ျမတ္စြာဘုရားရွင္ မာဂဓတုိင္း ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္၏ အေရွ႕အရပ္၊ အမၺသ႑အမည္ရွိေသာ ပုဏၰားရြာ၏ ေျမာက္အရပ္ ေ၀ဒိယကေတာင္ ဣႏၵသာလဂူ၌ သီတင္းသုံးေနေတာ္မူစဥ္က ျဖစ္ပါ၏။ နတ္ျပည္ေျခာက္ထပ္ကုိ အစုိးရေတာ္မူေသာ နတ္တုိ႔၏အရွင္ သိၾကားမင္းသည္ ဘုရားရွင္ ထုိဣႏၵသာလဂူတြင္ သီတင္းသုံးေနထုိင္ေတာ္ မူသည့္ သတင္းကုိ ၾကားသိၿပီး မိမိသႏၲာန္၌ ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိသည့္ သံသယမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမးျမန္းေလွ်ာက္ထားလုိသည့္ စိတ္ကူးျဖစ္ေပၚခဲ့၏။ ထုိအႀကံေၾကာင့္ပင္ သိၾကားမင္းသည္ အျခံအရံ ပရိတ္သတ္မ်ားႏွင့္အတူ ဘုရားရွင္ရွိေတာ္မူရာ အရပ္သုိ႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး ဘုရားရွင္၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ မိမိသိလုိသည္မ်ားကုိ ေမးေလွ်ာက္ေလ၏။
ထုိသုိ႔ သိၾကားမင္းေမးသျဖင့္ ဘုရားရွင္ကုိယ္တုိင္ ေျဖၾကားေဟာေတာ္မူေပးမႈကုိ သုတၱန္အမည္တစ္ခုအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ထားပါ၏။ ထုိသုတၱန္၏အမည္ကား “သကၠပဥွ“သုတ္ေတာ္ပင္ ျဖစ္ပါ၏။ သကၠဟူသည္ သိၾကားဟုအဓိပၸါယ္ရၿပီး ပဥွသည္ကား အေမးပုစၧာဟု အဓိပၸါယ္ရ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စာဖတ္သူမ်ား အလြယ္နားလည္ႏုိင္ေစရန္ ဤေနရာ၌ “သိၾကားမင္းေမး၍ ဘုရားရွင္ေျဖသည္“ဟူ၍ ေခါင္းစဥ္တစ္ခုတပ္ကာ သိၾကားမင္းႏွင့္ ဘုရားရွင္တုိ႔၏ အေမးအေျဖမ်ားကုိ မွတ္သားနာယူ ၾကည္ညိဳၿပီး လုိက္နာက်င့္သုံးႏုိင္ရန္ အမ်ားနာလည္ႏုိင္မည့္ စကားအသုံးမ်ားျဖင့္ တစ္ဆင့္ျပန္လည္ မွ်ေ၀ေပးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ပရိတ္သတ္အျခံအရံမ်ားျဖင့္ ဘုရားရွင္ထံ ေရာက္လာသည့္ သိၾကားမင္းသည္ ဘုရားရွင္ကုိ ဖူးေျမွာ္ၿပီး မိမိသိလုိသည္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဘုရားရွင္ထံမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ကုိ ရယူကာ ေမးခြန္းမ်ား စတင္ေမးေလွ်ာက္ ေလေတာ့၏။
သိၾကားမင္းအေမး…
“အရွင္ဘုရား ေလာကရွိ လူနတ္ျဗဟၼာ အသုရာႏွင့္ နဂါးဂႏၶဗၺစသူတုိ႔ဟာ တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦး ရန္ၿငိဳးကင္းၾကေစဖုိ႔၊ ဒဏ္ထားျခင္းကင္းၾကေစဖုိ႔၊ ရန္ကင္းၾကေစဖုိ႔၊ စိတ္ဆင္းရဲျခင္းကင္းၾကေစဖုိ႔၊ အမ်က္ထြက္ျခင္းကင္းၾကေစဖုိ႔ စသျဖင့္ လုိလားေတာင့္တၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိ လုိလားေတာင့္တ ၾကေပမယ့္လည္း တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ရန္ၿငိဳးေတြဖဲြ႕ၾက၊ ဒဏ္ခတ္ၾက၊ ရန္ျပဳၾက၊ စိတ္ဆင္းရဲေအာင္လုပ္ၾက၊ အမ်က္ထြက္ေအာင္ လုပ္ၾကပါတယ္။ ဒီလုိေတာင္တေပမယ့္ ေတာင့္တတုိင္း ျဖစ္မလာတာဟာ ဘယ္လုိအေႏွာင္အဖဲြ႕ေၾကာင့္ပါလဲဘုရား…“
ျမတ္စြာဘုရားအေျဖ…
“နတ္တုိ႔အရွင္ သိၾကားမင္း ပုဂၢိဳလ္သတၱ၀ါေတြဟာ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး သိၾကားမင္းေျပာတဲ့ ဆႏၵမ်ားနဲ႔ လုိလားေတာင့္တေပမယ့္ သူတုိ႔လုိလားေတာင့္တတုိင္း ျဖစ္မလာရတာဟာ သူတုိ႔သႏၲာန္မွာ ရွိေနၾကတဲ့ ဣႆာမစၧရိယ သံေယာဇဥ္ေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဣႆဆုိတာ သူတပါးအေပၚမနာလုိျခင္းျဖစ္ၿပီး မစၧရိယဆုိတာကေတာ့ မိမိမွာရွိတဲ့အရာေတြမွာ ၀န္တုိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္“
သိၾကားမင္း…
“အရွင္ဘုရား ဒီလုိဆုိရင္ ဒီဣႆာမစၧရိယတုိ႔ရဲ႕ အေျခခံအေၾကာင္းတရား၊ တုိးတက္ျဖစ္ပြားရာ အေၾကာင္းတရား၊ ထင္ရွားျဖစ္ေပၚရာ အေၾကာင္းတရား၊ စတင္ျဖစ္ေပၚရာ အေၾကာင္းတရားဟာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရၿပီး ဘယ္လုိတရားမ်ားရွိရင္ ဒီဣႆာမစၧရိယ ျဖစ္တတ္ၿပီး ဘယ္လုိတရားမ်ား မရွိပါက ဒီတရားမ်ား မျဖစ္တတ္ပါလဲဘုရား…“
ျမတ္စြာဘုရား…
“နတ္တုိ႔အရွင္ သိၾကားမင္း ခ်စ္ျခင္း မုန္းျခင္းဆုိတဲ့ သေဘာတရားဟာ ဒီဣႆာမစၧရိယတုိ႔ရဲ႕ အေျခခံစတင္ျဖစ္ေပၚရာျဖစ္ၿပီး ထင္ရွားတိုးတက္ရာလည္း ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းရွိရင္ ဣႆာမစၧရိယ ရွိတတ္ၿပီး၊ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းမရွိရင္ေတာ့ ဣႆာမစၧရိယလည္း မရွိတတ္ပါဘူး“
သိၾကားမင္း…
“အရွင္ဘုရား ဒီလုိဆုိရင္ ဒီခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းတုိ႔ရဲ႕ အေျခခံစတင္ျဖစ္ေပၚရာနဲ႔ ထင္ရွားတုိးတက္ရာတုိ႔ဟာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရၿပီး ဘယ္လုိအရာက ဒီခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္း ျဖစ္မျဖစ္ကုိ ဖန္တီးေပးတယ္ဆုိတာ သိခ်င္ပါတယ္ဘုရား…“
ျမတ္စြာဘုရား…
“သိၾကားမင္း လုိခ်င္္ျခင္း ဆႏၵေၾကာင့္ ဒီခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းတုိ႔ စတင္ျဖစ္ေပၚ တုိးတက္ျပန္႔ပြားျခင္းျဖစ္ၿပီး ဒီလုိခ်င္ျခင္းဆႏၵရွိရင္ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္း ရွိတတ္ကာ လုိခ်င္ျခင္း ဆႏၵမရွိရင္ေတာ့ ဒီခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းလည္း မရွိတတ္ပါဘူး“
သိၾကားမင္း…
“အရွင္ဘုရား ဒီလုိဆုိရင္ ဒီလုိခ်င္ျခင္းဆႏၵရဲ႕ အေျခခံစတင္ျဖစ္ေပၚျခင္းနဲ႔ တုိးတက္ထင္ရွားျခင္းတုိ႔ဟာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရၿပီး ဘယ္အရာက ဒီလုိခ်င္ျခင္းဆႏၵ ျဖစ္မျဖစ္ကုိ ဖန္တီးေပးပါလဲဘုရား…“
ျမတ္စြာဘုရား…
“သိၾကားမင္း ႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္ေၾကာင့္ ဒီလုိခ်င္ျခင္း ဆႏၵတုိ႔ စတင္ျဖစ္ေပၚ တုိးတက္ျပန္႔ပြားျခင္းျဖစ္ၿပီး ဒီႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္ရွိရင္ လုိခ်င္ျခင္း ဆႏၵရွိတတ္ကာ ၀ိတက္မရွိပါက ဆႏၵလည္း မရွိတတ္ပါဘူး…“
သိၾကားမင္း…
“အရွင္ဘုရား ဒီလုိဆုိရင္ ဒီႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္ရဲ႕ အေျခခံစတင္ျဖစ္ေပၚရာနဲ႔ တုိးတက္ထင္ရွားရာတုိ႔ဟာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚၿပီး ဘယ္အရာမ်ားက ဒီႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္ ျဖစ္မျဖစ္ကုိ ဖန္တီးေပးပါလဲဘုရား…“
ျမတ္စြာဘုရား…
“သိၾကားမင္း သံသရာခ်ဲ႕ထြင္တတ္တဲ့ တဏွာ မာန ဒိ႒ိဆုိတဲ့ ပပဥၥတရားအစုေၾကာင့္ ဒီႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္တုိ႔ စတင္ျဖစ္ေပၚ တုိးတက္ျပန္႔ပြားျခင္းျဖစ္ၿပီး ဒီသံသရာ ခ်ဲ႕ထြင္တတ္တဲ့ ပပဥၥတရားမ်ားရွိရင္ ၀ိတက္ရွိတတ္ကာ ပပဥၥတရားမ်ား မရွိပါက ႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္လည္း မရွိတတ္ပါဘူး…“
သိၾကားမင္း…
“အရွင္ဘုရား ဒီလုိဆုိရင္ ဘယ္လုိအက်င့္မ်ိဳးကုိ က်င့္ႀကံအားထုတ္ရင္ ဒီသံသရာ ခ်ဲ႕ထြင္တတ္တဲ့ ပပဥၥတရားမ်ား ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစၿပီး နိဗၺာန္သုိ႔ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ကုိ က်င့္သည္မည္ပါလဲဘုရား…“
ျမတ္စြာဘုရား…
“သိၾကားမင္း ၀မ္းေျမာက္ျခင္းဟူေသာ ေသာမနႆ၊ ႏွလုံးမသာျခင္းဟူေသာ ေဒါမနႆ၊ လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္းဟူေသာ ဥေပကၡာလုိ႔ေခၚတဲ့ ခံစားျခင္း ေ၀ဒနာကမၼ႒ာန္းကုိ က်င့္ႀကံပြားမ်ား အားထုတ္ႏုိင္ပါက ဒီသံသရာ ခ်ဲ႕ထြင္တတ္တဲ့ တဏွာ၊ မာန၊ ဒိ႒ိဆုိတဲ့ ပပဥၥတရားမ်ားကုိ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစၿပီး နိဗၺာန္သုိ႔ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ကုိ က်င့္ရာေရာက္ပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ၀မ္းေျမာက္ျခင္း ေသာမနႆမွာလည္း မွီ၀ဲအပ္တဲ့ ေသာမနႆ မမွီ၀ဲအပ္တဲ့ ေသာမနႆလုိ႔ ႏွစ္မ်ိဳးရွိၿပီး ဒီေသာမနႆကုိ အမွီျပဳျခင္းေၾကာင့္ မိမိသႏၲာန္မွာ အကုသုိလ္တရား တုိးပြားၿပီး ကုသုိလ္တရားမ်ား ဆုတ္ယုတ္ပါက အဲဒီေသာမနႆကုိ မမွီ၀ဲအပ္ဘဲ၊ ဒီေသာမနႆကုိ အမွီျပဳျခင္းေၾကာင့္ မိမိမွာ အကုသုိလ္တရားမ်ား ဆုတ္ယုတ္ၿပီး ကုသုိလ္တရားမ်ား တုိးပြားပါက အဲဒီေသာမနႆကုိ မွီ၀ဲအပ္ပါတယ္။ ႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္၊ သုံးသပ္ျခင္း ၀ိစာရႏွင့္ တကြျဖစ္တဲ့ ဒီ၀မ္းေျမာက္ျခင္းမွာ ၀ိတက္၀ိစာရမရွိတဲ့ ၀မ္းေျမာက္ျခင္းက ပုိၿပီးျမတ္ပါတယ္။ (ဆုိလုိသည္မွာ အကုသုိလ္တရား ဆုတ္ယုတ္ၿပီး ကုသုိလ္တရား တုိးပြားေစမည့့္ ႀကံစည္သုံးသပ္ျခင္းကင္းသည့္ ႏွစ္သက္ျခင္း ေသာမနႆကုိသာ သိေအာင္ႀကိဳးစားလုိက္နာ က်င့္သုံးရမည္ဟု ဆုိလုိပါ၏။)
ဒီလုိပဲ ႏွစ္လုံးမသာျခင္း ေဒါမနႆမွာလည္း မီွ၀ဲအပ္တဲ့ ေဒါမနႆ၊ မမွီ၀ဲအပ္တဲ့ ေဒါမနႆလုိ႔ ႏွစ္မ်ိဳးရွိၿပီး ဒီေဒါမနႆကုိ အမွီျပဳျခင္းေၾကာင့္ မိမိသႏၲာန္မွာ အကုသုိလ္တရား တုိးပြားၿပီး ကုသုိလ္တရားမ်ား ဆုတ္ယုတ္ပါက အဲဒီေဒါမနႆကုိ မမွီ၀ဲအပ္ဘဲ၊ ဒီေဒါမနႆကုိ အမွီျပဳျခင္းေၾကာင့္ မိမိသႏၲာန္မွာ အကုသုိလ္တရားမ်ား ဆုတ္ယုတ္ၿပီး ကုသုိလ္တရားမ်ား တုိးပြားပါက အဲဒီေဒါမနႆကုိ မွီ၀ဲအပ္ပါတယ္။ ႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္၊ သုံးသပ္ျခင္း ၀ိစာရႏွင့္ တကြျဖစ္တဲ့ ဒီႏွလုံးမသာျခင္းမွာ ၀ိတက္၀ိစာရမရွိတဲ့ ႏွလုံးမသာျခင္းက ပုိၿပီးျမတ္ပါတယ္။ (ဆုိလုိသည္မွာ အကုသုိလ္တရား ဆုတ္ယုတ္ၿပီး ကုသုိလ္တရား တုိးပြားေစမည့့္ ႀကံစည္သုံးသပ္ျခင္းကင္းသည့္ ႏွလုံးမသာျခင္း ေဒါမနႆကုိသာ သိေအာင္ႀကိဳးစားလုိက္နာ က်င့္သုံးရမည္ဟု ဆုိလုိပါ၏။)
လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္း ဥေပကၡာမွာလည္း မီွ၀ဲအပ္၊ မမွီ၀ဲအပ္တဲ့ ဥေပကၡာလုိ႔ ႏွစ္မ်ိဳးရွိၿပီး မွီ၀ဲသျဖင့္ အကုသုိလ္တရားတုိးပြားၿပီး ကုသုိလ္တရား ဆုတ္ယုတ္ပါက အဲဒီဥေပကၡာကုိ မမွီ၀ဲအပ္ဘဲ မွီ၀ဲသျဖင့္ အကုသုိလ္တရား ဆုတ္ယုတ္ၿပီး ကုသုိလ္တရားတုိးပြားပါက အဲဒီဥေပကၡာကုိ မွီ၀ဲအပ္ပါတယ္။ ႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္၊ သုံးသပ္ျခင္း ၀ိစာရႏွင့္ တကြျဖစ္တဲ့ ဒီလ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္းမွာ ၀ိတက္၀ိစာရမရွိတဲ့ လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္းက ပုိၿပီးျမတ္ပါတယ္။ (ဆုိလုိသည္မွာ အကုသုိလ္တရား ဆုတ္ယုတ္ၿပီး ကုသုိလ္တရား တုိးပြားေစမည့့္ ႀကံစည္သုံးသပ္ျခင္းကင္းသည့္ လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္း ဥေပကၡာကုိသာ သိေအာင္ႀကိဳးစားလုိက္နာ က်င့္သုံးရမည္ဟု ဆုိလုိပါ၏။)
သိၾကားမင္း…ဆုိခဲ့ၿပီးတဲ့အတုိင္း ေသာမနႆ၊ ေဒါမနႆ၊ ဥေပကၡာဟူေသာ ေ၀ဒနာကမၼ႒ာန္းကုိ လုိက္နာက်င့္ႀကံ အားထုတ္ႏုိင္ပါက သံသရာခ်ဲ႕ထြင္တတ္တဲ့ တဏွာမာနဒိ႒ိဆုိတဲ့ တရားမ်ား ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစမည္ျဖစ္ၿပီး နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ကုိ က်င့္ရာေရာက္ေစပါတယ္“
အထက္ပါ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကား သကၠပဥွသုတ္တြင္ ေဟာေတာ္မူထားသည့္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ႏွင့္ သိၾကားမင္းတုိ႔၏ အေမးအေျဖ ေဆြးေႏြးခန္း တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းျဖစ္ပါ၏။ ထုိအေမးအေျဖမ်ားကုိ ၾကည္ညိဳၾကည့္ပါက သတၱ၀ါတုိ႔၏ သံသရာဒုကၡ၊ ခႏၶာ၀န္ဒုကၡမ်ား၏ အေျခခံျဖစ္ေပၚေၾကာင္းမ်ား၊ ထုိတရားမ်ားေၾကာင့္ ဘ၀တြင္ မည္မွ်ဒုကၡမ်ားႏွင့္ ႀကဳံေတြ႕ေနရေၾကာင္းမ်ားကုိ သိရွိႏုိင္မည္ျဖစ္ၿပီး ထုိဒုကၡမ်ားခ်ဳပ္ရာ အက်င့္ကုိလည္း မွတ္သားနာယူႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါ၏။ သံသရာခ်ဲ႕ထြင္တတ္သည့္ တဏွာမာနဒိ႒ိဟူေသာ ပပဥၥတရားမ်ားေၾကာင့္ ႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္ျဖစ္ေပၚလာေၾကာင္း၊ ၀ိတက္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ လုိခ်င္ျခင္း ဆႏၵ ျဖစ္ေပၚလာေၾကာင္း၊ ဆႏၵျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္း ျဖစ္ေပၚလာေၾကာင္း၊ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္း ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ မနာလုိျခင္း ဣႆာ ၀န္တုိျခင္း မစၧရိယ ျဖစ္ေပၚလာေၾကာင္း ထုိဣႆာမစၧရိယေၾကာင့္ပင္ သတၱ၀ါတုိ႔သည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ရန္ၿငိဳးဖဲြ႕ျခင္း၊ ဒဏ္ထားျခင္း၊ ရန္ျပဳျခင္း၊ စိတ္ဆင္းရဲေစျခင္း၊ အမ်က္ထြက္ေစျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာၾကျခင္း ျဖစ္သည္ကုိ ေကာင္းစြာနားလည္ သေဘာေပါက္ႏုိင္၏။ အေျခခံကား တဏွာမာနဒိ႒ိဟူသည့္ သံသရာခ်ဲ႕ထြင္တတ္သည့္ တရားမ်ားေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္ကုိ ရွင္းလင္းစြာ နားလည္ႏုိင္ေပမည္ျဖစ္၏။ ထုိသံသရာ ခ်ဲ႕ထြင္တတ္သည့္ တရားမ်ား ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစရန္အတြက္လည္း ဘုရားရွင္ေပးေတာ္မူသည့္နည္းမွာ ေ၀ဒနာကမၼ႒ာန္းကုိ က်င့္ၾကံပြားမ်ား အားထုတ္ေစနည္းပင္ ျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဒုကၡအေပါင္းျဖစ္ေပၚျခင္း၏ အေျခခံ အေၾကာင္းျဖစ္သည့္ တဏွာမာနဒိ႒ိဟူေသာ သံသရာခ်ဲ႕တတ္သည့္ တရားမ်ားကုိ ေ၀ဒနာကမၼ႒ာန္း ပြားမ်ားအားထုတ္ျခင္းျဖင့္ အလ်င္အျမန္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစရန္ အခ်ိန္ရွိခုိက္ ၾကိဳးစားႏုိင္ၾကဖုိ႔ သိၾကားေမး၍ ဘုရားရွင္ေျဖထားသည့္ နည္းကုိယူကာ တစ္ဆင့္ျပန္လည္ မွ်ေ၀ေပးလုိက္ရေပေတာ့ သတည္း။ သာဓု… သာဓု… သာဓု…
ထုိသုိ႔ သိၾကားမင္းေမးသျဖင့္ ဘုရားရွင္ကုိယ္တုိင္ ေျဖၾကားေဟာေတာ္မူေပးမႈကုိ သုတၱန္အမည္တစ္ခုအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ထားပါ၏။ ထုိသုတၱန္၏အမည္ကား “သကၠပဥွ“သုတ္ေတာ္ပင္ ျဖစ္ပါ၏။ သကၠဟူသည္ သိၾကားဟုအဓိပၸါယ္ရၿပီး ပဥွသည္ကား အေမးပုစၧာဟု အဓိပၸါယ္ရ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ စာဖတ္သူမ်ား အလြယ္နားလည္ႏုိင္ေစရန္ ဤေနရာ၌ “သိၾကားမင္းေမး၍ ဘုရားရွင္ေျဖသည္“ဟူ၍ ေခါင္းစဥ္တစ္ခုတပ္ကာ သိၾကားမင္းႏွင့္ ဘုရားရွင္တုိ႔၏ အေမးအေျဖမ်ားကုိ မွတ္သားနာယူ ၾကည္ညိဳၿပီး လုိက္နာက်င့္သုံးႏုိင္ရန္ အမ်ားနာလည္ႏုိင္မည့္ စကားအသုံးမ်ားျဖင့္ တစ္ဆင့္ျပန္လည္ မွ်ေ၀ေပးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ပရိတ္သတ္အျခံအရံမ်ားျဖင့္ ဘုရားရွင္ထံ ေရာက္လာသည့္ သိၾကားမင္းသည္ ဘုရားရွင္ကုိ ဖူးေျမွာ္ၿပီး မိမိသိလုိသည္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဘုရားရွင္ထံမွ ခြင့္ျပဳခ်က္ကုိ ရယူကာ ေမးခြန္းမ်ား စတင္ေမးေလွ်ာက္ ေလေတာ့၏။
သိၾကားမင္းအေမး…
“အရွင္ဘုရား ေလာကရွိ လူနတ္ျဗဟၼာ အသုရာႏွင့္ နဂါးဂႏၶဗၺစသူတုိ႔ဟာ တစ္ဦးအေပၚတစ္ဦး ရန္ၿငိဳးကင္းၾကေစဖုိ႔၊ ဒဏ္ထားျခင္းကင္းၾကေစဖုိ႔၊ ရန္ကင္းၾကေစဖုိ႔၊ စိတ္ဆင္းရဲျခင္းကင္းၾကေစဖုိ႔၊ အမ်က္ထြက္ျခင္းကင္းၾကေစဖုိ႔ စသျဖင့္ လုိလားေတာင့္တၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိ လုိလားေတာင့္တ ၾကေပမယ့္လည္း တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ရန္ၿငိဳးေတြဖဲြ႕ၾက၊ ဒဏ္ခတ္ၾက၊ ရန္ျပဳၾက၊ စိတ္ဆင္းရဲေအာင္လုပ္ၾက၊ အမ်က္ထြက္ေအာင္ လုပ္ၾကပါတယ္။ ဒီလုိေတာင္တေပမယ့္ ေတာင့္တတုိင္း ျဖစ္မလာတာဟာ ဘယ္လုိအေႏွာင္အဖဲြ႕ေၾကာင့္ပါလဲဘုရား…“
ျမတ္စြာဘုရားအေျဖ…
“နတ္တုိ႔အရွင္ သိၾကားမင္း ပုဂၢိဳလ္သတၱ၀ါေတြဟာ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး သိၾကားမင္းေျပာတဲ့ ဆႏၵမ်ားနဲ႔ လုိလားေတာင့္တေပမယ့္ သူတုိ႔လုိလားေတာင့္တတုိင္း ျဖစ္မလာရတာဟာ သူတုိ႔သႏၲာန္မွာ ရွိေနၾကတဲ့ ဣႆာမစၧရိယ သံေယာဇဥ္ေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဣႆဆုိတာ သူတပါးအေပၚမနာလုိျခင္းျဖစ္ၿပီး မစၧရိယဆုိတာကေတာ့ မိမိမွာရွိတဲ့အရာေတြမွာ ၀န္တုိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္“
သိၾကားမင္း…
“အရွင္ဘုရား ဒီလုိဆုိရင္ ဒီဣႆာမစၧရိယတုိ႔ရဲ႕ အေျခခံအေၾကာင္းတရား၊ တုိးတက္ျဖစ္ပြားရာ အေၾကာင္းတရား၊ ထင္ရွားျဖစ္ေပၚရာ အေၾကာင္းတရား၊ စတင္ျဖစ္ေပၚရာ အေၾကာင္းတရားဟာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရၿပီး ဘယ္လုိတရားမ်ားရွိရင္ ဒီဣႆာမစၧရိယ ျဖစ္တတ္ၿပီး ဘယ္လုိတရားမ်ား မရွိပါက ဒီတရားမ်ား မျဖစ္တတ္ပါလဲဘုရား…“
ျမတ္စြာဘုရား…
“နတ္တုိ႔အရွင္ သိၾကားမင္း ခ်စ္ျခင္း မုန္းျခင္းဆုိတဲ့ သေဘာတရားဟာ ဒီဣႆာမစၧရိယတုိ႔ရဲ႕ အေျခခံစတင္ျဖစ္ေပၚရာျဖစ္ၿပီး ထင္ရွားတိုးတက္ရာလည္း ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းရွိရင္ ဣႆာမစၧရိယ ရွိတတ္ၿပီး၊ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းမရွိရင္ေတာ့ ဣႆာမစၧရိယလည္း မရွိတတ္ပါဘူး“
သိၾကားမင္း…
“အရွင္ဘုရား ဒီလုိဆုိရင္ ဒီခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းတုိ႔ရဲ႕ အေျခခံစတင္ျဖစ္ေပၚရာနဲ႔ ထင္ရွားတုိးတက္ရာတုိ႔ဟာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရၿပီး ဘယ္လုိအရာက ဒီခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္း ျဖစ္မျဖစ္ကုိ ဖန္တီးေပးတယ္ဆုိတာ သိခ်င္ပါတယ္ဘုရား…“
ျမတ္စြာဘုရား…
“သိၾကားမင္း လုိခ်င္္ျခင္း ဆႏၵေၾကာင့္ ဒီခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းတုိ႔ စတင္ျဖစ္ေပၚ တုိးတက္ျပန္႔ပြားျခင္းျဖစ္ၿပီး ဒီလုိခ်င္ျခင္းဆႏၵရွိရင္ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္း ရွိတတ္ကာ လုိခ်င္ျခင္း ဆႏၵမရွိရင္ေတာ့ ဒီခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္းလည္း မရွိတတ္ပါဘူး“
သိၾကားမင္း…
“အရွင္ဘုရား ဒီလုိဆုိရင္ ဒီလုိခ်င္ျခင္းဆႏၵရဲ႕ အေျခခံစတင္ျဖစ္ေပၚျခင္းနဲ႔ တုိးတက္ထင္ရွားျခင္းတုိ႔ဟာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရၿပီး ဘယ္အရာက ဒီလုိခ်င္ျခင္းဆႏၵ ျဖစ္မျဖစ္ကုိ ဖန္တီးေပးပါလဲဘုရား…“
ျမတ္စြာဘုရား…
“သိၾကားမင္း ႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္ေၾကာင့္ ဒီလုိခ်င္ျခင္း ဆႏၵတုိ႔ စတင္ျဖစ္ေပၚ တုိးတက္ျပန္႔ပြားျခင္းျဖစ္ၿပီး ဒီႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္ရွိရင္ လုိခ်င္ျခင္း ဆႏၵရွိတတ္ကာ ၀ိတက္မရွိပါက ဆႏၵလည္း မရွိတတ္ပါဘူး…“
သိၾကားမင္း…
“အရွင္ဘုရား ဒီလုိဆုိရင္ ဒီႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္ရဲ႕ အေျခခံစတင္ျဖစ္ေပၚရာနဲ႔ တုိးတက္ထင္ရွားရာတုိ႔ဟာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚၿပီး ဘယ္အရာမ်ားက ဒီႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္ ျဖစ္မျဖစ္ကုိ ဖန္တီးေပးပါလဲဘုရား…“
ျမတ္စြာဘုရား…
“သိၾကားမင္း သံသရာခ်ဲ႕ထြင္တတ္တဲ့ တဏွာ မာန ဒိ႒ိဆုိတဲ့ ပပဥၥတရားအစုေၾကာင့္ ဒီႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္တုိ႔ စတင္ျဖစ္ေပၚ တုိးတက္ျပန္႔ပြားျခင္းျဖစ္ၿပီး ဒီသံသရာ ခ်ဲ႕ထြင္တတ္တဲ့ ပပဥၥတရားမ်ားရွိရင္ ၀ိတက္ရွိတတ္ကာ ပပဥၥတရားမ်ား မရွိပါက ႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္လည္း မရွိတတ္ပါဘူး…“
သိၾကားမင္း…
“အရွင္ဘုရား ဒီလုိဆုိရင္ ဘယ္လုိအက်င့္မ်ိဳးကုိ က်င့္ႀကံအားထုတ္ရင္ ဒီသံသရာ ခ်ဲ႕ထြင္တတ္တဲ့ ပပဥၥတရားမ်ား ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစၿပီး နိဗၺာန္သုိ႔ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ကုိ က်င့္သည္မည္ပါလဲဘုရား…“
ျမတ္စြာဘုရား…
“သိၾကားမင္း ၀မ္းေျမာက္ျခင္းဟူေသာ ေသာမနႆ၊ ႏွလုံးမသာျခင္းဟူေသာ ေဒါမနႆ၊ လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္းဟူေသာ ဥေပကၡာလုိ႔ေခၚတဲ့ ခံစားျခင္း ေ၀ဒနာကမၼ႒ာန္းကုိ က်င့္ႀကံပြားမ်ား အားထုတ္ႏုိင္ပါက ဒီသံသရာ ခ်ဲ႕ထြင္တတ္တဲ့ တဏွာ၊ မာန၊ ဒိ႒ိဆုိတဲ့ ပပဥၥတရားမ်ားကုိ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစၿပီး နိဗၺာန္သုိ႔ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ကုိ က်င့္ရာေရာက္ပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ၀မ္းေျမာက္ျခင္း ေသာမနႆမွာလည္း မွီ၀ဲအပ္တဲ့ ေသာမနႆ မမွီ၀ဲအပ္တဲ့ ေသာမနႆလုိ႔ ႏွစ္မ်ိဳးရွိၿပီး ဒီေသာမနႆကုိ အမွီျပဳျခင္းေၾကာင့္ မိမိသႏၲာန္မွာ အကုသုိလ္တရား တုိးပြားၿပီး ကုသုိလ္တရားမ်ား ဆုတ္ယုတ္ပါက အဲဒီေသာမနႆကုိ မမွီ၀ဲအပ္ဘဲ၊ ဒီေသာမနႆကုိ အမွီျပဳျခင္းေၾကာင့္ မိမိမွာ အကုသုိလ္တရားမ်ား ဆုတ္ယုတ္ၿပီး ကုသုိလ္တရားမ်ား တုိးပြားပါက အဲဒီေသာမနႆကုိ မွီ၀ဲအပ္ပါတယ္။ ႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္၊ သုံးသပ္ျခင္း ၀ိစာရႏွင့္ တကြျဖစ္တဲ့ ဒီ၀မ္းေျမာက္ျခင္းမွာ ၀ိတက္၀ိစာရမရွိတဲ့ ၀မ္းေျမာက္ျခင္းက ပုိၿပီးျမတ္ပါတယ္။ (ဆုိလုိသည္မွာ အကုသုိလ္တရား ဆုတ္ယုတ္ၿပီး ကုသုိလ္တရား တုိးပြားေစမည့့္ ႀကံစည္သုံးသပ္ျခင္းကင္းသည့္ ႏွစ္သက္ျခင္း ေသာမနႆကုိသာ သိေအာင္ႀကိဳးစားလုိက္နာ က်င့္သုံးရမည္ဟု ဆုိလုိပါ၏။)
ဒီလုိပဲ ႏွစ္လုံးမသာျခင္း ေဒါမနႆမွာလည္း မီွ၀ဲအပ္တဲ့ ေဒါမနႆ၊ မမွီ၀ဲအပ္တဲ့ ေဒါမနႆလုိ႔ ႏွစ္မ်ိဳးရွိၿပီး ဒီေဒါမနႆကုိ အမွီျပဳျခင္းေၾကာင့္ မိမိသႏၲာန္မွာ အကုသုိလ္တရား တုိးပြားၿပီး ကုသုိလ္တရားမ်ား ဆုတ္ယုတ္ပါက အဲဒီေဒါမနႆကုိ မမွီ၀ဲအပ္ဘဲ၊ ဒီေဒါမနႆကုိ အမွီျပဳျခင္းေၾကာင့္ မိမိသႏၲာန္မွာ အကုသုိလ္တရားမ်ား ဆုတ္ယုတ္ၿပီး ကုသုိလ္တရားမ်ား တုိးပြားပါက အဲဒီေဒါမနႆကုိ မွီ၀ဲအပ္ပါတယ္။ ႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္၊ သုံးသပ္ျခင္း ၀ိစာရႏွင့္ တကြျဖစ္တဲ့ ဒီႏွလုံးမသာျခင္းမွာ ၀ိတက္၀ိစာရမရွိတဲ့ ႏွလုံးမသာျခင္းက ပုိၿပီးျမတ္ပါတယ္။ (ဆုိလုိသည္မွာ အကုသုိလ္တရား ဆုတ္ယုတ္ၿပီး ကုသုိလ္တရား တုိးပြားေစမည့့္ ႀကံစည္သုံးသပ္ျခင္းကင္းသည့္ ႏွလုံးမသာျခင္း ေဒါမနႆကုိသာ သိေအာင္ႀကိဳးစားလုိက္နာ က်င့္သုံးရမည္ဟု ဆုိလုိပါ၏။)
လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္း ဥေပကၡာမွာလည္း မီွ၀ဲအပ္၊ မမွီ၀ဲအပ္တဲ့ ဥေပကၡာလုိ႔ ႏွစ္မ်ိဳးရွိၿပီး မွီ၀ဲသျဖင့္ အကုသုိလ္တရားတုိးပြားၿပီး ကုသုိလ္တရား ဆုတ္ယုတ္ပါက အဲဒီဥေပကၡာကုိ မမွီ၀ဲအပ္ဘဲ မွီ၀ဲသျဖင့္ အကုသုိလ္တရား ဆုတ္ယုတ္ၿပီး ကုသုိလ္တရားတုိးပြားပါက အဲဒီဥေပကၡာကုိ မွီ၀ဲအပ္ပါတယ္။ ႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္၊ သုံးသပ္ျခင္း ၀ိစာရႏွင့္ တကြျဖစ္တဲ့ ဒီလ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္းမွာ ၀ိတက္၀ိစာရမရွိတဲ့ လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္းက ပုိၿပီးျမတ္ပါတယ္။ (ဆုိလုိသည္မွာ အကုသုိလ္တရား ဆုတ္ယုတ္ၿပီး ကုသုိလ္တရား တုိးပြားေစမည့့္ ႀကံစည္သုံးသပ္ျခင္းကင္းသည့္ လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္း ဥေပကၡာကုိသာ သိေအာင္ႀကိဳးစားလုိက္နာ က်င့္သုံးရမည္ဟု ဆုိလုိပါ၏။)
သိၾကားမင္း…ဆုိခဲ့ၿပီးတဲ့အတုိင္း ေသာမနႆ၊ ေဒါမနႆ၊ ဥေပကၡာဟူေသာ ေ၀ဒနာကမၼ႒ာန္းကုိ လုိက္နာက်င့္ႀကံ အားထုတ္ႏုိင္ပါက သံသရာခ်ဲ႕ထြင္တတ္တဲ့ တဏွာမာနဒိ႒ိဆုိတဲ့ တရားမ်ား ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစမည္ျဖစ္ၿပီး နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ကုိ က်င့္ရာေရာက္ေစပါတယ္“
အထက္ပါ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကား သကၠပဥွသုတ္တြင္ ေဟာေတာ္မူထားသည့္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ႏွင့္ သိၾကားမင္းတုိ႔၏ အေမးအေျဖ ေဆြးေႏြးခန္း တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းျဖစ္ပါ၏။ ထုိအေမးအေျဖမ်ားကုိ ၾကည္ညိဳၾကည့္ပါက သတၱ၀ါတုိ႔၏ သံသရာဒုကၡ၊ ခႏၶာ၀န္ဒုကၡမ်ား၏ အေျခခံျဖစ္ေပၚေၾကာင္းမ်ား၊ ထုိတရားမ်ားေၾကာင့္ ဘ၀တြင္ မည္မွ်ဒုကၡမ်ားႏွင့္ ႀကဳံေတြ႕ေနရေၾကာင္းမ်ားကုိ သိရွိႏုိင္မည္ျဖစ္ၿပီး ထုိဒုကၡမ်ားခ်ဳပ္ရာ အက်င့္ကုိလည္း မွတ္သားနာယူႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါ၏။ သံသရာခ်ဲ႕ထြင္တတ္သည့္ တဏွာမာနဒိ႒ိဟူေသာ ပပဥၥတရားမ်ားေၾကာင့္ ႀကံစည္ျခင္း ၀ိတက္ျဖစ္ေပၚလာေၾကာင္း၊ ၀ိတက္ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ လုိခ်င္ျခင္း ဆႏၵ ျဖစ္ေပၚလာေၾကာင္း၊ ဆႏၵျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္း ျဖစ္ေပၚလာေၾကာင္း၊ ခ်စ္ျခင္းမုန္းျခင္း ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ မနာလုိျခင္း ဣႆာ ၀န္တုိျခင္း မစၧရိယ ျဖစ္ေပၚလာေၾကာင္း ထုိဣႆာမစၧရိယေၾကာင့္ပင္ သတၱ၀ါတုိ႔သည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ရန္ၿငိဳးဖဲြ႕ျခင္း၊ ဒဏ္ထားျခင္း၊ ရန္ျပဳျခင္း၊ စိတ္ဆင္းရဲေစျခင္း၊ အမ်က္ထြက္ေစျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာၾကျခင္း ျဖစ္သည္ကုိ ေကာင္းစြာနားလည္ သေဘာေပါက္ႏုိင္၏။ အေျခခံကား တဏွာမာနဒိ႒ိဟူသည့္ သံသရာခ်ဲ႕ထြင္တတ္သည့္ တရားမ်ားေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္ကုိ ရွင္းလင္းစြာ နားလည္ႏုိင္ေပမည္ျဖစ္၏။ ထုိသံသရာ ခ်ဲ႕ထြင္တတ္သည့္ တရားမ်ား ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစရန္အတြက္လည္း ဘုရားရွင္ေပးေတာ္မူသည့္နည္းမွာ ေ၀ဒနာကမၼ႒ာန္းကုိ က်င့္ၾကံပြားမ်ား အားထုတ္ေစနည္းပင္ ျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဒုကၡအေပါင္းျဖစ္ေပၚျခင္း၏ အေျခခံ အေၾကာင္းျဖစ္သည့္ တဏွာမာနဒိ႒ိဟူေသာ သံသရာခ်ဲ႕တတ္သည့္ တရားမ်ားကုိ ေ၀ဒနာကမၼ႒ာန္း ပြားမ်ားအားထုတ္ျခင္းျဖင့္ အလ်င္အျမန္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစရန္ အခ်ိန္ရွိခုိက္ ၾကိဳးစားႏုိင္ၾကဖုိ႔ သိၾကားေမး၍ ဘုရားရွင္ေျဖထားသည့္ နည္းကုိယူကာ တစ္ဆင့္ျပန္လည္ မွ်ေ၀ေပးလုိက္ရေပေတာ့ သတည္း။ သာဓု… သာဓု… သာဓု…
