ဘုန္းဘုန္းတုိ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ား ၾကားဖူးၿပီးသားျဖစ္တဲ့အျပင္ တရားပဲြမ်ား၊ အလွဴခံမ႑ပ္မ်ား စတဲ့ဘာသာေရး ဆုိင္ရာေနရာဌာန အမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ သုံးစဲြေနၾကတဲ့ ေစတနာသုံးတန္ ဆုိတဲ့ဒီစကားအသုံးေလး အတြက္ ဗဟုသုတအျဖစ္ ပုိ႔စ္ေလးတစ္ခု ေရးၾကည့္လုိက္တာပါ။ ေစတနာသုံးတန္လုိ႔ေခၚတဲ့ အဲဒီ ေစတနာ သုံးမ်ိဳးက
၁။ ပုဗၺေစတနာ = မလွဴမီ ၾကိဳတင္ျဖစ္တဲ့ ေစတနာ
၂။ မုဥၥေစတနာ = လွဴဆဲအခုိက္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ေစတနာ နဲ႔
၃။ အပရေစတနာ = လွဴၿပီးေနာက္ပုိင္းမွာ ျဖစ္တဲ့ေစတနာ တုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီသုံးမ်ိဳးမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ား အျဖစ္မ်ားကာ ျဖစ္ဖုိ႔လည္းလြယ္တဲ့ေစတနာေတြက ပုဗၺေစတနာနဲ႔၊ မုဥၥေစတနာေတြျဖစ္ၿပီး အပရေစတနာက ျဖစ္ဖုိ႔အေတာ္ခက္ခဲပါတယ္။ ဆုိၾကပါစုိ႔… အလွဴဒါန တစ္ခုခုကုိ ျပဳၾကေတာ့မယ္ဆုိရင္ အလွဴရွင္ေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ ဘယ္မွာလွဴလုိက္မယ္၊ ဘယ္လုိလွဴလုိက္မယ္၊ ဘယ္ေလာက္လွဴလုိက္မယ္ ဆုိတဲ့ စိတ္ကူးအႀကံေလးေတြ ျဖစ္ေနတာ၊ ႀကိဳတင္ၿပီး လွဴဖုိ႔အတြက္ ျပင္ဆင္စုေဆာင္းေနတာ စတာေတြဟာ ကုိယ္လွဴမယ့္အလွဴအတြက္ မလွဴမီျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ပုဗၺေစတနာပါ။ အဲဒီလုိ ႀကိဳတင္ၿပီးျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ေစတနာေလးေတြဟာ ကုသုိလ္စိတ္ကုိ ျဖစ္ေစၿပီး ကုသုိလ္တရားကုိ တုိးပြားေစပါတယ္။ ထုိ႔အတူ လွဴဆဲအခုိက္အတန္႔မွာ ေစတနာအျပည့္နဲ႔ ႀကိဳးႀကိဳးစားစား ဆက္ကပ္လွဴဒါန္း၊ ေကၽြးေမြးဧည့္ေနတာဟာ မေမာႏုိင္မပန္းႏုိင္ပါပဲ။ အဲဒီအခုိက္အတံ့မွာ ေကၽြးခ်င္ေမြးခ်င္ အဆင္ေျပေျပ ဧည့္ခံခ်င္စိတ္ကလဲြၿပီး က်န္တဲ့ဘာစိတ္မွ မရွိတဲ့အတြက္ လွဴဆဲအခုိက္အတန္႔မွာ ျဖစ္တဲ့ေစတနာကလည္း အထူးေျပာစရာ မလုိေအာင္ ျပည့္စုံေနတတ္ၾကပါတယ္။ အဲ… ျပႆနာက လွဴၿပီးအခုိက္အတန္႔မွာ ျဖစ္ရမယ့္ အပရေစတနာပါ။ ကုိယ္လွဴထားတဲ့ အလွဴကုိ သတိတရျဖင့္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာျဖစ္၊ ပီတိျဖစ္ကာ မၾကာခဏ ဆင္ျခင္ၿပီး ေကာင္းလုိက္တာ အားရလုိက္တာ စတဲ့အေတြးေလးေတြနဲ႔ ေနႏုိင္မွ အပရေစတနာေလး အားေကာင္းၿပီး ကုသုိလ္တရား တုိးပြားမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒီေစတနာေလးေတြ ခ်ိဳ႕တဲ့ ေနၾကတာကုိ ေတြ႕ေနရပါတယ္။ လွဴၿပီးေနာက္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ျဖစ္ရမယ့္အစား ေနာင္တေတြသာ က်န္ေနၾကတာကုိ ေတြ႕ရ၊ ျမင္ရ၊ သိေနရပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ဆုိ အလွဴႀကီး အဆင္ေျပေစဖုိ႔ မလိုအပ္တဲ့ ခ်ဲ႕ထြင္မႈေတြ ေခ်းငွါးမႈေတြ ဂုဏ္ပကာသနေတြေၾကာင့္ အလွဴပဲြႀကီးၿပီး သူခ်ဲ႕ထြင္ခဲ့တဲ့ အလွဴပဲြအတြက္ အဆင္မေျပမႈေတြ၊ ေခ်ငွါးထားတဲ့ အရာေတြ ျပန္ဆပ္ရမယ့္အေရးေတြေတြးၿပီး ရင္ေလးေနတာေတြ စတဲစတဲ့ အေတြးေတြေၾကာင့္ လွဴဒါန္းမႈအတြက္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာျဖစ္ကာ အပရေစတနာေလးေတြ ေကာင္းရမယ့္အစား မွားသြားၿပီးဆုိတဲ့ ေနာင္တတရားေတြသာ ရလုိက္ၾကတာကုိ ေတြ႕ၾကရမွာပါ။ မလွဴခင္ ေစတနာ၊ လွဴဆဲအခုိက္ျဖစ္တဲ့ ေစတနာေတြ ျပည့္စုံေပမယ့္ လွဴၿပီးေနာက္မွ ျဖစ္ရမယ့္ ေစတနာက မျပည့္စုံတဲ့အတြက္ ေစတနာသုံးတန္က မျပဌာန္းႏုိင္၊ မျပည့္စုံႏုိင္ၾကေတာ့တာပါ။
ေစတနာသုံးတန္ ျပည့္စုံျပဌာန္းမႈ မရိွပါက ကုသုိလ္ရဲ႕ အက်ိဳးကုိ ရရွိခံစားတဲ့အခါ အျပည့္အ၀ မခံစားရ တတ္ပါဘူး။ ကုသုိလ္တရားဟာ ျပဳလုပ္တဲ့သူရဲ႕ ေစတနာကုိလုိက္ၿပီး အက်ိဳးတရားကုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေစတနာသုံးတန္ျပည့္စုံၿပီး လွဴဒါန္းမႈျပဳတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ အတြက္အက်ိဳးတရား ရရွိတဲ့အခါမွာလည္း ျပည့္ျပည့္၀၀ ရရွိတတ္ပါတယ္။ အဲလုိမဟုတ္ဘဲ ေစတနာသုံးတန္မွာ တစ္ခုခု ခ်ိဳ႕တဲ့ပါက အက်ိဳးတရားျဖစ္ေတာ့ ျဖစ္ပါတယ္။ ရေတာ့ရပါတယ္။ အျပည့္အ၀ မရဘဲရွိတတ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေစတနာသုံးတန္မွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေနာက္ဆုံးအပရေစတနာ ခ်ိဳ႕တဲ့တာမ်ားတဲ့အတြက္ အက်ိဳးေပးတဲ့့အခါမွာလည္း အပရေစတနာရဲ႕ အက်ိဳးခံစားမႈက ေလ်ာ့ေနတတ္ပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ သာဓကျပရမယ္ဆုိရင္ ယေန႔ေခတ္မွာ ခ်မ္းသာၿပီး အေကာင္းမစားႏုိင္ၾကတဲ့သူေတြ၊ ကားရွိၿပီး လုိင္းကားတုိးစီးေနရတဲ့သူေတြ၊ ေခတ္ေပၚအေကာင္းစား အ၀တ္စားေတြကုိ ၀ယ္၀တ္ႏုိင္ပါရဲ႕နဲ႔ ၀ယ္မ၀တ္ခ်င္သူေတြ အေကာင္းစားေတြ သုံးရင္၀တ္ရင္ ကုိယ္မွာတစ္ခုခုျဖစ္တာတုိ႔ ယားတာယံတာတုိ႔ စတာေတြျဖစ္ၾကတာကုိ ေတြ႕ဖူးႀကဳံဖူးၾကမွာ။ အဲဒီသူေတြဟာ ကုသုိလ္ဒါနျပဳတဲ့အခါမွာ ေနာက္ပုိင္းမွာျဖစ္ရမယ့္ အပရေစတနာ ခ်ိဳ႕တဲ့ၾကတဲ့အတြက္ ျမင္သာျမင္မၾကင္ရတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳးနဲ႔ ၾကဳံရတယ္လုိ႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုသုိလ္ျပဳတဲ့အခါ ေစတနာသုံးတန္ အလုံးစုံျပည့္စုံေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔လုိပါတယ္။
ေျပာခဲ့ၿပီးျဖစ္တဲ့အတုိင္း ဒီေစတနာ သုံးမ်ိဳးမွာ ပုဗၺေစတနာနဲ႔ မုဥၥေစတနာေတြဟာ ျဖစ္ဖုိ႔ျပည့္စုံဖုိ႔ လြယ္တဲ့အတြက္ အထူးေျပာစရာမရွိေပမယ့္ အပရေစတနာနဲ႔ ျပည့္စုံဖုိ႔အတြက္ အေလ့အက်င့္ လုပ္ေပးၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အပရေစတနာ ေကာင္းဖုိ႔အတြက္ ကုသုိလ္မျပဳခင္၊ မလွဴခင္ကတည္းက ေသခ်ာစီစစ္ ေရြးခ်ယ္ျပီး ေပးလွဴတတ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းေစတနာ ပ်က္ကြက္မႈမ်ားကုိၾကည့္ပါက အျခားအေၾကာင္းအရာမ်ား ရွိပင္ရွိျငားေသာ္လည္း အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးတတ္ၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ပုိင္းကုိ ေသခ်ာေရြးခ်ယ္ျပီး မလွဴပါက ကိုယ့္အလွဴကုိ ခံယူတ့ဲအလွဴခံ ပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ အမူအရာ၊ အေျပာအဆုိ၊ အေနအထုိင္၊ အက်င္သီလေတြကုိ ၾကည့္ၿပီးသဒၶါတရား ပ်က္တတ္ပါတယ္။ သူသူကုိယ္ကိုယ္ ကုိယ္လွဴထားတဲ့ အရာေလးေတြကုိ ၾကည့္ၿပီးပီတိပြားခ်င္ၾက၊ ၀မ္းေျမာက္ခ်င္ၾကတာ ဓမၼတာပါ။ အဲဒီလုိ ပီတိပြားႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္၊ ေနရာဌာနစတာေတြကုိ ေရြးခ်ယ္လွဴတန္းတတ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ဆုိၿပီးေရာ သကၤန္းပတ္ထားရင္ၿပီးေရာ ဆုိတဲ့အေတြးနဲ႔ လွဴလုိက္တဲ့အတြက္ အဲဒီအလွဴခံပုဂၢိဳလ္က ကုိယ္လွဴတဲ့ပစၥည္း၀တၳဳ တစ္လဲြအသုံးခ်သြားတဲ့အခါ ပုထုဇင္မ်ားျဖစ္တဲ့ ကုိယ့္အဖုိ႔မွာ ဒီအရာေတြေတြ႕ၿပီး သဒၶါတရား တုိးဖုိ႔မလြယ္ပါဘူး။ နာမည္ႀကီးလုိ႔ လွဴတာမ်ိဳး၊ ေပၚပင္လုိက္ၿပီး လွဴတာမ်ိဳးတုိ႔ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ဆုိၿပီးေရာ လွဴတာမ်ိဳးတုိ႔ မလုပ္ၾကဘဲ ကုိယ့္အလွဴကုိ လက္ေတြ႕ထိေရာက္စြာ အလွဴခံၿပီး အမွန္တကယ္လုိအပ္ေနတဲ့ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္၊ ေနရာဌာန စတာေတြကုိ ရွာေဖြလွဴတမ္းတတ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အမွန္တကယ္ လုိအပ္ေနတဲ့ေနရာေတြမွာ လွဴလုိက္တဲ့အတြက္ ကုိယ့္အလွဴပစၥည္းကုိ လက္ေတြ႕အသုံးျပဳေနတာကုိ ၾကည့္ၿပီးကုိယ့္မွာ ပီတိျဖစ္ရသလုိ ေနာက္ထပ္လွဴခ်င္တဲ့ သဒၶါတရားေတြလည္း တုိးလာတတ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ မီးမလုံေလာက္တ့ဲ စာသင္တုိက္မ်ိဳးမွာ မီးစက္လွဴတာမ်ိဳးတုိ႔ ဆြမ္းကြမ္းမလုံေလာက္တဲ့ စာသင္တုိက္မ်ိဳးမွာ ဆြမ္းပေဒသာပင္ စုိက္ထူလုိက္တာမ်ိဳးတုိ႔ဟာ အမွန္တကယ္လုိအပ္ေနတဲ့ ေနရာမ်ိဳးေတြမွာ လွဴလုိက္တဲ့အတြက္ အလွဴခံအတြက္လည္း အက်ိဳးရွိ အလွဴေပးပုဂၢိဳလ္အတြက္လည္း ပီတိသဒၶါပြားႏုိင္တဲ့ အလွဴမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ အဲလုိအလွဴမ်ိဳးေၾကာင့္ ေနာက္ပုိင္းေစတနာပ်က္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ ပုိလုိ႔သာ တုိးေစမွာပါ။ ဒီလုိအလွဴမ်ိဳးဟာ ေစတနာသုံးတန္ ျပည့္စုံႏုိင္တဲ့အလွဴမ်ိဳးပါ။
ဒါေၾကာင့္ ေစတနာသုံးတန္ ျပဌာန္းၿပီး ျပည့္စုံစြာလွဴလုိတဲ့ သူမ်ားအတြက္ ကုိယ့္အလွဴကုိ လွဴမိတာ မွားေလစြ ဆုိတဲ့ေနာင္တမ်ိဳး မျဖစ္ရေအာင္ ယုံၾကည့္မႈ သဒၶါတရားကုိ စူးစမ္းဆင္ျခင္တတ္တဲ့ ဉာဏ္နဲ႔တဲြကာ သဒၶါပညာ ညီညြတ္စြာျဖင့္ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္၊ ေနရာဌာနမ်ား ေသခ်က်နစြာ စိစစ္ေရြးခ်ယ္တတ္ဖုိ႔ လုိေၾကာင္း သတိေပးစကား ပါးလုိက္ပါတယ္။ အားလုံး ေစတနာသုံးတန္ ျပည့္စုံႏုိင္ၾကပါေစ…
၁။ ပုဗၺေစတနာ = မလွဴမီ ၾကိဳတင္ျဖစ္တဲ့ ေစတနာ
၂။ မုဥၥေစတနာ = လွဴဆဲအခုိက္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ေစတနာ နဲ႔
၃။ အပရေစတနာ = လွဴၿပီးေနာက္ပုိင္းမွာ ျဖစ္တဲ့ေစတနာ တုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီသုံးမ်ိဳးမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ား အျဖစ္မ်ားကာ ျဖစ္ဖုိ႔လည္းလြယ္တဲ့ေစတနာေတြက ပုဗၺေစတနာနဲ႔၊ မုဥၥေစတနာေတြျဖစ္ၿပီး အပရေစတနာက ျဖစ္ဖုိ႔အေတာ္ခက္ခဲပါတယ္။ ဆုိၾကပါစုိ႔… အလွဴဒါန တစ္ခုခုကုိ ျပဳၾကေတာ့မယ္ဆုိရင္ အလွဴရွင္ေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ ဘယ္မွာလွဴလုိက္မယ္၊ ဘယ္လုိလွဴလုိက္မယ္၊ ဘယ္ေလာက္လွဴလုိက္မယ္ ဆုိတဲ့ စိတ္ကူးအႀကံေလးေတြ ျဖစ္ေနတာ၊ ႀကိဳတင္ၿပီး လွဴဖုိ႔အတြက္ ျပင္ဆင္စုေဆာင္းေနတာ စတာေတြဟာ ကုိယ္လွဴမယ့္အလွဴအတြက္ မလွဴမီျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ပုဗၺေစတနာပါ။ အဲဒီလုိ ႀကိဳတင္ၿပီးျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ေစတနာေလးေတြဟာ ကုသုိလ္စိတ္ကုိ ျဖစ္ေစၿပီး ကုသုိလ္တရားကုိ တုိးပြားေစပါတယ္။ ထုိ႔အတူ လွဴဆဲအခုိက္အတန္႔မွာ ေစတနာအျပည့္နဲ႔ ႀကိဳးႀကိဳးစားစား ဆက္ကပ္လွဴဒါန္း၊ ေကၽြးေမြးဧည့္ေနတာဟာ မေမာႏုိင္မပန္းႏုိင္ပါပဲ။ အဲဒီအခုိက္အတံ့မွာ ေကၽြးခ်င္ေမြးခ်င္ အဆင္ေျပေျပ ဧည့္ခံခ်င္စိတ္ကလဲြၿပီး က်န္တဲ့ဘာစိတ္မွ မရွိတဲ့အတြက္ လွဴဆဲအခုိက္အတန္႔မွာ ျဖစ္တဲ့ေစတနာကလည္း အထူးေျပာစရာ မလုိေအာင္ ျပည့္စုံေနတတ္ၾကပါတယ္။ အဲ… ျပႆနာက လွဴၿပီးအခုိက္အတန္႔မွာ ျဖစ္ရမယ့္ အပရေစတနာပါ။ ကုိယ္လွဴထားတဲ့ အလွဴကုိ သတိတရျဖင့္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာျဖစ္၊ ပီတိျဖစ္ကာ မၾကာခဏ ဆင္ျခင္ၿပီး ေကာင္းလုိက္တာ အားရလုိက္တာ စတဲ့အေတြးေလးေတြနဲ႔ ေနႏုိင္မွ အပရေစတနာေလး အားေကာင္းၿပီး ကုသုိလ္တရား တုိးပြားမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒီေစတနာေလးေတြ ခ်ိဳ႕တဲ့ ေနၾကတာကုိ ေတြ႕ေနရပါတယ္။ လွဴၿပီးေနာက္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ျဖစ္ရမယ့္အစား ေနာင္တေတြသာ က်န္ေနၾကတာကုိ ေတြ႕ရ၊ ျမင္ရ၊ သိေနရပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ဆုိ အလွဴႀကီး အဆင္ေျပေစဖုိ႔ မလိုအပ္တဲ့ ခ်ဲ႕ထြင္မႈေတြ ေခ်းငွါးမႈေတြ ဂုဏ္ပကာသနေတြေၾကာင့္ အလွဴပဲြႀကီးၿပီး သူခ်ဲ႕ထြင္ခဲ့တဲ့ အလွဴပဲြအတြက္ အဆင္မေျပမႈေတြ၊ ေခ်ငွါးထားတဲ့ အရာေတြ ျပန္ဆပ္ရမယ့္အေရးေတြေတြးၿပီး ရင္ေလးေနတာေတြ စတဲစတဲ့ အေတြးေတြေၾကာင့္ လွဴဒါန္းမႈအတြက္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာျဖစ္ကာ အပရေစတနာေလးေတြ ေကာင္းရမယ့္အစား မွားသြားၿပီးဆုိတဲ့ ေနာင္တတရားေတြသာ ရလုိက္ၾကတာကုိ ေတြ႕ၾကရမွာပါ။ မလွဴခင္ ေစတနာ၊ လွဴဆဲအခုိက္ျဖစ္တဲ့ ေစတနာေတြ ျပည့္စုံေပမယ့္ လွဴၿပီးေနာက္မွ ျဖစ္ရမယ့္ ေစတနာက မျပည့္စုံတဲ့အတြက္ ေစတနာသုံးတန္က မျပဌာန္းႏုိင္၊ မျပည့္စုံႏုိင္ၾကေတာ့တာပါ။
ေစတနာသုံးတန္ ျပည့္စုံျပဌာန္းမႈ မရိွပါက ကုသုိလ္ရဲ႕ အက်ိဳးကုိ ရရွိခံစားတဲ့အခါ အျပည့္အ၀ မခံစားရ တတ္ပါဘူး။ ကုသုိလ္တရားဟာ ျပဳလုပ္တဲ့သူရဲ႕ ေစတနာကုိလုိက္ၿပီး အက်ိဳးတရားကုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေစတနာသုံးတန္ျပည့္စုံၿပီး လွဴဒါန္းမႈျပဳတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ အတြက္အက်ိဳးတရား ရရွိတဲ့အခါမွာလည္း ျပည့္ျပည့္၀၀ ရရွိတတ္ပါတယ္။ အဲလုိမဟုတ္ဘဲ ေစတနာသုံးတန္မွာ တစ္ခုခု ခ်ိဳ႕တဲ့ပါက အက်ိဳးတရားျဖစ္ေတာ့ ျဖစ္ပါတယ္။ ရေတာ့ရပါတယ္။ အျပည့္အ၀ မရဘဲရွိတတ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေစတနာသုံးတန္မွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေနာက္ဆုံးအပရေစတနာ ခ်ိဳ႕တဲ့တာမ်ားတဲ့အတြက္ အက်ိဳးေပးတဲ့့အခါမွာလည္း အပရေစတနာရဲ႕ အက်ိဳးခံစားမႈက ေလ်ာ့ေနတတ္ပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ သာဓကျပရမယ္ဆုိရင္ ယေန႔ေခတ္မွာ ခ်မ္းသာၿပီး အေကာင္းမစားႏုိင္ၾကတဲ့သူေတြ၊ ကားရွိၿပီး လုိင္းကားတုိးစီးေနရတဲ့သူေတြ၊ ေခတ္ေပၚအေကာင္းစား အ၀တ္စားေတြကုိ ၀ယ္၀တ္ႏုိင္ပါရဲ႕နဲ႔ ၀ယ္မ၀တ္ခ်င္သူေတြ အေကာင္းစားေတြ သုံးရင္၀တ္ရင္ ကုိယ္မွာတစ္ခုခုျဖစ္တာတုိ႔ ယားတာယံတာတုိ႔ စတာေတြျဖစ္ၾကတာကုိ ေတြ႕ဖူးႀကဳံဖူးၾကမွာ။ အဲဒီသူေတြဟာ ကုသုိလ္ဒါနျပဳတဲ့အခါမွာ ေနာက္ပုိင္းမွာျဖစ္ရမယ့္ အပရေစတနာ ခ်ိဳ႕တဲ့ၾကတဲ့အတြက္ ျမင္သာျမင္မၾကင္ရတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳးနဲ႔ ၾကဳံရတယ္လုိ႔ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုသုိလ္ျပဳတဲ့အခါ ေစတနာသုံးတန္ အလုံးစုံျပည့္စုံေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔လုိပါတယ္။
ေျပာခဲ့ၿပီးျဖစ္တဲ့အတုိင္း ဒီေစတနာ သုံးမ်ိဳးမွာ ပုဗၺေစတနာနဲ႔ မုဥၥေစတနာေတြဟာ ျဖစ္ဖုိ႔ျပည့္စုံဖုိ႔ လြယ္တဲ့အတြက္ အထူးေျပာစရာမရွိေပမယ့္ အပရေစတနာနဲ႔ ျပည့္စုံဖုိ႔အတြက္ အေလ့အက်င့္ လုပ္ေပးၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အပရေစတနာ ေကာင္းဖုိ႔အတြက္ ကုသုိလ္မျပဳခင္၊ မလွဴခင္ကတည္းက ေသခ်ာစီစစ္ ေရြးခ်ယ္ျပီး ေပးလွဴတတ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းေစတနာ ပ်က္ကြက္မႈမ်ားကုိၾကည့္ပါက အျခားအေၾကာင္းအရာမ်ား ရွိပင္ရွိျငားေသာ္လည္း အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးတတ္ၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ပုိင္းကုိ ေသခ်ာေရြးခ်ယ္ျပီး မလွဴပါက ကိုယ့္အလွဴကုိ ခံယူတ့ဲအလွဴခံ ပုဂၢိဳလ္ရဲ႕ အမူအရာ၊ အေျပာအဆုိ၊ အေနအထုိင္၊ အက်င္သီလေတြကုိ ၾကည့္ၿပီးသဒၶါတရား ပ်က္တတ္ပါတယ္။ သူသူကုိယ္ကိုယ္ ကုိယ္လွဴထားတဲ့ အရာေလးေတြကုိ ၾကည့္ၿပီးပီတိပြားခ်င္ၾက၊ ၀မ္းေျမာက္ခ်င္ၾကတာ ဓမၼတာပါ။ အဲဒီလုိ ပီတိပြားႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္၊ ေနရာဌာနစတာေတြကုိ ေရြးခ်ယ္လွဴတန္းတတ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ဆုိၿပီးေရာ သကၤန္းပတ္ထားရင္ၿပီးေရာ ဆုိတဲ့အေတြးနဲ႔ လွဴလုိက္တဲ့အတြက္ အဲဒီအလွဴခံပုဂၢိဳလ္က ကုိယ္လွဴတဲ့ပစၥည္း၀တၳဳ တစ္လဲြအသုံးခ်သြားတဲ့အခါ ပုထုဇင္မ်ားျဖစ္တဲ့ ကုိယ့္အဖုိ႔မွာ ဒီအရာေတြေတြ႕ၿပီး သဒၶါတရား တုိးဖုိ႔မလြယ္ပါဘူး။ နာမည္ႀကီးလုိ႔ လွဴတာမ်ိဳး၊ ေပၚပင္လုိက္ၿပီး လွဴတာမ်ိဳးတုိ႔ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ဆုိၿပီးေရာ လွဴတာမ်ိဳးတုိ႔ မလုပ္ၾကဘဲ ကုိယ့္အလွဴကုိ လက္ေတြ႕ထိေရာက္စြာ အလွဴခံၿပီး အမွန္တကယ္လုိအပ္ေနတဲ့ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္၊ ေနရာဌာန စတာေတြကုိ ရွာေဖြလွဴတမ္းတတ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အမွန္တကယ္ လုိအပ္ေနတဲ့ေနရာေတြမွာ လွဴလုိက္တဲ့အတြက္ ကုိယ့္အလွဴပစၥည္းကုိ လက္ေတြ႕အသုံးျပဳေနတာကုိ ၾကည့္ၿပီးကုိယ့္မွာ ပီတိျဖစ္ရသလုိ ေနာက္ထပ္လွဴခ်င္တဲ့ သဒၶါတရားေတြလည္း တုိးလာတတ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ မီးမလုံေလာက္တ့ဲ စာသင္တုိက္မ်ိဳးမွာ မီးစက္လွဴတာမ်ိဳးတုိ႔ ဆြမ္းကြမ္းမလုံေလာက္တဲ့ စာသင္တုိက္မ်ိဳးမွာ ဆြမ္းပေဒသာပင္ စုိက္ထူလုိက္တာမ်ိဳးတုိ႔ဟာ အမွန္တကယ္လုိအပ္ေနတဲ့ ေနရာမ်ိဳးေတြမွာ လွဴလုိက္တဲ့အတြက္ အလွဴခံအတြက္လည္း အက်ိဳးရွိ အလွဴေပးပုဂၢိဳလ္အတြက္လည္း ပီတိသဒၶါပြားႏုိင္တဲ့ အလွဴမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ အဲလုိအလွဴမ်ိဳးေၾကာင့္ ေနာက္ပုိင္းေစတနာပ်က္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ ပုိလုိ႔သာ တုိးေစမွာပါ။ ဒီလုိအလွဴမ်ိဳးဟာ ေစတနာသုံးတန္ ျပည့္စုံႏုိင္တဲ့အလွဴမ်ိဳးပါ။
ဒါေၾကာင့္ ေစတနာသုံးတန္ ျပဌာန္းၿပီး ျပည့္စုံစြာလွဴလုိတဲ့ သူမ်ားအတြက္ ကုိယ့္အလွဴကုိ လွဴမိတာ မွားေလစြ ဆုိတဲ့ေနာင္တမ်ိဳး မျဖစ္ရေအာင္ ယုံၾကည့္မႈ သဒၶါတရားကုိ စူးစမ္းဆင္ျခင္တတ္တဲ့ ဉာဏ္နဲ႔တဲြကာ သဒၶါပညာ ညီညြတ္စြာျဖင့္ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္၊ ေနရာဌာနမ်ား ေသခ်က်နစြာ စိစစ္ေရြးခ်ယ္တတ္ဖုိ႔ လုိေၾကာင္း သတိေပးစကား ပါးလုိက္ပါတယ္။ အားလုံး ေစတနာသုံးတန္ ျပည့္စုံႏုိင္ၾကပါေစ…