“ဒုိ႔က ကုိယ့္မာနနဲ႔ ကုိယ္ေနတာ…၊ ကုိယ္မွန္ရင္ ဘယ္သူမွ ဂ႐ုစုိက္စရာ မလုိဘူး…၊ ဒုိ႔ကသူမ်ားကုိ ဘယ္ေတာ့မွ ေအာက္မက်ိဳ႕ဘူး…၊ သူေလာက္ကေတာ့ ပ်င္းေတာင္ပ်င္းေသးတယ္…၊ ကုိယ္မွားတာမွ မဟုတ္ဘဲ ဘာလုိ႔ ေတာင္းပန္ရမွာလဲ…၊ ဂ်င္းစိမ္းနဲ႔ မိတ္သလင္လုိ သူက်င္မွ ကုိယ္က်င္ပဲေပါ့…၊ ဒုိ႔က သူမ်ားကုိလည္း မဟုတ္တာမလုပ္ဘူး ကုိယ့္လာထိရင္လည္း ဘယ္ေတာ့မွ မခံဘူး…၊ သူကေရာ ဘာမုိ႔လုိ႔လဲ…“ စတဲ့ စတဲ့ စကားမ်ား အားလုံးၾကားဖူးၾကမွာပါ။ ဒီစကားေလးေတြကုိ ေကာက္ခ်က္ခ်ၾကည့္လုိက္ရင္ မာနေလးေတြ လႊမ္းထားတာကုိ ေတြ႕ႏုိင္ပါတယ္။ မာနကုိယ္စီပုိက္ထားတဲ့ အေျပာေလးေတြ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦးၾကား ဒီလုိမာနေလးေတြ ျခားထားေလေတာ့ အၿပိဳင္အဆုိင္ေလးေတြ ျဖစ္လာၿပီး ျပႆနာေတြပဲ တုိးလာေနတာကုိ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ မာနကုိယ္စီ ရွိေနၾကတဲ့အတြက္ အမွန္နဲ႔ေ၀းေနၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရႏုိင္ပဲ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ တလဲြမာနေလးေတြေၾကာင့္ပါပဲ။ မာနရဲ႕ သေဘာကုိက တက္ၾကြျခင္း၊ ေထာင္လႊားျခင္း သေဘာရွိတဲ့အတြက္ ဒီမာနရွိေနတဲ့သူေတြမွာလည္း ဒီသေဘာေတြ လႊမ္းမုိးခံထားရတာ သဘာ၀ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဗုဒၶစာေပမွာ မာနကုိ ကိေလသာတစ္မ်ိုးအျဖစ္ ေဖာ္ျပထားၿပီး သတၱ၀ါေတြကုိ ပူေလာင္ေစတတ္၊ ေလာင္ကၽြမ္းေစတတ္တဲ့ တရားတစ္ခုအျဖစ္ ညြန္ျပကာ ဒီမာနမျဖစ္ေအာင္ ေစာင့္ထိန္းၾကဖုိ႔ ထုတ္ေဖာ္ေဟာၾကားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
မွန္ပါတယ္။ ကိေလသာ တရားေတြရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈကုိ ခံေနရတဲ့ ပုထုဇင္ေတြရဲ႕ သဘာ၀အတုိင္း မာနဆုိတဲ့ ကိေလသာရဲ႕ ဒဏ္ခက္မႈမွ မလြတ္ၾကေသးေတာ့ သတၱ၀ါေတြဟာ မရွိ ရွိတာေလးေတြ အေပၚ မာနတက္ေန တတ္ၾကပါတယ္။ ရားထူးရွိတဲ့သူကလည္း ရာထူးကုိ အမွီျပဳၿပီး မာနတက္ၾကသလုိ ပညာတတ္သူကလည္း ပညာမာန၊ ပုိက္ဆံရွိသူကလည္း ပုိက္ဆံမာန၊ ဂုဏ္ရွိသူကလည္း ဂုဏ္မာန၊ ႐ုပ္လွသူကလည္း အလွမာန၊ အသက္ႀကီးသူကလည္း အႀကီးမာန၊ အသက္ငယ္သူကလည္း အငယ္မာန စသျဖင့္ မရွိ ရွိတာ ရွာၾကံၿပီး မာနေလးေတြ ထားတတ္ၾကပါတယ္။ ကုိယ့္မွာရွိတဲ့ အရာေလးေတြဟာ ဘာမွအၿမဲမဟုတ္ပါလား ဆုိတာကုိ ေမ့ေနၿပီး ထာ၀ရ ပုိင္ဆုိင္ထားေနရသလုိ အလုိလုိ ကိုယ့္ကုိယ္ကုိ အထင္ႀကီးေနတတ္ပါတယ္။
တစ္ခါတစ္ရံမွာ ဒီမာနေၾကာင့္ အမွန္တရားနဲ႔ ေ၀းၿပီး မွားမွန္းသိရဲ႕နဲ႔ အမွားအတုိင္း ဇြတ္မွိတ္ေနမိတတ္ပါတယ္။ ဒီသေဘာေတြဟာ လူႀကီးေတြၾကားမွာ ပုိၿပီးျဖစ္ေလ့ ျဖစ္ထရွိပါတယ္။ မိဘနဲ႔ သားသမီးၾကား၊ ဆရာနဲ႔ တပည့္ၾကား၊ ရာထူးႀကီးသူနဲ႔ ရားထူးငယ္သူၾကား၊ ကုိးကြယ္ခံသူနဲ႔ ကုိးကြယ္သူေတြၾကားမွာ ျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ အမွားအမွန္ ျပႆနာမ်ားမွာ အေဖဆုိတဲ့ မာန၊ အေမဆုိတဲ့ မာန၊ ဆရာဆုိတဲ့ မာန၊ ရားထူးႀကီးသူဆုိတဲ့ မာန၊ ဂုဏ္ႀကီးသူဆုိတဲ့ မာန၊ ဘုန္းႀကီးရဟန္းဆုိတဲ့ မာန စတဲ့စတဲ့ မာနေတြေၾကာင့္ ကုိယ့္ဘက္က မွားေနေပမယ့္လည္း အမွားကုိ၀န္မခံ ဇြတ္အတင္း ျငင္းဆန္တတ္တာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး မာနေတြအၿပိဳင္ျဖစ္ကာ မလုိလားအပ္တဲ့ အၿငိဳးအေတးေတြ တုိးကုန္ၾကေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျပႆနာေတြရဲ႕ အဓိက တရားခံက မာနေတြ ၾကားခံေနၾကတာေတြပါ။ အေသးအဖဲြကိစၥေလးကုိပဲ မာနက ၾကားခံေနေလေတာ့ ပုိၿပီးႀကီးကုန္တတ္ပါတယ္။ ပါးစပ္ကေလးနဲ႔ပဲ “ေအးကြာ… မွားသြားတယ္၊ ခြင့္လႊတ္ကြာ…”လုိ႔ ေျပာလုိက္ရင္ ၿပီးသြားမယ့္ ကိစၥေလးေတြမွာ အသက္၊ သိကၡာ၊ ရာထူးဌာနႏၲရ၊ ဂုဏ္ဆုိတဲ့ မာနေတြ ၾကား၀င္မိလုိက္ေတာ့ အေသးေလးက အႀကီးႀကီး ျဖစ္ကုန္တတ္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ဒီျပႆနာမ်ားရဲ႕ တရားခံက ပညတ္ေတြအေပၚ စဲြမိသြားတဲ့ ငါဆုိတဲ့ မာနအစဲြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဟုတ္တယ္။ ဒီလုိ ငါစဲြမာနေတြ စဲြမိၿပီ၊ ငါေတြမ်ားလာၿပီဆုိရင္ ဒီမာနေၾကာင့္ သတၱ၀ါေတြဟာ မ်က္ေမွာက္ဘ၀မွာလည္း အက်ိဳးတရားေတြ ဆုတ္ယုတ္တတ္သလုိ သံသရာအတြက္လည္း ဒုကၡေတြ႕တတ္ပါတယ္။ မာနအားႀကီးလာရင္ အ႐ုိအေသ ျပဳတတ္တဲ့ ဂါရ၀တရားေတြ ေခါင္းပါးလာတတ္ပါတယ္။ မာနႀကီးလာရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်တတ္တဲ့ နိ၀ါတ တရားေတြ ဆုတ္ယုတ္လာတတ္ပါတယ္။ ဂါရ၀၊ နိ၀ါတဆုိတာ မဂၤလာ တရားေတာ္ေတြပါ။ မာနေၾကာင့္ ဒီမဂၤလာတရားေတြ မရွိျဖစ္လာရင္ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ က်က္သေရ မရွိျဖစ္လာတာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။ မဂၤလာမရွိဘူးဆုိရင္ အမဂၤလာပဲေပါ့။ အမဂၤလာဆုိတာ အကုသိုလ္ပါပဲ။ ဒါဆုိရင္ မဂၤလာမရွိတဲ့သူဟာ အကုသုိလ္ရွိေနတဲ့သူပဲေပါ့။ ေသခ်ာဆက္စပ္ ေတြးၾကည့္လုိက္ေတာ့ မာနတရား လက္ကုိင္ထားမိတဲ့ အတြက္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ အကုသုိလ္ေကာင္ႀကီး ျဖစ္မွန္းမသိ ျဖစ္ေနေတာ့တာပါ။ မာနဆုိတဲ့ ကိေလသာဟာ သူ႔ကုိစဲြကုိင္ထားတဲ့ သူေတြကုိ မဂၤလာမရွိေအာင္၊ အကုသုိလ္ေကာင္ ျဖစ္ေအာင္အထိ တြန္းပုိ႔ႏုိင္တဲ့အတြက္ မာနတရားဟာ မထားသင့္၊ မရွိသင့္တဲ့အရာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ပညာေတြ ဘယ္ေလာက္တတ္တတ္ မာနႀကီးပါက အ႐ုိအေသမဲ့တတ္ပါတယ္။ ႐ုပ္အဆင္းအဂၤါ ဘယ္ေလာက္ပဲလွလွ မာနႀကီးပါက စက္ဆုတ္ရြံ႕ရွာခံရ တတ္ပါတယ္၊ ရာထူးဌာနႏၲရ ဘယ္ေလာက္ပဲႀကီးႀကီး ခက္ထန္ေမာက္မာပါက အမုန္းခံရတတ္ပါတယ္။ စာသင္စာျပ တရားေဟာ တရားျပ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေကာင္းေကာင္း မာနႀကီးၿပီး ခက္ထန္ေမာက္မာပါက အကဲ့ရဲ႕ခံကာ ေရွာင္ပယ္ခံရတတ္ပါတယ္။ ဒါဟာ မာနရဲ႕ ဆုိးက်ိဳးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိ ဆုိးက်ိဳးေတြ မျဖစ္ေအာင္ မာနေလးေတြ ေလွ်ာ့ၾကပါလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခါတစ္ရံ လက္ေတြ႕ဘ၀မွာလည္း မာနနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ကုိယ္တုိင္ေတြ႕ႀကဳံဖူးသူေတြ ရွိၾကမွာပါ။ မာနေလးေတြ ခံေနတဲ့အတြက္ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္း အခ်င္းခ်င္း၊ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ အခ်င္းခ်င္း အဆင္မေျပတာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဘာမဟုတ္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေလးေတြ အေပၚမွာ အခ်င္းခ်င္း ေတြ႕ဆုံေျပာဆုိကာ နားလည္မႈယူၿပီး မွားသူကလည္း မွားတဲ့အေၾကာင္း ၀န္ခံေျပာဆုိရမွာကုိ ငါဆုိတဲ့ မာနက ခံေနတဲ့အတြက္ မေျပာျဖစ္ဘဲ သူမွားတယ္ ကုိယ္မွန္တယ္ဆုိတဲ့ အစဲြေတြနဲ႔ အစာမေက်မႈေတြက ရင္ထဲမွာ ကိန္းေနၾကေတာ့ အဆင္မေျပမႈေတြသာ ဆက္တုိက္ျဖစ္ေန ပါေတာ့တယ္။ အရင္းစစ္ေတာ့ မာနေၾကာင့္ပါပဲ။ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး မာနေလးေတြသာ နဲနဲစီ ေလွ်ာ့လုိက္ၾကမယ္ဆုိရင္ လူ႔အသုိင္းအ၀ုိင္း၊ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္မွာလည္း အဆင္ေျပမႈေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈေတြ တျဖည္းျဖည္း တုိးလာမွာ အမွန္ပါပဲ။ ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္ ဘယ္၀ါေၾကာင့္ ဘယ္သူက ဘယ္လုိေျပာလုိ႔ ဘယ္လုိဆုိလုိ႔စတဲ့ အၿငိဳးအေတး အမ်က္ေလးေတြ မထားၾကဘဲ နားလည္မႈေလးေတြေပးၿပီး သူ႔ဘက္ကုိယ့္ဘက္ အစဲြမာနေလးေတြ ေလွ်ာ့ၾကည့္ၾကမယ္ဆုိရင္ ဘယ္သူနဲ႔မဆုိ ေနထုိင္ေပါင္းသင္းရတာ အဆင္ေျပသြားတတ္ပါတယ္။
အမွန္ေတာ့ မာနဆုိတဲ့ ကိေလသာကုိ ေလာကုတၱရာ အရိယာမဂ္နဲ႔သာ အၿပီးပယ္သတ္ႏုိင္ပါတယ္။ ရဟႏၲာျဖစ္မွ မာနကင္းစင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရဟႏၲာမျဖစ္ခင္ ပုထုဇင္ ဘ၀မွာလည္း ကုိယ့္စိတ္ကေလးကုိ သတိနဲ႔ထိမ္းၿပီး မာနမႀကီးႏုိင္ေအာင္၊ မာနမေထာင္ႏုိင္ေအာင္၊ မာန္မာန မတက္ၾကြေအာင္၊ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ စိတ္ႀကီးမ၀င္ေအာင္ သတိထားကာ ႀကိဳးစားေလ့က်င့္မယ္ဆုိရင္ မာနေလးေတြ တျဖည္းျဖည္း ေလွ်ာ့လာတတ္ပါတယ္။ ပညာတတ္ေလေလ၊ အထက္တန္းေရာက္ေလေလ၊ အသက္၊ဂုဏ္ႀကီးေလေလ ႏွိမ့္ခ်တတ္တဲ့ အက်င့္ေလးေတြနဲ႔ ေနႏုိင္ေလျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ စပါးႏွံလုိေပါ့။ စပါးႏွံဟာ အသီးအႏွံ ေအာင္ေလေလ အကုိင္းညႊတ္ေလေလ ျဖစ္သလုိ အသက္သိကၡာ ဂုဏ္ပညာ ႀကီးေလေလ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်ေလျဖစ္ေအာင္ သတိျပဳသင့္လွပါတယ္။ တိပိဋက မင္းကြန္းဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးဆုိရင္ ကုိရင္ေလးေတြနဲ႔ စကားေျပာတာေတာင္ မင္းနဲ႔ငါနဲ႔ မေျပာဘဲ “ကုိရင္တုိ႔… အရွင္ဘုရားတုိ႔..“ စသျဖင့္ ေျပာတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ပညာရွိဟာ အဲဒီလုိ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ ပညာတတ္တာနဲ႔အမွ် ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်မႈဟာလည္း အတုယူစရာ ေကာင္းလွပါတယ္။ ၾကည္ညိဳစရာေကာင္းလွပါတယ္။ ငါပညာတတ္ဆုိၿပီး မာန္မာန မထားဘဲ ကုိရင္ေလးကအစ တေလးတစား ဆက္ဆံတာဟာ ပညာရွိမ်ားရဲ႕ ဂုဏ္တစ္ခုပါပဲ။ ပညာအရာ ဧတဒဂ္ျဖစ္ေတာ္မူတဲ့အျပင္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ အဂၢသာ၀ကႀကီးလည္းျဖစ္တဲ့ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ျမတ္ႀကီးဆုိရင္ သကၤန္း၀တ္တာ မညီလုိ႔ေျပာတဲ့ ကုိရင္ေလးကုိပင္ “တင္ပါဘုရား… ျပန္ျပင္၀တ္လုိက္ပါမယ္ ဘုရား..“လုိ႔ တေလးတစား အေလးအထားကာ ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံတာေလးေတြ ေတြ႕ရျပန္ေတာ့ ပညာရွိမ်ားရဲ႕ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်တတ္တဲ့ အက်င့္ေလးေတြအေပၚ ၾကည္ညိဳမိပါတယ္။ ဒီပညာရွိႀကီးမ်ားေလာက္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်တဲ့ နိ၀ါတတရား မထားႏုိင္တာေတာင္မွ သတိတရား လက္ကုိင္ထားၿပီး မာနေလးေတြ ေလွ်ာ့တတ္တဲ့ အက်င့္ေလးေတြ ေလ့က်င့္ၾကည့္သင့္ပါတယ္။ ႏွိမ့္ခ်တယ္ဆုိတာ မာနကုိေလွ်ာ့တာျဖစ္တဲ့အတြက္ မာနေလွ်ာ့ေလေလ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်ၿပီးျဖစ္ေလေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွိမ္ခ်တတ္တဲ့ နိ၀ါတ တရားေတြမ်ားမ်ား ရွိေလေလ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ မဂၤလာတရားေတြ တုိးေလျဖစ္ၿပီး မဂၤလာရွိရင္ ကုသုိလ္လည္းရွိၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ရွိတဲ့အတြက္ မာနေလးေတြ ေလွ်ာ့ပါလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
မာနႀကီးျခင္းနဲ႔ ႏွိမ့္ခ်ျခင္းတုိ႔ဟာ ဆန္႔က်င္ဘက္ေတြ ျဖစ္တာနဲ႔အမွ် တန္ျပန္သက္ေရာက္တဲ့ အက်ိဳးရလာဘ္ဟာလည္း အလြန္ကြာျခားလွပါတယ္။ မာနႀကီးတဲ့သူဟာ ကိုယ္ကုိယ္ကုိ အထင္ႀကီးမႈဘက္ ဦးတည္ေနၿပီး သူတပါးအေပၚ အဂါရ၀ ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။ ႏွိမ့္ခ်တတ္သူကေတာ့ သူတပါးအေပၚ ဂါရ၀တရားထားမႈဘက္ ဦးတည္ေနၿပီး ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ နိ၀ါတ မဂၤလာရွိေစတတ္ပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ မာနတရားဟာ ၿပိဳင္ဆုိင္မႈကုိ ျပင္းထန္ေစၿပီး တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကုိ ဆုတ္ယုတ္ေစတယ္ဆုိတာ အမွန္ပါပဲ။ မာနတရား လက္ကုိင္ထားတဲ့အတြက္ မ်က္ေမွာက္ဘ၀မွာလည္း အထင္အျမင္အေသး ခံရတတ္သလုိ သံသရာမွာလည္း အမ်ိဳးဇာတ္ယုတ္နိမ့္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုလည္းမေကာင္း ေနာင္လည္းမေကာင္းျခင္းကုိ ျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့ မာနတရားကုိ သတိတရား လက္ကုိင္ထားကာ တျဖည္းျဖည္း ေလွ်ာ့ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး မဂၤလာရွိတဲ့သူမ်ား ျဖစ္ေစဖုိ႔ အစဲြမာန အၿမဲခ၀ါခ်ႏုိင္ၾကပါေစလုိ႔ ဆႏၵျပဳရင္း…
မွန္ပါတယ္။ ကိေလသာ တရားေတြရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈကုိ ခံေနရတဲ့ ပုထုဇင္ေတြရဲ႕ သဘာ၀အတုိင္း မာနဆုိတဲ့ ကိေလသာရဲ႕ ဒဏ္ခက္မႈမွ မလြတ္ၾကေသးေတာ့ သတၱ၀ါေတြဟာ မရွိ ရွိတာေလးေတြ အေပၚ မာနတက္ေန တတ္ၾကပါတယ္။ ရားထူးရွိတဲ့သူကလည္း ရာထူးကုိ အမွီျပဳၿပီး မာနတက္ၾကသလုိ ပညာတတ္သူကလည္း ပညာမာန၊ ပုိက္ဆံရွိသူကလည္း ပုိက္ဆံမာန၊ ဂုဏ္ရွိသူကလည္း ဂုဏ္မာန၊ ႐ုပ္လွသူကလည္း အလွမာန၊ အသက္ႀကီးသူကလည္း အႀကီးမာန၊ အသက္ငယ္သူကလည္း အငယ္မာန စသျဖင့္ မရွိ ရွိတာ ရွာၾကံၿပီး မာနေလးေတြ ထားတတ္ၾကပါတယ္။ ကုိယ့္မွာရွိတဲ့ အရာေလးေတြဟာ ဘာမွအၿမဲမဟုတ္ပါလား ဆုိတာကုိ ေမ့ေနၿပီး ထာ၀ရ ပုိင္ဆုိင္ထားေနရသလုိ အလုိလုိ ကိုယ့္ကုိယ္ကုိ အထင္ႀကီးေနတတ္ပါတယ္။
တစ္ခါတစ္ရံမွာ ဒီမာနေၾကာင့္ အမွန္တရားနဲ႔ ေ၀းၿပီး မွားမွန္းသိရဲ႕နဲ႔ အမွားအတုိင္း ဇြတ္မွိတ္ေနမိတတ္ပါတယ္။ ဒီသေဘာေတြဟာ လူႀကီးေတြၾကားမွာ ပုိၿပီးျဖစ္ေလ့ ျဖစ္ထရွိပါတယ္။ မိဘနဲ႔ သားသမီးၾကား၊ ဆရာနဲ႔ တပည့္ၾကား၊ ရာထူးႀကီးသူနဲ႔ ရားထူးငယ္သူၾကား၊ ကုိးကြယ္ခံသူနဲ႔ ကုိးကြယ္သူေတြၾကားမွာ ျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ အမွားအမွန္ ျပႆနာမ်ားမွာ အေဖဆုိတဲ့ မာန၊ အေမဆုိတဲ့ မာန၊ ဆရာဆုိတဲ့ မာန၊ ရားထူးႀကီးသူဆုိတဲ့ မာန၊ ဂုဏ္ႀကီးသူဆုိတဲ့ မာန၊ ဘုန္းႀကီးရဟန္းဆုိတဲ့ မာန စတဲ့စတဲ့ မာနေတြေၾကာင့္ ကုိယ့္ဘက္က မွားေနေပမယ့္လည္း အမွားကုိ၀န္မခံ ဇြတ္အတင္း ျငင္းဆန္တတ္တာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး မာနေတြအၿပိဳင္ျဖစ္ကာ မလုိလားအပ္တဲ့ အၿငိဳးအေတးေတြ တုိးကုန္ၾကေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျပႆနာေတြရဲ႕ အဓိက တရားခံက မာနေတြ ၾကားခံေနၾကတာေတြပါ။ အေသးအဖဲြကိစၥေလးကုိပဲ မာနက ၾကားခံေနေလေတာ့ ပုိၿပီးႀကီးကုန္တတ္ပါတယ္။ ပါးစပ္ကေလးနဲ႔ပဲ “ေအးကြာ… မွားသြားတယ္၊ ခြင့္လႊတ္ကြာ…”လုိ႔ ေျပာလုိက္ရင္ ၿပီးသြားမယ့္ ကိစၥေလးေတြမွာ အသက္၊ သိကၡာ၊ ရာထူးဌာနႏၲရ၊ ဂုဏ္ဆုိတဲ့ မာနေတြ ၾကား၀င္မိလုိက္ေတာ့ အေသးေလးက အႀကီးႀကီး ျဖစ္ကုန္တတ္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ဒီျပႆနာမ်ားရဲ႕ တရားခံက ပညတ္ေတြအေပၚ စဲြမိသြားတဲ့ ငါဆုိတဲ့ မာနအစဲြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဟုတ္တယ္။ ဒီလုိ ငါစဲြမာနေတြ စဲြမိၿပီ၊ ငါေတြမ်ားလာၿပီဆုိရင္ ဒီမာနေၾကာင့္ သတၱ၀ါေတြဟာ မ်က္ေမွာက္ဘ၀မွာလည္း အက်ိဳးတရားေတြ ဆုတ္ယုတ္တတ္သလုိ သံသရာအတြက္လည္း ဒုကၡေတြ႕တတ္ပါတယ္။ မာနအားႀကီးလာရင္ အ႐ုိအေသ ျပဳတတ္တဲ့ ဂါရ၀တရားေတြ ေခါင္းပါးလာတတ္ပါတယ္။ မာနႀကီးလာရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်တတ္တဲ့ နိ၀ါတ တရားေတြ ဆုတ္ယုတ္လာတတ္ပါတယ္။ ဂါရ၀၊ နိ၀ါတဆုိတာ မဂၤလာ တရားေတာ္ေတြပါ။ မာနေၾကာင့္ ဒီမဂၤလာတရားေတြ မရွိျဖစ္လာရင္ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ က်က္သေရ မရွိျဖစ္လာတာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။ မဂၤလာမရွိဘူးဆုိရင္ အမဂၤလာပဲေပါ့။ အမဂၤလာဆုိတာ အကုသိုလ္ပါပဲ။ ဒါဆုိရင္ မဂၤလာမရွိတဲ့သူဟာ အကုသုိလ္ရွိေနတဲ့သူပဲေပါ့။ ေသခ်ာဆက္စပ္ ေတြးၾကည့္လုိက္ေတာ့ မာနတရား လက္ကုိင္ထားမိတဲ့ အတြက္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ အကုသုိလ္ေကာင္ႀကီး ျဖစ္မွန္းမသိ ျဖစ္ေနေတာ့တာပါ။ မာနဆုိတဲ့ ကိေလသာဟာ သူ႔ကုိစဲြကုိင္ထားတဲ့ သူေတြကုိ မဂၤလာမရွိေအာင္၊ အကုသုိလ္ေကာင္ ျဖစ္ေအာင္အထိ တြန္းပုိ႔ႏုိင္တဲ့အတြက္ မာနတရားဟာ မထားသင့္၊ မရွိသင့္တဲ့အရာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ပညာေတြ ဘယ္ေလာက္တတ္တတ္ မာနႀကီးပါက အ႐ုိအေသမဲ့တတ္ပါတယ္။ ႐ုပ္အဆင္းအဂၤါ ဘယ္ေလာက္ပဲလွလွ မာနႀကီးပါက စက္ဆုတ္ရြံ႕ရွာခံရ တတ္ပါတယ္၊ ရာထူးဌာနႏၲရ ဘယ္ေလာက္ပဲႀကီးႀကီး ခက္ထန္ေမာက္မာပါက အမုန္းခံရတတ္ပါတယ္။ စာသင္စာျပ တရားေဟာ တရားျပ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေကာင္းေကာင္း မာနႀကီးၿပီး ခက္ထန္ေမာက္မာပါက အကဲ့ရဲ႕ခံကာ ေရွာင္ပယ္ခံရတတ္ပါတယ္။ ဒါဟာ မာနရဲ႕ ဆုိးက်ိဳးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိ ဆုိးက်ိဳးေတြ မျဖစ္ေအာင္ မာနေလးေတြ ေလွ်ာ့ၾကပါလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခါတစ္ရံ လက္ေတြ႕ဘ၀မွာလည္း မာနနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ကုိယ္တုိင္ေတြ႕ႀကဳံဖူးသူေတြ ရွိၾကမွာပါ။ မာနေလးေတြ ခံေနတဲ့အတြက္ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္း အခ်င္းခ်င္း၊ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ အခ်င္းခ်င္း အဆင္မေျပတာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဘာမဟုတ္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေလးေတြ အေပၚမွာ အခ်င္းခ်င္း ေတြ႕ဆုံေျပာဆုိကာ နားလည္မႈယူၿပီး မွားသူကလည္း မွားတဲ့အေၾကာင္း ၀န္ခံေျပာဆုိရမွာကုိ ငါဆုိတဲ့ မာနက ခံေနတဲ့အတြက္ မေျပာျဖစ္ဘဲ သူမွားတယ္ ကုိယ္မွန္တယ္ဆုိတဲ့ အစဲြေတြနဲ႔ အစာမေက်မႈေတြက ရင္ထဲမွာ ကိန္းေနၾကေတာ့ အဆင္မေျပမႈေတြသာ ဆက္တုိက္ျဖစ္ေန ပါေတာ့တယ္။ အရင္းစစ္ေတာ့ မာနေၾကာင့္ပါပဲ။ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး မာနေလးေတြသာ နဲနဲစီ ေလွ်ာ့လုိက္ၾကမယ္ဆုိရင္ လူ႔အသုိင္းအ၀ုိင္း၊ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္မွာလည္း အဆင္ေျပမႈေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈေတြ တျဖည္းျဖည္း တုိးလာမွာ အမွန္ပါပဲ။ ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္ ဘယ္၀ါေၾကာင့္ ဘယ္သူက ဘယ္လုိေျပာလုိ႔ ဘယ္လုိဆုိလုိ႔စတဲ့ အၿငိဳးအေတး အမ်က္ေလးေတြ မထားၾကဘဲ နားလည္မႈေလးေတြေပးၿပီး သူ႔ဘက္ကုိယ့္ဘက္ အစဲြမာနေလးေတြ ေလွ်ာ့ၾကည့္ၾကမယ္ဆုိရင္ ဘယ္သူနဲ႔မဆုိ ေနထုိင္ေပါင္းသင္းရတာ အဆင္ေျပသြားတတ္ပါတယ္။
အမွန္ေတာ့ မာနဆုိတဲ့ ကိေလသာကုိ ေလာကုတၱရာ အရိယာမဂ္နဲ႔သာ အၿပီးပယ္သတ္ႏုိင္ပါတယ္။ ရဟႏၲာျဖစ္မွ မာနကင္းစင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရဟႏၲာမျဖစ္ခင္ ပုထုဇင္ ဘ၀မွာလည္း ကုိယ့္စိတ္ကေလးကုိ သတိနဲ႔ထိမ္းၿပီး မာနမႀကီးႏုိင္ေအာင္၊ မာနမေထာင္ႏုိင္ေအာင္၊ မာန္မာန မတက္ၾကြေအာင္၊ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ စိတ္ႀကီးမ၀င္ေအာင္ သတိထားကာ ႀကိဳးစားေလ့က်င့္မယ္ဆုိရင္ မာနေလးေတြ တျဖည္းျဖည္း ေလွ်ာ့လာတတ္ပါတယ္။ ပညာတတ္ေလေလ၊ အထက္တန္းေရာက္ေလေလ၊ အသက္၊ဂုဏ္ႀကီးေလေလ ႏွိမ့္ခ်တတ္တဲ့ အက်င့္ေလးေတြနဲ႔ ေနႏုိင္ေလျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ စပါးႏွံလုိေပါ့။ စပါးႏွံဟာ အသီးအႏွံ ေအာင္ေလေလ အကုိင္းညႊတ္ေလေလ ျဖစ္သလုိ အသက္သိကၡာ ဂုဏ္ပညာ ႀကီးေလေလ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်ေလျဖစ္ေအာင္ သတိျပဳသင့္လွပါတယ္။ တိပိဋက မင္းကြန္းဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးဆုိရင္ ကုိရင္ေလးေတြနဲ႔ စကားေျပာတာေတာင္ မင္းနဲ႔ငါနဲ႔ မေျပာဘဲ “ကုိရင္တုိ႔… အရွင္ဘုရားတုိ႔..“ စသျဖင့္ ေျပာတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ပညာရွိဟာ အဲဒီလုိ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ ပညာတတ္တာနဲ႔အမွ် ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်မႈဟာလည္း အတုယူစရာ ေကာင္းလွပါတယ္။ ၾကည္ညိဳစရာေကာင္းလွပါတယ္။ ငါပညာတတ္ဆုိၿပီး မာန္မာန မထားဘဲ ကုိရင္ေလးကအစ တေလးတစား ဆက္ဆံတာဟာ ပညာရွိမ်ားရဲ႕ ဂုဏ္တစ္ခုပါပဲ။ ပညာအရာ ဧတဒဂ္ျဖစ္ေတာ္မူတဲ့အျပင္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ အဂၢသာ၀ကႀကီးလည္းျဖစ္တဲ့ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ျမတ္ႀကီးဆုိရင္ သကၤန္း၀တ္တာ မညီလုိ႔ေျပာတဲ့ ကုိရင္ေလးကုိပင္ “တင္ပါဘုရား… ျပန္ျပင္၀တ္လုိက္ပါမယ္ ဘုရား..“လုိ႔ တေလးတစား အေလးအထားကာ ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံတာေလးေတြ ေတြ႕ရျပန္ေတာ့ ပညာရွိမ်ားရဲ႕ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်တတ္တဲ့ အက်င့္ေလးေတြအေပၚ ၾကည္ညိဳမိပါတယ္။ ဒီပညာရွိႀကီးမ်ားေလာက္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်တဲ့ နိ၀ါတတရား မထားႏုိင္တာေတာင္မွ သတိတရား လက္ကုိင္ထားၿပီး မာနေလးေတြ ေလွ်ာ့တတ္တဲ့ အက်င့္ေလးေတြ ေလ့က်င့္ၾကည့္သင့္ပါတယ္။ ႏွိမ့္ခ်တယ္ဆုိတာ မာနကုိေလွ်ာ့တာျဖစ္တဲ့အတြက္ မာနေလွ်ာ့ေလေလ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်ၿပီးျဖစ္ေလေလ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွိမ္ခ်တတ္တဲ့ နိ၀ါတ တရားေတြမ်ားမ်ား ရွိေလေလ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ မဂၤလာတရားေတြ တုိးေလျဖစ္ၿပီး မဂၤလာရွိရင္ ကုသုိလ္လည္းရွိၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ရွိတဲ့အတြက္ မာနေလးေတြ ေလွ်ာ့ပါလုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
မာနႀကီးျခင္းနဲ႔ ႏွိမ့္ခ်ျခင္းတုိ႔ဟာ ဆန္႔က်င္ဘက္ေတြ ျဖစ္တာနဲ႔အမွ် တန္ျပန္သက္ေရာက္တဲ့ အက်ိဳးရလာဘ္ဟာလည္း အလြန္ကြာျခားလွပါတယ္။ မာနႀကီးတဲ့သူဟာ ကိုယ္ကုိယ္ကုိ အထင္ႀကီးမႈဘက္ ဦးတည္ေနၿပီး သူတပါးအေပၚ အဂါရ၀ ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။ ႏွိမ့္ခ်တတ္သူကေတာ့ သူတပါးအေပၚ ဂါရ၀တရားထားမႈဘက္ ဦးတည္ေနၿပီး ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ နိ၀ါတ မဂၤလာရွိေစတတ္ပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ မာနတရားဟာ ၿပိဳင္ဆုိင္မႈကုိ ျပင္းထန္ေစၿပီး တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကုိ ဆုတ္ယုတ္ေစတယ္ဆုိတာ အမွန္ပါပဲ။ မာနတရား လက္ကုိင္ထားတဲ့အတြက္ မ်က္ေမွာက္ဘ၀မွာလည္း အထင္အျမင္အေသး ခံရတတ္သလုိ သံသရာမွာလည္း အမ်ိဳးဇာတ္ယုတ္နိမ့္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုလည္းမေကာင္း ေနာင္လည္းမေကာင္းျခင္းကုိ ျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့ မာနတရားကုိ သတိတရား လက္ကုိင္ထားကာ တျဖည္းျဖည္း ေလွ်ာ့ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး မဂၤလာရွိတဲ့သူမ်ား ျဖစ္ေစဖုိ႔ အစဲြမာန အၿမဲခ၀ါခ်ႏုိင္ၾကပါေစလုိ႔ ဆႏၵျပဳရင္း…
