“ျငင္းခုံမႈမ်ား ရပ္ၾကစုိ႔“ ဆုိတဲ့ ပုိ႔စ္ေလးတစ္ခု ေရးတင္ၿပီးေနာက္မွာ ကြန္႔မန္႔တ္မွာေရာ စီေဘာက္စ္မွာပါ မွတ္ခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳး ေရးလာၾကပါတယ္။ အားလုံးကုိ တစ္ခုခ်င္း ျပန္မေျဖရွင္းခဲ့ေပမယ့္ အေသအခ်ာ ဖတ္ျဖစ္ပါတယ္။ မွတ္ခ်က္အားလုံးနီးပါးဟာ အမွန္သစၥာတည္ေရး၊ အလဲြအမွား၊ အယူအဆအမွားမ်ား မျဖစ္ေစေရးဆုိတဲ့ ေကာင္းတဲ့စိတ္ ေစတနာေလးေတြ ရွိေနၾကတယ္ဆုိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီအတြက္ ၀မ္းလည္း၀မ္းသာမိပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာအမ်ားရဲ႕ စိတ္သေဘာထား အမွန္ေလးေတြကုိပါ ေတြ႕လုိက္ရေတာ့ ရင္ထဲမွာ တကယ့္ကုိပဲ ၾကည့္ႏူးမိပါတယ္။ လူႀကီးလူေကာင္းဆန္တဲ့ အျပဳအမူေလးေတြ၊ ရန္တုံ႔မူလုိတဲ့ သေဘာေတြ၊ သူ႔ဆရာမွန္တယ္၊ ကုိယ့္ဆရာမွန္တယ္ဆုိတဲ့ သေဘာေတြ မေတြ႕ရဘဲ ဗုဒၶဓမၼ အႏွစ္သာရမ်ား အမွန္တကယ္ ရွိေစလုိေရးကုိ ဦးတည္ေနတယ္ဆုိတာလည္း ခံစားမိပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း ဘုန္းဘုန္းအျမင္ကုိ ေဖာ္ျပၿပီး ဆုံးျဖတ္ေပးေစခ်င္တဲ့ သေဘာေလးေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။
အမွန္ေတာ့ ဘုန္းဘုန္းကုိယ္တုိင္လည္း လက္ရွိျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ဓမၼအဓမၼ အေျခအေနေလးေတြကုိ မသိလုိ႔ မဟုတ္ပါဘူး။ သိေနပါတယ္။ ပုိလုိ႔ေတာင္ သိေနတယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိေတာ့ ဘုန္းဘုန္းကုိယ္တုိင္ ျပည္ပႏုိင္ငံမွာေနၿပီး တတ္ႏုိင္သမွ် အြန္လုိင္းသာသနာျပဳ လုပ္ငန္းေလးေတြ လုပ္ေန၊ အြန္လုိင္းစာမ်က္ႏွာ အစုံကုိ ဖတ္ေနတဲ့အျပင္ မၾကာေသးခင္ကမွ ျမန္မာျပည္မွာ ၀ါဆုိၿပီး ျပန္ၾကြလာတာဆုိေတာ့ အတြင္းအျပင္ အစုံသိေနရလုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ သိေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း ဘယ္သူမွားတယ္ ဘယ္သူမွန္တယ္ဆုိတဲ့ မွတ္ခ်က္မေပးဘဲ အစြမ္းႏွစ္ဘက္လြတ္ေအာင္ စာေရးေဖာ္ျပ ျဖစ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ္ပုိင္ဉာဏ္နဲ႔ ဆုံးျဖတ္ၿပီး အမွန္အမွား ခဲြျခားတတ္ေအာင္ တရားေဟာ ဆရာမ်ား၏ လက္ရွိအေျခအေနေလးေတြကုိ မီးေမာင္းထုိးျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဘုန္းဘုန္းတစ္သီးပုဂၢလ အျမင္ေျပာရရင္ လက္ရွိျမန္မာျပည္ သာသနာေရးဟာ အလြန္အားနည္းေနတာကုိ ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားေရာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားပါ မသိမႈေတြ မ်ားလာေနတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ မသိမႈမ်ားတဲ့အတြက္လည္း အမွားေတြ မ်ားလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားဘက္က ၾကည့္ရင္ စာေပပရိယတ္ပုိင္းမွာ အားနည္းလာၾကၿပီး အက်င့္တရားပုိင္းမွာပါ ဆုတ္ယုတ္လာၾကပါတယ္။ လူဒကာဒကာမမ်ားဆုိရင္ ပုိလုိ႔ေတာင္ဆုိးပါတယ္။ မသိဆုိ ဘာမွကုိ မသိၾကေတာ့ပါဘူး။ အဲဒီလုိ မသိမႈေတြ မ်ားလာေတာ့ အခုလုိ ေျပာသမွ်ယုံ ျဖစ္ကုန္ေတာ့တာပါ။ ေလာကမွာ လိမ္လုိ႔အေကာင္းဆုံးက ဘာသာေရးကုိ ခုတုံးလုပ္ၿပီးလိမ္တာပဲလုိ႔ ဆုိရေလာက္ေအာင္ အလိမ္အေကာက္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ လိမ္ေနၾကတာကုိ ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္က မသိမႈေတြမ်ားၿပီး စူးစမ္းဆင္ျခင္မႈ မရွိတဲ့အခါ အဲဒီအလိမ္ သမားမ်ားေနာက္ တေကာက္ေကာက္လုိက္မိ ေနတတ္ကုန္ပါတယ္။
ေနာက္ဆုံးအရင္းစစ္ေတာ့ မသိၾကတာေတြပါ။ ဆရာလုပ္သူေတြလည္း မသိၾက၊ ေနာက္လုိက္ေတြလည္း မသိၾကဘဲ ကုိယ္သိတာေလးေတြနဲ႔ သူတစ္လူငါတစ္မင္း လုပ္ကုန္ၾကေတာ့တာပါပဲ။ အဆုိးဆုံးက ဆရာလုပ္သူေတြ မသိၾကတာေတြပါ။ အရင္ေရးခဲ့သလုိ စာအသိနဲ႔ ဆရာလုပ္သူေတြေရာ၊ ငါအသိနဲ႔ ဆရာလုပ္သူေတြကုိယ္တုိင္ လဲြေနၾကေလေတာ့ ေနာက္လုိက္ေတြလည္း လဲြကုန္ၾကၿပီေပါ့။ မသိတာခ်င္း အတူတူ စာအသိနဲ႔ ဆရာလုပ္သူေတြဟာ စာေပအေထာက္အထား အခုိင္အမာ ရွိေနတဲ့အတြက္ ထင္သေလာက္ ေ၀ဖန္ျပစ္တင္ ေထာက္ျပစရာ မရွိေပမယ့္ စာမသိဘဲ ငါအသိနဲ႔ ဆရာလုပ္သူေတြမွာေတာ့ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ေနတာေတြ ေတြ႕ျမင္ၾကားသိေနရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ခုေနာက္ပုိင္း ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယက ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားမွ “တရားေဟာ ဓမၼကထိကမ်ားသည္ အနည္းဆုံး ဓမၼာစရိယအဆင့္ ရွိရမည္“လုိ႔ ညြန္ၾကားေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ စာသိၿပီး ငါစဲြမာနစဲြေတြ ရွိလာရင္လည္း အမွားေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ပညာတတ္မ်ား မုိက္ၿပီဆုိရင္ ပုိၿပီးေၾကာက္စရာ ေကာင္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ငါသိဆရာေတြရဲ႕ ေဟာေျပာခ်က္ အခ်ိဳ႕ဟာ ေထရ၀ါဒ စာေပနဲ႔ ညွိတဲ့အခါမွာ လဲြေနတာကုိ ေတြ႕ရျပန္ပါတယ္။ စာသိေရာ ငါသိပါ အေရးႀကီးတယ္ ဆုိေပမယ့္ ငါသိဟာ စ႐ုိက္အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္း အသိျခင္း မတူဘဲ အသိအမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ပုံေသသတ္မွတ္လုိ႔ မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ စာေပကုိေတာ့ အဓိကမွတ္ေက်ာက္အျဖစ္ ထားရပါတယ္။ ဗုဒၶေဟာၾကားတဲ့ တရားေတာ္မ်ားနဲ႔ ခ်ိန္ၿပီးသတ္မွတ္ ဆုံးျဖတ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ကုိယ့္ရဲ႕ငါသိကုိလည္း စာသိနဲ႔ ညွိယူရပါတယ္။ စာကုိေတာ့ ေဘာင္ေက်ာ္လုိ႔ မရပါဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ ေထရ၀ါဒ အားေကာင္းေနတာဟာလည္း ဒီစာေပပရိယတ္အားေကာင္း ေနလုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဘုရားေဟာ ဓမၼမ်ားကုိ ျပင္ဆင္ျခင္း၊ ျဖည့္စြက္ျခင္း၊ ႏုတ္ပယ္ျခင္းမရွိဘဲ တစ္ေသြမတိမ္း လက္ခံထားတဲ့ ေထရ၀ါဒ စာေပေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ သာသနာ အားေကာင္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ျမန္မာျပည္မွာ ဘာသာေရး အ႐ႈတ္အရွင္းေတြ ျဖစ္လာရင္ ဘုရားေဟာ စာေပနဲ႔ပဲ ညွိႏႈိင္းဆုံးျဖတ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါကုိေတာ့ ငါသိနဲ႔ ေဟာေျပာေနသူမ်ား အထူးသတိျပဳသင့္လွပါတယ္။ ဖားေအာက္ဆရာေတာ္ႀကီးက “တုိ႔က… တရားကမၼ႒ာန္းေတြ လက္ေတြ႕က်င့္ႀကံဖုိ႔ ျပသေနေပမယ့္ စာကုိေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ မေက်ာ္ေစပါဘူး၊ စာနဲ႔အၿမဲညွိၿပီးမွ လက္ေတြ႕က်င့္ႀကံေစပါတယ္..“ လုိ႔ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ တပည့္တစ္ပါးက ေျပာဖူးပါတယ္။ ဆရာေတာ္ အမိန္႔ရွိေတာ္မူတဲ့အတုိင္း ငါသိသမားေတြလည္း စာနဲ႔ေတာ့ ညွိၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ားဆုိရင္ ၀ိနည္းေတာ္ကုိေတာ့ အထူးအေလးျပဳသင့္ပါတယ္။ ၀ိနည္းေတာ္ကုိ အေလးမထားဘဲ ပစ္ပယ္ထားလုိက္ရင္ ေထရ၀ါဒမွ ယေန႔၀ိနည္းကြယ္ေပ်ာက္ေနတဲ့ မဟာယာနပုံစံမ်ိဳး ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ငါေတြ႕အားသန္သူမ်ား အေနျဖင့္ ငါ့ေတြ႕ကုိ စာေတြနဲ႔ညွိၿပီး ၀ိနည္းေတာ္ကုိ အေလးထားဖုိ႔ တုိက္တြန္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး ဆုိင္ရာဆုိင္ရာ ဆရာေတာ္မ်ားရဲ႕ တရားေတာ္ကုိ ႏွစ္သက္လက္ခံ လုိက္နာက်င့္သုံးၾကတဲ့ ပရိတ္သတ္မ်ား အေနျဖင့္လည္း အထူးသတိထားသင့္တဲ့ အခ်က္ေတြရွိပါတယ္။ ကုိယ္က ဘာမွမသိတဲ့အတြက္ ကုိယ့္အတြက္ အနည္းငယ္မွ် တုိက္ဆုိင္သြားတဲ့ ဆရာသမားရဲ႕ တရားေတာ္ကုိပဲ တစ္သမွတ္တည္း အေသစဲြ မယူထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကုိယ္သိသြားတဲ့အခ်က္ ကုိယ္နဲ႔တုိက္ဆုိင္သြားတဲ့ ေဟာေျပာခ်က္ဟာလည္း ဘယ္အဆင့္အထိ ရွိတယ္ဆုိတာ ဆုံးျဖတ္ဖုိ႔ ခက္လွပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ တစ္ခ်ိဳ႕ ေယာဂီေတြဟာ သမာဓိနိမိတ္ေတြ အေပၚမွာကုိပဲ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ တရားအစစ္ ရၿပီလုိ႔ ထင္တတ္တာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားအားထုတ္တဲ့ အခါမွာ ကုိယ့္အနားမွာ စာေပပရိယတ္ေရာ လက္ေတြ႕အားထုတ္မႈပါ ျပည့္စုံတဲ့ ဆရာေကာင္းလုိတယ္လုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ ဆရာေကာင္းေတြလည္း ျမန္မာျပည္မွာ ရွိပါတယ္။ ဒီလုိ ဆရာေတြထံမွာလည္း စမ္းသပ္ အားထုတ္ၾကည့္သင့္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ဘုန္းဘုန္းေျပာလုိတာက “ဓမၼအဓမၼ အျဖစ္မွန္ေတြကုိ ဘုန္းဘုန္းကုိယ္တုိင္ သိရဲ႕သားနဲ႔ ဘာျဖစ္လုိ႔ ဒီလုိေနရာမ်ိဳးမွာ ၀င္ေရာက္မေဆြးေႏြးတာလဲ…၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္တစ္ပါး အေနနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ ေသြးေအးေနတာလဲ” ဆုိရင္ ဘုန္းဘုန္းအေနနဲ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ဓမၼအႏွစ္သာရ အသိခုိင္ေအာင္ အရင္လုပ္ေနလုိ႔ပါလုိ႔ ေျပာပါရေစ။ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္က အသိမျပည့္စုံေသးလုိ႔ပါလုိ႔ အေၾကာင္းျပပါရေစ။ ေခါင္းေရွာင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္သူမွားတယ္၊ ဘယ္သူမွန္တယ္ ဆုိတာကေတာ့ အခ်ိန္တန္ရင္ အမွန္သစၥာက ေျဖရွင္းေပးသြားလိမ့္မယ္လုိ႔လည္း ယုံၾကည္ေနလုိ႔ပါ။ မဂၢင္ရွစ္ပါးအက်င့္တရား ရွိေနသမွ် ရဟႏၲာမ်ား မဆိတ္သုဥ္းဘူးဆုိတဲ့အတုိင္း ဗုဒၶဓမၼကုိ အမွန္အတုိင္း လက္ခံလုိက္နာ က်င့္သုံးေနၾကတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းမ်ား ရွိေနသမွ် ဓမၼ၀ါဒ မက်႐ႈံးေသးဘူးလုိ႔ ခံယူထားလုိ႔ပါ။ ၿပီးေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕ကိစၥေတြဟာ ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ရင္ ပုိၿပီးပဲြဆူကာ ပုိၿပီးျပန္႔ႏွံ႔သြားတတ္ၿပီး ေၾကျငာေပးသလုိ ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဓမၼဘက္က တုိက္ခုိက္မႈေတြ အားေကာင္းေနေပမယ့္ အဲဒီတုိက္ခုိက္မႈေတြဟာလည္း ပုဂၢိဳလ္ေရး အစဲြတရားေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သေဘာေပါက္ၿပီး အခ်ိန္တန္ရင္ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ သေဘာေပါက္သြားလိမ့္မယ္လုိ႔လည္း ခံယူထားတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဘုန္းဘုန္းအေနနဲ႔ ဘာမွမတုံ႔ျပန္ဘဲ ဓမၼစကား သက္သက္ကုိပဲ ေရးသားတင္ျပေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္၍ သူတုိ႔က သေဘာမေပါက္ဘဲ အမွားအတုိင္းဆက္ၿပီး လက္ခံလုိက္နာ က်င့္သုံးေနရင္ေတာ့ သေဗၺသတၱာ ကမၼသကာထဲထည့္ၿပီး ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ လြတ္ေအာင္႐ုန္းၾကဖုိ႔ပဲ ရွိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္ကုိ တတ္ႏုိင္သမွ် ဓမၼ၀ါဒ အသိရွိေအာင္ ႀကိဳးစားၾကည့္ဖုိ႔ပါပဲ။
ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ အႀကံျပဳခ်င္တာက အြန္လုိင္းမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ဓမၼအဓမၼ ေျဖရွင္းခ်က္မ်ားတြင္ ၀ုိင္း၀န္းအႀကံျပဳ ေျပာဆုိေနသူမ်ား အေနျဖင့္ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ေျပေျပလည္လည္ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ကုိယ့္အျမင္ကုိ ကုိယ္ေျပာတာဆုိေပမယ့္ အေျပာမ်ားရင္၊ အေျပာၾကမ္းရင္ အမွားေတြ ပါလာတတ္ပါတယ္။ ေျပာရင္းေျပာရင္း မလုိလားအပ္တဲ့ အျပစ္ေတြ ေစာ္ကားမႈေတြ ၀င္လာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္သူမဆုိ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အရင္ကာကြယ္ၿပီး ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ခုိင္မာေအာင္ လုပ္သင့္တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ အားလုံး သူ႔ဘက္ကုိယ့္ဘက္ ကာကြယ္ေျပာဆုိေနၾကတာဟာ မွန္တယ္ထင္လုိ႔ ေျပာေနၾကတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္သစၥာက ရွိေနေပမယ့္ အမွားကုိ စဲြကုိင္ထားသူမ်ားကလည္း ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ မွားေနတယ္လုိ႔ ထင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔ကလည္း အၿပိဳင္အဆုိင္ ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒီလုိဆုိရင္ အမွန္ေရာက္မွာ မဟုတ္ဘဲ ဓမၼစာမ်က္ႏွာေတြမွာ အယုတ္ဆုိးေစပါတယ္။ ဓမၼအစစ္အမွန္ဆုိတာ ျငင္းခ်က္ထုတ္စရာ မလုိဘဲ လက္ေတြ႔က်င့္ႀကံ ရယူရမယ့္ အရာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခ်ိန္တန္ရင္ ၿပီးသြားမွာပါလုိ႔ သေဘာထားၿပီး ကုိယ္ကုိယ္တုိင္နဲ႔ ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္ကုိသာ လမ္းမလြဲေစဖုိ႔ သဒၶါပညာကုိ သတိနဲ႔ယွဥ္ၿပီး က်င့္သုံးၾကဖုိ႔ အၾကံျပဳလုိက္ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ ၊၊ အဓမၼ၀ါဒရန္ကုိ ကာကြယ္ေနၾကသည့္ သူမ်ားကုိ အထူးေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ အားလည္းအားေပး ေနပါတယ္။ လုိအပ္ရင္လည္း အၿမဲအဆင္သင့္ ရွိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အထက္ပါ ေရးသားခ်က္မ်ားဟာ ဘယ္သူ႔ကုိမွ အျပစ္ေျပာလုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္မရွိဘဲ အားလုံးကုိ ေျပေျပလည္လည္ ရွိေစခ်င္တဲ့ ေစတနာ သက္သက္သာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ၀န္ခံပါတယ္။ ဒီပုိ႔စ္ေလးနဲ႔ပဲ ေနာက္ဆုံးတင္ျပရင္း ေနာက္ေနာင္ပုိ႔စ္မ်ားတြင္ ဓမၼရသ သက္သက္ကုိသာ တင္ျပပါမည့္အေၾကာင္း…
အမွန္ေတာ့ ဘုန္းဘုန္းကုိယ္တုိင္လည္း လက္ရွိျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ဓမၼအဓမၼ အေျခအေနေလးေတြကုိ မသိလုိ႔ မဟုတ္ပါဘူး။ သိေနပါတယ္။ ပုိလုိ႔ေတာင္ သိေနတယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိေတာ့ ဘုန္းဘုန္းကုိယ္တုိင္ ျပည္ပႏုိင္ငံမွာေနၿပီး တတ္ႏုိင္သမွ် အြန္လုိင္းသာသနာျပဳ လုပ္ငန္းေလးေတြ လုပ္ေန၊ အြန္လုိင္းစာမ်က္ႏွာ အစုံကုိ ဖတ္ေနတဲ့အျပင္ မၾကာေသးခင္ကမွ ျမန္မာျပည္မွာ ၀ါဆုိၿပီး ျပန္ၾကြလာတာဆုိေတာ့ အတြင္းအျပင္ အစုံသိေနရလုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ သိေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း ဘယ္သူမွားတယ္ ဘယ္သူမွန္တယ္ဆုိတဲ့ မွတ္ခ်က္မေပးဘဲ အစြမ္းႏွစ္ဘက္လြတ္ေအာင္ စာေရးေဖာ္ျပ ျဖစ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ္ပုိင္ဉာဏ္နဲ႔ ဆုံးျဖတ္ၿပီး အမွန္အမွား ခဲြျခားတတ္ေအာင္ တရားေဟာ ဆရာမ်ား၏ လက္ရွိအေျခအေနေလးေတြကုိ မီးေမာင္းထုိးျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဘုန္းဘုန္းတစ္သီးပုဂၢလ အျမင္ေျပာရရင္ လက္ရွိျမန္မာျပည္ သာသနာေရးဟာ အလြန္အားနည္းေနတာကုိ ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားေရာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားပါ မသိမႈေတြ မ်ားလာေနတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ မသိမႈမ်ားတဲ့အတြက္လည္း အမွားေတြ မ်ားလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားဘက္က ၾကည့္ရင္ စာေပပရိယတ္ပုိင္းမွာ အားနည္းလာၾကၿပီး အက်င့္တရားပုိင္းမွာပါ ဆုတ္ယုတ္လာၾကပါတယ္။ လူဒကာဒကာမမ်ားဆုိရင္ ပုိလုိ႔ေတာင္ဆုိးပါတယ္။ မသိဆုိ ဘာမွကုိ မသိၾကေတာ့ပါဘူး။ အဲဒီလုိ မသိမႈေတြ မ်ားလာေတာ့ အခုလုိ ေျပာသမွ်ယုံ ျဖစ္ကုန္ေတာ့တာပါ။ ေလာကမွာ လိမ္လုိ႔အေကာင္းဆုံးက ဘာသာေရးကုိ ခုတုံးလုပ္ၿပီးလိမ္တာပဲလုိ႔ ဆုိရေလာက္ေအာင္ အလိမ္အေကာက္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ လိမ္ေနၾကတာကုိ ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္က မသိမႈေတြမ်ားၿပီး စူးစမ္းဆင္ျခင္မႈ မရွိတဲ့အခါ အဲဒီအလိမ္ သမားမ်ားေနာက္ တေကာက္ေကာက္လုိက္မိ ေနတတ္ကုန္ပါတယ္။
ေနာက္ဆုံးအရင္းစစ္ေတာ့ မသိၾကတာေတြပါ။ ဆရာလုပ္သူေတြလည္း မသိၾက၊ ေနာက္လုိက္ေတြလည္း မသိၾကဘဲ ကုိယ္သိတာေလးေတြနဲ႔ သူတစ္လူငါတစ္မင္း လုပ္ကုန္ၾကေတာ့တာပါပဲ။ အဆုိးဆုံးက ဆရာလုပ္သူေတြ မသိၾကတာေတြပါ။ အရင္ေရးခဲ့သလုိ စာအသိနဲ႔ ဆရာလုပ္သူေတြေရာ၊ ငါအသိနဲ႔ ဆရာလုပ္သူေတြကုိယ္တုိင္ လဲြေနၾကေလေတာ့ ေနာက္လုိက္ေတြလည္း လဲြကုန္ၾကၿပီေပါ့။ မသိတာခ်င္း အတူတူ စာအသိနဲ႔ ဆရာလုပ္သူေတြဟာ စာေပအေထာက္အထား အခုိင္အမာ ရွိေနတဲ့အတြက္ ထင္သေလာက္ ေ၀ဖန္ျပစ္တင္ ေထာက္ျပစရာ မရွိေပမယ့္ စာမသိဘဲ ငါအသိနဲ႔ ဆရာလုပ္သူေတြမွာေတာ့ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ေနတာေတြ ေတြ႕ျမင္ၾကားသိေနရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ခုေနာက္ပုိင္း ႏုိင္ငံေတာ္ သံဃမဟာနာယက ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားမွ “တရားေဟာ ဓမၼကထိကမ်ားသည္ အနည္းဆုံး ဓမၼာစရိယအဆင့္ ရွိရမည္“လုိ႔ ညြန္ၾကားေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ စာသိၿပီး ငါစဲြမာနစဲြေတြ ရွိလာရင္လည္း အမွားေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ပညာတတ္မ်ား မုိက္ၿပီဆုိရင္ ပုိၿပီးေၾကာက္စရာ ေကာင္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ငါသိဆရာေတြရဲ႕ ေဟာေျပာခ်က္ အခ်ိဳ႕ဟာ ေထရ၀ါဒ စာေပနဲ႔ ညွိတဲ့အခါမွာ လဲြေနတာကုိ ေတြ႕ရျပန္ပါတယ္။ စာသိေရာ ငါသိပါ အေရးႀကီးတယ္ ဆုိေပမယ့္ ငါသိဟာ စ႐ုိက္အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္း အသိျခင္း မတူဘဲ အသိအမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ပုံေသသတ္မွတ္လုိ႔ မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ စာေပကုိေတာ့ အဓိကမွတ္ေက်ာက္အျဖစ္ ထားရပါတယ္။ ဗုဒၶေဟာၾကားတဲ့ တရားေတာ္မ်ားနဲ႔ ခ်ိန္ၿပီးသတ္မွတ္ ဆုံးျဖတ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ကုိယ့္ရဲ႕ငါသိကုိလည္း စာသိနဲ႔ ညွိယူရပါတယ္။ စာကုိေတာ့ ေဘာင္ေက်ာ္လုိ႔ မရပါဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ ေထရ၀ါဒ အားေကာင္းေနတာဟာလည္း ဒီစာေပပရိယတ္အားေကာင္း ေနလုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဘုရားေဟာ ဓမၼမ်ားကုိ ျပင္ဆင္ျခင္း၊ ျဖည့္စြက္ျခင္း၊ ႏုတ္ပယ္ျခင္းမရွိဘဲ တစ္ေသြမတိမ္း လက္ခံထားတဲ့ ေထရ၀ါဒ စာေပေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ သာသနာ အားေကာင္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ျမန္မာျပည္မွာ ဘာသာေရး အ႐ႈတ္အရွင္းေတြ ျဖစ္လာရင္ ဘုရားေဟာ စာေပနဲ႔ပဲ ညွိႏႈိင္းဆုံးျဖတ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါကုိေတာ့ ငါသိနဲ႔ ေဟာေျပာေနသူမ်ား အထူးသတိျပဳသင့္လွပါတယ္။ ဖားေအာက္ဆရာေတာ္ႀကီးက “တုိ႔က… တရားကမၼ႒ာန္းေတြ လက္ေတြ႕က်င့္ႀကံဖုိ႔ ျပသေနေပမယ့္ စာကုိေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ မေက်ာ္ေစပါဘူး၊ စာနဲ႔အၿမဲညွိၿပီးမွ လက္ေတြ႕က်င့္ႀကံေစပါတယ္..“ လုိ႔ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ တပည့္တစ္ပါးက ေျပာဖူးပါတယ္။ ဆရာေတာ္ အမိန္႔ရွိေတာ္မူတဲ့အတုိင္း ငါသိသမားေတြလည္း စာနဲ႔ေတာ့ ညွိၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ားဆုိရင္ ၀ိနည္းေတာ္ကုိေတာ့ အထူးအေလးျပဳသင့္ပါတယ္။ ၀ိနည္းေတာ္ကုိ အေလးမထားဘဲ ပစ္ပယ္ထားလုိက္ရင္ ေထရ၀ါဒမွ ယေန႔၀ိနည္းကြယ္ေပ်ာက္ေနတဲ့ မဟာယာနပုံစံမ်ိဳး ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ငါေတြ႕အားသန္သူမ်ား အေနျဖင့္ ငါ့ေတြ႕ကုိ စာေတြနဲ႔ညွိၿပီး ၀ိနည္းေတာ္ကုိ အေလးထားဖုိ႔ တုိက္တြန္းျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး ဆုိင္ရာဆုိင္ရာ ဆရာေတာ္မ်ားရဲ႕ တရားေတာ္ကုိ ႏွစ္သက္လက္ခံ လုိက္နာက်င့္သုံးၾကတဲ့ ပရိတ္သတ္မ်ား အေနျဖင့္လည္း အထူးသတိထားသင့္တဲ့ အခ်က္ေတြရွိပါတယ္။ ကုိယ္က ဘာမွမသိတဲ့အတြက္ ကုိယ့္အတြက္ အနည္းငယ္မွ် တုိက္ဆုိင္သြားတဲ့ ဆရာသမားရဲ႕ တရားေတာ္ကုိပဲ တစ္သမွတ္တည္း အေသစဲြ မယူထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကုိယ္သိသြားတဲ့အခ်က္ ကုိယ္နဲ႔တုိက္ဆုိင္သြားတဲ့ ေဟာေျပာခ်က္ဟာလည္း ဘယ္အဆင့္အထိ ရွိတယ္ဆုိတာ ဆုံးျဖတ္ဖုိ႔ ခက္လွပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ တစ္ခ်ိဳ႕ ေယာဂီေတြဟာ သမာဓိနိမိတ္ေတြ အေပၚမွာကုိပဲ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ တရားအစစ္ ရၿပီလုိ႔ ထင္တတ္တာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားအားထုတ္တဲ့ အခါမွာ ကုိယ့္အနားမွာ စာေပပရိယတ္ေရာ လက္ေတြ႕အားထုတ္မႈပါ ျပည့္စုံတဲ့ ဆရာေကာင္းလုိတယ္လုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ ဆရာေကာင္းေတြလည္း ျမန္မာျပည္မွာ ရွိပါတယ္။ ဒီလုိ ဆရာေတြထံမွာလည္း စမ္းသပ္ အားထုတ္ၾကည့္သင့္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ဘုန္းဘုန္းေျပာလုိတာက “ဓမၼအဓမၼ အျဖစ္မွန္ေတြကုိ ဘုန္းဘုန္းကုိယ္တုိင္ သိရဲ႕သားနဲ႔ ဘာျဖစ္လုိ႔ ဒီလုိေနရာမ်ိဳးမွာ ၀င္ေရာက္မေဆြးေႏြးတာလဲ…၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္တစ္ပါး အေနနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ ေသြးေအးေနတာလဲ” ဆုိရင္ ဘုန္းဘုန္းအေနနဲ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ဓမၼအႏွစ္သာရ အသိခုိင္ေအာင္ အရင္လုပ္ေနလုိ႔ပါလုိ႔ ေျပာပါရေစ။ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္က အသိမျပည့္စုံေသးလုိ႔ပါလုိ႔ အေၾကာင္းျပပါရေစ။ ေခါင္းေရွာင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္သူမွားတယ္၊ ဘယ္သူမွန္တယ္ ဆုိတာကေတာ့ အခ်ိန္တန္ရင္ အမွန္သစၥာက ေျဖရွင္းေပးသြားလိမ့္မယ္လုိ႔လည္း ယုံၾကည္ေနလုိ႔ပါ။ မဂၢင္ရွစ္ပါးအက်င့္တရား ရွိေနသမွ် ရဟႏၲာမ်ား မဆိတ္သုဥ္းဘူးဆုိတဲ့အတုိင္း ဗုဒၶဓမၼကုိ အမွန္အတုိင္း လက္ခံလုိက္နာ က်င့္သုံးေနၾကတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းမ်ား ရွိေနသမွ် ဓမၼ၀ါဒ မက်႐ႈံးေသးဘူးလုိ႔ ခံယူထားလုိ႔ပါ။ ၿပီးေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕ကိစၥေတြဟာ ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ရင္ ပုိၿပီးပဲြဆူကာ ပုိၿပီးျပန္႔ႏွံ႔သြားတတ္ၿပီး ေၾကျငာေပးသလုိ ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဓမၼဘက္က တုိက္ခုိက္မႈေတြ အားေကာင္းေနေပမယ့္ အဲဒီတုိက္ခုိက္မႈေတြဟာလည္း ပုဂၢိဳလ္ေရး အစဲြတရားေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သေဘာေပါက္ၿပီး အခ်ိန္တန္ရင္ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ သေဘာေပါက္သြားလိမ့္မယ္လုိ႔လည္း ခံယူထားတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဘုန္းဘုန္းအေနနဲ႔ ဘာမွမတုံ႔ျပန္ဘဲ ဓမၼစကား သက္သက္ကုိပဲ ေရးသားတင္ျပေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္၍ သူတုိ႔က သေဘာမေပါက္ဘဲ အမွားအတုိင္းဆက္ၿပီး လက္ခံလုိက္နာ က်င့္သုံးေနရင္ေတာ့ သေဗၺသတၱာ ကမၼသကာထဲထည့္ၿပီး ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ လြတ္ေအာင္႐ုန္းၾကဖုိ႔ပဲ ရွိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္ကုိ တတ္ႏုိင္သမွ် ဓမၼ၀ါဒ အသိရွိေအာင္ ႀကိဳးစားၾကည့္ဖုိ႔ပါပဲ။
ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ အႀကံျပဳခ်င္တာက အြန္လုိင္းမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ဓမၼအဓမၼ ေျဖရွင္းခ်က္မ်ားတြင္ ၀ုိင္း၀န္းအႀကံျပဳ ေျပာဆုိေနသူမ်ား အေနျဖင့္ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ေျပေျပလည္လည္ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ကုိယ့္အျမင္ကုိ ကုိယ္ေျပာတာဆုိေပမယ့္ အေျပာမ်ားရင္၊ အေျပာၾကမ္းရင္ အမွားေတြ ပါလာတတ္ပါတယ္။ ေျပာရင္းေျပာရင္း မလုိလားအပ္တဲ့ အျပစ္ေတြ ေစာ္ကားမႈေတြ ၀င္လာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္သူမဆုိ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အရင္ကာကြယ္ၿပီး ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ခုိင္မာေအာင္ လုပ္သင့္တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ အားလုံး သူ႔ဘက္ကုိယ့္ဘက္ ကာကြယ္ေျပာဆုိေနၾကတာဟာ မွန္တယ္ထင္လုိ႔ ေျပာေနၾကတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္သစၥာက ရွိေနေပမယ့္ အမွားကုိ စဲြကုိင္ထားသူမ်ားကလည္း ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ မွားေနတယ္လုိ႔ ထင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔ကလည္း အၿပိဳင္အဆုိင္ ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒီလုိဆုိရင္ အမွန္ေရာက္မွာ မဟုတ္ဘဲ ဓမၼစာမ်က္ႏွာေတြမွာ အယုတ္ဆုိးေစပါတယ္။ ဓမၼအစစ္အမွန္ဆုိတာ ျငင္းခ်က္ထုတ္စရာ မလုိဘဲ လက္ေတြ႔က်င့္ႀကံ ရယူရမယ့္ အရာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခ်ိန္တန္ရင္ ၿပီးသြားမွာပါလုိ႔ သေဘာထားၿပီး ကုိယ္ကုိယ္တုိင္နဲ႔ ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္ကုိသာ လမ္းမလြဲေစဖုိ႔ သဒၶါပညာကုိ သတိနဲ႔ယွဥ္ၿပီး က်င့္သုံးၾကဖုိ႔ အၾကံျပဳလုိက္ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ ၊၊ အဓမၼ၀ါဒရန္ကုိ ကာကြယ္ေနၾကသည့္ သူမ်ားကုိ အထူးေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ အားလည္းအားေပး ေနပါတယ္။ လုိအပ္ရင္လည္း အၿမဲအဆင္သင့္ ရွိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အထက္ပါ ေရးသားခ်က္မ်ားဟာ ဘယ္သူ႔ကုိမွ အျပစ္ေျပာလုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္မရွိဘဲ အားလုံးကုိ ေျပေျပလည္လည္ ရွိေစခ်င္တဲ့ ေစတနာ သက္သက္သာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ၀န္ခံပါတယ္။ ဒီပုိ႔စ္ေလးနဲ႔ပဲ ေနာက္ဆုံးတင္ျပရင္း ေနာက္ေနာင္ပုိ႔စ္မ်ားတြင္ ဓမၼရသ သက္သက္ကုိသာ တင္ျပပါမည့္အေၾကာင္း…
