အေသထြက္ အရွင္ထြက္နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ
ျမန္မာဗုဒၶဘာသာမ်ားၾကားမွာ အေသထြက္၊ အရွင္ထြက္ကိစၥက ေတာ္ေတာ္ကုိ အေျပာမ်ားၿပီး အယုံအၾကည္လည္း မ်ားေနတာကုိ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ တစ္ခါတေလ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔ ဟုိဟုိဒီဒီ ၾကြတဲ့အခါ ကားဂိတ္ရထားဂိတ္ေတြမွာ ဘုရားပုံ၊ ဘုန္းႀကီးပုံ၊ ဘုိးေတာ္ဘြားေတာ္ပုံေတြ လုိက္ေရာင္းတဲ့ ေစ်းသည္မ်ားရဲ႕ “ဒီဆရာေတာ္က ႏွစ္ဘယ္ႏွစ္ေထာင္ ရွိၿပီ၊ ဒီပုံက ဟုိအရွင္ထြက္ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ပုံ၊ ဒီဆရာေတာ္ႀကီးက ဘယ္လုိထြက္ရပ္ေပါက္တာ၊ ဒီပုံကုိ ပူေဇာ္ရင္ ဘာျဖစ္မယ္၊ ညာျဖစ္မယ္” စသျဖင့္ ေျပာဆုိကာ လွည့္လည္ ေရာင္းခ်ေနတဲ့ အသံေတြကုိ ၾကားရတတ္သလုိ တစ္ခါတစ္ခါလည္း ဒကာဒကာမအခ်ိဳ႕နဲ႔ စကားေျပာရင္း “ဘယ္ဆရာေတာ္ႀကီးကေတာ့ ဘယ္လုိထြက္ရပ္ေပါက္သြားတာ၊ သူတုိ႔ကုိးကြယ္တဲ့ ဘယ္ဘုန္းႀကီးကေတာ့ အရွင္ထြက္ထြက္သြားတာ၊ ဘယ္ဆရာေတာ္ႀကီးကေတာ့ ပ်ံေတာ္မူသြားတာ ၾကာေပမယ့္ ခႏၶာကုိယ္ႀကီးက မပုတ္မသုိးဘဲ ခုခ်ိန္ထိ ေခါင္းရိတ္ေပးေနရတာ၊ လက္သည္းေျခသည္းေတြ ညႇပ္ေပးေနရတာ” စသျဖင့္ ေျပာဆုိ ေလွ်ာက္ထားသံကုိလည္း နားေထာင္ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ႀကဳံရင္ႀကဳံသလုိ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာျပေပးျဖစ္ေပမယ့္ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာအမ်ားရဲ႕ အ႐ုိးစဲြေနတဲ့ အေသထြက္၊ အရွင္ထြက္လုိ႔ေခၚတဲ့ ထြက္ရပ္ေပါက္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ယုံၾကည္မႈေတြကေတာ့ ရွိၿမဲရွိေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုိးတာက လဲြေနတာကုိ လဲြေနမွန္းမသိတာကုိက နည္းနည္းေလးကုိ လဲြေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဘယ္သူမဆုိ အေသပဲထြက္ထြက္၊ အရွင္ပဲထြက္ထြက္ ဒါဟာ အသက္ထြက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ထြက္တယ္ဆုိတာ ေသတာကုိ ေျပာတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဗုဒၶဘာသာအလုိအရ သတၱဝါ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ ေသတယ္ဆုိတာ နာမ္သက္႐ုပ္သက္ ႏွစ္ခုလုံးခ်ဳပ္သြားတာကုိပဲ ဆုိတာျဖစ္ပါတယ္။ နာမ္႐ုပ္ ႏွစ္ပါးနဲ႔ ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ သတၱဝါမွန္သမွ် ဘဝတစ္ခု နိဂုံးခ်ဳပ္သြားတယ္ဆုိရင္ ဒါဟာနာမ္သက္႐ုပ္သက္ ႏွစ္ခုလုံး ခ်ဳပ္သြားတာကုိ ဆုိလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆုိရင္ ႐ုပ္နာမ္ႏွစ္ပါးနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္သတၱဝါ မွန္သမွ် လူပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ရဟန္းသံဃာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘုရားပေစၥကပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေသဆုံးသြားၾကတဲ့အခါ အကုန္လုံး နာမ္သက္႐ုပ္သက္ ေသသြားၾကတာ အမွန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ ေသသြားၾကတဲ့ သတၱဝါမွန္သမွ် အရွင္ထြက္သြားတယ္၊ အေသထြက္သြားတယ္ဆုိတာ မရွိႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ေသၿပီးမွ ဘယ္လုိလာျပတယ္၊ ဘယ္မွာရွိေနတယ္ စတာေတြ ျဖစ္လာတယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ ေသၿပီးေနာက္ဘဝ ေရာက္သြားၿပီးမွ ထင္ရွားလာတဲ့ သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုပ္သာေသၿပီး နာမ္ကမေသဘဲ တစ္ျခားဘဝကုိ ကူးေျပာင္းသြားတာလုိ႔ ယူဆခဲ့မယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာ အလုိနဲ႔ မကုိက္ညီဘဲ ဝိညာဥ္ကုိ လက္ခံတဲ့သေဘာ၊ အတၱကုိ လက္ခံတဲ့သေဘာ ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ အတၱဝိညာဥ္ဆုိတာ မရွိဘဲ နာမ္နဲ႔႐ုပ္ပဲ ရွိတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ သတိျပဳရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆုိရင္ ဘဝကူးသြားတယ္ဆုိတာ ဘာကကူးတာလဲလုိ႔ ေမးစရာ ရွိပါတယ္။ ဒီအေမးအတြက္ေတာ့ မေသခင္ လုပ္ခဲ့တဲ့ ကံအစြမ္းေတြက ကူးတာလုိ႔ပဲ ေျဖရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထားပါေတာ့။ ေျပာခ်င္တာက အေသထြက္ အရွင္ထြက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားရွင္မ်ား၊ ရဟႏၲာ မေထရ္ႀကီးမ်ား စတဲ့ သီလသမာဓိ ပညာ အားေကာင္းတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းမ်ား အားလုံးဟာ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြား၊ ပရိနိဗၺာန္ ျပဳေတာ္မူသြားတဲ့အခါ အမ်ားထင္ေနသလုိ အရွင္ထြက္ ထြက္သြားၾကတာ မဟုတ္သလုိ အေသထြက္လည္း ထြက္သြားၾကတာ မဟုတ္ဘဲ နာမ္သက္႐ုပ္သက္ ေသသြားၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ နာမ္႐ုပ္ႏွစ္ခုလုံး ေသသြားၾကတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ မေသခင္ ေပ်ာက္သြားတယ္၊ ပ်ံေတာ္မူသြားေပမယ့္ ႐ုပ္ကမေသဘဲ ဒီအတုိင္းပဲ ရွိေနတယ္ စတာေတြလည္း မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါဆုိရင္ တစ္ခ်ိဳ႕ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားရဲ႕ ႐ုပ္အေလာင္းေတြက ဘာေၾကာင့္ ဆံေတာ္ေတြ ရွည္လာရတာလဲ၊ မပုတ္မသုိးဘဲ ရွိေနရတာလဲ၊ ေျခသည္းလက္သည္းေတြ ဘာေၾကာင့္ ထြက္လာရတာလဲ စသျဖင့္ ေမးစရာ ရွိပါတယ္။ ဒီလုိသေဘာေတြကုိ လက္ေတြ႕ျမင္လုိ႔လားလုိ႔ ေမးရင္အေတာ္မ်ားမ်ားက တဆင့္စကားနဲ႔ ဆင့္ပြားၾကတဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ လက္ေတြ႕ျမင္ေတြ႕တာ ဆုိရင္လည္း ဒါဟာ အကယ္၍ ရဟႏၲာ မေထရ္ႀကီးမ်ား အေနျဖင့္ မေသခင္ အဓိ႒ာန္ တစ္ခုခု ျပဳေတာ္မူသြားတဲ့အခါ၊ တစ္စုံတစ္ေယာက္ကုိ ခ်ီးေျမႇာက္လုိတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ အဲဒီ ရဟႏၲာမ်ားရဲ႕ အဓိ႒ာန္ခ်က္အတုိင္း က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ ႐ုပ္အေကာင္ဟာ တည္တံ့ေနတတ္တာမ်ိဳး ရွိတတ္တဲ့အတြက္ ဒီလုိ အဓိ႒ာန္မ်ိဳးေၾကာင့္လုိ႔ပဲ ေယဘုယ် မွတ္ယူထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း အေတာ္ကုိ ျဖစ္ခဲတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ အေသထြက္၊ အရွင္ထြက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စဥ္းစားစရာ အခ်က္အခ်ိဳ႕ ရွိပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ဗုဒၶစာေပကုိ နားလည္မႈလဲြၿပီး အသုံးျပဳတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဒီလုိအေသထြက္ အရွင္ထြက္ အယူအဆမ်ိဳး ျဖစ္လာတာလုိ႔လည္း ယူဆႏုိင္ၾကပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပမွာ နိဗၺာန္အမ်ိဳးအစား ႏွစ္မ်ိဳးရွိေၾကာင္း ျပဆုိထားပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္မ်ိဳးက သဥပါဒိေသသနိဗၺာန္နဲ႔ အႏုပါဒိေသသနိဗၺာန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သဥပါဒိေသသ နိဗၺာန္ဆုိတာ ခႏၶာအၾကြင္းရွိတဲ့ နိဗၺာန္ျဖစ္ၿပီး အႏုပါဒိေသသနိဗၺာန္ဆုိတာ ခႏၶာအၾကြင္းမရွိေတာ့တဲ့ နိဗၺာန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ကိေလသာကုန္ခမ္း ရဟႏၲာျဖစ္သြားတဲ့ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္မ်ားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ နိဗၺာန္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ ကိေလသာကုန္ခမ္း ရဟႏၲာျဖစ္သြားေပမယ့္ ပရိနိဗၺာန္မျပဳေသးတဲ့ အခ်ိန္မွာ သဥပါဒိေသသ နိဗၺာန္ကုိ ရရွိခံစားေနတာ ျဖစ္ၿပီး ရဟႏၲာဘဝနဲ႔ ပရိနိဗၺာန္ျပဳသြားၿပီဆုိရင္ ဒါဟာ ခႏၶာကုိယ္အၾကြင္းအက်န္ မရွိေတာ့တဲ့ အႏုပါေဒသသနိဗၺာန္ကုိ ရရွိသြားေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆုိလုိတာက သက္ရွိထင္ရွား ရဟႏၲာမ်ားဟာ ပရိနိဗၺာန္မျပဳေသးတဲ့အတြက္ ခႏၶာကိုယ္ ရွိေနေသးေပမယ့္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳသြားတဲ့ အခါမွာေတာ့ ဒီ႐ုပ္ခႏၶာလည္း ခ်ဳပ္ေပ်ာက္သြားေတာ့တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ခႏၶာကုိယ္လည္း အၾကြင္းမရွိေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္မ်ားရဲ႕ ခႏၶာအၾကြင္းရွိ၊ မရွိတဲ့ နိဗၺာန္သေဘာေတြေၾကာင့္ အသက္ရွိေနေသးေပမယ့္ ကိေလသာေတြက ထြက္ၿပီးျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ရွင္ေနေပမယ့္ ထြက္ၿပီးတဲ့သေဘာ၊ ပရိနိဗၺာန္ျပဳသြားတဲ့ အခါမွာေတာ့ ခႏၶာကုိယ္လည္း အၾကြင္းမရွိ ေသသြားတာ ျဖစ္လုိ႔ ကိေလသာလည္းေသ၊ ခႏၶာလည္းေသသြားတဲ့ အေသထြက္သြားတဲ့ သေဘာမ်ိဳးေတြေၾကာင့္ အေသထြက္ အရွင္ထြက္ေတြလုိ႔ ဆုိတာျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီလုိ အဓိပၸါယ္မ်ိဳးဆုိရင္ေတာ့ ရဟႏၲာနဲ႔ အေသထြက္ အရွင္ထြက္ ျပႆနာက အေထြအထူး ေျပာစရာ မရွိႏုိင္ပါဘူး။ အဲလုိမွမဟုတ္ဘဲ မေသခင္ ထြက္သြားၾကတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာ အယူအဆေတြနဲ႔ လဲြေနေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခ်ဳပ္ေျပာခ်င္တာက ဘုရားရွင္အပါအဝင္ ဧတဒဂ္ရ ရဟႏၲာမ်ားအားလုံးဟာ အေသထြက္သြားတယ္၊ အရွင္ထြက္သြားတယ္ဆုိတာ မရွိဘဲ အားလုံးပရိနိဗၺာန္ျပဳေတာ္ မူသြားတဲ့အခါ နာမ္႐ုပ္အားလုံး ခ်ဳပ္သြားၾကတာေတြပဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီေန႔ေခတ္ ထင္ေနၾကသလုိ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ အရွင္ထြက္သြားတယ္၊ ဘယ္သူကေတာ့ အေသထြက္သြားတယ္စတဲ့ ထြက္ရပ္ေပါက္ အယူအစေတြဟာ စာေပအဖြင့္ေတြအရ လဲြေနၾကတာေတြ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘယ္သူမဆုိ နိဗၺာန္ မရေသးသမွ် ေသၿပီးေနာက္မွာ ဘဝအသစ္မွာ ျဖစ္ၾကရမွာျဖစ္ၿပီး အဲဒီဘဝအသစ္ကေန ဘဝေဟာင္းရဲ႕ အေၾကာင္းေတြကုိ ထင္ရွားျပရင္လည္း ဒါဟာ အရွင္ထြက္သြားလုိ႔ မဟုတ္ဘဲ ဘဝအသစ္ကေန ထင္ရွားျပျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ နိဗၺာန္ရသြားၿပီဆုိရင္ေတာ့ ဘဝအဆုံးသတ္သြားၿပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘဝအသစ္ဆုိတာလည္း မရွိေတာ့သလုိ လာၿပီးထင္ရွားျပတယ္ဆုိတာလည္း မရွိေတာ့ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ သိေစခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ နာလည္းၿပီး နားလည္မႈလဲြေနၾကတဲ့ အေသထြက္ အရွင္ထြက္ အလဲြေတြကုိလည္း မလဲြရေအာင္ သတိေဆာင္ၿပီး ဉာဏ္နဲ႔ယွဥ္ကာ စဥ္းစားၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းရင္း လဲြေနတတ္တဲ့အလဲြ တစ္ခုအျဖစ္ အသိေပးတင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
ျမန္မာဗုဒၶဘာသာမ်ားၾကားမွာ အေသထြက္၊ အရွင္ထြက္ကိစၥက ေတာ္ေတာ္ကုိ အေျပာမ်ားၿပီး အယုံအၾကည္လည္း မ်ားေနတာကုိ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ တစ္ခါတေလ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔ ဟုိဟုိဒီဒီ ၾကြတဲ့အခါ ကားဂိတ္ရထားဂိတ္ေတြမွာ ဘုရားပုံ၊ ဘုန္းႀကီးပုံ၊ ဘုိးေတာ္ဘြားေတာ္ပုံေတြ လုိက္ေရာင္းတဲ့ ေစ်းသည္မ်ားရဲ႕ “ဒီဆရာေတာ္က ႏွစ္ဘယ္ႏွစ္ေထာင္ ရွိၿပီ၊ ဒီပုံက ဟုိအရွင္ထြက္ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ပုံ၊ ဒီဆရာေတာ္ႀကီးက ဘယ္လုိထြက္ရပ္ေပါက္တာ၊ ဒီပုံကုိ ပူေဇာ္ရင္ ဘာျဖစ္မယ္၊ ညာျဖစ္မယ္” စသျဖင့္ ေျပာဆုိကာ လွည့္လည္ ေရာင္းခ်ေနတဲ့ အသံေတြကုိ ၾကားရတတ္သလုိ တစ္ခါတစ္ခါလည္း ဒကာဒကာမအခ်ိဳ႕နဲ႔ စကားေျပာရင္း “ဘယ္ဆရာေတာ္ႀကီးကေတာ့ ဘယ္လုိထြက္ရပ္ေပါက္သြားတာ၊ သူတုိ႔ကုိးကြယ္တဲ့ ဘယ္ဘုန္းႀကီးကေတာ့ အရွင္ထြက္ထြက္သြားတာ၊ ဘယ္ဆရာေတာ္ႀကီးကေတာ့ ပ်ံေတာ္မူသြားတာ ၾကာေပမယ့္ ခႏၶာကုိယ္ႀကီးက မပုတ္မသုိးဘဲ ခုခ်ိန္ထိ ေခါင္းရိတ္ေပးေနရတာ၊ လက္သည္းေျခသည္းေတြ ညႇပ္ေပးေနရတာ” စသျဖင့္ ေျပာဆုိ ေလွ်ာက္ထားသံကုိလည္း နားေထာင္ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ႀကဳံရင္ႀကဳံသလုိ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာျပေပးျဖစ္ေပမယ့္ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာအမ်ားရဲ႕ အ႐ုိးစဲြေနတဲ့ အေသထြက္၊ အရွင္ထြက္လုိ႔ေခၚတဲ့ ထြက္ရပ္ေပါက္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ယုံၾကည္မႈေတြကေတာ့ ရွိၿမဲရွိေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုိးတာက လဲြေနတာကုိ လဲြေနမွန္းမသိတာကုိက နည္းနည္းေလးကုိ လဲြေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဘယ္သူမဆုိ အေသပဲထြက္ထြက္၊ အရွင္ပဲထြက္ထြက္ ဒါဟာ အသက္ထြက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ထြက္တယ္ဆုိတာ ေသတာကုိ ေျပာတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဗုဒၶဘာသာအလုိအရ သတၱဝါ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ ေသတယ္ဆုိတာ နာမ္သက္႐ုပ္သက္ ႏွစ္ခုလုံးခ်ဳပ္သြားတာကုိပဲ ဆုိတာျဖစ္ပါတယ္။ နာမ္႐ုပ္ ႏွစ္ပါးနဲ႔ ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ သတၱဝါမွန္သမွ် ဘဝတစ္ခု နိဂုံးခ်ဳပ္သြားတယ္ဆုိရင္ ဒါဟာနာမ္သက္႐ုပ္သက္ ႏွစ္ခုလုံး ခ်ဳပ္သြားတာကုိ ဆုိလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆုိရင္ ႐ုပ္နာမ္ႏွစ္ပါးနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္သတၱဝါ မွန္သမွ် လူပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ရဟန္းသံဃာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘုရားပေစၥကပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေသဆုံးသြားၾကတဲ့အခါ အကုန္လုံး နာမ္သက္႐ုပ္သက္ ေသသြားၾကတာ အမွန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ ေသသြားၾကတဲ့ သတၱဝါမွန္သမွ် အရွင္ထြက္သြားတယ္၊ အေသထြက္သြားတယ္ဆုိတာ မရွိႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ေသၿပီးမွ ဘယ္လုိလာျပတယ္၊ ဘယ္မွာရွိေနတယ္ စတာေတြ ျဖစ္လာတယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ ေသၿပီးေနာက္ဘဝ ေရာက္သြားၿပီးမွ ထင္ရွားလာတဲ့ သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုပ္သာေသၿပီး နာမ္ကမေသဘဲ တစ္ျခားဘဝကုိ ကူးေျပာင္းသြားတာလုိ႔ ယူဆခဲ့မယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာ အလုိနဲ႔ မကုိက္ညီဘဲ ဝိညာဥ္ကုိ လက္ခံတဲ့သေဘာ၊ အတၱကုိ လက္ခံတဲ့သေဘာ ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ အတၱဝိညာဥ္ဆုိတာ မရွိဘဲ နာမ္နဲ႔႐ုပ္ပဲ ရွိတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ သတိျပဳရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆုိရင္ ဘဝကူးသြားတယ္ဆုိတာ ဘာကကူးတာလဲလုိ႔ ေမးစရာ ရွိပါတယ္။ ဒီအေမးအတြက္ေတာ့ မေသခင္ လုပ္ခဲ့တဲ့ ကံအစြမ္းေတြက ကူးတာလုိ႔ပဲ ေျဖရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထားပါေတာ့။ ေျပာခ်င္တာက အေသထြက္ အရွင္ထြက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားရွင္မ်ား၊ ရဟႏၲာ မေထရ္ႀကီးမ်ား စတဲ့ သီလသမာဓိ ပညာ အားေကာင္းတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းမ်ား အားလုံးဟာ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြား၊ ပရိနိဗၺာန္ ျပဳေတာ္မူသြားတဲ့အခါ အမ်ားထင္ေနသလုိ အရွင္ထြက္ ထြက္သြားၾကတာ မဟုတ္သလုိ အေသထြက္လည္း ထြက္သြားၾကတာ မဟုတ္ဘဲ နာမ္သက္႐ုပ္သက္ ေသသြားၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ နာမ္႐ုပ္ႏွစ္ခုလုံး ေသသြားၾကတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ မေသခင္ ေပ်ာက္သြားတယ္၊ ပ်ံေတာ္မူသြားေပမယ့္ ႐ုပ္ကမေသဘဲ ဒီအတုိင္းပဲ ရွိေနတယ္ စတာေတြလည္း မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါဆုိရင္ တစ္ခ်ိဳ႕ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားရဲ႕ ႐ုပ္အေလာင္းေတြက ဘာေၾကာင့္ ဆံေတာ္ေတြ ရွည္လာရတာလဲ၊ မပုတ္မသုိးဘဲ ရွိေနရတာလဲ၊ ေျခသည္းလက္သည္းေတြ ဘာေၾကာင့္ ထြက္လာရတာလဲ စသျဖင့္ ေမးစရာ ရွိပါတယ္။ ဒီလုိသေဘာေတြကုိ လက္ေတြ႕ျမင္လုိ႔လားလုိ႔ ေမးရင္အေတာ္မ်ားမ်ားက တဆင့္စကားနဲ႔ ဆင့္ပြားၾကတဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ လက္ေတြ႕ျမင္ေတြ႕တာ ဆုိရင္လည္း ဒါဟာ အကယ္၍ ရဟႏၲာ မေထရ္ႀကီးမ်ား အေနျဖင့္ မေသခင္ အဓိ႒ာန္ တစ္ခုခု ျပဳေတာ္မူသြားတဲ့အခါ၊ တစ္စုံတစ္ေယာက္ကုိ ခ်ီးေျမႇာက္လုိတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ အဲဒီ ရဟႏၲာမ်ားရဲ႕ အဓိ႒ာန္ခ်က္အတုိင္း က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ ႐ုပ္အေကာင္ဟာ တည္တံ့ေနတတ္တာမ်ိဳး ရွိတတ္တဲ့အတြက္ ဒီလုိ အဓိ႒ာန္မ်ိဳးေၾကာင့္လုိ႔ပဲ ေယဘုယ် မွတ္ယူထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကလည္း အေတာ္ကုိ ျဖစ္ခဲတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ အေသထြက္၊ အရွင္ထြက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စဥ္းစားစရာ အခ်က္အခ်ိဳ႕ ရွိပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က ဗုဒၶစာေပကုိ နားလည္မႈလဲြၿပီး အသုံးျပဳတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဒီလုိအေသထြက္ အရွင္ထြက္ အယူအဆမ်ိဳး ျဖစ္လာတာလုိ႔လည္း ယူဆႏုိင္ၾကပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပမွာ နိဗၺာန္အမ်ိဳးအစား ႏွစ္မ်ိဳးရွိေၾကာင္း ျပဆုိထားပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္မ်ိဳးက သဥပါဒိေသသနိဗၺာန္နဲ႔ အႏုပါဒိေသသနိဗၺာန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သဥပါဒိေသသ နိဗၺာန္ဆုိတာ ခႏၶာအၾကြင္းရွိတဲ့ နိဗၺာန္ျဖစ္ၿပီး အႏုပါဒိေသသနိဗၺာန္ဆုိတာ ခႏၶာအၾကြင္းမရွိေတာ့တဲ့ နိဗၺာန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ကိေလသာကုန္ခမ္း ရဟႏၲာျဖစ္သြားတဲ့ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္မ်ားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ နိဗၺာန္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ ကိေလသာကုန္ခမ္း ရဟႏၲာျဖစ္သြားေပမယ့္ ပရိနိဗၺာန္မျပဳေသးတဲ့ အခ်ိန္မွာ သဥပါဒိေသသ နိဗၺာန္ကုိ ရရွိခံစားေနတာ ျဖစ္ၿပီး ရဟႏၲာဘဝနဲ႔ ပရိနိဗၺာန္ျပဳသြားၿပီဆုိရင္ ဒါဟာ ခႏၶာကုိယ္အၾကြင္းအက်န္ မရွိေတာ့တဲ့ အႏုပါေဒသသနိဗၺာန္ကုိ ရရွိသြားေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆုိလုိတာက သက္ရွိထင္ရွား ရဟႏၲာမ်ားဟာ ပရိနိဗၺာန္မျပဳေသးတဲ့အတြက္ ခႏၶာကိုယ္ ရွိေနေသးေပမယ့္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳသြားတဲ့ အခါမွာေတာ့ ဒီ႐ုပ္ခႏၶာလည္း ခ်ဳပ္ေပ်ာက္သြားေတာ့တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ခႏၶာကုိယ္လည္း အၾကြင္းမရွိေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္မ်ားရဲ႕ ခႏၶာအၾကြင္းရွိ၊ မရွိတဲ့ နိဗၺာန္သေဘာေတြေၾကာင့္ အသက္ရွိေနေသးေပမယ့္ ကိေလသာေတြက ထြက္ၿပီးျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ရွင္ေနေပမယ့္ ထြက္ၿပီးတဲ့သေဘာ၊ ပရိနိဗၺာန္ျပဳသြားတဲ့ အခါမွာေတာ့ ခႏၶာကုိယ္လည္း အၾကြင္းမရွိ ေသသြားတာ ျဖစ္လုိ႔ ကိေလသာလည္းေသ၊ ခႏၶာလည္းေသသြားတဲ့ အေသထြက္သြားတဲ့ သေဘာမ်ိဳးေတြေၾကာင့္ အေသထြက္ အရွင္ထြက္ေတြလုိ႔ ဆုိတာျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီလုိ အဓိပၸါယ္မ်ိဳးဆုိရင္ေတာ့ ရဟႏၲာနဲ႔ အေသထြက္ အရွင္ထြက္ ျပႆနာက အေထြအထူး ေျပာစရာ မရွိႏုိင္ပါဘူး။ အဲလုိမွမဟုတ္ဘဲ မေသခင္ ထြက္သြားၾကတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာ အယူအဆေတြနဲ႔ လဲြေနေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခ်ဳပ္ေျပာခ်င္တာက ဘုရားရွင္အပါအဝင္ ဧတဒဂ္ရ ရဟႏၲာမ်ားအားလုံးဟာ အေသထြက္သြားတယ္၊ အရွင္ထြက္သြားတယ္ဆုိတာ မရွိဘဲ အားလုံးပရိနိဗၺာန္ျပဳေတာ္ မူသြားတဲ့အခါ နာမ္႐ုပ္အားလုံး ခ်ဳပ္သြားၾကတာေတြပဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီေန႔ေခတ္ ထင္ေနၾကသလုိ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ အရွင္ထြက္သြားတယ္၊ ဘယ္သူကေတာ့ အေသထြက္သြားတယ္စတဲ့ ထြက္ရပ္ေပါက္ အယူအစေတြဟာ စာေပအဖြင့္ေတြအရ လဲြေနၾကတာေတြ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘယ္သူမဆုိ နိဗၺာန္ မရေသးသမွ် ေသၿပီးေနာက္မွာ ဘဝအသစ္မွာ ျဖစ္ၾကရမွာျဖစ္ၿပီး အဲဒီဘဝအသစ္ကေန ဘဝေဟာင္းရဲ႕ အေၾကာင္းေတြကုိ ထင္ရွားျပရင္လည္း ဒါဟာ အရွင္ထြက္သြားလုိ႔ မဟုတ္ဘဲ ဘဝအသစ္ကေန ထင္ရွားျပျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ နိဗၺာန္ရသြားၿပီဆုိရင္ေတာ့ ဘဝအဆုံးသတ္သြားၿပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘဝအသစ္ဆုိတာလည္း မရွိေတာ့သလုိ လာၿပီးထင္ရွားျပတယ္ဆုိတာလည္း မရွိေတာ့ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ သိေစခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ နာလည္းၿပီး နားလည္မႈလဲြေနၾကတဲ့ အေသထြက္ အရွင္ထြက္ အလဲြေတြကုိလည္း မလဲြရေအာင္ သတိေဆာင္ၿပီး ဉာဏ္နဲ႔ယွဥ္ကာ စဥ္းစားၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းရင္း လဲြေနတတ္တဲ့အလဲြ တစ္ခုအျဖစ္ အသိေပးတင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
