲသူေတြမွာ ဘာမွမျဖစ္ေပမယ့္ ကုိယ္အတြက္ကေတာ့ အနာရွိတဲ့ လက္နဲ႔ဆားကုိ ကုိင္သလုိ ပူစပ္နာက်င္ေနေတာ့တာပါ။ ဒီလုိပါပဲ ေဒါသဆုိတဲ့ အနာရွိရင္လည္း ဒီအနာေၾကာင့္ ဘာေလးနဲ႔ပဲ ေတြ႕ေတြ႕၊ ဘာပဲလုပ္လုပ္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိသာ ျပန္ၿပီးနာက်င္ ေနေစပါေတာ့တယ္။ ေဒါသဆုိတဲ့ အနာကေလး ကုိယ့္ရဲ႕စိတ္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့အတြက္ ထစ္ခနဲဆုိ စိတ္တုိလုိက္၊ စိတ္ဆုိးလုိက္၊ စိတ္ေကာက္လုိက္၊ အလိုမက်ျဖစ္လုိက္၊ ဒီစိတ္နဲ႔ ေျပာဆုိႀကံစီလုပ္ကုိင္ လုိက္မိလုိ႔ အရင္ဆုံးနာက်င္ ခံစားလုိက္ရတာက ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ္ေဒါသျဖစ္လုိက္တဲ့အရာ၊ ကုိယ္ေဒါသျဖစ္လုိက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ဘာမွမသိ၊ ဘာမွျဖစ္လုိက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလုိ သူမ်ားကဘာမွ မျဖစ္ဘဲ ကုိယ္ကသာ လုိက္ျဖစ္ခံစားေနမိတာဟာ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ ေဒါသဆုိတဲ့ အနာက ရွိေနလုိ႔ ျဖစ္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ သူမ်ားေတြ ဘာမွမျဖစ္၊ မနာဘဲ ျဖစ္ေနေပမယ့္ ကုိယ့္မွာပဲ ျဖစ္ေနတာဟာ ကုိယ့္မွာအနာတစ္ခုခု ရွိေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
မွန္ပါတယ္။ အရာရာမွာ စိတ္ကအဓိက ဦးေဆာင္ေနတာျဖစ္တဲ့အတြက္ စိတ္ကုိအထူးဂ႐ုစုိက္ ထိန္းသိမ္းေပးရပါတယ္။ စိတ္မွာအားအင္ေတြ ျပည့္ေနေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးရပါတယ္။ စိတ္ကုိ ခြန္အားျဖစ္ေစမယ့္ အရာေတြနဲ႔ ျဖည့္ေပးရပါတယ္။ အဲလုိမွ မဟုတ္ရင္ စိတ္အားေတြ ေလ်ာ့လာတတ္ပါတယ္။ စိတ္ခြန္အားေတြ ေလ်ာ့လာရင္ ေရာဂါေတြလည္း အလြယ္တကူ ၀င္လာတတ္ပါတယ္။ ေရာဂါ၀င္လာၿပီဆုိရင္ အနာျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ အနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီအနာရဲ႕ ႏွိပ္စက္မႈေတြနဲ႔ တျဖည္းျဖည္း လုံးပါးပါးေတာ့တာပါပဲ။ အနာေရာဂါ ႏွိပ္စက္ျခင္းကုိ ခံရတဲ့စိတ္ဟာလည္း ဘာနဲ႔ပဲေတြ႕ေတြ႕၊ ဘာနဲ႔ပဲ ထိခုိက္ထိခုိက္ ကုိယ့္ကုိပုိၿပီး နာက်င္ေစပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္မွာအနာမျဖစ္ေစနဲ႔လုိ႔ ေျပာၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အနာျဖစ္တဲ့သူဟာ နာတတ္ၿမဲျဖစ္ပါတယ္။ သူမ်ားေတြမနာဘဲ ကုိယ္ပဲနာတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ကုိယ့္မွာအနာျဖစ္လုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိဆုိရင္ ဒီစိတ္မွာ အနာျဖစ္တာဟာ ဘာေၾကာင့္လည္းလုိ႔ ေမးစရာ ရွိပါတယ္။ စိတ္နာတာဟာ မသန္႔ရွင္းလုိ႔ အညစ္အေၾကးေတြ ရွိေနလုိ႔ျဖစ္တာပါ။ သန္႔ရွင္းေန၊ အညစ္အေၾကး ကင္းေနတဲ့ စိတ္မွာအနာဆုိတာ မရွိပါဘူး။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္က အနာျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့ စိတ္ရဲ႕အညစ္အေၾကးေတြကုိ ၀တၳသုတ္မွာ ေဟာၾကားေပးထားတာ ရွိပါတယ္။ ဘုရားရွင္က “ရဟန္းတုိ႔ စိတ္ရဲ႕အညစ္အေၾကးမ်ားဟူသည္ မိမိပစၥည္း၌ လြန္စြာတပ္မက္ျခင္း အဘိဇၥ်ာ၊ သူတပါးပစၥည္း၌ မတရားလုိခ်င္ျခင္း ၀ိသမေလာဘ၊ သူတပါးအား ပ်က္စီးေစလုိျခင္း ဗ်ာပါဒ၊ အမ်က္ထြက္ျခင္း ေကာဓ၊ ရန္ၿငိဳးဖဲြျခင္း ဥပနာဟ၊ သူ႔ေက်းဇူးကုိ ေခ်ဖ်က္ျခင္း မကၡ၊ ဂုဏ္ၿပိဳင္ျခင္း ပဠာသ၊ မနာလုိျခင္း ဣႆာ၊ ၀န္တုိျခင္း မစၧရိယ၊ လွည့္စားျခင္း မာယာ၊ စဥ္းလဲျခင္း သာေဌယ်၊ ခက္ထန္ျခင္း ထမၻ၊ ေထာင္လႊားျခင္း မာန၊ အလြန္ေထာင္လႊားျခင္း အတိမာန၊ ယဇ္မူးျခင္း မဒ၊ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္း ပမာဒ စသည္တုိ႔ျဖစ္ေၾကာင္း“ မိန္႔ေတာ္မူပါတယ္။ ဒီတရားမ်ားထဲက တစ္ပါးပါးျဖစ္ေနတဲ့ သူဟာ စိတ္အညစ္အေၾကး ျဖစ္ေနသူျဖစ္ၿပီး စိတ္မွာအနာေရာဂါ ရွိေနသူ၊ စိတ္နာေနသူ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီလုိ နာတဲ့စိတ္ရွိေနသူဟာလည္း အျပစ္ရွိေနသူ၊ အကုသုိလ္ရွိေနသူ အကုသုိလ္နဲ႔ ေနေနသူသာ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ စိတ္အနာျဖစ္တဲ့ အကုသုိလ္အျပစ္ ရွိေနသူဟာ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာနဲ႔ပဲေတြ႕ေတြ႕ အနာရွိတဲ့ လက္နဲ႔ဆားကုိ ကုိင္ေနရသလုိ နာက်င္ပူစပ္ေနမွာ အမွန္ပါပဲ။ ဒါဟာ ကုိယ့္မွာအနာ တစ္ခုခု ရွိေနလုိ႔ ျဖစ္တာပါ။
ဒီသေဘာအရ ဘယ္သူမဆုိ သူမ်ားထက္ပုိၿပီး ထိခုိက္နာက်င္ေနတဲ့အခါ သူမ်ားထက္ပုိၿပီး ဒုကၡေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခါ သူမ်ားထက္ပုိၿပီး စိတ္ေသာကေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခါ သူမ်ားထက္ပုိၿပီး အျပစ္ေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခါ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ျပန္ၿပီးသတိျပဳ ဆင္ျခင္ဖုိ႔ လုိအပ္လွပါတယ္။ သူမ်ားေတြ ဘာမွမျဖစ္ဘဲ ကုိယ့္မွာသာ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ကုိယ့္မွာအားနည္းခ်က္ ရွိေနၿပီဆုိတာ သေဘာေပါက္ထားရပါမယ္။ ကုိယ္လုပ္တဲ့ ကာယကံ၊ ကုိယ္ေျပာတဲ့ ၀စီကံ၊ ကုိယ္ႀကံစီ စဥ္းစားတဲ့ မေနာကံေတြကုိ ျပန္လည္စိစစ္ဖုိ႔ လုိလာပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ့္မွာဒီလုိ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ မေကာင္းတဲ့ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သတိျပဳဆင္ျခင္ၿပီး ေကာင္းတဲ့အေၾကာင္းေတြ ျဖစ္ေစဖုိ႔ ျပန္လည္ႀကိဳးစား အားထုတ္သင့္ပါတယ္။ အေၾကာင္းေတြ ေကာင္းလာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အက်ိဳးေတြလည္း ေကာင္းလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ လူတုိင္းလူတုိင္း ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ဆန္းစစ္ၾကည့္ဖုိ႔ လုိတဲ့အခ်က္က ကုိယ့္မွာအနာရွိ မရွိဆုိတဲ့အခ်က္ပါ။ သူမ်ားေတြ ဘာမွမျဖစ္ဘဲ ကုိယ့္မွာပဲလာၿပီး ျဖစ္ေနတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ကုိယ့္မွာတစ္ခုခု လဲြေနလုိ႔ျဖစ္တယ္ ဆုိတာကုိ သတိျပဳ ဆင္ျခင္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ကုိယ့္မွာစိတ္ခံစားမႈေတြ မ်ားေနတယ္၊ စိတ္ေသာကေတြ မ်ားေနတယ္၊ စိတ္ဒုကၡေတြ မ်ားေနတယ္ဆုိရင္ ဒီသေဘာေတြ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ စဥ္းစားဖုိ႔လုိပါတယ္။ ပင္ကုိယ္အားျဖင့္ ျဖဴစင္ေနတဲ့စိတ္မွာ စိတ္ေသာက စိတ္ဒုကၡေတြ ျဖစ္ေစတတ္တဲ့ အေၾကာင္းေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ ဒီလုိနာက်င္မႈေတြ ျဖစ္ရတယ္ဆုိတာကုိ သေဘာေပါက္ သိျမင္ၿပီး ဒီအနာေတြ သက္သာေအာင္ ျပဳျပင္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ စိတ္မွာအနာျဖစ္တဲ့အခါ ဒီအနာကုိ သိေအာင္လုပ္ၿပီး စိတ္နဲ႔ပဲ ေျပေပ်ာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ျပဳျပင္ဆင္ျခင္ဖုိ႔အတြက္ကား ကိုယ့္စိတ္မွာ ဘာျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ သိဖုိ႔လုိပါတယ္။ စိတ္မွာျဖစ္တဲ့အရာကုိ ျဖစ္ခုိက္မွာ သိေအာင္ႀကိဳးစားႏုိင္ရင္ ေရွ႕ဆက္မျဖစ္ေတာ့ဘဲ ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ စိတ္အနာကုိ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ ကုသႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ အဲလုိမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ စိတ္မွာအနာျဖစ္ေစႏုိင္မယ့္ စိတ္ညစ္ႏြမ္းေၾကာင္း တရားေတြက စိတ္ကုိအႏုိင္ယူသြားၿပီး ပုိမုိနာက်င္ေစတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ ျဖစ္လာၿပီဆုိရင္ေတာ့ အနာရွိတဲ့လက္နဲ႔ ဆားကုိ ကုိင္သလုိ စိတ္ဟာလည္း နာက်င္မႈ ေ၀ဒနာေတြနဲ႔ ပူစပ္ပူေလာင္ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ အဓိကကေတာ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အနာရွိ မရွိ အၿမဲဆန္းစစ္ၾကည့္ေနၿပီး စိတ္မွာနာက်င္ေစမယ့္ အနာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ သတိျပဳ ဆင္ျခင္ကာ ကုိယ့္ရဲ႕အလုပ္ေတြမွာ အျပစ္မျဖစ္ေစဖုိ႔သာ အထူးႀကိဳးစားသင့္လွပါေတာ့တယ္။
အားလုံး အနာမရွိတဲ့လက္နဲ႔ ဆားကုိ ကုိင္ႏုိင္ၾကပါေစ…
ဟုိလူက လက္နဲ႔ယူ
ဒီလူက လက္နဲ႔ယူ
ဘယ္သူပဲ ယူယူ
ဘယ္သူ႔လက္မွ ဒုကၡမေပး
မင္းလက္က်မွ ေရြးၿပီး
ပူစပ္တဲ့ေ၀ဒနာ ေပးတယ္ဆုိေတာ့
မင္းလက္ကုိ မင္းျပန္ၾကည့္
အနာတစ္ခုခုေတာ့ ရွိေနၿပီ သူငယ္ခ်င္း…။
“ဆန္းစစ္ျခင္း“ လုိ႔အမည္ေပးထားတဲ့ ဒီကဗ်ာေလးကုိ စာအုပ္အေဟာင္းေတြ ဟုိဖတ္ဒီဖတ္ဖတ္ရင္း စာအုပ္တစ္အုပ္ထဲမွာ စာရြတ္အပုိင္းအစေလးတစ္ခုနဲ႔ ေရးထားတာေတြ႕လုိ႔ ဖတ္လုိက္ရတာပါ။ ဘယ္သူစပ္ဆုိခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ စာဆုိရွင္ မပါေပမယ့္ သိပ္ေကာင္းၿပီး အဓိပၸါယ္ ျပည့္၀လြန္းတဲ့အတြက္ သေဘာက်မိခဲ့ပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ဆားရဲ႕ပင္ကုိ သဘာ၀က ငန္တတ္ပါတယ္။ အငန္ဟာ အနာတစ္ခုခုနဲ႔ ထိေတြရင္ စပ္ျခင္းပူျခင္းကုိ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ အနာမရွိဘဲ သာမန္ဆုိရင္ေတာ့ ဘာခံစားမႈကုိမွ မျဖစ္ေစပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဆားကုိအသုံးျပဳတဲ့သူခ်င္း၊ ဆားကုိ ကုိင္တဲ့သူခ်င္း အတူတူ ဘာအနာမွ မရွိတဲ့သူ ကုိင္တာနဲ႔ အနာရွိတဲ့သူ ကုိင္တာမွာ ခံစားခ်က္ ကြာတယ္လုိ႔ ဆုိတာပါ။ သူမ်ားေတြ ကုိင္တဲ့အခါ ဘာမွမျဖစ္ဘဲ ကုိယ္ကုိင္မွပဲ ပူတယ္စပ္တယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ကုိယ့္မွာ အနာတစ္ခုခု ရွိေနလုိ႔ ျဖစ္တာပါ။ ကုိယ့္မွာ ဘာအနာမွ မရွိရင္ ျဖစ္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ ဒါဟာ ဓာတ္သေဘာအရ မတည့္ျခင္းဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ကုိ ေဖာ္ညႊန္းပါတယ္။
ဒီလုိပါပဲ လူ႔ေလာကမွာလည္း အနာရွိတဲ့သူနဲ႔ အနာမရွိတဲ့သူတုိ႔ၾကား ျခားနားမႈေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အနာမရွိတဲ့သူေတြဟာ ဘယ္လုိအရာမ်ိဳးနဲ႔ေတြ႕ေတြ႕ ဘယ္လုိသူမ်ိဳးနဲ႔ေတြ႕ေတြ႕ ဘာမွထူးထူးျခားျခား နာက်င္ျခင္း၊ ခံစားျခင္း မရွိၾကေပမယ့္ အနာရွိေနတဲ့သူမ်ားကေတာ့ အေသးအဖဲြေလးေတြနဲ႔ ေတြ႕တာကုိပဲ အလြန္နာက်င္တတ္ၾကပါတယ္။ အနာေပၚတုတ္က်သလုိ ပုိၿပီးနာက်င္ေစပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အနာက ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ ႐ုပ္မွာျဖစ္တဲ့ အနာရယ္၊ စိတ္မွာျဖစ္တဲ့ အနာရယ္ပါ။ ႐ုပ္မွာျဖစ္တဲ့အနာကေတာ့ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ အနာလုိ႔ေတာင္ ေျပာလုိ႔မရပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိေတာ့ ႐ုပ္တရားကုိက အနာႀကီးျဖစ္ေနတာကုိး။ စိတ္မွာျဖစ္တဲ့ အနာကေတာ့ အလြန္ေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္။ ပုိၿပီးနာက်င္ေလ ပုိၿပီးဒုကၡေရာက္ေလပါပဲ။ ဒီအနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေပ်ာက္ေအာင္ကုဖုိ႔လည္း မလြယ္လွပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္အနာမျဖစ္ေအာင္ အထူးႀကိဳးစားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ စိတ္မွာအနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ အရင္ဆုံးခံစားရတာက ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပါ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အမွီျပဳၿပီး ကုိယ့္စိတ္မွာ အနာျဖစ္ရင္လည္း ကုိယ္ပဲအရင္ခံရမွာျဖစ္ၿပီး သူမ်ားကုိအမွီျပဳၿပီး ျဖစ္ရင္လည္း သူမ်ားထက္အရင္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပဲ နာက်င္ရတာပါ။ ေသခ်ာျပန္ေတြးၾကည့္ေတာ့ စိတ္မွာအနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ ကုိယ့္ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သူ႔ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ နာက်င္စြာ ခံစားလုိက္ရတာကေတာ့ ကုိယ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ နာတယ္ဆုိတာဟာ မေကာင္းတဲ့သေဘာပါပဲ။ မေကာင္းတာဟာ ေကာင္းတာမဟုတ္တာပါ။ ေကာင္းတာက ကုသုိလ္ျဖစ္ၿပီး မေကာင္းတာဆုိရင္ေတာ့ အကုသုိလ္ပဲေပါ့။ ဒါဆုိရင္ နာတယ္ဆုိတာဟာ အကုသုိလ္ပါ။ နာတာဟာ အကုသုိလ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘယ္လုိေၾကာင့္ပဲ နာနာ နာတုိင္းနာတုိင္း အကုသုိလ္ေတြခ်ည္းပဲ ျဖစ္ေနမွာပါ။ အျပစ္ခ်ည္းပဲ ျဖစ္ေနမွာပါ။ ဒီသေဘာအရ စိတ္မွာအနာျဖစ္ရင္ စိတ္မွာအျပစ္ျဖစ္တတ္ၿပီး အကုသုိလ္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အနာရွိတဲ့စိတ္ဟာ အကုသုိလ္ရွိတဲ့ စိတ္ျဖစ္ပါတယ္။ အျပစ္ရွိတဲ့ စိတ္ျဖစ္ပါတယ္။ အညစ္အေၾကးရွိတဲ့ စိတ္ျဖစ္ပါတယ္။ မသန္႔ရွင္းတဲ့ စိတ္ျဖစ္ပါတယ္။ အားနည္းခ်က္ရွိတဲ့ စိတ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ပင္ကုိယ္သေဘာအားျဖင့္ ဘာမွအညစ္အေၾကးမရွိ ျဖဴစင္တဲ့စိတ္ဟာ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာန၊ ဒိ႒ိစတဲ့ အညစ္အေၾကးေတြေၾကာင့္ အနာျဖစ္ၿပီး မေကာင္းတဲ့စိတ္၊ အျပစ္ရွိတဲ့စိတ္ စတာေတြ ျဖစ္ကုန္ေတာ့တာပါ။ ဒီအရာေတြရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈေၾကာင့္ စိတ္မွာအနာေတြ ျဖစ္ကုန္တာပါ။ ဒီလုိအနာေတြရွိတဲ့ စိတ္ကုိပုိင္ဆုိင္ထားတဲ့ သူဟာလည္း အနာတစ္ခုခု ရွိေနတဲ့အတြက္ ဘာေလးနဲ႔ပဲေတြ႕ေတြ႕ သူမ်ားေတြထက္ ပုိနာတတ္ၿပီး သူမ်ားေတြထက္ ဒုကၡပုိျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ေလာဘဆုိတဲ့ အနာရွိတဲ့ စိတ္နဲ႔ေနတဲ့အတြက္ ဘာပဲလုပ္လုပ္ ေလာဘကဦးစီးေနၿပီး ေလာဘခုိင္းသမွ် လုိက္လုပ္ေနမိတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိ လုိက္လုပ္ေနတဲ့အတြက္လည္း မဆုံးႏုိင္ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆုံး ကုိယ့္သေဘာအတုိင္း ျဖစ္မလာတဲ့အခါ ပုိၿပီးနာက်င္ ဒုကၡျဖစ္ေတာ့တာပါ။ ဒါဟာ ေလာဘဆုိတဲ့ အနာရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီအနာမရွိတ့ဲသူေတြမွာ ဘာမွမျဖစ္ေပမယ့္ ကုိယ္အတြက္ကေတာ့ အနာရွိတဲ့ လက္နဲ႔ဆားကုိ ကုိင္သလုိ ပူစပ္နာက်င္ေနေတာ့တာပါ။ ဒီလုိပါပဲ ေဒါသဆုိတဲ့ အနာရွိရင္လည္း ဒီအနာေၾကာင့္ ဘာေလးနဲ႔ပဲ ေတြ႕ေတြ႕၊ ဘာပဲလုပ္လုပ္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိသာ ျပန္ၿပီးနာက်င္ ေနေစပါေတာ့တယ္။ ေဒါသဆုိတဲ့ အနာကေလး ကုိယ့္ရဲ႕စိတ္ထဲမွာ ရွိေနတဲ့အတြက္ ထစ္ခနဲဆုိ စိတ္တုိလုိက္၊ စိတ္ဆုိးလုိက္၊ စိတ္ေကာက္လုိက္၊ အလိုမက်ျဖစ္လုိက္၊ ဒီစိတ္နဲ႔ ေျပာဆုိႀကံစီလုပ္ကုိင္ လုိက္မိလုိ႔ အရင္ဆုံးနာက်င္ ခံစားလုိက္ရတာက ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ္ေဒါသျဖစ္လုိက္တဲ့အရာ၊ ကုိယ္ေဒါသျဖစ္လုိက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ဘာမွမသိ၊ ဘာမွျဖစ္လုိက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလုိ သူမ်ားကဘာမွ မျဖစ္ဘဲ ကုိယ္ကသာ လုိက္ျဖစ္ခံစားေနမိတာဟာ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ ေဒါသဆုိတဲ့ အနာက ရွိေနလုိ႔ ျဖစ္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ သူမ်ားေတြ ဘာမွမျဖစ္၊ မနာဘဲ ျဖစ္ေနေပမယ့္ ကုိယ့္မွာပဲ ျဖစ္ေနတာဟာ ကုိယ့္မွာအနာတစ္ခုခု ရွိေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
မွန္ပါတယ္။ အရာရာမွာ စိတ္ကအဓိက ဦးေဆာင္ေနတာျဖစ္တဲ့အတြက္ စိတ္ကုိအထူးဂ႐ုစုိက္ ထိန္းသိမ္းေပးရပါတယ္။ စိတ္မွာအားအင္ေတြ ျပည့္ေနေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးရပါတယ္။ စိတ္ကုိ ခြန္အားျဖစ္ေစမယ့္ အရာေတြနဲ႔ ျဖည့္ေပးရပါတယ္။ အဲလုိမွ မဟုတ္ရင္ စိတ္အားေတြ ေလ်ာ့လာတတ္ပါတယ္။ စိတ္ခြန္အားေတြ ေလ်ာ့လာရင္ ေရာဂါေတြလည္း အလြယ္တကူ ၀င္လာတတ္ပါတယ္။ ေရာဂါ၀င္လာၿပီဆုိရင္ အနာျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ အနာျဖစ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီအနာရဲ႕ ႏွိပ္စက္မႈေတြနဲ႔ တျဖည္းျဖည္း လုံးပါးပါးေတာ့တာပါပဲ။ အနာေရာဂါ ႏွိပ္စက္ျခင္းကုိ ခံရတဲ့စိတ္ဟာလည္း ဘာနဲ႔ပဲေတြ႕ေတြ႕၊ ဘာနဲ႔ပဲ ထိခုိက္ထိခုိက္ ကုိယ့္ကုိပုိၿပီး နာက်င္ေစပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္မွာအနာမျဖစ္ေစနဲ႔လုိ႔ ေျပာၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အနာျဖစ္တဲ့သူဟာ နာတတ္ၿမဲျဖစ္ပါတယ္။ သူမ်ားေတြမနာဘဲ ကုိယ္ပဲနာတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ကုိယ့္မွာအနာျဖစ္လုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိဆုိရင္ ဒီစိတ္မွာ အနာျဖစ္တာဟာ ဘာေၾကာင့္လည္းလုိ႔ ေမးစရာ ရွိပါတယ္။ စိတ္နာတာဟာ မသန္႔ရွင္းလုိ႔ အညစ္အေၾကးေတြ ရွိေနလုိ႔ျဖစ္တာပါ။ သန္႔ရွင္းေန၊ အညစ္အေၾကး ကင္းေနတဲ့ စိတ္မွာအနာဆုိတာ မရွိပါဘူး။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္က အနာျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့ စိတ္ရဲ႕အညစ္အေၾကးေတြကုိ ၀တၳသုတ္မွာ ေဟာၾကားေပးထားတာ ရွိပါတယ္။ ဘုရားရွင္က “ရဟန္းတုိ႔ စိတ္ရဲ႕အညစ္အေၾကးမ်ားဟူသည္ မိမိပစၥည္း၌ လြန္စြာတပ္မက္ျခင္း အဘိဇၥ်ာ၊ သူတပါးပစၥည္း၌ မတရားလုိခ်င္ျခင္း ၀ိသမေလာဘ၊ သူတပါးအား ပ်က္စီးေစလုိျခင္း ဗ်ာပါဒ၊ အမ်က္ထြက္ျခင္း ေကာဓ၊ ရန္ၿငိဳးဖဲြျခင္း ဥပနာဟ၊ သူ႔ေက်းဇူးကုိ ေခ်ဖ်က္ျခင္း မကၡ၊ ဂုဏ္ၿပိဳင္ျခင္း ပဠာသ၊ မနာလုိျခင္း ဣႆာ၊ ၀န္တုိျခင္း မစၧရိယ၊ လွည့္စားျခင္း မာယာ၊ စဥ္းလဲျခင္း သာေဌယ်၊ ခက္ထန္ျခင္း ထမၻ၊ ေထာင္လႊားျခင္း မာန၊ အလြန္ေထာင္လႊားျခင္း အတိမာန၊ ယဇ္မူးျခင္း မဒ၊ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္း ပမာဒ စသည္တုိ႔ျဖစ္ေၾကာင္း“ မိန္႔ေတာ္မူပါတယ္။ ဒီတရားမ်ားထဲက တစ္ပါးပါးျဖစ္ေနတဲ့ သူဟာ စိတ္အညစ္အေၾကး ျဖစ္ေနသူျဖစ္ၿပီး စိတ္မွာအနာေရာဂါ ရွိေနသူ၊ စိတ္နာေနသူ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီလုိ နာတဲ့စိတ္ရွိေနသူဟာလည္း အျပစ္ရွိေနသူ၊ အကုသုိလ္ရွိေနသူ အကုသုိလ္နဲ႔ ေနေနသူသာ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ စိတ္အနာျဖစ္တဲ့ အကုသုိလ္အျပစ္ ရွိေနသူဟာ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာနဲ႔ပဲေတြ႕ေတြ႕ အနာရွိတဲ့ လက္နဲ႔ဆားကုိ ကုိင္ေနရသလုိ နာက်င္ပူစပ္ေနမွာ အမွန္ပါပဲ။ ဒါဟာ ကုိယ့္မွာအနာ တစ္ခုခု ရွိေနလုိ႔ ျဖစ္တာပါ။
ဒီသေဘာအရ ဘယ္သူမဆုိ သူမ်ားထက္ပုိၿပီး ထိခုိက္နာက်င္ေနတဲ့အခါ သူမ်ားထက္ပုိၿပီး ဒုကၡေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခါ သူမ်ားထက္ပုိၿပီး စိတ္ေသာကေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခါ သူမ်ားထက္ပုိၿပီး အျပစ္ေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အခါ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ျပန္ၿပီးသတိျပဳ ဆင္ျခင္ဖုိ႔ လုိအပ္လွပါတယ္။ သူမ်ားေတြ ဘာမွမျဖစ္ဘဲ ကုိယ့္မွာသာ ျဖစ္ေနတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ကုိယ့္မွာအားနည္းခ်က္ ရွိေနၿပီဆုိတာ သေဘာေပါက္ထားရပါမယ္။ ကုိယ္လုပ္တဲ့ ကာယကံ၊ ကုိယ္ေျပာတဲ့ ၀စီကံ၊ ကုိယ္ႀကံစီ စဥ္းစားတဲ့ မေနာကံေတြကုိ ျပန္လည္စိစစ္ဖုိ႔ လုိလာပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ့္မွာဒီလုိ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးဆက္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ မေကာင္းတဲ့ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သတိျပဳဆင္ျခင္ၿပီး ေကာင္းတဲ့အေၾကာင္းေတြ ျဖစ္ေစဖုိ႔ ျပန္လည္ႀကိဳးစား အားထုတ္သင့္ပါတယ္။ အေၾကာင္းေတြ ေကာင္းလာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အက်ိဳးေတြလည္း ေကာင္းလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ လူတုိင္းလူတုိင္း ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ဆန္းစစ္ၾကည့္ဖုိ႔ လုိတဲ့အခ်က္က ကုိယ့္မွာအနာရွိ မရွိဆုိတဲ့အခ်က္ပါ။ သူမ်ားေတြ ဘာမွမျဖစ္ဘဲ ကုိယ့္မွာပဲလာၿပီး ျဖစ္ေနတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ကုိယ့္မွာတစ္ခုခု လဲြေနလုိ႔ျဖစ္တယ္ ဆုိတာကုိ သတိျပဳ ဆင္ျခင္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ကုိယ့္မွာစိတ္ခံစားမႈေတြ မ်ားေနတယ္၊ စိတ္ေသာကေတြ မ်ားေနတယ္၊ စိတ္ဒုကၡေတြ မ်ားေနတယ္ဆုိရင္ ဒီသေဘာေတြ ဘာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ စဥ္းစားဖုိ႔လုိပါတယ္။ ပင္ကုိယ္အားျဖင့္ ျဖဴစင္ေနတဲ့စိတ္မွာ စိတ္ေသာက စိတ္ဒုကၡေတြ ျဖစ္ေစတတ္တဲ့ အေၾကာင္းေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ ဒီလုိနာက်င္မႈေတြ ျဖစ္ရတယ္ဆုိတာကုိ သေဘာေပါက္ သိျမင္ၿပီး ဒီအနာေတြ သက္သာေအာင္ ျပဳျပင္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ စိတ္မွာအနာျဖစ္တဲ့အခါ ဒီအနာကုိ သိေအာင္လုပ္ၿပီး စိတ္နဲ႔ပဲ ေျပေပ်ာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ျပဳျပင္ဆင္ျခင္ဖုိ႔အတြက္ကား ကိုယ့္စိတ္မွာ ဘာျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ သိဖုိ႔လုိပါတယ္။ စိတ္မွာျဖစ္တဲ့အရာကုိ ျဖစ္ခုိက္မွာ သိေအာင္ႀကိဳးစားႏုိင္ရင္ ေရွ႕ဆက္မျဖစ္ေတာ့ဘဲ ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ စိတ္အနာကုိ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ ကုသႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ အဲလုိမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ စိတ္မွာအနာျဖစ္ေစႏုိင္မယ့္ စိတ္ညစ္ႏြမ္းေၾကာင္း တရားေတြက စိတ္ကုိအႏုိင္ယူသြားၿပီး ပုိမုိနာက်င္ေစတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ ျဖစ္လာၿပီဆုိရင္ေတာ့ အနာရွိတဲ့လက္နဲ႔ ဆားကုိ ကုိင္သလုိ စိတ္ဟာလည္း နာက်င္မႈ ေ၀ဒနာေတြနဲ႔ ပူစပ္ပူေလာင္ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ အဓိကကေတာ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အနာရွိ မရွိ အၿမဲဆန္းစစ္ၾကည့္ေနၿပီး စိတ္မွာနာက်င္ေစမယ့္ အနာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ သတိျပဳ ဆင္ျခင္ကာ ကုိယ့္ရဲ႕အလုပ္ေတြမွာ အျပစ္မျဖစ္ေစဖုိ႔သာ အထူးႀကိဳးစားသင့္လွပါေတာ့တယ္။
အားလုံး အနာမရွိတဲ့လက္နဲ႔ ဆားကုိ ကုိင္ႏုိင္ၾကပါေစ…
