Q. ဘုန္းဘုန္း…
(၁) ယေန႔ေခတ္တြင္ ဘာသာေရးေတြ ကေတာက္ကဆ ျဖစ္ေနတာသည္ သာသနာ ကြယ္ဖို႔ အေၾကာင္းတရားေတြ မ်ားလား… (အဲလို ယူဆလိုက္ရင္ မွန္လား ဘုန္းဘုန္း၊ ဖိုးသားေတာ့ ဒိ႒ိ မလြတ္ဘူးလားလို႔၊ ဒါေပမယ့္ အထက္မွာ ဖိုးသား ေျပာသလို အရိေမေတၱယ် ဘုရားပြင့္ဖို႔ သာသနာ ကြယ္ရမယ္၊ သာသနာသည္ ေပ်ာက္ပ်က္သြားတာမ်ိဳးမဟုတ္၊ ေခတၱ ခဏ ငုပ္သြားျခင္းသာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဖိုးသား နာဖူးပါတယ္)
(၂) သာသနာ ကြယ္မယ့္ သက္တမ္း ျဖစ္ႏိုင္ရင္ သိခ်င္ပါတယ္ ဘုန္းဘုန္း။ ေနာက္တစ္ခုက
(၃) သာသနာ ႏွစ္ ၅၀၀၀ လို႔ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာေနၾကပါတယ္..။ ဒါေပမယ့္ ဖိုးသား သိထားတာက ဘုရားေဟာခဲ့တာသည္ ႏွစ္ ၅၀၀၀ ဟု မဆိုလို၊ သာသနာသည္ မိေထြးေတာ္ ေဂါတမီတုိ႔လို ဘိကၡဴနီမေတြ ၀င္ေရာက္လာျခင္းေၾကာင့္ သာသနာ သက္တမ္းသည္ ဥပမာ ႏွစ္ ၁၀၀ ရွည္လွ်င္ သာသနာေတာ္သို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ တ၀က္ေလ်ာ့ကာ ႏွစ္ ၅၀ သာ ရွည္မယ္၊ သာသနာ သက္တမ္း ႏွစ္ ၁၀၀၀၀ ရွည္မည္ ဆိုလွ်င္လည္း ယင္း ဘိကၡဴနီမေတြေၾကာင့္ ႏွစ္ ၅၀၀၀ သာ ရွည္မယ္၊ ဆိုလိုတာကေတာ့ သာသနာ သက္တမ္းသည္ မူလရွိရမည္ထက္ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလ်ာ့က်သြားမယ္ လို႔ ဖိုးသား နာဖူးပါသည္..။ အဲဒါေလးပါ ဟုတ္မဟုတ္ သိခ်င္ပါတယ္ ဘုန္းဘုန္း…။
ေလးစားရိုေသစြာ ရွိခိုးဦးခိုက္လ်က္
ခ်စ္တပည့္
ဖိုးသား
A. (၁) ဘာသာေရးေတြ ကေတာက္ကဆ ျဖစ္ေနတာဟာ သာသနာကြယ္ဖုိ႔ အေၾကာင္းျဖစ္တယ္လုိ႔ တုိက္႐ုိက္ မဆုိႏုိင္ေသာ္လည္း အနည္းငယ္ေတာ့ ပတ္သက္မႈရွိပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ ေျပာဆုိေဟာေျပာမႈမ်ား၊ ဗုဒၶဘာသာကုိ သိကၡာက်ေစသည့္ လုပ္ရပ္မ်ား၊ ဘုရားေဟာတရားမ်ားကုိ ျပဳျပင္ေႏွာက္ယွက္မႈမ်ား စတာေတြဟာ အဓမၼ၀ါဒေတြ ျဖစ္လာႏုိင္စရာ ရွိပါတယ္။ ဘုရားပရိနိဗၺာန္စံၿပီးစမွာလည္း ဒီလုိအဓမၼအမႈေတြ ရွိခဲ့တဲ့အတြက္ သံဃာ့ဥေသွ်ာင္ မေထရ္ႀကီးမ်ားက သုတ္သင္ရွင္းလင္း ခဲ့ၾကရတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီေခတ္က အေျခအေနမ်ိဳးလုိ မဟုတ္ေပမယ့္ ယေန႔ေခတ္မွာ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေဆာ္ကားတဲ့ အေျပာအဆုိ လုပ္ရပ္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိိလာတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဗုဒၶဘား(Buddha bar) ပုံစံမ်ိဳးဖြင့္ၿပီး အရက္ႏွင့္ေလာင္းကစား လုပ္တဲ့ပုံစံမ်ိဳး၊ ဘုရား႐ုပ္ကုိ အမ်ိဳးသမီး အတြင္းခံမ်ားမွာ ႐ုိက္ႏွိပ္ၿပီးေရာင္းစားတာမ်ိဳး စတာေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြကုိ ဗုဒၶဘာသ၀င္မ်ား၊ ဗုဒၶဘာသာ ႏုိင္ငံမ်ားက ၀ုိင္း၀န္းကန္႔ကြက္မႈ မျပဳၾကရင္ လုပ္တဲ့သူေတြပုိၿပီး အင္အားေကာင္းလာကာ သဒၶါတရား အားနည္းတဲ့သူမ်ား အေနျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာအေပၚ အထင္လဲြ၍ ဘာသာတရားကုိ စြန္႔ပယ္သြားရင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အားနည္းႏုိင္ပါတယ္။ ဘာသာ၀င္အားနည္းရင္ သာသနာပါ အားနည္းလာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အေနျဖင့္ ဗုဒၶသာသနာ့ရဲ႕ ျပင္ပရန္ကုိ တတ္ႏုိင္သမွ် ၀ုိင္း၀န္းကာကြယ္ရန္လုိ အပ္ပါတယ္။ ၀ုိင္း၀န္းကာကြယ္တယ္ ဆုိတဲ့ေနရာမွာ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ ဘုရားရွင္အဆုံးအမ တည္ေအာင္လုပ္ၿပီး စစ္မွန္တဲ့ဓမၼကုိ မသိေသးတဲ့သူမ်ား၊ သဒၶါတရား အားနည္းသူမ်ား၊ ဘာသာတရားအေပၚ နားလည္မႈလဲြေနသူမ်ားအား ျပန္လည္ေဟာေျပာေပးျခင္းျဖင့္ သူတုိ႔ သဒၶါတရား အားေကာင္းလာေအာင္ ၀ုိင္း၀န္းလုပ္ေဆာင္ေပးျခင္းကုိ ဆုိတာပါ။ အမွန္ေတာ့ သာသနာတည္တယ္၊ သာသနာထြန္းကားတယ္ဆုိတာ ေက်ာင္ကန္ဘုရားမ်ား ႀကီးက်ယ္စြာေပၚေပါက္လာျခင္း၊ ပြားမ်ားလာျခင္းကုိ ဆုိလုိတာမဟုတ္ပါ။ တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ႏွလုံးသားမွာ ဘုရားရွင္ရဲ႕ အဆုံးအမမ်ား တည္ေနျခင္း၊ လုိက္နာက်င့္သုံးေနျခင္းကုိ သာသနာတည္တယ္လုိ႔ ဆုိတာပါ။ အဲဒီအတြက္ ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္မွာ တတ္နုိင္သမွ် သာသနာတည္ေအာင္ လုပ္ေပးျခင္းဟာ သာသနာ့အႏၲရာယ္ကုိ ကာကြယ္ရာ ေရာက္သလုိ စစ္မွန္တဲ့အမွန္တရားကုိ သိသြားတဲ့သူေတြဟာလည္း တစ္ျခားအယူ၀ါဒေတြ အတုိက္အခုိက္ေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲရွိေနပါေစ မယိမ္းယုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီအမွန္တရားေတြ နည္းနည္းလာတဲ့ ဒီေခတ္ႀကီးမွာ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ မသိမႈနည္းလာတဲ့အခါ အျခားအရာေတြ၊ တုိက္ခုိက္မႈေတြကုိ အလြယ္တကူ ခံယူေျပာင္းလဲ သြားတတ္တဲ့အတြက္ အတုိက္အခုိက္မ်ားရန္က ကာကြယ္ႏုိင္ရန္ အစစ္အမွန္ဓမၼကုိ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္သိေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္ကုိလည္း သိေအာင္ျဖန္႔ေ၀ေပးျခင္းျဖင့္ သာသနာဆုတ္ယုတ္မႈမွ ကာကြယ္ေပးၾကရန္ လုိအပ္ပါတယ္။
(၂) သာသနာကြယ္မည့္ သက္တမ္းကုိ အတိအက် ေဟာထားတာ မရွိပါဘူး။ သာသနာ ၾကာရွည္စြာ တည္ျခင္း၊ မတည္ျခင္းဟာ သတိပ႒ာန္ေလးပါးကုိ အားထုတ္ျခင္း၊ မထုတ္ျခင္းအေပၚမွာ တည္မွီေၾကာင္း မဟာ၀ဂၢသံယုတ္၊ စိရ႒ိတိသုတ္မွာ ေဟာထားတာရွိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဂၤုတၳိဳရ္ပါဠိေတာ္မွာလည္း သာသနာကြယ္ေၾကာင္း တရားေတြကုိ ေဟာထားတာ ရွိပါတယ္။ သာသနာကြယ္မႈ မကြယ္မႈဟာ သာသနာ့၀န္ထမ္း ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားအေပၚ အမ်ားႀကီးတည္ပါတယ္။ စာေပမွာ ေဖာ္ျပတဲ့ သာသနာ ကြယ္ေၾကာင္းတရားမ်ားမွာ သာသနာ့၀န္ထမ္းမ်ား ၁။ တရားမနာျခင္း၊ ၂။ စာေပမသင္ျခင္း၊ ၃။ ႏႈတ္တက္အာဂုံမေဆာင္ျခင္း၊ ၄။ သိေအာင္မမွတ္ျခင္း၊ ၅။ ပဋိပတ္မက်င့္ျခင္း တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္နည္းမွာ ၁။ စာေပသင္ၾကားမႈ ေလွ်ာ့နည္းလာျခင္း၊ ၂။ တရားဓမၼအက်ယ္မေဟာျခင္း၊ ၃။ စာေပအက်ယ္မပုိ႔ခ်ျခင္း၊ ၄။ အက်ယ္အက်က္မွတ္ျခင္း၊ ၅။ အက်ယ္မႀကံျခင္း တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိ႔ျပင္ ေနာက္တစ္နည္းမွာ ၁။ စာေပအကၡရာမ်ား လဲြေခ်ာ္ပ်က္ျပားမႈမ်ားအား ေလ့က်က္သင္ၾကားျခင္း၊ ၂။ ဆုံးမမႈမ်ားကုိ မခံယူျခင္း၊ ၃။ စာေပပုိ႔ခ်သူ သာသနာ့၀န္ထမ္းမ်ား ရွားပါးလာျခင္း၊ ၄။ လာဘ္လာဘေပါမ်ားေအာင္ ႀကံေဆာင္ျခင္း၊ ၅။ အခ်င္းခ်င္း ခုိက္ရန္ျဖစ္ကာ ကဲြျပားျခင္း တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း တရားမ်ား ယုတ္ေလ်ာ့လာျခင္းကသာ အမွန္တကယ္ သာသနာ ကြယ္ေၾကာင္းတရားမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
(၃) မွန္ပါတယ္။ သာသနာ ႏွစ္ (၅၀၀၀)သာ တည္မယ္ဆုိတဲ့ အေျပာအဆုိမ်ားဟာ ပါဠိပိဋကတ္မွာ တုိက္႐ုိက္လာတဲ့ ေဟာၾကားခ်က္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အ႒ကထာမ်ားမွာသာ သာသနာေတာ္ႏွစ္ေပါင္း (၅၀၀၀) ရွိေၾကာင္း ဖြင့္ျပထားခ်က္မ်ား ရွိပါတယ္။ ဗဟုသုတအျဖစ္ တင္ျပပါက ဒီဃနိကာယ္အလို သာသနာႏွစ္ေပါင္း (၅၀၀၀) ခြဲျခားမႈမ်ားမွာ
၁။ ပဋိသမၻိဒါပတၱ ရဟႏၲာေခတ္ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၂။ ဆဠာဘိညရဟႏၲာေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၃။ ေတ၀ိဇၹကရဟႏၲာေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၄။ သုကၡ၀ိပႆက ရဟႏၲာေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၅။ ပါတိေမာကၡသံ၀ရသီလေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ အားျဖင့္ ၅၀၀၀ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ၀ိနယပိဋကႏွင့္ အဂၤုတၱရ အ႒ကထာအလုိ သာသနာႏွစ္ေပါင္း (၅၀၀၀) ခဲြျခားမႈမ်ားမွာ
၁။ ပဋိသမၻိဒါပတၱရဟႏၲာေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၂။ သုကၡ၀ိပႆက ရဟႏၲာေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၃။ အနာဂါမ္ပုဂၢိဳလ္ေခတ္ ႏွစ္္ေပါင္း ၁၀၀၀
၄။ သကဒါဂါပုဂၢိဳလ္ေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၅။ ေသာတာပန္ပုဂၢိဳလ္ေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ အားျဖင့္ ၅၀၀၀ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဖာ္ျပပါ ခဲြျခားသတ္မွတ္မႈမ်ားဟာ အ႒ကထာလာ ခဲြျခားသတ္မွတ္မႈမ်ားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သာသနာအရွည္တည္မႈ မတည္မႈဟာ သာသနာေတာ္ကုိ က်င့္သုံးလုိက္နာ ထမ္းေဆာင္ေစာင့္ေရွာက္သူတုိ႔ အေပၚမွာသာ တည္ရွိေနပါတယ္။ ေကာင္းစြာထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာင္ပါက ၅၀၀၀ မက တည္ရွိႏုိင္ၿပီး မထိန္းသိမ္း မေစာင့္ေရွာက္ပါက (၅၀၀၀) မျပည့္ခင္လည္း ကြယ္ေပ်က္သြားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သာသနာအရွည္တည္တ့ံဖုိ႔ အားလုံး၀ုိင္း၀န္း ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ဒကာဖုိးသားမွ အရွင္ဘုရားတစ္ပါးႏွင့္ အြန္လုိင္းခ်က္တြင္ ေဆြးေႏြးထားမႈမ်ားကုိ တစ္ခါတည္းေဖာ္ျပလုိက္ ေသာ္လည္ ဘုန္းဘုန္းအေနျဖင့္ အားလုံးကုိ မေဖာ္ျပေတာ့ဘဲ ေမးခြန္းငါးခုထဲက အဓိကက်တဲ့ ေမးခြန္းသုံးမ်ိဳးကုိသာ ေျဖၾကားေပးလုိက္ပါတယ္။ ေက်နပ္လိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
(၁) ယေန႔ေခတ္တြင္ ဘာသာေရးေတြ ကေတာက္ကဆ ျဖစ္ေနတာသည္ သာသနာ ကြယ္ဖို႔ အေၾကာင္းတရားေတြ မ်ားလား… (အဲလို ယူဆလိုက္ရင္ မွန္လား ဘုန္းဘုန္း၊ ဖိုးသားေတာ့ ဒိ႒ိ မလြတ္ဘူးလားလို႔၊ ဒါေပမယ့္ အထက္မွာ ဖိုးသား ေျပာသလို အရိေမေတၱယ် ဘုရားပြင့္ဖို႔ သာသနာ ကြယ္ရမယ္၊ သာသနာသည္ ေပ်ာက္ပ်က္သြားတာမ်ိဳးမဟုတ္၊ ေခတၱ ခဏ ငုပ္သြားျခင္းသာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဖိုးသား နာဖူးပါတယ္)
(၂) သာသနာ ကြယ္မယ့္ သက္တမ္း ျဖစ္ႏိုင္ရင္ သိခ်င္ပါတယ္ ဘုန္းဘုန္း။ ေနာက္တစ္ခုက
(၃) သာသနာ ႏွစ္ ၅၀၀၀ လို႔ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာေနၾကပါတယ္..။ ဒါေပမယ့္ ဖိုးသား သိထားတာက ဘုရားေဟာခဲ့တာသည္ ႏွစ္ ၅၀၀၀ ဟု မဆိုလို၊ သာသနာသည္ မိေထြးေတာ္ ေဂါတမီတုိ႔လို ဘိကၡဴနီမေတြ ၀င္ေရာက္လာျခင္းေၾကာင့္ သာသနာ သက္တမ္းသည္ ဥပမာ ႏွစ္ ၁၀၀ ရွည္လွ်င္ သာသနာေတာ္သို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ တ၀က္ေလ်ာ့ကာ ႏွစ္ ၅၀ သာ ရွည္မယ္၊ သာသနာ သက္တမ္း ႏွစ္ ၁၀၀၀၀ ရွည္မည္ ဆိုလွ်င္လည္း ယင္း ဘိကၡဴနီမေတြေၾကာင့္ ႏွစ္ ၅၀၀၀ သာ ရွည္မယ္၊ ဆိုလိုတာကေတာ့ သာသနာ သက္တမ္းသည္ မူလရွိရမည္ထက္ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလ်ာ့က်သြားမယ္ လို႔ ဖိုးသား နာဖူးပါသည္..။ အဲဒါေလးပါ ဟုတ္မဟုတ္ သိခ်င္ပါတယ္ ဘုန္းဘုန္း…။
ေလးစားရိုေသစြာ ရွိခိုးဦးခိုက္လ်က္
ခ်စ္တပည့္
ဖိုးသား
A. (၁) ဘာသာေရးေတြ ကေတာက္ကဆ ျဖစ္ေနတာဟာ သာသနာကြယ္ဖုိ႔ အေၾကာင္းျဖစ္တယ္လုိ႔ တုိက္႐ုိက္ မဆုိႏုိင္ေသာ္လည္း အနည္းငယ္ေတာ့ ပတ္သက္မႈရွိပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ ေျပာဆုိေဟာေျပာမႈမ်ား၊ ဗုဒၶဘာသာကုိ သိကၡာက်ေစသည့္ လုပ္ရပ္မ်ား၊ ဘုရားေဟာတရားမ်ားကုိ ျပဳျပင္ေႏွာက္ယွက္မႈမ်ား စတာေတြဟာ အဓမၼ၀ါဒေတြ ျဖစ္လာႏုိင္စရာ ရွိပါတယ္။ ဘုရားပရိနိဗၺာန္စံၿပီးစမွာလည္း ဒီလုိအဓမၼအမႈေတြ ရွိခဲ့တဲ့အတြက္ သံဃာ့ဥေသွ်ာင္ မေထရ္ႀကီးမ်ားက သုတ္သင္ရွင္းလင္း ခဲ့ၾကရတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီေခတ္က အေျခအေနမ်ိဳးလုိ မဟုတ္ေပမယ့္ ယေန႔ေခတ္မွာ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေဆာ္ကားတဲ့ အေျပာအဆုိ လုပ္ရပ္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိိလာတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဗုဒၶဘား(Buddha bar) ပုံစံမ်ိဳးဖြင့္ၿပီး အရက္ႏွင့္ေလာင္းကစား လုပ္တဲ့ပုံစံမ်ိဳး၊ ဘုရား႐ုပ္ကုိ အမ်ိဳးသမီး အတြင္းခံမ်ားမွာ ႐ုိက္ႏွိပ္ၿပီးေရာင္းစားတာမ်ိဳး စတာေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြကုိ ဗုဒၶဘာသ၀င္မ်ား၊ ဗုဒၶဘာသာ ႏုိင္ငံမ်ားက ၀ုိင္း၀န္းကန္႔ကြက္မႈ မျပဳၾကရင္ လုပ္တဲ့သူေတြပုိၿပီး အင္အားေကာင္းလာကာ သဒၶါတရား အားနည္းတဲ့သူမ်ား အေနျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာအေပၚ အထင္လဲြ၍ ဘာသာတရားကုိ စြန္႔ပယ္သြားရင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အားနည္းႏုိင္ပါတယ္။ ဘာသာ၀င္အားနည္းရင္ သာသနာပါ အားနည္းလာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အေနျဖင့္ ဗုဒၶသာသနာ့ရဲ႕ ျပင္ပရန္ကုိ တတ္ႏုိင္သမွ် ၀ုိင္း၀န္းကာကြယ္ရန္လုိ အပ္ပါတယ္။ ၀ုိင္း၀န္းကာကြယ္တယ္ ဆုိတဲ့ေနရာမွာ ကုိယ့္သႏၲာန္မွာ ဘုရားရွင္အဆုံးအမ တည္ေအာင္လုပ္ၿပီး စစ္မွန္တဲ့ဓမၼကုိ မသိေသးတဲ့သူမ်ား၊ သဒၶါတရား အားနည္းသူမ်ား၊ ဘာသာတရားအေပၚ နားလည္မႈလဲြေနသူမ်ားအား ျပန္လည္ေဟာေျပာေပးျခင္းျဖင့္ သူတုိ႔ သဒၶါတရား အားေကာင္းလာေအာင္ ၀ုိင္း၀န္းလုပ္ေဆာင္ေပးျခင္းကုိ ဆုိတာပါ။ အမွန္ေတာ့ သာသနာတည္တယ္၊ သာသနာထြန္းကားတယ္ဆုိတာ ေက်ာင္ကန္ဘုရားမ်ား ႀကီးက်ယ္စြာေပၚေပါက္လာျခင္း၊ ပြားမ်ားလာျခင္းကုိ ဆုိလုိတာမဟုတ္ပါ။ တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ ႏွလုံးသားမွာ ဘုရားရွင္ရဲ႕ အဆုံးအမမ်ား တည္ေနျခင္း၊ လုိက္နာက်င့္သုံးေနျခင္းကုိ သာသနာတည္တယ္လုိ႔ ဆုိတာပါ။ အဲဒီအတြက္ ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္မွာ တတ္နုိင္သမွ် သာသနာတည္ေအာင္ လုပ္ေပးျခင္းဟာ သာသနာ့အႏၲရာယ္ကုိ ကာကြယ္ရာ ေရာက္သလုိ စစ္မွန္တဲ့အမွန္တရားကုိ သိသြားတဲ့သူေတြဟာလည္း တစ္ျခားအယူ၀ါဒေတြ အတုိက္အခုိက္ေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲရွိေနပါေစ မယိမ္းယုိင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီအမွန္တရားေတြ နည္းနည္းလာတဲ့ ဒီေခတ္ႀကီးမွာ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ မသိမႈနည္းလာတဲ့အခါ အျခားအရာေတြ၊ တုိက္ခုိက္မႈေတြကုိ အလြယ္တကူ ခံယူေျပာင္းလဲ သြားတတ္တဲ့အတြက္ အတုိက္အခုိက္မ်ားရန္က ကာကြယ္ႏုိင္ရန္ အစစ္အမွန္ဓမၼကုိ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္သိေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္ကုိလည္း သိေအာင္ျဖန္႔ေ၀ေပးျခင္းျဖင့္ သာသနာဆုတ္ယုတ္မႈမွ ကာကြယ္ေပးၾကရန္ လုိအပ္ပါတယ္။
(၂) သာသနာကြယ္မည့္ သက္တမ္းကုိ အတိအက် ေဟာထားတာ မရွိပါဘူး။ သာသနာ ၾကာရွည္စြာ တည္ျခင္း၊ မတည္ျခင္းဟာ သတိပ႒ာန္ေလးပါးကုိ အားထုတ္ျခင္း၊ မထုတ္ျခင္းအေပၚမွာ တည္မွီေၾကာင္း မဟာ၀ဂၢသံယုတ္၊ စိရ႒ိတိသုတ္မွာ ေဟာထားတာရွိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဂၤုတၳိဳရ္ပါဠိေတာ္မွာလည္း သာသနာကြယ္ေၾကာင္း တရားေတြကုိ ေဟာထားတာ ရွိပါတယ္။ သာသနာကြယ္မႈ မကြယ္မႈဟာ သာသနာ့၀န္ထမ္း ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားအေပၚ အမ်ားႀကီးတည္ပါတယ္။ စာေပမွာ ေဖာ္ျပတဲ့ သာသနာ ကြယ္ေၾကာင္းတရားမ်ားမွာ သာသနာ့၀န္ထမ္းမ်ား ၁။ တရားမနာျခင္း၊ ၂။ စာေပမသင္ျခင္း၊ ၃။ ႏႈတ္တက္အာဂုံမေဆာင္ျခင္း၊ ၄။ သိေအာင္မမွတ္ျခင္း၊ ၅။ ပဋိပတ္မက်င့္ျခင္း တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္နည္းမွာ ၁။ စာေပသင္ၾကားမႈ ေလွ်ာ့နည္းလာျခင္း၊ ၂။ တရားဓမၼအက်ယ္မေဟာျခင္း၊ ၃။ စာေပအက်ယ္မပုိ႔ခ်ျခင္း၊ ၄။ အက်ယ္အက်က္မွတ္ျခင္း၊ ၅။ အက်ယ္မႀကံျခင္း တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိ႔ျပင္ ေနာက္တစ္နည္းမွာ ၁။ စာေပအကၡရာမ်ား လဲြေခ်ာ္ပ်က္ျပားမႈမ်ားအား ေလ့က်က္သင္ၾကားျခင္း၊ ၂။ ဆုံးမမႈမ်ားကုိ မခံယူျခင္း၊ ၃။ စာေပပုိ႔ခ်သူ သာသနာ့၀န္ထမ္းမ်ား ရွားပါးလာျခင္း၊ ၄။ လာဘ္လာဘေပါမ်ားေအာင္ ႀကံေဆာင္ျခင္း၊ ၅။ အခ်င္းခ်င္း ခုိက္ရန္ျဖစ္ကာ ကဲြျပားျခင္း တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း တရားမ်ား ယုတ္ေလ်ာ့လာျခင္းကသာ အမွန္တကယ္ သာသနာ ကြယ္ေၾကာင္းတရားမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
(၃) မွန္ပါတယ္။ သာသနာ ႏွစ္ (၅၀၀၀)သာ တည္မယ္ဆုိတဲ့ အေျပာအဆုိမ်ားဟာ ပါဠိပိဋကတ္မွာ တုိက္႐ုိက္လာတဲ့ ေဟာၾကားခ်က္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အ႒ကထာမ်ားမွာသာ သာသနာေတာ္ႏွစ္ေပါင္း (၅၀၀၀) ရွိေၾကာင္း ဖြင့္ျပထားခ်က္မ်ား ရွိပါတယ္။ ဗဟုသုတအျဖစ္ တင္ျပပါက ဒီဃနိကာယ္အလို သာသနာႏွစ္ေပါင္း (၅၀၀၀) ခြဲျခားမႈမ်ားမွာ
၁။ ပဋိသမၻိဒါပတၱ ရဟႏၲာေခတ္ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၂။ ဆဠာဘိညရဟႏၲာေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၃။ ေတ၀ိဇၹကရဟႏၲာေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၄။ သုကၡ၀ိပႆက ရဟႏၲာေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၅။ ပါတိေမာကၡသံ၀ရသီလေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ အားျဖင့္ ၅၀၀၀ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ၀ိနယပိဋကႏွင့္ အဂၤုတၱရ အ႒ကထာအလုိ သာသနာႏွစ္ေပါင္း (၅၀၀၀) ခဲြျခားမႈမ်ားမွာ
၁။ ပဋိသမၻိဒါပတၱရဟႏၲာေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၂။ သုကၡ၀ိပႆက ရဟႏၲာေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၃။ အနာဂါမ္ပုဂၢိဳလ္ေခတ္ ႏွစ္္ေပါင္း ၁၀၀၀
၄။ သကဒါဂါပုဂၢိဳလ္ေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀
၅။ ေသာတာပန္ပုဂၢိဳလ္ေခတ္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ အားျဖင့္ ၅၀၀၀ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဖာ္ျပပါ ခဲြျခားသတ္မွတ္မႈမ်ားဟာ အ႒ကထာလာ ခဲြျခားသတ္မွတ္မႈမ်ားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သာသနာအရွည္တည္မႈ မတည္မႈဟာ သာသနာေတာ္ကုိ က်င့္သုံးလုိက္နာ ထမ္းေဆာင္ေစာင့္ေရွာက္သူတုိ႔ အေပၚမွာသာ တည္ရွိေနပါတယ္။ ေကာင္းစြာထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာင္ပါက ၅၀၀၀ မက တည္ရွိႏုိင္ၿပီး မထိန္းသိမ္း မေစာင့္ေရွာက္ပါက (၅၀၀၀) မျပည့္ခင္လည္း ကြယ္ေပ်က္သြားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သာသနာအရွည္တည္တ့ံဖုိ႔ အားလုံး၀ုိင္း၀န္း ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ဒကာဖုိးသားမွ အရွင္ဘုရားတစ္ပါးႏွင့္ အြန္လုိင္းခ်က္တြင္ ေဆြးေႏြးထားမႈမ်ားကုိ တစ္ခါတည္းေဖာ္ျပလုိက္ ေသာ္လည္ ဘုန္းဘုန္းအေနျဖင့္ အားလုံးကုိ မေဖာ္ျပေတာ့ဘဲ ေမးခြန္းငါးခုထဲက အဓိကက်တဲ့ ေမးခြန္းသုံးမ်ိဳးကုိသာ ေျဖၾကားေပးလုိက္ပါတယ္။ ေက်နပ္လိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
