“Money makes everything. ေငြဟာ အရာရာကုိ ဖန္တီးႏုိင္တယ္” ဆုိတဲ့ စကားကုိ ၾကားရတုိင္း ေငြမ်က္ႏွာတစ္ခုတည္းကုိပဲ ၾကည့္ေလ့ရွိတတ္တဲ့ သူေတြကုိ သတိရမိပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာေရာ ျပည္ပမွာပါ ဘ၀အတြက္ ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွားေနၾကတဲ့ လူအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေငြအတြက္ ဦးစားေပးေနၾကရတဲ့ အေနအထား ရွိပါတယ္။ ေခတ္ကာလ အေျခအေနကလည္း ေငြမရွိရင္ ဘာမွလုပ္လုိ႔မရဘဲ ျဖစ္ေနတာဆုိေတာ့ ဟုိနာသြားလည္းေငြ၊ ဒီနားသြားလည္းေငြ၊ ဟုိလူေတြ႕လည္းေငြ၊ ဒီလူေတြ႕လည္းေငြ၊ ဟုိဟာလုပ္ခ်င္လည္းေငြ၊ ဒါလုပ္ခ်င္လည္းေငြ စသျဖင့္ ေငြကုိေရွ႕တန္းတင္ေနရတဲ့ အေနအထား ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေငြဟာအဲဒီေလာက္ အေရးပါေနေပမယ့္ ဒီေငြေၾကာင့္ပဲ ဆင္းရဲေပါင္းစုံႀကဳံ၊ ျပႆနာေပါင္းစုံတက္၊ အခ်င္းခ်င္း ခုိက္ရန္ေဒါသျဖစ္နဲ႔ ေနာက္ဆုံး အက်င့္သိကၡာတရားေတြပါ ပ်က္ကုန္တဲ့အထိ ျဖစ္ၾကျပန္ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ အရာရာကုိ ဖန္တီးႏုိင္စြမ္းရွိတဲ့ ေငြဟာလည္း ဘာမွလုပ္မေပးႏုိင္ျပန္ပါဘူး။ စိတ္ဒုကၡေပါင္းစုံကုိ ကုစားေပးဖုိ႔ ေငြကအစြမ္း မရွိျပန္ပါဘူး။ ေငြေတြဘယ္ေလာက္ပဲ ရွိေနေပမယ့္ ႐ုပ္တရားကုိ အမွီျပဳျဖစ္ေပၚတတ္တဲ့ တစ္ခ်ိဳ႕ေရာဂါေတြက်ျပန္ေတာ့ ေငြကကုသေပးႏုိင္စြမ္း မရွိျပန္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေငြဟာ “အေရးႀကီး၏… သုိ႔ေသာ္ အေရးမႀကီး”ဟု ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခါက တရားပြဲတစ္ခုကပင့္လုိ႔ ၾကြေရာက္ၿပီး ဆုံးမၾသ၀ါဒ ေပးျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတရားပဲြမွာ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားေရာ ျမန္မာျပည္သြားေရာက္ကာ ေထရ၀ါဒ ရဟန္းေတာ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲခံယူ က်င့္သုံးေနၾကတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသား ရဟန္းေတာ္မ်ားပါ အခ်ိန္အကန္႔အသတ္နဲ႔ ဆုံးမၾသ၀ါဒစကား ေျပာၾကားေပးရမယ့္ အစီအစဥ္ တစ္ခုလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ျမန္မာမ်ား ဦးစီးၿပီး လုပ္တဲ့ပဲြျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာလုိပဲ ၾသ၀ါဒေပးၿပီး ႏုိင္ငံျခားသား ရဟန္းေတာ္မ်ားရဲ႕ ေဟာၾကားခ်က္ကုိေတာ့ ဘုန္းဘုန္းက ဘာသာျပန္ေပး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီပဲြမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း၁၇ႏွစ္ေလာက္တည္းက ျမန္မာျပည္ၾကြေရာက္ၿပီး ေထရ၀ါဒ အသြင္နဲ႔ ၀ိပႆနာတရားေတြ အားထုတ္ကာ ခုေတာ့သူ႔ႏုိင္ငံမွာ တရားျပန္ျပေပးေနတဲ့ ဆရာေတာ္တစ္ပါးရဲ႕ ဆုံးမၾသ၀ါဒ ေပးတာေလးကုိ သတိရမိ ေနပါတယ္။
ဆရာေတာ္က တရားနာသူေတြကုိ “ျမန္မာျပည္ကေန ထြက္လာၿပီး ခုလုိပင္ပင္ပန္းပန္း ဘ၀စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ႀကိဳးစားေနတာေတြ ေတြ႕ရေတာ့ စိတ္မေကာင္းပါဘူး၊ ဒီမွာလာၿပီး အလုပ္လာလုပ္ၾကတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က မိသားစု စား၀တ္ေနေရးနဲ႔ ကုိယ့္ဘ၀ ေရွ႕ေရးေတြအတြက္ ေငြလာရွာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္၊ ေငြလာရွာၾကတာ ဆုိတဲ့အတြက္ ေငြတစ္ခုတည္းကုိ ေရွ႕တန္းတင္ထား၊ ေငြတစ္ခုတည္းကုိပဲ ကုိးကြယ္ထား၊ ေငြရရင္ၿပီးေရာဆုိတဲ့ အေတြးေတြနဲ႔ ေငြေနာက္ကုိပဲ လုိက္ေနတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေတြပဲ ျဖစ္မေနဖုိ႔ေတာ့ သတိျပဳၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္၊ ဘုန္းႀကီးတုိ႔လည္း အရင္တုန္းကေတာ့ ေငြရွိရင္ ဘာမဆုိ ၿပီးတယ္ဆုိတဲ့ အေတြးနဲ႔ ေငြကုိပဲ မရမက ရွာေဖြခဲ့ဖူးပါတယ္၊ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ေငြေၾကာင့္ အဆင္ေျပတာကနဲနဲရယ္၊ ဒီေငြကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ျဖစ္ရတဲ့ ဒုကၡ၊ ခံစားရတဲ့ ေ၀ဒနာ၊ ဆုံး႐ႈံးရတဲ့ အက်င့္သိကၡာ စတာေတြက ပုိမ်ားေတာ့ ဒီေငြေတြနဲ႔ သံေယာဇဥ္အားလုံးကုိ ျဖတ္ၿပီး အခုလုိ ဒကာဒကာမတုိ႔ ႏုိင္ငံကုိသြားၿပီး အၿပီးအပုိင္ သာသနာ့ေဘာင္ထဲကုိ ၀င္ျဖစ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးေျပာခ်င္တာက ေငြေနာက္ခ်ည္းပဲ လုိက္မေနၾကဖုိ႔ပါ၊ ေငြလည္းရွာ၊ ကုသုိလ္လည္းရွာ၊ ကုိယ္က်င့္တရားကုိလည္း ထိန္းၾကဖုိ႔ပါ၊ အဲဒီလုိ ေနႏုိင္ေအာင္လည္း ႀကိဳးစားၾကပါလုိ႔ တုိက္တြန္းလုိပါတယ္…” စသျဖင့္ ၾသ၀ါဒ ေပးတာေလးကုိ ဘာသာျပန္ေပးရင္ နာျဖစ္ခဲ့ပါေသးတယ္။
ဟုတ္ပါတယ္။ အဲဒီဆရာေတာ္ အမိန္႔ရွိသလုိပါပဲ။ အရာရာ ေငြကအေရးႀကီးေပမယ့္ ေငြေနာက္ခ်ည္းပဲ လုိက္ေနလုိ႔ေတာ့ မျဖစ္ျပန္ပါဘူး။ ေငြရွိရင္ ဘာမဆုိျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိေနၾကသူေတြကုိယ္တုိင္ ေငြရွိလာျပန္ေတာ့ မျဖစ္တာေတြကုိ သေဘာေပါက္ၿပီး ဘ၀လြတ္ေျမာက္မႈကုိ ရွာတတ္ၾကတာလည္း လက္ေတြ႕ ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ေငြမရွိလုိ႔ မျဖစ္ဘူးဆုိတဲ့ အေတြးေတြနဲ႔ ေငြရေအာင္ ႀကိဳးစားရင္း အပူမီး ေလာင္ၿမိဳက္သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ေငြရွိေပမယ့္ ဘာမွမလုပ္ႏုိင္တဲ့ ဒုကၡေတြႀကဳံလာတဲ့ အခါမွာေတာ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသတဲ့အဆင့္အထိ ျဖစ္သြားတဲ့ သူေတြလည္း ရွိေနၾကျပန္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ေငြဟာအေရးႀကီးေပမယ့္ ေငြကလုပ္မေပးႏုိင္တာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိတယ္ ဆုိတာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ခါတစ္ေလ ဘုန္းဘုန္းက Money makes everything ဆိုတဲ့စကားေလးကုိ Money makes almost everything လုိ႔ေတာင္ ေျပာင္းၿပီး ေျပာျဖစ္ပါေသးတယ္။ ေငြကလုပ္ေပးႏုိင္တာေတြ မ်ားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အားလုံးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အားလုံးနီးပါးပါ။ ဒါက ေလာကေၾကာင္းအရ ေျပာတာပါ။ ဘ၀လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္းနဲ႔ ေျပာရရင္ ေငြက မလုိအပ္ျပန္ပါဘူး။ လက္ေတြ႕လိုက္နာ က်င့္သုံးမႈပဲ လုိအပ္ပါတယ္။ ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္ဖုိ႔ ေငြကအေရးႀကီးေပမယ့္ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ၿငိမ္းခ်မ္းဖုိ႔အတြက္ေတာ့ ေငြကလုပ္မေပးႏုိင္ပါဘူး။ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ က်င့္ႀကံအားထုတ္မႈ၊ ကုိယ့္စိတ္ကုိယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္ ေနႏုိင္မႈကပဲ လုပ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။
ဘုန္းဘုန္းတုိ႔လည္း ျပည္ပမွာ အေနၾကာလာ၊ ျပည္ပမွာ ေငြလာရွာၾကတဲ့ ဒကာဒကာမမ်ားနဲ႔ ထိေတြ ဆက္ဆံလာတာေတြ မ်ားလာေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘ၀အေျခအေနကုိ ပုိပုိသိလာရပါတယ္။ ေတြ႕တဲ့ေနရာ ေရာက္တဲ့အရပ္ေတြမွာ ေတြ႕ရတတ္တဲ့ ကုိယ့္လူမ်ိဳးအားလုံးဟာ ေငြတစ္ခုတည္းေၾကာင့္ သူမ်ားတုိင္းျပည္မွာ လာအလုပ္လုပ္ ေငြရွာေနၾကရၿပီး ဒီတစ္ခု ရဖုိ႔အတြက္ စြန္႔လြတ္ထားရတာေတြက အမ်ားႀကီးပဲဆုိတာ မၾကာမၾကာ သတိျပဳမိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အလုပ္လာလုပ္ေနတဲ့ ကေလးေတြနဲ႔ေတြ႕တုိင္း ကုိယ့္ဘ၀ အေျခအေနနဲ႔ ကုိယ္လာေနရတဲ့ အေနအထား၊ ကုိယ့္ရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္ ၿပီးေတာ့ စြန္႔လႊတ္ထားခဲ့ရ တာေတြကုိ မေမ့ၾကဖုိ႔နဲ႔ ေငြေနာက္ပဲ လုိက္မေနၾကဖုိ႔၊ ေငြရွာရင္း ဘ၀မနစ္မြန္းၾကဖုိ႔၊ ေငြလည္းရွာ၊ ၀တၱရားလည္းျဖည့္၊ ကုသုိလ္လည္း ဆည္းပူး၊ အက်င့္တရားလည္း ထိန္းသိမ္းၾကဖုိ႔ စသျဖင့္ သတိေပး ဆုံးမျဖစ္ေနပါတယ္။ ေငြဟာ အေရးႀကီးေပမယ့္ ေငြနဲ႔မလုပ္ႏုိင္တဲ့ အရာေတြကုိလည္း မေမ့ၾကဖုိ႔၊ ေငြဟာအေရးႀကီးေပမယ့္ ေငြေၾကာင့္ ဘ၀နစ္မြန္းရတာေတြအထိ မလုပ္္မိၾကဖုိ႔၊ ေငြဟာအေရးႀကီးေပမယ့္ ေငြေၾကာင့္ အက်င့္သီလ ပ်က္စီးတဲ့အထိ မျဖစ္ၾကဖုိ႔ စသျဖင့္ အသိေပး လမ္းညႊန္ျဖစ္ေနပါတယ္။
ေသခ်ာတာကေတာ့ ေငြဟာအေရးႀကီးေပမယ့္ အေရးမႀကီးဘူးဆုိတာ ေသခ်ာပါတယ္။ ေငြေနာက္ကုိလုိက္ရင္း ဘ၀မွာ ဘာမွရမသြားတာေတြကုိ ေတြ႕ရျပန္ေတာ့ ေငြကုိေရွ႕တန္းတင္၊ ေငြမ်က္ႏွာတစ္ခုတည္းကို အဟုတ္ထင္ေနသူေတြအတြက္ သတိျပဳစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တစ္ေန႔ကပဲ ဒကာေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ စကားေျပာျဖစ္ေတာ့ သူက “တပည့္ေတာ္က ဒီမွာ ၾကာၾကာေနမွာ မဟုတ္ေတာ့ ေရာက္တည္းက အလုပ္ပဲ ေခါင္းထဲမွာ ရွိေနတယ္ဘုရား၊ ေငြရရင္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ေလာက္ပဲ လုပ္ရလုပ္ရ လုပ္မယ္ဆုိတဲ့ အေတြးပဲ ရွိေနခဲ့ပါတယ္၊ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ တပည့္ေတာ္ အခုလုပ္ေနတဲ့ အလုပ္က ေအာ္ဒါေတြက အရမ္းက်ၿပီး့ အလုပ္က ေန႔မနားညမနားကုိ လုပ္ေနရတယ္၊ အစေတာ့ တပည့္ေတာ္ အႀကိဳက္ေပါ့ဘုရား၊ ဒါေပမယ့္ ၾကာလာေတာ့ ေန႔ညမနားရဘဲ အလုပ္လုပ္ရ၊ ခႏၶာကုိယ္ အနားေပးမႈမရွိ၊ အစားအေသာက္ မမွန္ျဖစ္ၿပီး တပည့္ေတာ္ကုိယ္တုိင္ စိတ္လြတ္ကုိယ္လြတ္ေတြ ျဖစ္လာ၊ ေနာက္ဆုံး က်န္းမာေရးပါ ထိခုိက္လာလုိ႔ မျဖစ္မေန အနားယူၿပီး ေဆးကုေနလုိက္ရတာ ဆင္းထားသမွ် အခ်ိန္ပုိခနဲ႔ ရထားသမွ် လုပ္ခကုန္ပါေလေရာဘုရား၊ ပုိဆုိးတာက က်န္းမာေရးက အရင္လုိ မေကာင္းေတာ့ဘဲ ခဏခဏ ျဖစ္ျဖစ္ေနေတာ့တာပဲ ဘုရား…” စသျဖင့္ သူ႔အေတြ႕အႀကဳံကုိ ေျပာျပေလွ်ာက္ထားပါတယ္။
တကယ္ပါပဲ။ သူလုိဒကာေလးေတြ ဘုန္းဘုန္းတုိ႔ အမ်ားႀကီး ေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ေငြရွာမွျဖစ္မယ္၊ ေငြစုမွ ျဖစ္မယ္ဆုိတဲ့ အေတြးေတြနဲ႔ ေငြရေရး၊ အလုပ္ေကာင္းေရးကုိ ေရွးတန္းတင္ထားတဲ့ ဒကာေလးေတြ အမ်ားႀကီး ႀကဳံဖူးပါတယ္။ အဲဒီလုိ ႀကဳံတုိင္းလည္း ဘုန္းဘုန္းကေတာ့ “ေငြရွာဖုိ႔လာတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေငြရွာရမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ ေငြေနာက္ပဲ လိုက္မေနၾကဖုိ႔၊ ေငြလည္းရွာ၊ က်န္းမာေရးအတြက္လည္း သတိျပဳၾကဖုိ႔၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အစြန္းမေရာက္ၾကဖုိ႔၊ တစ္ဘ၀တစ္နပ္စာ မၾကည့္ဘဲ သံသရာအတြက္လည္းၾကည့္ဖုိ႔၊ ပင္ပင္ပန္းပန္း ရွာထားတာေတြထဲက ဘ၀သံသရာအတြက္ အႏွစ္ထုတ္ၾကဖုိ႔…” စသျဖင့္ ေမတၱာ၊ ေစတနာ အျပည့္နဲ႔ ဆုံးမၾသ၀ါဒ ေပးျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါကလည္း သူတုိ႔ေလးေတြရဲ႕ လက္ေတြ႕ဘ၀အေျခအေနေတြကုိ သိေနလုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္အတုိင္းေျပာရရင္ ႏုိင္ငံျခားမွာ လာၿပီးအလုပ္လုပ္ေနရတဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ အေျခအေနကုိ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ သူတုိ႔မိဘေတြထက္ ဘုန္းဘုန္းက ပုိသိပါတယ္။ မိဘေတြ စိတ္ဆင္းရဲမွာစုိးလုိ႔ မေျပာဘဲထားတဲ့ အရာေတြဟာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေရာက္မွ ဘုန္းဘုန္းရဲ႕ တရားစကားေတြနဲ႔ ေျဖဖုိ႔အတြက္ အကုန္ရင္ဖြင့္ၾကတာဆုိေတာ့ ဘုန္းဘုန္းက သူတုိ႔မိဘေတြထက္ ပုိသိတာေပါ့။ ပုိသိေလ၊ ပုိသနားေလ၊ ပုိၿပီးေမတၱာပုိ႔ရေလ၊ ပုိငဲ့ရေလပါပဲ။ တစ္ခါတစ္ေလ ျမန္မာျပည္ျပန္ဖုိ႔ စဥ္းစားမိေပမယ့္ သူတုိ႔ေလးေတြအေပၚ ထားတဲ့ေစတနာက “ဘုန္းႀကီးမရွိရင္ ေမတၱာငတ္ၿပီး အဆုံးအမမဲ့ကာ ကုသုိလ္ေတြပါ ေလ်ာ့သြားမွျဖင့္…”လုိ႔ေတြ႕ၿပီး မျပန္ျဖစ္ေသးတာလည္း အမွန္ပါပဲ။ ျပန္တာေတာ့ ျပန္ရမွာပါ။ လူေတြလည္း စြန္႔လြတ္ထားရတာေတြရွိသလုိ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ ဘုန္းႀကီးေတြလည္း စြန္႔ထားရတာေတြ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ၀ိနည္းသိကၡာပုဒ္ပုိင္းေတြေပါ့။
ထားပါေတာ့။ ဒီေနရာ ဘုန္းဘုန္းအဓိက ေျပာခ်င္တာက ေငြဟာ အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ ထင္ရေပမယ့္ တကယ္မေရးမႀကီးဘူး ဆုိတာ သိေစခ်င္တာပါ။ အရာရာမွာ ေငြလုိအပ္ေပမယ့္ ေငြေနာက္ပဲ လုိက္ေနလုိ႔ မျဖစ္ဘူးဆုိတာ သေဘာေပါက္ေစခ်င္တာပါ။ ေငြေနာက္ကုိလုိက္ရင္း ဆုံး႐ႈံးတတ္တာေတြကုိ နားလည္ေစခ်င္တာပါ။ ေငြကလုပ္မေပးႏုိင္တဲ့ အရာေတြကုိ သတိျပဳေစခ်င္တာပါ။ ေငြရွားရင္း ေငြပုိကုန္မယ့္ အေနအထားေတြကုိ ေရွာင္ေစခ်င္တာပါ။ ေငြကုိေရွ႕တန္းတင္ရင္း ေငြေၾကာင့္ ပ်က္စီးတတ္တဲ့ အက်င့္သီလေတြကုိ မပ်က္စီးေစခ်င္တာပါ။ ေငြရွားရင္း ဘ၀အႏွစ္သာရေတြကုိ ရေအာင္ယူေစခ်င္တာပါ။ အဓိကကေတာ့ ေငြတစ္ခုတည္း ေရွ႕တန္းတင္ ေငြေနာက္ခ်ည္းပဲ လုိက္ေနတတ္တဲ့ အစြန္းေရာက္သူေတြ မျဖစ္ၾကဘဲ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အလယ္အလတ္က်ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၾကဖုိ႔ အသိေပးလုိရင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဘ၀မွာ လုိအပ္တဲ့အရာေတြ ရွိသလုိ မလုိအပ္တဲ့ အရာေတြလည္း ရွိတတ္တဲ့အထဲမွာ ေငြဟာလည္း လုိအပ္တဲ့အရာထဲမွာ ပါေပမယ့္ ေငြေနာက္ပဲလုိက္ကာ ေငြကုိပဲ ဦးစားေပးေနတဲ့အထိ မျဖစ္ၾကေစဖို႔၊ ေငြဟာ အေရးႀကီးေပမယ့္ တကယ့္ဘ၀သံသရာ လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ယွဥ္ရင္ ေငြထက္ လက္ေတြ႕လုိက္နာ က်င့္ႀကံမႈကသာ ပုိအေရးႀကီးတဲ့အတြက္ အမ်ားထင္သလုိ အေရးႀကီးေပမယ့္ အေရးမႀကီးဘူးဆုိတာ မေမ့ၾကဖုိ႔၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အစြန္းမေရာက္ေစဘဲ ဘုရားလမ္းစဥ္ျဖစ္တဲ့ အလယ္အလတ္လမ္းကုိ ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔ “အေရးႀကီး၏၊ သုိ႔ေသာ္.. အေရးမႀကီး..”ဆုိတဲ့ စကားေလးနဲ႔ အသိေပးတင္ျပ လုိက္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အားလုံး… တကယ္အေရးႀကီးတဲ့ အရာေနာက္ကုိ လုိက္ႏုိင္ၾကပါေစ…
တစ္ခါက တရားပြဲတစ္ခုကပင့္လုိ႔ ၾကြေရာက္ၿပီး ဆုံးမၾသ၀ါဒ ေပးျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတရားပဲြမွာ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားေရာ ျမန္မာျပည္သြားေရာက္ကာ ေထရ၀ါဒ ရဟန္းေတာ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲခံယူ က်င့္သုံးေနၾကတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသား ရဟန္းေတာ္မ်ားပါ အခ်ိန္အကန္႔အသတ္နဲ႔ ဆုံးမၾသ၀ါဒစကား ေျပာၾကားေပးရမယ့္ အစီအစဥ္ တစ္ခုလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ျမန္မာမ်ား ဦးစီးၿပီး လုပ္တဲ့ပဲြျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာလုိပဲ ၾသ၀ါဒေပးၿပီး ႏုိင္ငံျခားသား ရဟန္းေတာ္မ်ားရဲ႕ ေဟာၾကားခ်က္ကုိေတာ့ ဘုန္းဘုန္းက ဘာသာျပန္ေပး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီပဲြမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း၁၇ႏွစ္ေလာက္တည္းက ျမန္မာျပည္ၾကြေရာက္ၿပီး ေထရ၀ါဒ အသြင္နဲ႔ ၀ိပႆနာတရားေတြ အားထုတ္ကာ ခုေတာ့သူ႔ႏုိင္ငံမွာ တရားျပန္ျပေပးေနတဲ့ ဆရာေတာ္တစ္ပါးရဲ႕ ဆုံးမၾသ၀ါဒ ေပးတာေလးကုိ သတိရမိ ေနပါတယ္။
ဆရာေတာ္က တရားနာသူေတြကုိ “ျမန္မာျပည္ကေန ထြက္လာၿပီး ခုလုိပင္ပင္ပန္းပန္း ဘ၀စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ႀကိဳးစားေနတာေတြ ေတြ႕ရေတာ့ စိတ္မေကာင္းပါဘူး၊ ဒီမွာလာၿပီး အလုပ္လာလုပ္ၾကတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က မိသားစု စား၀တ္ေနေရးနဲ႔ ကုိယ့္ဘ၀ ေရွ႕ေရးေတြအတြက္ ေငြလာရွာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္၊ ေငြလာရွာၾကတာ ဆုိတဲ့အတြက္ ေငြတစ္ခုတည္းကုိ ေရွ႕တန္းတင္ထား၊ ေငြတစ္ခုတည္းကုိပဲ ကုိးကြယ္ထား၊ ေငြရရင္ၿပီးေရာဆုိတဲ့ အေတြးေတြနဲ႔ ေငြေနာက္ကုိပဲ လုိက္ေနတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေတြပဲ ျဖစ္မေနဖုိ႔ေတာ့ သတိျပဳၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္၊ ဘုန္းႀကီးတုိ႔လည္း အရင္တုန္းကေတာ့ ေငြရွိရင္ ဘာမဆုိ ၿပီးတယ္ဆုိတဲ့ အေတြးနဲ႔ ေငြကုိပဲ မရမက ရွာေဖြခဲ့ဖူးပါတယ္၊ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ေငြေၾကာင့္ အဆင္ေျပတာကနဲနဲရယ္၊ ဒီေငြကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ျဖစ္ရတဲ့ ဒုကၡ၊ ခံစားရတဲ့ ေ၀ဒနာ၊ ဆုံး႐ႈံးရတဲ့ အက်င့္သိကၡာ စတာေတြက ပုိမ်ားေတာ့ ဒီေငြေတြနဲ႔ သံေယာဇဥ္အားလုံးကုိ ျဖတ္ၿပီး အခုလုိ ဒကာဒကာမတုိ႔ ႏုိင္ငံကုိသြားၿပီး အၿပီးအပုိင္ သာသနာ့ေဘာင္ထဲကုိ ၀င္ျဖစ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးေျပာခ်င္တာက ေငြေနာက္ခ်ည္းပဲ လုိက္မေနၾကဖုိ႔ပါ၊ ေငြလည္းရွာ၊ ကုသုိလ္လည္းရွာ၊ ကုိယ္က်င့္တရားကုိလည္း ထိန္းၾကဖုိ႔ပါ၊ အဲဒီလုိ ေနႏုိင္ေအာင္လည္း ႀကိဳးစားၾကပါလုိ႔ တုိက္တြန္းလုိပါတယ္…” စသျဖင့္ ၾသ၀ါဒ ေပးတာေလးကုိ ဘာသာျပန္ေပးရင္ နာျဖစ္ခဲ့ပါေသးတယ္။
ဟုတ္ပါတယ္။ အဲဒီဆရာေတာ္ အမိန္႔ရွိသလုိပါပဲ။ အရာရာ ေငြကအေရးႀကီးေပမယ့္ ေငြေနာက္ခ်ည္းပဲ လုိက္ေနလုိ႔ေတာ့ မျဖစ္ျပန္ပါဘူး။ ေငြရွိရင္ ဘာမဆုိျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိေနၾကသူေတြကုိယ္တုိင္ ေငြရွိလာျပန္ေတာ့ မျဖစ္တာေတြကုိ သေဘာေပါက္ၿပီး ဘ၀လြတ္ေျမာက္မႈကုိ ရွာတတ္ၾကတာလည္း လက္ေတြ႕ ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ေငြမရွိလုိ႔ မျဖစ္ဘူးဆုိတဲ့ အေတြးေတြနဲ႔ ေငြရေအာင္ ႀကိဳးစားရင္း အပူမီး ေလာင္ၿမိဳက္သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ေငြရွိေပမယ့္ ဘာမွမလုပ္ႏုိင္တဲ့ ဒုကၡေတြႀကဳံလာတဲ့ အခါမွာေတာ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသတဲ့အဆင့္အထိ ျဖစ္သြားတဲ့ သူေတြလည္း ရွိေနၾကျပန္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ေငြဟာအေရးႀကီးေပမယ့္ ေငြကလုပ္မေပးႏုိင္တာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိတယ္ ဆုိတာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ခါတစ္ေလ ဘုန္းဘုန္းက Money makes everything ဆိုတဲ့စကားေလးကုိ Money makes almost everything လုိ႔ေတာင္ ေျပာင္းၿပီး ေျပာျဖစ္ပါေသးတယ္။ ေငြကလုပ္ေပးႏုိင္တာေတြ မ်ားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အားလုံးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အားလုံးနီးပါးပါ။ ဒါက ေလာကေၾကာင္းအရ ေျပာတာပါ။ ဘ၀လြတ္ေျမာက္ေၾကာင္းနဲ႔ ေျပာရရင္ ေငြက မလုိအပ္ျပန္ပါဘူး။ လက္ေတြ႕လိုက္နာ က်င့္သုံးမႈပဲ လုိအပ္ပါတယ္။ ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္ဖုိ႔ ေငြကအေရးႀကီးေပမယ့္ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ၿငိမ္းခ်မ္းဖုိ႔အတြက္ေတာ့ ေငြကလုပ္မေပးႏုိင္ပါဘူး။ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ က်င့္ႀကံအားထုတ္မႈ၊ ကုိယ့္စိတ္ကုိယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္ ေနႏုိင္မႈကပဲ လုပ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။
ဘုန္းဘုန္းတုိ႔လည္း ျပည္ပမွာ အေနၾကာလာ၊ ျပည္ပမွာ ေငြလာရွာၾကတဲ့ ဒကာဒကာမမ်ားနဲ႔ ထိေတြ ဆက္ဆံလာတာေတြ မ်ားလာေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘ၀အေျခအေနကုိ ပုိပုိသိလာရပါတယ္။ ေတြ႕တဲ့ေနရာ ေရာက္တဲ့အရပ္ေတြမွာ ေတြ႕ရတတ္တဲ့ ကုိယ့္လူမ်ိဳးအားလုံးဟာ ေငြတစ္ခုတည္းေၾကာင့္ သူမ်ားတုိင္းျပည္မွာ လာအလုပ္လုပ္ ေငြရွာေနၾကရၿပီး ဒီတစ္ခု ရဖုိ႔အတြက္ စြန္႔လြတ္ထားရတာေတြက အမ်ားႀကီးပဲဆုိတာ မၾကာမၾကာ သတိျပဳမိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အလုပ္လာလုပ္ေနတဲ့ ကေလးေတြနဲ႔ေတြ႕တုိင္း ကုိယ့္ဘ၀ အေျခအေနနဲ႔ ကုိယ္လာေနရတဲ့ အေနအထား၊ ကုိယ့္ရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္ ၿပီးေတာ့ စြန္႔လႊတ္ထားခဲ့ရ တာေတြကုိ မေမ့ၾကဖုိ႔နဲ႔ ေငြေနာက္ပဲ လုိက္မေနၾကဖုိ႔၊ ေငြရွာရင္း ဘ၀မနစ္မြန္းၾကဖုိ႔၊ ေငြလည္းရွာ၊ ၀တၱရားလည္းျဖည့္၊ ကုသုိလ္လည္း ဆည္းပူး၊ အက်င့္တရားလည္း ထိန္းသိမ္းၾကဖုိ႔ စသျဖင့္ သတိေပး ဆုံးမျဖစ္ေနပါတယ္။ ေငြဟာ အေရးႀကီးေပမယ့္ ေငြနဲ႔မလုပ္ႏုိင္တဲ့ အရာေတြကုိလည္း မေမ့ၾကဖုိ႔၊ ေငြဟာအေရးႀကီးေပမယ့္ ေငြေၾကာင့္ ဘ၀နစ္မြန္းရတာေတြအထိ မလုပ္္မိၾကဖုိ႔၊ ေငြဟာအေရးႀကီးေပမယ့္ ေငြေၾကာင့္ အက်င့္သီလ ပ်က္စီးတဲ့အထိ မျဖစ္ၾကဖုိ႔ စသျဖင့္ အသိေပး လမ္းညႊန္ျဖစ္ေနပါတယ္။
ေသခ်ာတာကေတာ့ ေငြဟာအေရးႀကီးေပမယ့္ အေရးမႀကီးဘူးဆုိတာ ေသခ်ာပါတယ္။ ေငြေနာက္ကုိလုိက္ရင္း ဘ၀မွာ ဘာမွရမသြားတာေတြကုိ ေတြ႕ရျပန္ေတာ့ ေငြကုိေရွ႕တန္းတင္၊ ေငြမ်က္ႏွာတစ္ခုတည္းကို အဟုတ္ထင္ေနသူေတြအတြက္ သတိျပဳစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တစ္ေန႔ကပဲ ဒကာေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ စကားေျပာျဖစ္ေတာ့ သူက “တပည့္ေတာ္က ဒီမွာ ၾကာၾကာေနမွာ မဟုတ္ေတာ့ ေရာက္တည္းက အလုပ္ပဲ ေခါင္းထဲမွာ ရွိေနတယ္ဘုရား၊ ေငြရရင္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ေလာက္ပဲ လုပ္ရလုပ္ရ လုပ္မယ္ဆုိတဲ့ အေတြးပဲ ရွိေနခဲ့ပါတယ္၊ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ တပည့္ေတာ္ အခုလုပ္ေနတဲ့ အလုပ္က ေအာ္ဒါေတြက အရမ္းက်ၿပီး့ အလုပ္က ေန႔မနားညမနားကုိ လုပ္ေနရတယ္၊ အစေတာ့ တပည့္ေတာ္ အႀကိဳက္ေပါ့ဘုရား၊ ဒါေပမယ့္ ၾကာလာေတာ့ ေန႔ညမနားရဘဲ အလုပ္လုပ္ရ၊ ခႏၶာကုိယ္ အနားေပးမႈမရွိ၊ အစားအေသာက္ မမွန္ျဖစ္ၿပီး တပည့္ေတာ္ကုိယ္တုိင္ စိတ္လြတ္ကုိယ္လြတ္ေတြ ျဖစ္လာ၊ ေနာက္ဆုံး က်န္းမာေရးပါ ထိခုိက္လာလုိ႔ မျဖစ္မေန အနားယူၿပီး ေဆးကုေနလုိက္ရတာ ဆင္းထားသမွ် အခ်ိန္ပုိခနဲ႔ ရထားသမွ် လုပ္ခကုန္ပါေလေရာဘုရား၊ ပုိဆုိးတာက က်န္းမာေရးက အရင္လုိ မေကာင္းေတာ့ဘဲ ခဏခဏ ျဖစ္ျဖစ္ေနေတာ့တာပဲ ဘုရား…” စသျဖင့္ သူ႔အေတြ႕အႀကဳံကုိ ေျပာျပေလွ်ာက္ထားပါတယ္။
တကယ္ပါပဲ။ သူလုိဒကာေလးေတြ ဘုန္းဘုန္းတုိ႔ အမ်ားႀကီး ေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ေငြရွာမွျဖစ္မယ္၊ ေငြစုမွ ျဖစ္မယ္ဆုိတဲ့ အေတြးေတြနဲ႔ ေငြရေရး၊ အလုပ္ေကာင္းေရးကုိ ေရွးတန္းတင္ထားတဲ့ ဒကာေလးေတြ အမ်ားႀကီး ႀကဳံဖူးပါတယ္။ အဲဒီလုိ ႀကဳံတုိင္းလည္း ဘုန္းဘုန္းကေတာ့ “ေငြရွာဖုိ႔လာတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေငြရွာရမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ ေငြေနာက္ပဲ လိုက္မေနၾကဖုိ႔၊ ေငြလည္းရွာ၊ က်န္းမာေရးအတြက္လည္း သတိျပဳၾကဖုိ႔၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အစြန္းမေရာက္ၾကဖုိ႔၊ တစ္ဘ၀တစ္နပ္စာ မၾကည့္ဘဲ သံသရာအတြက္လည္းၾကည့္ဖုိ႔၊ ပင္ပင္ပန္းပန္း ရွာထားတာေတြထဲက ဘ၀သံသရာအတြက္ အႏွစ္ထုတ္ၾကဖုိ႔…” စသျဖင့္ ေမတၱာ၊ ေစတနာ အျပည့္နဲ႔ ဆုံးမၾသ၀ါဒ ေပးျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါကလည္း သူတုိ႔ေလးေတြရဲ႕ လက္ေတြ႕ဘ၀အေျခအေနေတြကုိ သိေနလုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အမွန္အတုိင္းေျပာရရင္ ႏုိင္ငံျခားမွာ လာၿပီးအလုပ္လုပ္ေနရတဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ အေျခအေနကုိ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ သူတုိ႔မိဘေတြထက္ ဘုန္းဘုန္းက ပုိသိပါတယ္။ မိဘေတြ စိတ္ဆင္းရဲမွာစုိးလုိ႔ မေျပာဘဲထားတဲ့ အရာေတြဟာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေရာက္မွ ဘုန္းဘုန္းရဲ႕ တရားစကားေတြနဲ႔ ေျဖဖုိ႔အတြက္ အကုန္ရင္ဖြင့္ၾကတာဆုိေတာ့ ဘုန္းဘုန္းက သူတုိ႔မိဘေတြထက္ ပုိသိတာေပါ့။ ပုိသိေလ၊ ပုိသနားေလ၊ ပုိၿပီးေမတၱာပုိ႔ရေလ၊ ပုိငဲ့ရေလပါပဲ။ တစ္ခါတစ္ေလ ျမန္မာျပည္ျပန္ဖုိ႔ စဥ္းစားမိေပမယ့္ သူတုိ႔ေလးေတြအေပၚ ထားတဲ့ေစတနာက “ဘုန္းႀကီးမရွိရင္ ေမတၱာငတ္ၿပီး အဆုံးအမမဲ့ကာ ကုသုိလ္ေတြပါ ေလ်ာ့သြားမွျဖင့္…”လုိ႔ေတြ႕ၿပီး မျပန္ျဖစ္ေသးတာလည္း အမွန္ပါပဲ။ ျပန္တာေတာ့ ျပန္ရမွာပါ။ လူေတြလည္း စြန္႔လြတ္ထားရတာေတြရွိသလုိ ႏုိင္ငံျခားေရာက္ ဘုန္းႀကီးေတြလည္း စြန္႔ထားရတာေတြ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ၀ိနည္းသိကၡာပုဒ္ပုိင္းေတြေပါ့။
ထားပါေတာ့။ ဒီေနရာ ဘုန္းဘုန္းအဓိက ေျပာခ်င္တာက ေငြဟာ အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ ထင္ရေပမယ့္ တကယ္မေရးမႀကီးဘူး ဆုိတာ သိေစခ်င္တာပါ။ အရာရာမွာ ေငြလုိအပ္ေပမယ့္ ေငြေနာက္ပဲ လုိက္ေနလုိ႔ မျဖစ္ဘူးဆုိတာ သေဘာေပါက္ေစခ်င္တာပါ။ ေငြေနာက္ကုိလုိက္ရင္း ဆုံး႐ႈံးတတ္တာေတြကုိ နားလည္ေစခ်င္တာပါ။ ေငြကလုပ္မေပးႏုိင္တဲ့ အရာေတြကုိ သတိျပဳေစခ်င္တာပါ။ ေငြရွားရင္း ေငြပုိကုန္မယ့္ အေနအထားေတြကုိ ေရွာင္ေစခ်င္တာပါ။ ေငြကုိေရွ႕တန္းတင္ရင္း ေငြေၾကာင့္ ပ်က္စီးတတ္တဲ့ အက်င့္သီလေတြကုိ မပ်က္စီးေစခ်င္တာပါ။ ေငြရွားရင္း ဘ၀အႏွစ္သာရေတြကုိ ရေအာင္ယူေစခ်င္တာပါ။ အဓိကကေတာ့ ေငြတစ္ခုတည္း ေရွ႕တန္းတင္ ေငြေနာက္ခ်ည္းပဲ လုိက္ေနတတ္တဲ့ အစြန္းေရာက္သူေတြ မျဖစ္ၾကဘဲ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အလယ္အလတ္က်ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ၾကဖုိ႔ အသိေပးလုိရင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဘ၀မွာ လုိအပ္တဲ့အရာေတြ ရွိသလုိ မလုိအပ္တဲ့ အရာေတြလည္း ရွိတတ္တဲ့အထဲမွာ ေငြဟာလည္း လုိအပ္တဲ့အရာထဲမွာ ပါေပမယ့္ ေငြေနာက္ပဲလုိက္ကာ ေငြကုိပဲ ဦးစားေပးေနတဲ့အထိ မျဖစ္ၾကေစဖို႔၊ ေငြဟာ အေရးႀကီးေပမယ့္ တကယ့္ဘ၀သံသရာ လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ယွဥ္ရင္ ေငြထက္ လက္ေတြ႕လုိက္နာ က်င့္ႀကံမႈကသာ ပုိအေရးႀကီးတဲ့အတြက္ အမ်ားထင္သလုိ အေရးႀကီးေပမယ့္ အေရးမႀကီးဘူးဆုိတာ မေမ့ၾကဖုိ႔၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အစြန္းမေရာက္ေစဘဲ ဘုရားလမ္းစဥ္ျဖစ္တဲ့ အလယ္အလတ္လမ္းကုိ ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔ “အေရးႀကီး၏၊ သုိ႔ေသာ္.. အေရးမႀကီး..”ဆုိတဲ့ စကားေလးနဲ႔ အသိေပးတင္ျပ လုိက္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အားလုံး… တကယ္အေရးႀကီးတဲ့ အရာေနာက္ကုိ လုိက္ႏုိင္ၾကပါေစ…
