တစ္ပိုင္းေၾကာင္ က်က္စာရ႐ုံႏွင့္ ခက္ပါလွ သေဘာဉာဏ္
ထက္မာန အေျပာသန္တယ္၊ ေဒါသမာန္ထူပြား။
ေစာဒကတုဖက္လာလွ်င္ သူ႔ထက္ငါ ျငင္းတဲ့လူစား။
ဘုရားေဟာ ျမတ္ဓမၼကၡခန္ကို တတ္ေလဟန္ေယာင္၀ါး။
ပရမတ္ျပန္ အေၾကာင္သမားေတြတို႔ ေထာင္လႊားၾက သူ႔ထက္ငါ။
အသိဉာဏ္တစ္ထြာေလာက္ကယ္ႏွင့္ ညႇာမေထာက္ ေဟာတတ္လွပါ။
ပရိတ္သတ္ ေထာမနာေအာင္ ေစာဒနာဉာဏ္ အေထာက္ေတြႏွင့္
ကန္အေၾကာက္ အတင္းမေရွာင္ ျငင္းၾကလူ႔ေဘာင္။
ပိဋကတ္အစြယ္ေထာင္လွ်င္၊ အပါယ္ေဘာင္ ဆင္းရလိမ့္ေလး။
(လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး)
လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ အထပ္ပါ ေတးထပ္လကၤာကုိ ငယ္ငယ္စာသင္သား ဘ၀မွစၿပီး ယခုတုိင္ အလြတ္ရေန၏။ စာသင္းသားဘ၀တြင္ စာေမးပဲြအတြက္ က်က္ရျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ အဓိပၸါယ္ေလးနက္မႈကုိ ေကာင္းစြာသေဘာ မေပါက္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္ ျပန္သတိရ ဆင္ျခင္မိသည့္ အခါတြင္ကား အဓိပၸါယ္ ဆုိလုိရင္း ေလးနက္မႈရွိသည့္အျပင္ ယခုေခတ္ အေျခအေနႏွင့္ ပုိမုိကိုက္ညီေနသည္ကုိ သတိထားမိ၏။ ယေန႔ေခတ္သည္ ဆုတ္ကပ္ေခတ္ျဖစ္သျဖင့္ သတၱ၀ါတုိ႔၏ သဒၶါတရား၊ ပညာတရား၊ ၀ိရိယတရားမ်ားလည္း အားနည္း ဆုတ္ယုတ္လာေန၏။ ယင္းတရားမ်ားအစား ေမာဟတရား၊ မာနတရား၊ ေဒါသအာဃာတ တရားမ်ားက ၀င္ေရာက္လႊမ္းမုိးထား၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သတၱ၀ါတုိ႔သည္ မိမိတုိ႔၏ အနည္းငယ္ သိရွိမႈအေပၚ မာန္မာနတက္ကာ အရာရာသိေနသကဲ့သုိ႔ နားထင္ေသြးေရာက္ ေနၾကေပ၏။ ထုိအထဲတြင္ ပရိယတ္သမားမ်ား ပါရွိသကဲ့သုိ႔ ပဋိပတ္သမားမ်ားလည္း ပါ၀င္၏။ ေခတ္စကားႏွင့္ ေျပာရလွ်င္ စာသမားႏွင့္ ရိပ္သာသမားမ်ားပင္ ျဖစ္၏။ စာဖတ္မ်ားသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက စာအသိမွ်ႏွင့္ မိမိကုိယ္ကုိ ပိဋကတ္ေဆာင္အျဖစ္ အထင္ႀကီး ေနၾကသကဲ့သုိ႔ ရိပ္သာသမားမ်ားကလည္း ရိပ္သာအသြားမ်ား႐ုံမွ်ႏွင့္ မိမိကုိယ္ကုိ အရိယာအျဖစ္ အထင္ပစ္ေနၾကေတာ့၏။ ဤသုိ႔သာ ထင္တစ္လုံးျဖင့္ ျပင္မဆုံးေအာင္ တစ္ေထာင္ေထာင္ ျဖစ္ေနၾကလွ်င္ လယ္တီဆရာေတာ္ႀကီး မိန္႔ေတာ္မူသကဲ့သုိ႔ အပါယ္ေဘာင္သာ ဆင္းရမည့္အေနအထား ျဖစ္ေနေပ၏။
“သဗၺညဳတဉာဏ္ကုိ မရေသးသမွ် သတၱ၀ါေတြဟာ အားလုံးအ႐ူးေတြပဲ” ဟု မဟာဂႏၶာ႐ုံ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ဆုံးမေတာ္မူသကဲ့သုိ႔ပင္ အမွန္သစၥာကုိသိၿပီး အရိယာမျဖစ္ေသးသမွ် အားလုံးကိေလသာႏြံတြင္ နစ္ေနတတ္ၿပီး အျပစ္ေတြႏွင့္အတူ အ႐ူးသဖြယ္သာ ျဖစ္ေနတတ္၏။ မိမိကုိယ္ကုိ အသိ၀င္ၿပီး သတိျပဳ ဆင္ျခင္ႏုိင္မွသာ အမွားနည္းႏုိင္မည္ ျဖစ္သျဖင့္ မိမိသိသည့္ အနည္းငယ္အေပၚတြင္ အဟုတ္ထင္ၿပီး မ႐ႈတ္မိၾကရန္ လုိအပ္လွ၏။ “ငါသိသည္၊ ငါတတ္သည္၊ ငါေတာ္သည္“ စသည့္ ငါစဲြမာနမ်ားျဖင့္ မိမိကုိယ္ကုိမိမိ နားထင္ေသြးမေရာက္ေစရန္ သတိေဆာင္သင့္လွ၏။ မိမိသည္ သဗၺဳညဳတဉာဏ္ရွင္ မျဖစ္ေသးသမွ် သုိ႔မဟုတ္ သစၥာေလးပါးကုိ သိသည့္အရိယာ အျဖစ္သုိ႔ မေရာက္ေသးသမွ် မိမိသိသည္ဟူသည့္ အရာမ်ားမွာ လဲြေနႏုိင္ေသးသည္ကုိ သတိျပဳ ဆင္ျခင္သင့္လွ၏။ သတၱ၀ါမ်ားအား ဒုကၡအေပးဆုံးအရာကား အစအဆုံးမသိဘဲ ဟိုမေရာက္ ဒီမေရာက္ အနည္းငယ္မွ်သာ သိသည္ဟူသည့္ အရာပင္ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္သားဖူးၾကမည္ ျဖစ္၏။ အနည္းငယ္သာ သိသည္ကုိ အမ်ားႀကီးသိသည္ဟူ၍ မာန္မာန၀င္ကာ မိမိကုိယ္ကုိ အထင္ႀကီးေနလွ်င္ မိမိသႏၲာန္တြင္လည္း ေနာက္ထပ္အသိတရားမ်ား တုိးလာႏုိင္မည္ မဟုတ္ဘဲ သူတစ္ပါးမ်ားအေပၚတြင္ပါ အထင္ေသးႏိွမ့္ခ်မႈမ်ား တုိးလာတတ္သျဖင့္ မေမ့မေလ်ာ့ၾကရန္ တုိက္တြန္းၾကျခင္း ျဖစ္၏။ အကယ္၍ သတိမေဆာင္ မာနေထာင္ကာ အနည္းငယ္သိရွိမႈအေပၚ တစ္လဲြအထင္ႀကီးမိပါက အမွန္လမ္းေပ်ာက္ၿပီး အမွားလမ္းေလွ်ာက္မိသျဖင့္ အပါယ္အထိပင္ က်ေရာက္ေစတတ္သည္ကုိ အၿမဲႏွလုံးသြားထားရန္လုိေၾကာင္း ဆုံးမေတာ္မူျခင္း ျဖစ္၏။
မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစ အသိေနာက္ကုိ အက်င့္လုိက္ရန္ အထူးလုိအပ္လွ၏။ သိၿပီး မက်င့္လွ်င္ကား မိမိသိထားသမွ်သည္ အခ်ည္းႏွီးသာ ျဖစ္၏။ စာတတ္ေပတတ္ က်မ္းဂန္တတ္လည္း လက္ေတြ႕က်င့္ႀကံ အားထုတ္ႏုိင္မွသာ အမွန္လမ္းကုိ ေရာက္ႏုိင္သကဲ့သုိ႔ လက္ေတြ႕ အားထုတ္သူသည္လည္း မွန္ကန္သည့္အားထုတ္မႈျဖင့္ လမ္းဆုံးအထိ သြားႏုိင္မွသာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိႏုိင္၏။ ပရိယတ္ေဆာင္ျဖစ္ေစ၊ ပဋိပတ္ေဆာင္ျဖစ္ေစ မည္သူမဆုိ အသိေရာ အက်င့္ပါ ရွိရန္လုိအပ္ေပ၏။ ဟုိမေရာက္ဒီမေရာက္ အနည္းငယ္သာ သိရွိၿပီး စာတတ္လည္းမဟုတ္၊ အက်င့္ျမတ္လည္း မဟုတ္လွ်င္ကား မိမိတုိ႔၏ စာအသိ၊ အက်င့္အသိအနည္းငယ္ အေပၚတြင္ မာန၀င္ကာ တစ္လဲြျမင္တတ္ေပ၏။ ထုိသုိ႔ တစ္ပုိင္းတစ္စ အသိမွ်ျဖင့္ စာႏွင့္အက်င့္ဟူေသာ ပိဋကတ္အေပၚ အသိဉာဏ္ေခ်ာ္ပါလွ်င္ အေခၚအေ၀ၚမွအစ အေတာ္ဟန္ မက်လွသည္ကုိ သတိျပဳသင့္ေပ၏။
ဗုဒၶလက္ထက္က ပရိယတ္ေဆာင္ အရွင္ႏွင့္ ပဋိပတ္ေဆာင္ အရွင္တုိ႔ရွိခဲ့ဖူးရာ ပရိယတ္ေဆာင္ အရွင္သည္ စာသမားျဖစ္သျဖင့္ စာႏွင့္သာ အခ်ိန္ကုန္ေနၿပီး အက်င့္ပုိင္းတြင္ အားမထုတ္ျဖစ္ဘဲ လဲြမွားေနခဲ့ဖူး၏။ ပဋိပတ္ေဆာင္ အရွင္သည္ကား အက်င့္ပိုင္းတြင္ အမွန္လမ္းေၾကာင္းျဖင့္ အဆုံးတုိင္ေအာင္ သြားခဲ့သျဖင့္ ခရီးေပါက္ခဲ့၏။ ထုိႏွစ္ပါးအနက္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ပိဋကတ္ အစြယ္ေထာင္ခဲ့သည့္ ပရိယတ္အရွင္ကုိ ကဲ့ရဲ႕ေတာ္မူခဲ့ၿပီး ပိဋကတ္ အစြယ္မေထာင္ဘဲ အက်င့္မွန္ကုိသာ မွန္လမ္းေၾကာင္းျဖင့္ ခရီးေပါက္ေအာင္ က်င့္ေတာ္မူခဲ့သည့္ ပဋိပတ္ေဆာင္ အရွင္ကုိကား ခ်ီးက်ဴးသာဓု ေခၚေတာ္မူခဲ့၏။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က
“ႏြားရွင္တုိ႔အား ႏြားတုိ႔ကုိ ေရတြက္အပ္ႏွင္းလုိက္ရေသာ ႏြားေက်ာင္းသားသည္ ႏြားႏုိ႔အရသာကုိ မခံစားလုိက္ရသကဲ့သုိ႔ နိဗၺာန္ေရာက္သည္အထိ အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္စပ္ေသာ ပိဋကတ္သုံးပုံဟူေသာ ဘုရားစကားေတာ္ကုိ မ်ားစြာေဟာေျပာေနေသာ္လည္း မက်င့္မႀကံ ေမ့ေလ်ာ့ေပါ့တန္ ေနသူသည္ ျပဳထုိက္သည္ကုိ ျပဳသည္မမည္။ မဂ္ဖုိလ္အရသာကုိ မခံစားရ။” “နိဗၺာန္ေရာက္သည္အထိ အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္စပ္ေသာ ပိဋကတ္သုံးပုံတည္းဟူေသာ ဘုရားစကားေတာ္ကုိ အနည္းငယ္မွ်ပင္ ေဟာေျပာေနပါေသာ္လည္း တရားအားေလွ်ာ္ေသာ အက်င့္ကုိ က်င့္ေလ့ရွိသူ ျဖစ္ခဲ့မူကား ရာဂ၊ေဒါသ၊ေမာဟကုိ ပယ္ၿပီးလွ်င္ ေကာင္းစြာအျပားအားျဖင့္ သိသည္ျဖစ္၍ ဤေလာက၌ လည္းေကာင္း၊ တမလြန္ေလာက၌ လည္းေကာင္း စဲြလန္းမႈ မရွိေတာ့ၿပီ။ ထုိသူသည္သာ မဂ္ဖုိလ္အရသာကုိ ခံစားရ၏။” (ဓမၼပဒ၊ ေဒြသဟာယက ဘိကၡဳ၀တၳဳ) ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။
ဘုရားရွင္၏ အထက္ပါ မိန္႔ဆုိခ်က္တြင္ ပိဋကတ္အစြယ္ မေထာင္ၾကရန္ႏွင့္ အသိေနာက္ အက်င့္လုိက္ၾကရန္ မိန္႔ေတာ္မူလုိရင္း ျဖစ္၏။ အက်င့္က်င့္ရာတြင္လည္း တစ္ပုိင္းတစ္စမဟုတ္ဘဲ အမွန္လမ္းျဖင့္ အဆုံးထိေအာင္ လုိက္နာက်င့္ႀကံကာ မဂ္ဖုိလ္ရသည္အထိသြားရန္ ဆုိလုိရင္းျဖစ္၏။ စင္စစ္ စာေပအားသန္သူျဖစ္ေစ၊ အက်င့္အားသန္သူျဖစ္ေစ မာနမေထာင္ၾကဘဲ တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္သက္စြာ ခရီးဆုံးေအာင္ အမွန္လမ္းသုိ႔ ေလွ်ာက္လွမ္းၾကရန္သာ လုိရင္းျဖစ္ပါ၏။ အသိႏွင့္အက်င့္ကုိ အက်ိဳးရွိေအာင္ အသုံးခ်ရန္သာ ျဖစ္ပါ၏။ ထုိသုိ႔မဟုတ္ဘဲ စာသမားသည္လည္း မိမိသိသမွ် အနည္းငယ္ကုိ ကုိင္စဲြ၍လည္းေကာင္း၊ အက်င့္သမားသည္လည္း မိမိက်င့္သည့္ အနည္းကုိ ကုိင္စဲြ၍လည္းေကာင္း ေဟာေျပာပုိ႔ခ် ျငင္းခုံၾကလွ်င္ အက်ိဳးမၿပီး အခ်ည္းႏွီးျဖင့္ နိဗၺာန္ႏွင့္ေ၀းကာ အပါယ္ေဘးသာ ေရြးေနသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနတတ္ပါ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း အသိႏွင့္အက်င့္ တစ္ထပ္တည္းက်ပါေစဟု ဆုိၾကျခင္း ျဖစ္ေပ၏။
စာေရးသူတုိ႔ ငယ္စဥ္ စာသင္သားဘ၀က ဆြမ္းခံၾကြသည့္ အိမ္တစ္အိမ္တြင္ ဒကာႀကီး တစ္ေယာက္ကုိ အထူးသတိျပဳခဲ့ဖူး၏။ သတိျပဳသည္ဆုိသည္ထက္ သူႏွင့္မေတြ႕ေအာင္ ေရွာင္ခဲ့ျခင္းဆုိက ပုိမွန္မည္ျဖစ္၏။ ထုိဒကာႀကီးသည္ ပညာတတ္၊ စာတတ္ေပတတ္ ျဖစ္ေပ၏။ သုိ႔ေသာ္ ပညာအားေကာင္းၿပီး သဒၶါအားနည္းသူ ျဖစ္ႏုိင္၏။ အိမ္ဆြမ္းခံၾကြသည့္ စာသင္သားငယ္ေလးမ်ားကုိ ရွိခုိးျခင္းမရွိ ဆြမ္းေလာင္းျခင္း မရွိသည့္အျပင္ သူသိသမွ် ပိဋကတ္မ်ား၊ ေလာကီစာေပမ်ားျဖင့္သာ စာေရးသူတုိ႔ကဲ့သုိ႔ စာေပသင္ၾကားစဲ စာသင္သားငယ္မ်ားအား ေမးခြန္းေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာကုိ ေမးေလ့ရွိ၏။ သူ႔စိတ္တြင္ မည္သည့္ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိသည္ကုိ မသိႏုိင္ေသာ္လည္း စာေရးသူတုိ႔ စာသင္းသားငယ္မ်ားကား တျဖည္းျဖည္း သူ႔ကုိေၾကာက္လာ၏။ သူႏွင့္မေတြ႕ရေအာင္ ေရွာင္ေနမိၾက၏။ ေလ့လာသင္ယူခါစ စာသင္ငယ္မ်ားအတြက္ သူ႔ေမးခြန္းမ်ားသည္ ျခိမ္းေျခာက္သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေန၏။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ထုိဒကာႀကီးကုိ ေၾကာက္သျဖင့္ ၎အိမ္သုိ႔ ဆြမ္းခံပင္ မၾကြျဖစ္ေတာ့ေပ။ ယခု ျပန္စဥ္းစားမိသည့္အခါ ဒကာႀကီးသည္ စာတတ္ေပတတ္ က်မ္းဂန္တတ္ေသာ္လည္း က်င့္ႀကံအားထုတ္မႈအပုိင္း မရွိသည္ကုိ စဥ္းစားမိ၏။ သိၿပီးအက်င့္မပါလွ်င္ သဒၶါတရားပါ ေခါင္းပါးသြားတတ္၏။ သဒၶါေခါင္းပါးၿပီး ပညာအားေကာင္းလွ်င္ စဥ္းလဲေကာက္က်စ္တတ္၏ဟု ဆုိသကဲ့သုိ႔ပင္ ထုိဒကာႀကီးသည္ တစ္ပါးသူမ်ားအေပၚတြင္ ပညာအမ်ိဳးမ်ိဳးစမ္းကာ ဒုကၡေပးတတ္ေၾကာင္းကုိ ယခုအခ်ိန္တြင္ ေကာင္းစြာသေဘာ ေပါက္ခဲ့မိေတာ့၏။
တစ္ခါ ဒကာမႀကီး တစ္ေယာက္ကုိလည္း ႀကဳံဖူးပါ၏။ ဒကာမႀကီးသည္ ရိပ္သာတရားစခန္းမ်ားကုိ အၿမဲမျပတ္၀င္ေနသူ ျဖစ္၏။ စာသင္သားဘ၀ စာေရးသူကုိေတြ႕တုိင္း ရိပ္သာ၀င္ရန္သာ ေျပာေျပာေနတတ္၏။ တစ္ခါတစ္ရံ ဒကာမႀကီးက “အရွင္ဘုရား စာေတြႀကီးပဲ သင္မေနနဲ႔ တရားလည္းအားထုတ္ဦး အရွင္ဘုရားတုိ႔ စာဘယ္ေလာက္ပဲတတ္တတ္ တရားအားမထုတ္ရင္ အလကားပဲ…” စသည္ျဖင့္ ေျပာတတ္၏။ ဒကာမႀကီးစကားသည္ မွန္ပါ၏။ စာလည္းတတ္ အက်င့္ပါျမတ္လွ်င္ကား အထူးေျပာစရာမရွိ ျပည့္စုံေနပါ၏။ သုိ႔ေသာ္ ထုိစကားေျပာေသာ ဒကာမႀကီးကုိယ္တုိင္ကား “ရိပ္သာသာ ၀င္ေနေသာ္လည္း အိမ္ျပန္ေရာက္လွ်င္ကား အေျပာၾကမ္း၊ ႏႈတ္ၾကမ္းျဖင့္ အမူအရာက ႏူးညံ့မႈမရွိေၾကာင္း၊ ရိပ္သာသြားတာလည္း သြားတာပဲ ရွိၿပီး ျပန္လာလွ်င္ ဘယ္ေယာဂီက ဘယ္လုိ၊ ဘယ္ဆရာေတာ္က ဘယ္လုိ၊ ဘယ္ဓမၼကထိကက ဘယ္လုိ၊ ဘယ္ကုိယ္ေတာ္က ဘယ္လုိအသံေကာင္းတာ၊ ဘယ္ကုိယ္ေတာ္က အေနအထုိင္ ဘယ္လုိျဖစ္တာ စသည္ျဖင့္ အတင္းေပါင္းစုံကုိသာ ေျပာေနတတ္ေၾကာင္း” မိသားစု၀င္မ်ားက စာေရးသူကုိ ျပန္ေျပာျပ၏။ သုိ႔ဆုိလွ်င္ အက်င့္အားသန္သည့္ ထုိဒကာမႀကီးသည္ အနည္းငယ္ လဲြေနေပ၏။ အက်င့္ကုိ ပညာသိျဖင့္ သိေနမႈမွ အနည္းငယ္ ေသြဖီေန၏။ လက္ေတြ႕က်င့္ႀကံမႈသည္ အလြန္အေရးပါေသာ္လည္း ထုိက်င့္ႀကံမႈကုိ အမွန္လမ္းေၾကာင္းျဖင့္ ခရီးဆုံးေအာင္ မသြားႏုိင္လွ်င္ ဟုိမေရာက္ဒီမေရာက္ ျဖစ္ေနတတ္၏။ ရိပ္သာမသြားခင္ အမူအက်င့္မ်ားႏွင့္ ရိပ္သာမွျပန္လာသည့္ အမူအက်င့္မ်ားသည္ ကြာျခားႏူးည့ံေနသင့္ေသာ္လည္း ဒကာမႀကီးကား ဒုံရင္းဒုံရင္းသာ ျဖစ္ေနသည့္အျပင္ မိမိ၏အနည္းငယ္သိမႈကုိ အားလုံးသိေနသေယာင္ မာန္ေထာင္ေနသကဲ့သုိ႔ ရွိေပ၏။ ထုိသုိ႔ အနည္းငယ္သိမႈမ်ားျဖင့္သာ ပဋိပတ္အက်င့္ မာန္ေထာင္ေနလွ်င္ အပါယ္ေဘာင္ကုိ ေရွာင္ႏုိင္ရန္မွာ ခက္ခဲႏုိင္ေပ၏။
အခ်ဳပ္ဆုိရေသာ္ သညာသိႏွင့္ ပညာသိ၊ သုိ႔မဟုတ္ စာအသိႏွင့္ အက်င့္အသိ၊ သုိ႔မဟုတ္ ေလ့လာသိႏွင့္ က်င့္ႀကံသိမ်ားသည္ နည္းမွန္လမ္းမွန္ျဖင့္ သိထားရန္ လုိအပ္၏။ ပိဋကတ္စာေပႏွင့္ ေလာကီပညာရပ္မ်ားကုိ ေကာင္းစြာသိရွိေန႐ုံမွ်ျဖင့္ မလုံေလာက္ဘဲ ထုိအသိေနာက္ကို အက်င့္ပါလုိက္ရန္ လုိအပ္လွ၏။ အက်င့္အားသန္သျဖင့္ အက်င့္ကုိသာ ႀကိဳးစားအားထုတ္ရာတြင္လည္း နည္းမွန္လမ္းမွန္ျဖင့္ အက်င့္မွန္ရန္ လုိအပ္လွ၏။ တစ္ပုိင္းတစ္စ အက်င့္မွ်ျဖင့္ မွန္ၿပီဟု ယူဆကာ အဟုတ္မထင္ရန္ သတိျပဳ ဆင္ျခင္သင့္လွ၏။ ထုိသုိ႔ မဟုတ္လွ်င္ စာသမားလည္း အက်င့္မပါလွ်င္ မာန္ေထာင္မိတတ္သကဲ့သုိ႔ အက်င့္သမားသည္လည္း စာအသိမရွိ၊ အက်င့္မမွန္လွ်င္ အဆုံးမေရာက္ဘဲ တလဲြမာန ၀င္တတ္လွ၏။ ထုိသုိ႔ အသိေရာအက်င့္ပါ အနည္းငယ္ သိက်င့္သည္ေလးမ်ားျဖင့္ အဟုတ္ထင္ကာ မာန၀င္မိပါက အမွန္မနီး အခ်ည္းႏွီးျဖင့္ ဆင္းရဲအတိ ျဖစ္ကာ အပါယ္အထိပင္ သက္ဆင္းႏုိင္တတ္ေပ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ပိဋကတ္အစြယ္ မေထာင္ဘဲ အပါယ္ေဘာင္မွ ေရွာင္ႏုိင္ၾကေစရန္ အသိႏွင့္အက်င့္ ထပ္တူဆင့္ရန္ က်င့္ႀကံအပ္ပါေၾကာင္း…
ထက္မာန အေျပာသန္တယ္၊ ေဒါသမာန္ထူပြား။
ေစာဒကတုဖက္လာလွ်င္ သူ႔ထက္ငါ ျငင္းတဲ့လူစား။
ဘုရားေဟာ ျမတ္ဓမၼကၡခန္ကို တတ္ေလဟန္ေယာင္၀ါး။
ပရမတ္ျပန္ အေၾကာင္သမားေတြတို႔ ေထာင္လႊားၾက သူ႔ထက္ငါ။
အသိဉာဏ္တစ္ထြာေလာက္ကယ္ႏွင့္ ညႇာမေထာက္ ေဟာတတ္လွပါ။
ပရိတ္သတ္ ေထာမနာေအာင္ ေစာဒနာဉာဏ္ အေထာက္ေတြႏွင့္
ကန္အေၾကာက္ အတင္းမေရွာင္ ျငင္းၾကလူ႔ေဘာင္။
ပိဋကတ္အစြယ္ေထာင္လွ်င္၊ အပါယ္ေဘာင္ ဆင္းရလိမ့္ေလး။
(လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး)
လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ အထပ္ပါ ေတးထပ္လကၤာကုိ ငယ္ငယ္စာသင္သား ဘ၀မွစၿပီး ယခုတုိင္ အလြတ္ရေန၏။ စာသင္းသားဘ၀တြင္ စာေမးပဲြအတြက္ က်က္ရျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ အဓိပၸါယ္ေလးနက္မႈကုိ ေကာင္းစြာသေဘာ မေပါက္ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္ ျပန္သတိရ ဆင္ျခင္မိသည့္ အခါတြင္ကား အဓိပၸါယ္ ဆုိလုိရင္း ေလးနက္မႈရွိသည့္အျပင္ ယခုေခတ္ အေျခအေနႏွင့္ ပုိမုိကိုက္ညီေနသည္ကုိ သတိထားမိ၏။ ယေန႔ေခတ္သည္ ဆုတ္ကပ္ေခတ္ျဖစ္သျဖင့္ သတၱ၀ါတုိ႔၏ သဒၶါတရား၊ ပညာတရား၊ ၀ိရိယတရားမ်ားလည္း အားနည္း ဆုတ္ယုတ္လာေန၏။ ယင္းတရားမ်ားအစား ေမာဟတရား၊ မာနတရား၊ ေဒါသအာဃာတ တရားမ်ားက ၀င္ေရာက္လႊမ္းမုိးထား၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သတၱ၀ါတုိ႔သည္ မိမိတုိ႔၏ အနည္းငယ္ သိရွိမႈအေပၚ မာန္မာနတက္ကာ အရာရာသိေနသကဲ့သုိ႔ နားထင္ေသြးေရာက္ ေနၾကေပ၏။ ထုိအထဲတြင္ ပရိယတ္သမားမ်ား ပါရွိသကဲ့သုိ႔ ပဋိပတ္သမားမ်ားလည္း ပါ၀င္၏။ ေခတ္စကားႏွင့္ ေျပာရလွ်င္ စာသမားႏွင့္ ရိပ္သာသမားမ်ားပင္ ျဖစ္၏။ စာဖတ္မ်ားသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက စာအသိမွ်ႏွင့္ မိမိကုိယ္ကုိ ပိဋကတ္ေဆာင္အျဖစ္ အထင္ႀကီး ေနၾကသကဲ့သုိ႔ ရိပ္သာသမားမ်ားကလည္း ရိပ္သာအသြားမ်ား႐ုံမွ်ႏွင့္ မိမိကုိယ္ကုိ အရိယာအျဖစ္ အထင္ပစ္ေနၾကေတာ့၏။ ဤသုိ႔သာ ထင္တစ္လုံးျဖင့္ ျပင္မဆုံးေအာင္ တစ္ေထာင္ေထာင္ ျဖစ္ေနၾကလွ်င္ လယ္တီဆရာေတာ္ႀကီး မိန္႔ေတာ္မူသကဲ့သုိ႔ အပါယ္ေဘာင္သာ ဆင္းရမည့္အေနအထား ျဖစ္ေနေပ၏။
“သဗၺညဳတဉာဏ္ကုိ မရေသးသမွ် သတၱ၀ါေတြဟာ အားလုံးအ႐ူးေတြပဲ” ဟု မဟာဂႏၶာ႐ုံ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ဆုံးမေတာ္မူသကဲ့သုိ႔ပင္ အမွန္သစၥာကုိသိၿပီး အရိယာမျဖစ္ေသးသမွ် အားလုံးကိေလသာႏြံတြင္ နစ္ေနတတ္ၿပီး အျပစ္ေတြႏွင့္အတူ အ႐ူးသဖြယ္သာ ျဖစ္ေနတတ္၏။ မိမိကုိယ္ကုိ အသိ၀င္ၿပီး သတိျပဳ ဆင္ျခင္ႏုိင္မွသာ အမွားနည္းႏုိင္မည္ ျဖစ္သျဖင့္ မိမိသိသည့္ အနည္းငယ္အေပၚတြင္ အဟုတ္ထင္ၿပီး မ႐ႈတ္မိၾကရန္ လုိအပ္လွ၏။ “ငါသိသည္၊ ငါတတ္သည္၊ ငါေတာ္သည္“ စသည့္ ငါစဲြမာနမ်ားျဖင့္ မိမိကုိယ္ကုိမိမိ နားထင္ေသြးမေရာက္ေစရန္ သတိေဆာင္သင့္လွ၏။ မိမိသည္ သဗၺဳညဳတဉာဏ္ရွင္ မျဖစ္ေသးသမွ် သုိ႔မဟုတ္ သစၥာေလးပါးကုိ သိသည့္အရိယာ အျဖစ္သုိ႔ မေရာက္ေသးသမွ် မိမိသိသည္ဟူသည့္ အရာမ်ားမွာ လဲြေနႏုိင္ေသးသည္ကုိ သတိျပဳ ဆင္ျခင္သင့္လွ၏။ သတၱ၀ါမ်ားအား ဒုကၡအေပးဆုံးအရာကား အစအဆုံးမသိဘဲ ဟိုမေရာက္ ဒီမေရာက္ အနည္းငယ္မွ်သာ သိသည္ဟူသည့္ အရာပင္ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္သားဖူးၾကမည္ ျဖစ္၏။ အနည္းငယ္သာ သိသည္ကုိ အမ်ားႀကီးသိသည္ဟူ၍ မာန္မာန၀င္ကာ မိမိကုိယ္ကုိ အထင္ႀကီးေနလွ်င္ မိမိသႏၲာန္တြင္လည္း ေနာက္ထပ္အသိတရားမ်ား တုိးလာႏုိင္မည္ မဟုတ္ဘဲ သူတစ္ပါးမ်ားအေပၚတြင္ပါ အထင္ေသးႏိွမ့္ခ်မႈမ်ား တုိးလာတတ္သျဖင့္ မေမ့မေလ်ာ့ၾကရန္ တုိက္တြန္းၾကျခင္း ျဖစ္၏။ အကယ္၍ သတိမေဆာင္ မာနေထာင္ကာ အနည္းငယ္သိရွိမႈအေပၚ တစ္လဲြအထင္ႀကီးမိပါက အမွန္လမ္းေပ်ာက္ၿပီး အမွားလမ္းေလွ်ာက္မိသျဖင့္ အပါယ္အထိပင္ က်ေရာက္ေစတတ္သည္ကုိ အၿမဲႏွလုံးသြားထားရန္လုိေၾကာင္း ဆုံးမေတာ္မူျခင္း ျဖစ္၏။
မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစ အသိေနာက္ကုိ အက်င့္လုိက္ရန္ အထူးလုိအပ္လွ၏။ သိၿပီး မက်င့္လွ်င္ကား မိမိသိထားသမွ်သည္ အခ်ည္းႏွီးသာ ျဖစ္၏။ စာတတ္ေပတတ္ က်မ္းဂန္တတ္လည္း လက္ေတြ႕က်င့္ႀကံ အားထုတ္ႏုိင္မွသာ အမွန္လမ္းကုိ ေရာက္ႏုိင္သကဲ့သုိ႔ လက္ေတြ႕ အားထုတ္သူသည္လည္း မွန္ကန္သည့္အားထုတ္မႈျဖင့္ လမ္းဆုံးအထိ သြားႏုိင္မွသာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိႏုိင္၏။ ပရိယတ္ေဆာင္ျဖစ္ေစ၊ ပဋိပတ္ေဆာင္ျဖစ္ေစ မည္သူမဆုိ အသိေရာ အက်င့္ပါ ရွိရန္လုိအပ္ေပ၏။ ဟုိမေရာက္ဒီမေရာက္ အနည္းငယ္သာ သိရွိၿပီး စာတတ္လည္းမဟုတ္၊ အက်င့္ျမတ္လည္း မဟုတ္လွ်င္ကား မိမိတုိ႔၏ စာအသိ၊ အက်င့္အသိအနည္းငယ္ အေပၚတြင္ မာန၀င္ကာ တစ္လဲြျမင္တတ္ေပ၏။ ထုိသုိ႔ တစ္ပုိင္းတစ္စ အသိမွ်ျဖင့္ စာႏွင့္အက်င့္ဟူေသာ ပိဋကတ္အေပၚ အသိဉာဏ္ေခ်ာ္ပါလွ်င္ အေခၚအေ၀ၚမွအစ အေတာ္ဟန္ မက်လွသည္ကုိ သတိျပဳသင့္ေပ၏။
ဗုဒၶလက္ထက္က ပရိယတ္ေဆာင္ အရွင္ႏွင့္ ပဋိပတ္ေဆာင္ အရွင္တုိ႔ရွိခဲ့ဖူးရာ ပရိယတ္ေဆာင္ အရွင္သည္ စာသမားျဖစ္သျဖင့္ စာႏွင့္သာ အခ်ိန္ကုန္ေနၿပီး အက်င့္ပုိင္းတြင္ အားမထုတ္ျဖစ္ဘဲ လဲြမွားေနခဲ့ဖူး၏။ ပဋိပတ္ေဆာင္ အရွင္သည္ကား အက်င့္ပိုင္းတြင္ အမွန္လမ္းေၾကာင္းျဖင့္ အဆုံးတုိင္ေအာင္ သြားခဲ့သျဖင့္ ခရီးေပါက္ခဲ့၏။ ထုိႏွစ္ပါးအနက္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ပိဋကတ္ အစြယ္ေထာင္ခဲ့သည့္ ပရိယတ္အရွင္ကုိ ကဲ့ရဲ႕ေတာ္မူခဲ့ၿပီး ပိဋကတ္ အစြယ္မေထာင္ဘဲ အက်င့္မွန္ကုိသာ မွန္လမ္းေၾကာင္းျဖင့္ ခရီးေပါက္ေအာင္ က်င့္ေတာ္မူခဲ့သည့္ ပဋိပတ္ေဆာင္ အရွင္ကုိကား ခ်ီးက်ဴးသာဓု ေခၚေတာ္မူခဲ့၏။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က
“ႏြားရွင္တုိ႔အား ႏြားတုိ႔ကုိ ေရတြက္အပ္ႏွင္းလုိက္ရေသာ ႏြားေက်ာင္းသားသည္ ႏြားႏုိ႔အရသာကုိ မခံစားလုိက္ရသကဲ့သုိ႔ နိဗၺာန္ေရာက္သည္အထိ အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္စပ္ေသာ ပိဋကတ္သုံးပုံဟူေသာ ဘုရားစကားေတာ္ကုိ မ်ားစြာေဟာေျပာေနေသာ္လည္း မက်င့္မႀကံ ေမ့ေလ်ာ့ေပါ့တန္ ေနသူသည္ ျပဳထုိက္သည္ကုိ ျပဳသည္မမည္။ မဂ္ဖုိလ္အရသာကုိ မခံစားရ။” “နိဗၺာန္ေရာက္သည္အထိ အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္စပ္ေသာ ပိဋကတ္သုံးပုံတည္းဟူေသာ ဘုရားစကားေတာ္ကုိ အနည္းငယ္မွ်ပင္ ေဟာေျပာေနပါေသာ္လည္း တရားအားေလွ်ာ္ေသာ အက်င့္ကုိ က်င့္ေလ့ရွိသူ ျဖစ္ခဲ့မူကား ရာဂ၊ေဒါသ၊ေမာဟကုိ ပယ္ၿပီးလွ်င္ ေကာင္းစြာအျပားအားျဖင့္ သိသည္ျဖစ္၍ ဤေလာက၌ လည္းေကာင္း၊ တမလြန္ေလာက၌ လည္းေကာင္း စဲြလန္းမႈ မရွိေတာ့ၿပီ။ ထုိသူသည္သာ မဂ္ဖုိလ္အရသာကုိ ခံစားရ၏။” (ဓမၼပဒ၊ ေဒြသဟာယက ဘိကၡဳ၀တၳဳ) ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။
ဘုရားရွင္၏ အထက္ပါ မိန္႔ဆုိခ်က္တြင္ ပိဋကတ္အစြယ္ မေထာင္ၾကရန္ႏွင့္ အသိေနာက္ အက်င့္လုိက္ၾကရန္ မိန္႔ေတာ္မူလုိရင္း ျဖစ္၏။ အက်င့္က်င့္ရာတြင္လည္း တစ္ပုိင္းတစ္စမဟုတ္ဘဲ အမွန္လမ္းျဖင့္ အဆုံးထိေအာင္ လုိက္နာက်င့္ႀကံကာ မဂ္ဖုိလ္ရသည္အထိသြားရန္ ဆုိလုိရင္းျဖစ္၏။ စင္စစ္ စာေပအားသန္သူျဖစ္ေစ၊ အက်င့္အားသန္သူျဖစ္ေစ မာနမေထာင္ၾကဘဲ တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္သက္စြာ ခရီးဆုံးေအာင္ အမွန္လမ္းသုိ႔ ေလွ်ာက္လွမ္းၾကရန္သာ လုိရင္းျဖစ္ပါ၏။ အသိႏွင့္အက်င့္ကုိ အက်ိဳးရွိေအာင္ အသုံးခ်ရန္သာ ျဖစ္ပါ၏။ ထုိသုိ႔မဟုတ္ဘဲ စာသမားသည္လည္း မိမိသိသမွ် အနည္းငယ္ကုိ ကုိင္စဲြ၍လည္းေကာင္း၊ အက်င့္သမားသည္လည္း မိမိက်င့္သည့္ အနည္းကုိ ကုိင္စဲြ၍လည္းေကာင္း ေဟာေျပာပုိ႔ခ် ျငင္းခုံၾကလွ်င္ အက်ိဳးမၿပီး အခ်ည္းႏွီးျဖင့္ နိဗၺာန္ႏွင့္ေ၀းကာ အပါယ္ေဘးသာ ေရြးေနသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနတတ္ပါ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း အသိႏွင့္အက်င့္ တစ္ထပ္တည္းက်ပါေစဟု ဆုိၾကျခင္း ျဖစ္ေပ၏။
စာေရးသူတုိ႔ ငယ္စဥ္ စာသင္သားဘ၀က ဆြမ္းခံၾကြသည့္ အိမ္တစ္အိမ္တြင္ ဒကာႀကီး တစ္ေယာက္ကုိ အထူးသတိျပဳခဲ့ဖူး၏။ သတိျပဳသည္ဆုိသည္ထက္ သူႏွင့္မေတြ႕ေအာင္ ေရွာင္ခဲ့ျခင္းဆုိက ပုိမွန္မည္ျဖစ္၏။ ထုိဒကာႀကီးသည္ ပညာတတ္၊ စာတတ္ေပတတ္ ျဖစ္ေပ၏။ သုိ႔ေသာ္ ပညာအားေကာင္းၿပီး သဒၶါအားနည္းသူ ျဖစ္ႏုိင္၏။ အိမ္ဆြမ္းခံၾကြသည့္ စာသင္သားငယ္ေလးမ်ားကုိ ရွိခုိးျခင္းမရွိ ဆြမ္းေလာင္းျခင္း မရွိသည့္အျပင္ သူသိသမွ် ပိဋကတ္မ်ား၊ ေလာကီစာေပမ်ားျဖင့္သာ စာေရးသူတုိ႔ကဲ့သုိ႔ စာေပသင္ၾကားစဲ စာသင္သားငယ္မ်ားအား ေမးခြန္းေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာကုိ ေမးေလ့ရွိ၏။ သူ႔စိတ္တြင္ မည္သည့္ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိသည္ကုိ မသိႏုိင္ေသာ္လည္း စာေရးသူတုိ႔ စာသင္းသားငယ္မ်ားကား တျဖည္းျဖည္း သူ႔ကုိေၾကာက္လာ၏။ သူႏွင့္မေတြ႕ရေအာင္ ေရွာင္ေနမိၾက၏။ ေလ့လာသင္ယူခါစ စာသင္ငယ္မ်ားအတြက္ သူ႔ေမးခြန္းမ်ားသည္ ျခိမ္းေျခာက္သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေန၏။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ထုိဒကာႀကီးကုိ ေၾကာက္သျဖင့္ ၎အိမ္သုိ႔ ဆြမ္းခံပင္ မၾကြျဖစ္ေတာ့ေပ။ ယခု ျပန္စဥ္းစားမိသည့္အခါ ဒကာႀကီးသည္ စာတတ္ေပတတ္ က်မ္းဂန္တတ္ေသာ္လည္း က်င့္ႀကံအားထုတ္မႈအပုိင္း မရွိသည္ကုိ စဥ္းစားမိ၏။ သိၿပီးအက်င့္မပါလွ်င္ သဒၶါတရားပါ ေခါင္းပါးသြားတတ္၏။ သဒၶါေခါင္းပါးၿပီး ပညာအားေကာင္းလွ်င္ စဥ္းလဲေကာက္က်စ္တတ္၏ဟု ဆုိသကဲ့သုိ႔ပင္ ထုိဒကာႀကီးသည္ တစ္ပါးသူမ်ားအေပၚတြင္ ပညာအမ်ိဳးမ်ိဳးစမ္းကာ ဒုကၡေပးတတ္ေၾကာင္းကုိ ယခုအခ်ိန္တြင္ ေကာင္းစြာသေဘာ ေပါက္ခဲ့မိေတာ့၏။
တစ္ခါ ဒကာမႀကီး တစ္ေယာက္ကုိလည္း ႀကဳံဖူးပါ၏။ ဒကာမႀကီးသည္ ရိပ္သာတရားစခန္းမ်ားကုိ အၿမဲမျပတ္၀င္ေနသူ ျဖစ္၏။ စာသင္သားဘ၀ စာေရးသူကုိေတြ႕တုိင္း ရိပ္သာ၀င္ရန္သာ ေျပာေျပာေနတတ္၏။ တစ္ခါတစ္ရံ ဒကာမႀကီးက “အရွင္ဘုရား စာေတြႀကီးပဲ သင္မေနနဲ႔ တရားလည္းအားထုတ္ဦး အရွင္ဘုရားတုိ႔ စာဘယ္ေလာက္ပဲတတ္တတ္ တရားအားမထုတ္ရင္ အလကားပဲ…” စသည္ျဖင့္ ေျပာတတ္၏။ ဒကာမႀကီးစကားသည္ မွန္ပါ၏။ စာလည္းတတ္ အက်င့္ပါျမတ္လွ်င္ကား အထူးေျပာစရာမရွိ ျပည့္စုံေနပါ၏။ သုိ႔ေသာ္ ထုိစကားေျပာေသာ ဒကာမႀကီးကုိယ္တုိင္ကား “ရိပ္သာသာ ၀င္ေနေသာ္လည္း အိမ္ျပန္ေရာက္လွ်င္ကား အေျပာၾကမ္း၊ ႏႈတ္ၾကမ္းျဖင့္ အမူအရာက ႏူးညံ့မႈမရွိေၾကာင္း၊ ရိပ္သာသြားတာလည္း သြားတာပဲ ရွိၿပီး ျပန္လာလွ်င္ ဘယ္ေယာဂီက ဘယ္လုိ၊ ဘယ္ဆရာေတာ္က ဘယ္လုိ၊ ဘယ္ဓမၼကထိကက ဘယ္လုိ၊ ဘယ္ကုိယ္ေတာ္က ဘယ္လုိအသံေကာင္းတာ၊ ဘယ္ကုိယ္ေတာ္က အေနအထုိင္ ဘယ္လုိျဖစ္တာ စသည္ျဖင့္ အတင္းေပါင္းစုံကုိသာ ေျပာေနတတ္ေၾကာင္း” မိသားစု၀င္မ်ားက စာေရးသူကုိ ျပန္ေျပာျပ၏။ သုိ႔ဆုိလွ်င္ အက်င့္အားသန္သည့္ ထုိဒကာမႀကီးသည္ အနည္းငယ္ လဲြေနေပ၏။ အက်င့္ကုိ ပညာသိျဖင့္ သိေနမႈမွ အနည္းငယ္ ေသြဖီေန၏။ လက္ေတြ႕က်င့္ႀကံမႈသည္ အလြန္အေရးပါေသာ္လည္း ထုိက်င့္ႀကံမႈကုိ အမွန္လမ္းေၾကာင္းျဖင့္ ခရီးဆုံးေအာင္ မသြားႏုိင္လွ်င္ ဟုိမေရာက္ဒီမေရာက္ ျဖစ္ေနတတ္၏။ ရိပ္သာမသြားခင္ အမူအက်င့္မ်ားႏွင့္ ရိပ္သာမွျပန္လာသည့္ အမူအက်င့္မ်ားသည္ ကြာျခားႏူးည့ံေနသင့္ေသာ္လည္း ဒကာမႀကီးကား ဒုံရင္းဒုံရင္းသာ ျဖစ္ေနသည့္အျပင္ မိမိ၏အနည္းငယ္သိမႈကုိ အားလုံးသိေနသေယာင္ မာန္ေထာင္ေနသကဲ့သုိ႔ ရွိေပ၏။ ထုိသုိ႔ အနည္းငယ္သိမႈမ်ားျဖင့္သာ ပဋိပတ္အက်င့္ မာန္ေထာင္ေနလွ်င္ အပါယ္ေဘာင္ကုိ ေရွာင္ႏုိင္ရန္မွာ ခက္ခဲႏုိင္ေပ၏။
အခ်ဳပ္ဆုိရေသာ္ သညာသိႏွင့္ ပညာသိ၊ သုိ႔မဟုတ္ စာအသိႏွင့္ အက်င့္အသိ၊ သုိ႔မဟုတ္ ေလ့လာသိႏွင့္ က်င့္ႀကံသိမ်ားသည္ နည္းမွန္လမ္းမွန္ျဖင့္ သိထားရန္ လုိအပ္၏။ ပိဋကတ္စာေပႏွင့္ ေလာကီပညာရပ္မ်ားကုိ ေကာင္းစြာသိရွိေန႐ုံမွ်ျဖင့္ မလုံေလာက္ဘဲ ထုိအသိေနာက္ကို အက်င့္ပါလုိက္ရန္ လုိအပ္လွ၏။ အက်င့္အားသန္သျဖင့္ အက်င့္ကုိသာ ႀကိဳးစားအားထုတ္ရာတြင္လည္း နည္းမွန္လမ္းမွန္ျဖင့္ အက်င့္မွန္ရန္ လုိအပ္လွ၏။ တစ္ပုိင္းတစ္စ အက်င့္မွ်ျဖင့္ မွန္ၿပီဟု ယူဆကာ အဟုတ္မထင္ရန္ သတိျပဳ ဆင္ျခင္သင့္လွ၏။ ထုိသုိ႔ မဟုတ္လွ်င္ စာသမားလည္း အက်င့္မပါလွ်င္ မာန္ေထာင္မိတတ္သကဲ့သုိ႔ အက်င့္သမားသည္လည္း စာအသိမရွိ၊ အက်င့္မမွန္လွ်င္ အဆုံးမေရာက္ဘဲ တလဲြမာန ၀င္တတ္လွ၏။ ထုိသုိ႔ အသိေရာအက်င့္ပါ အနည္းငယ္ သိက်င့္သည္ေလးမ်ားျဖင့္ အဟုတ္ထင္ကာ မာန၀င္မိပါက အမွန္မနီး အခ်ည္းႏွီးျဖင့္ ဆင္းရဲအတိ ျဖစ္ကာ အပါယ္အထိပင္ သက္ဆင္းႏုိင္တတ္ေပ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ပိဋကတ္အစြယ္ မေထာင္ဘဲ အပါယ္ေဘာင္မွ ေရွာင္ႏုိင္ၾကေစရန္ အသိႏွင့္အက်င့္ ထပ္တူဆင့္ရန္ က်င့္ႀကံအပ္ပါေၾကာင္း…
