ဘုန္းဘုန္းကုိ ဒကာမႀကီးတစ္ေယာက္က ေမးဖူးပါတယ္။ ``အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္တုိ႔မွာ အရမ္းဆင္းရဲတဲ့ အတြက္ လွဴဖုိ႔မေျပာနဲ႔ တပည့္ေတာ္တုိ႔ စားဖုိ႔ေတာင္ အႏုိင္ႏုိင္ၾကိဳးစား ေနရပါတယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့သူမ်ား လွဴေနတမ္းေနသလိုမ်ိဳး မလွဴႏုိင္မတမ္းႏုိင္တဲ့ တပည့္ေတာ္တုိ႔လုိ ဆင္းရဲသားမ်ား ကုသုိလ္ရေအာင္ ဘယ္လုိလုပ္သင့္သလဲ… တပည့္ေတာ္တုိ႔ အေျခအေနမ်ိဳးနဲ႔ ကုသုိလ္ရေစ၊ ကုသုိလ္ျဖစ္ေစတဲ့ နည္းမ်ားရွိရင္ အမိန္႔ရွိေပးပါ ဘုရား..``လုိ႔ ေလွ်ာက္ဖူးပါတယ္။ ဘုန္းဘုန္းလည္း သူတုိ႔လုိအေျခအေနျဖစ္ေနတဲ့ မရွိဆင္းရဲသားမ်ား ဘာမွမကုန္ေစဘဲ ကုသုိလ္ရေစ၊ ကုသုိလ္ျဖစ္ေစမယ့္ နည္းလမ္းေလးမ်ားကုိ စာေပမွာလာတဲ့ အတုိင္းရွင္းလင္း ေဟာၾကားေပးလုိက္ရဖူးပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ကုသုိလ္ဆုိတာ ပစၥည္းဥစၥာ ရွိမွ၊ လွဴႏုိင္တမ္းႏုိင္မွ ရေအာင္လုပ္ႏုိင္တာ၊ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ႏုိင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါနမလုပ္ႏုိင္ေပမယ့္ တစ္ျခားလုပ္ႏုိင္တဲ့ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ေလးေတြ လုပ္ရင္းနဲ႔လည္း ကုသုိလ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါနမလုပ္လည္းပဲ ကုသုိလ္ျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့ ကုသုိလ္ျဖစ္ေၾကာင္း တရားေတြကုိ လုပ္ႏုိင္ပါက ကုသုိလ္ျဖစ္ေစ၊ ကုသုိလ္ရေစႏုိင္ပါတယ္။ သိန္းနဲ႔သန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး လွဴႏုိင္မွ မဟုတ္ပါဘူး။ ပစၥည္းဥစၥာကုိလွဴဒါန္းေပးတဲ့ ဒါနကုသုိလ္မ်ိဳး မလုပ္ႏုိင္ေပမယ့္ တစ္ျခားကုိယ္တတ္ႏုိင္တဲ့ နည္းမ်ားျဖင့္ ကုသုိလ္ျဖစ္ေအာင္၊ ကုသုိလ္ရေအာင္ လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပမွာလည္း ကုသုိလ္ျဖစ္ေၾကာင္းတရား၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေကာင္းေသာအက်ိဳး၏ တည္ရာျဖစ္၍ ျပဳသင့္ျပဳထုိက္ေသာ ေကာင္းမႈကုသုိလ္မ်ိဳး ဆယ္ပါးရွိေၾကာင္း ဖြင့္ျပပါတယ္။ အဲဒါကုိ စာေပက ပုညၾကိယ၀တၱဳလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ (ပုည-ေကာင္းမႈကုသုိလ္၊ ႀကိယ- ျပဳသင့္ျပဳထုိက္ေသာ၊ ၀တၳဳ- တည္ရာ) အဲဒီဆယ္မ်ိဳးကေတာ့
၁။ ဒါန- ေပးကမ္းစြန္႔ႀကဲ လွဴဒါန္းျခင္း၊
၂။ သီလ- ငါးပါး၊ ရွစ္ပါး၊ ဆယ္ပါးစေသာ သီလသိကၡာပုဒ္မ်ား ေစာင့္ထိန္းျခင္း၊
၃။ ဘာ၀နာ- သမထ၊ ၀ိပႆနာ ဘာ၀နာ ကမၼ႒ာန္းစီးျဖန္း အားထုတ္ျခင္း၊
၄။ အပစာယန- အသက္၊ သိကၡာ၊ ဂုဏ္ႀကီးသူတုိ႔အား အ႐ုိအေသျပဳျခင္း၊
၅။ ေ၀ယ်ာ၀စၥ- သူမ်ားကုသုိလ္ကိစၥ၌ ကူညီေဆာင္ရြက္လုပ္ကုိင္ေပးျခင္း၊
၆။ ပတၱိဒါန- မိမိရေသာ၊ မိမိျပဳေသာ ကုသုိလ္အဖုိ႔ကုိ အမွ်ေပးေ၀ျခင္း၊
၇။ ပတၱႏုေမာဒနာ- မိမိသုိ႔ေရာက္လာေသာ ကုသုိလ္အဖုိ႔ကုိ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ သာဓုေခၚျခင္း
၈။ ဓမၼႆ၀န- တရားနာျခင္း၊
၉။ ဓမၼေဒသနာ- လာဘ္လာဘကုိ မငဲ့ဘဲ တရားေဟာေပးျခင္း၊
၁၀။ ဒိ႒ိဇုကမၼ- အယူကုိ ေျဖာင့္မတ္စြာျပဳျခင္း တုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒီပုညႀကိယာ၀တၳဳဆယ္ပါးကုိ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ကုသုိလ္ျဖစ္ဖုိ႔၊ ကုသုိလ္ရဖုိ႔ဆုိတာ မခက္ပါဘူး။ ဒီဆယ္ပါးထဲမွာ ကုိယ္ကဘာမွ မရင္းႏွီးရ၊ အားမစုိက္ရဘဲ ကုသုိလ္ျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့ အရာေတြအမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ လူတုိင္းစိတ္ထားတတ္မယ္ဆုိရင္ ဒီဆယ္ပါးထဲက တစ္ခုမဟုတ္၊ တစ္ခုျဖစ္ေနၿပီး ေန႔စဥ္ကုသုိလ္တစ္ခုခု ရေနၾကမယ္ဆုိတာ အထူးေျပာဆုိရာ မလုိေလာက္ေအာင္ပါပဲ။ ဒီဆယ္ပါးထဲမွာ ကုိယ္ကဆင္းရဲလုိ႔၊ ေငြေၾကးမျပည့္စုံလုိ႔ အလွဴဒါန မလုပ္ႏုိင္ေပမယ့္ သူမ်ားလွဴတဲ့အလွဴကုိ သာဓုေခၚေပး႐ုံနဲ႔ ကုိယ့္အတြက္ ကုသုိလ္ျဖစ္သြား၊ ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္သြားေအာင္ လုပ္လုိ႔ရပါတယ္။ သူမ်ားအလွဴမွာ သြားေရာက္ၿပီး ၀ုိင္း၀န္းေ၀ယ်ာ၀စၥျပဳေပး႐ုံနဲ႔ ကုိယ့္အတြက္ ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ေစပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အလွဴပဲြမွာ ေဟာၾကားတဲ့တရားေတာ္ကုိ နာယူႏုိင္၊ နာယူၿပီး ျပန္လာတဲ့အခါ ကုိယ္မိသားစု၊ သူငယ္ခ်င္းအေပါင္းအသင္း စသူတုိ႔ကုိ တစ္ဆင့္ျပန္ေဟာေျပာေပး၊ ျပန္လည္အမွ်ေ၀ေပးရင္လည္း ကုသုိလ္ထပ္ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အမ်ားႀကီးခ်ဲ႕ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာက ကုသုိလ္ရဖုိ႔ လြယ္တယ္ဆုိတာပါ။ ေနာက္ၿပီး ဘာမွမရင္းလုိက္ရဘဲ အလြယ္ရတဲ့ ကုသုိလ္ေလးတစ္ခု ဒီဆယ္မ်ိဳးထဲမွာ ပါပါတယ္။ အဲဒါက အပစာယနဆုိတဲ့ မိမိထက္ အသက္သိကၡာဂုဏ္ႀကီးသူေတြကုိ အ႐ုိအေသျပဳတဲ့ အခ်က္ပါ။ သြားရင္းလာရင္းနဲ႔လည္း ေရာက္ေလရာအရပ္ေတြမွာ သက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ားကုိ ကူညီေပးလုိက္႐ုံ၊ ႐ုိ႐ုိေသေသ ေလးေလးစားစား ျပဳေပးလုိက္႐ုံနဲ႔ ကုိယ့္အတြက္ ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္သြားေစပါတယ္။ ဒီလုိလုပ္ေပးတာဟာ မဂၤလာတရားေတာ္နဲ႔ ၾကည့္ရင္ သက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ားအား အ႐ုိအေသျပဳေပးတဲ့အတြက္ ဂါရ၀မဂၤလာျဖစ္ေစၿပီး အရုိအေသျပဳတာဟာ တစ္ဘက္ကျပန္ၾကည့္ရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်တာျဖစ္တဲ့အတြက္ နိ၀ါတ မဂၤလာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကုသုိလ္ျဖစ္ဖုိ႔၊ ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ဖုိ႔ဆုိတာ အဲဒီေလာက္ လြယ္တာပါ။
ဒီထက္တစ္ဆင့္တက္ၿပီး ခုိင္မာတဲ့ ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ဖုိ႔ကေတာ့ ဒါနမလုပ္ဘဲရတဲ့ သီလေဆာက္တည္ျခင္းနဲ႔ ဘာ၀နာပြားမ်ားျခင္းပါ။ သီလကုသုိလ္ကေတာ့ ေငြေၾကးမလုိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ထိန္းရခက္ပါတယ္။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အရင္းစုိက္ရတဲ့ ကုသုိလ္ပါ။ ရင္းရတာနဲ႔လည္း တန္ေအာင္ ဒီသီလကုသုိလ္ကလည္း ထိန္းသိမ္းတဲ့သူေတြကုိ အေကာင္းဆုံးအက်ိဳးေတြကုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ အနီးစပ္ဆုံးကေတာ့ သီလလုံၿခဳံတဲ့သူဟာ ေသၿပီးေနာက္ဘ၀မွာ ငရဲ၊ တိရစၦာန္၊ ၿပိတၱာ၊ အသူရကာယ္ဆုိတဲ့ အပါယ္ေလးပါး မလားေစႏုိင္တဲ့ အခ်က္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ မရွိလုိ႔မလွဴႏုိင္ျဖစ္ေအာင္ ဆင္းရဲေနေပမယ့္ ခ်မ္းသာသူေတြထက္ သာေစႏုိင္တဲ့အခ်က္က ကုိယ္က်င့္သီလကုိ လုံၿခဳံေအာင္ထိန္းသိမ္းျခင္းပဲလုိ႔ ဆုိတာပါ။ အေနစုက္ေပမယ့္ ေရႊထုတ္တဲ့ျမပ၀ါလုိ႔ ဆုိရေအာင္ မရွိလုိ႔ ဒါနမလုပ္ႏုိင္ေပမယ့္ အက်င့္သိကၡာကေတာ့ ျမင့္ျမတ္လုံၿခဳံေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ မရွိလုိ႔ဒါန မလုပ္နုိင္တဲ့ၾကားက ကုိယ္က်င့္သီလပါ မလုံၿခဳံဘူးဆုိရင္ေတာ့ ဒီလုိလူမ်ိဳးအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးရဖုိ႔ဆုိတာ မလြယ္ပါဘူး။ ထုိ႔အတူ ဘာ၀နာကုသုိလ္ကလည္း လုပ္တတ္ယူတတ္ရင္ လြယ္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ ေမတၱာပုိ႔ေပးတာတုိ႔၊ ဂုဏ္ေတာ္ပြားတာတုိ႔စတာတြဟာ ေငြေၾကးမကုန္ဘဲ ေကာင္းက်ိဳးရေစတဲ့ အရာေတြပါ။ ဒီထက္တစ္ဆင့္တက္ၿပီးေတာ့ သြားရင္းလာရင္း၊ လုပ္ရင္းကုိင္ရင္းလည္း ကုိယ့္ရဲ႕ကုိယ္အမူအရာ၊ ႏႈတ္အမူအရာ၊ စိတ္အႀကံအစည္မ်ားကုိ သတိေလးလုိက္လုိက္ကပ္ၿပီး မွတ္တတ္တဲ့ အေလ့အက်င့္ေလးေတြ လုပ္ၾကည့္ပါက ကုသုိလ္တရားျဖစ္ဖုိ႔ အရမ္းလြယ္ၿပီး ဘ၀မွာ ေနရတာလည္း သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ခႏၶာရဲ႕ ဒုကၡကုိ သိသြားတဲ့ သူတစ္ေယာက္ဟာ အျပင္ေလာကမွ ႀကဳံရတဲ့ ဒုကၡဆုိတာ အေသးအဖဲြေလးျဖစ္သြားၿပီး ခံႏုိင္ရည္ရွိသြားပါတယ္။ ဒီလုိပဲ တျဖည္းျဖည္း သတိကပ္ေနထုိင္သြားမယ္ဆုိရင္ ဘာ၀နာကုသိုလ္ဆုိတာ အကုန္အက်နည္းၿပီး အလြယ္တကူျဖစ္ေစမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ သူလည္းအေျပာလြယ္သေလာက္ အလုပ္ခက္တဲ့သေဘာ ရွိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကုသုိလ္ရဖုိ႔ လြယ္တယ္ဆုိေပမယ့္ ဒီကုသုိလ္ကုိ လုိခ်င္တဲ့ပုဂၢိဳလ္၊ လုိခ်င္တဲ့စိတ္ရွိမွ လြယ္တာပါ။ ဒီလုိစိတ္မရွိလုိ႔ကေတာ့ ဘယ္ေလာက္ပဲလြယ္လြယ္၊ ကုသုိလ္ရေစတဲ့တရားမ်ား ဘယ္ေလာက္ပဲမ်ားမ်ား ေကာင္းက်ိဳးရဖုိ႔ မလြယ္ပါဘူး။
ထားပါေတာ့။ ဒီေနရာမွာ ေျပာခ်င္တာက ကုသိုလ္ျဖစ္ဖုိ႔ လြယ္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ပါ။ ေငြေၾကးမတတ္ႏုိင္လုိ႔ ဒါနမလုပ္ႏုိင္ေပမယ့္ ဒီဒါနကလဲြၿပီး က်င္တဲ့သီလကုသုိလ္၊ ဘာ၀နာကုသုိလ္၊ လူႀကီးသူမ အသက္သိကၡာဂုဏ္၀ါ ႀကီးသူေတြကုိ အ႐ုိအေသျပဳတဲ့ကုသုိလ္၊ ေ၀ယ်ာ၀စၥကုသုိလ္၊ အမွ်ေပး၊ အမွ်ေ၀တဲ့ကုသုိလ္၊ တရားနာရတဲ့ကုသုိလ္၊ ကုိယ္သိတာကုိ ျပန္လည္မွ်ေ၀တဲ့ကုသုိလ္၊ အယူ၀ါဒကုိ မွန္ကန္ေစတဲ့ကုသုိလ္ေတြကုိ ရေအာင္လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ကုသုိလ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဘာမွမရင္းရဘဲ ေကာင္းမႈေတြ၊ ေကာင္းက်ိဳးေတြ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေလးကေတာ့ အေသးအဖဲြေလးပဲဆုိၿပီး အထင္မေသးလုိက္ပါနဲ႔၊ သူမ်ားအလွဴမွာသြားၿပီး ေအာက္ေျခသိမ္း ေ၀ယ်ာ၀စၥေတြ လုပ္ေနရတယ္ဆုိၿပီး အေတြးမငယ္လုိက္ပါနဲ႔၊ လမ္းသြားရင္း သက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ားကုိ အထုတ္သယ္ေပး၊ လမ္းျဖတ္ကူးေပးလုိက္တာေလးဟာ ဘာမွအက်ိဳးမရွိပါဘူးလုိ႔ အေတြးမမွားလုိက္ပါနဲ႔ ဒါေတြဟာ စိတ္ထားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ အ႐ုိးခံလုပ္ေပးလုိက္တာဆုိရင္ သိန္းသန္းခ်ီၿပီးလွဴတဲ့ သူေတြထက္ ကုသုိလ္ပုိျဖစ္ေစ၊ ေကာင္းက်ိဳးပုိျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကုသုိလ္ေလးေတြဟာ ဘာမွမရင္းဘဲ ရလုိက္တဲ့ ကုသုိလ္ေလးေတြပါ။ အေသးအဖဲြကုသုိလ္ေလးဆုိၿပီးလည္း အထင္မေသးလုိက္ပါနဲ႔ အေသးေလးေတြ စုလုိက္တဲ့အခါ အႀကီးႀကီးျဖစ္ၿပီး ပစၥဳပၸန္ သံသရာေကာင္းက်ိဳးေတြ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အကုသုိလ္ျဖစ္ဖုိ႔လြယ္သေလာက္ ကုသုိလ္ျဖစ္ဖုိ႔ဆုိတာလည္း လုိခ်င္တယ္၊ စိတ္ထားတတ္တယ္၊ လုပ္တတ္တယ္ဆုိရင္ အလြယ္လြန္ပါတယ္လုိ႔ ဆုိျခင္းပါ။ အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ပုညႀကိယ၀တၳဳဆယ္ပါးထဲမွာ ကုိယ့္အတြက္ အလြယ္ရႏုိင္တဲ့ ကုသိုလ္ေတြအမ်ားႀကီး ရွိတဲ့အတြက္ ကုသုိလ္ရဖုိ႔အတြက္ အေ၀းႀကီးသြားၿပီး ရွာစရာမလိုဘဲ မိမိအနီးမွာရွိတယ္ဆုိတာ သေဘာေပါက္ဆင္ျခင္၍ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈမ်ားကုိ အလြယ္တကူရေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔ သတိေပးတင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ကုသုိလ္ဆုိတာ ပစၥည္းဥစၥာ ရွိမွ၊ လွဴႏုိင္တမ္းႏုိင္မွ ရေအာင္လုပ္ႏုိင္တာ၊ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ႏုိင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါနမလုပ္ႏုိင္ေပမယ့္ တစ္ျခားလုပ္ႏုိင္တဲ့ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ေလးေတြ လုပ္ရင္းနဲ႔လည္း ကုသုိလ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါနမလုပ္လည္းပဲ ကုသုိလ္ျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့ ကုသုိလ္ျဖစ္ေၾကာင္း တရားေတြကုိ လုပ္ႏုိင္ပါက ကုသုိလ္ျဖစ္ေစ၊ ကုသုိလ္ရေစႏုိင္ပါတယ္။ သိန္းနဲ႔သန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး လွဴႏုိင္မွ မဟုတ္ပါဘူး။ ပစၥည္းဥစၥာကုိလွဴဒါန္းေပးတဲ့ ဒါနကုသုိလ္မ်ိဳး မလုပ္ႏုိင္ေပမယ့္ တစ္ျခားကုိယ္တတ္ႏုိင္တဲ့ နည္းမ်ားျဖင့္ ကုသုိလ္ျဖစ္ေအာင္၊ ကုသုိလ္ရေအာင္ လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပမွာလည္း ကုသုိလ္ျဖစ္ေၾကာင္းတရား၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေကာင္းေသာအက်ိဳး၏ တည္ရာျဖစ္၍ ျပဳသင့္ျပဳထုိက္ေသာ ေကာင္းမႈကုသုိလ္မ်ိဳး ဆယ္ပါးရွိေၾကာင္း ဖြင့္ျပပါတယ္။ အဲဒါကုိ စာေပက ပုညၾကိယ၀တၱဳလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ (ပုည-ေကာင္းမႈကုသုိလ္၊ ႀကိယ- ျပဳသင့္ျပဳထုိက္ေသာ၊ ၀တၳဳ- တည္ရာ) အဲဒီဆယ္မ်ိဳးကေတာ့
၁။ ဒါန- ေပးကမ္းစြန္႔ႀကဲ လွဴဒါန္းျခင္း၊
၂။ သီလ- ငါးပါး၊ ရွစ္ပါး၊ ဆယ္ပါးစေသာ သီလသိကၡာပုဒ္မ်ား ေစာင့္ထိန္းျခင္း၊
၃။ ဘာ၀နာ- သမထ၊ ၀ိပႆနာ ဘာ၀နာ ကမၼ႒ာန္းစီးျဖန္း အားထုတ္ျခင္း၊
၄။ အပစာယန- အသက္၊ သိကၡာ၊ ဂုဏ္ႀကီးသူတုိ႔အား အ႐ုိအေသျပဳျခင္း၊
၅။ ေ၀ယ်ာ၀စၥ- သူမ်ားကုသုိလ္ကိစၥ၌ ကူညီေဆာင္ရြက္လုပ္ကုိင္ေပးျခင္း၊
၆။ ပတၱိဒါန- မိမိရေသာ၊ မိမိျပဳေသာ ကုသုိလ္အဖုိ႔ကုိ အမွ်ေပးေ၀ျခင္း၊
၇။ ပတၱႏုေမာဒနာ- မိမိသုိ႔ေရာက္လာေသာ ကုသုိလ္အဖုိ႔ကုိ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ သာဓုေခၚျခင္း
၈။ ဓမၼႆ၀န- တရားနာျခင္း၊
၉။ ဓမၼေဒသနာ- လာဘ္လာဘကုိ မငဲ့ဘဲ တရားေဟာေပးျခင္း၊
၁၀။ ဒိ႒ိဇုကမၼ- အယူကုိ ေျဖာင့္မတ္စြာျပဳျခင္း တုိ႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ဒီပုညႀကိယာ၀တၳဳဆယ္ပါးကုိ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ကုသုိလ္ျဖစ္ဖုိ႔၊ ကုသုိလ္ရဖုိ႔ဆုိတာ မခက္ပါဘူး။ ဒီဆယ္ပါးထဲမွာ ကုိယ္ကဘာမွ မရင္းႏွီးရ၊ အားမစုိက္ရဘဲ ကုသုိလ္ျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့ အရာေတြအမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ လူတုိင္းစိတ္ထားတတ္မယ္ဆုိရင္ ဒီဆယ္ပါးထဲက တစ္ခုမဟုတ္၊ တစ္ခုျဖစ္ေနၿပီး ေန႔စဥ္ကုသုိလ္တစ္ခုခု ရေနၾကမယ္ဆုိတာ အထူးေျပာဆုိရာ မလုိေလာက္ေအာင္ပါပဲ။ ဒီဆယ္ပါးထဲမွာ ကုိယ္ကဆင္းရဲလုိ႔၊ ေငြေၾကးမျပည့္စုံလုိ႔ အလွဴဒါန မလုပ္ႏုိင္ေပမယ့္ သူမ်ားလွဴတဲ့အလွဴကုိ သာဓုေခၚေပး႐ုံနဲ႔ ကုိယ့္အတြက္ ကုသုိလ္ျဖစ္သြား၊ ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္သြားေအာင္ လုပ္လုိ႔ရပါတယ္။ သူမ်ားအလွဴမွာ သြားေရာက္ၿပီး ၀ုိင္း၀န္းေ၀ယ်ာ၀စၥျပဳေပး႐ုံနဲ႔ ကုိယ့္အတြက္ ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ေစပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အလွဴပဲြမွာ ေဟာၾကားတဲ့တရားေတာ္ကုိ နာယူႏုိင္၊ နာယူၿပီး ျပန္လာတဲ့အခါ ကုိယ္မိသားစု၊ သူငယ္ခ်င္းအေပါင္းအသင္း စသူတုိ႔ကုိ တစ္ဆင့္ျပန္ေဟာေျပာေပး၊ ျပန္လည္အမွ်ေ၀ေပးရင္လည္း ကုသုိလ္ထပ္ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အမ်ားႀကီးခ်ဲ႕ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာက ကုသုိလ္ရဖုိ႔ လြယ္တယ္ဆုိတာပါ။ ေနာက္ၿပီး ဘာမွမရင္းလုိက္ရဘဲ အလြယ္ရတဲ့ ကုသုိလ္ေလးတစ္ခု ဒီဆယ္မ်ိဳးထဲမွာ ပါပါတယ္။ အဲဒါက အပစာယနဆုိတဲ့ မိမိထက္ အသက္သိကၡာဂုဏ္ႀကီးသူေတြကုိ အ႐ုိအေသျပဳတဲ့ အခ်က္ပါ။ သြားရင္းလာရင္းနဲ႔လည္း ေရာက္ေလရာအရပ္ေတြမွာ သက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ားကုိ ကူညီေပးလုိက္႐ုံ၊ ႐ုိ႐ုိေသေသ ေလးေလးစားစား ျပဳေပးလုိက္႐ုံနဲ႔ ကုိယ့္အတြက္ ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္သြားေစပါတယ္။ ဒီလုိလုပ္ေပးတာဟာ မဂၤလာတရားေတာ္နဲ႔ ၾကည့္ရင္ သက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ားအား အ႐ုိအေသျပဳေပးတဲ့အတြက္ ဂါရ၀မဂၤလာျဖစ္ေစၿပီး အရုိအေသျပဳတာဟာ တစ္ဘက္ကျပန္ၾကည့္ရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်တာျဖစ္တဲ့အတြက္ နိ၀ါတ မဂၤလာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကုသုိလ္ျဖစ္ဖုိ႔၊ ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ဖုိ႔ဆုိတာ အဲဒီေလာက္ လြယ္တာပါ။
ဒီထက္တစ္ဆင့္တက္ၿပီး ခုိင္မာတဲ့ ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ဖုိ႔ကေတာ့ ဒါနမလုပ္ဘဲရတဲ့ သီလေဆာက္တည္ျခင္းနဲ႔ ဘာ၀နာပြားမ်ားျခင္းပါ။ သီလကုသုိလ္ကေတာ့ ေငြေၾကးမလုိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ထိန္းရခက္ပါတယ္။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အရင္းစုိက္ရတဲ့ ကုသုိလ္ပါ။ ရင္းရတာနဲ႔လည္း တန္ေအာင္ ဒီသီလကုသုိလ္ကလည္း ထိန္းသိမ္းတဲ့သူေတြကုိ အေကာင္းဆုံးအက်ိဳးေတြကုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ အနီးစပ္ဆုံးကေတာ့ သီလလုံၿခဳံတဲ့သူဟာ ေသၿပီးေနာက္ဘ၀မွာ ငရဲ၊ တိရစၦာန္၊ ၿပိတၱာ၊ အသူရကာယ္ဆုိတဲ့ အပါယ္ေလးပါး မလားေစႏုိင္တဲ့ အခ်က္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ မရွိလုိ႔မလွဴႏုိင္ျဖစ္ေအာင္ ဆင္းရဲေနေပမယ့္ ခ်မ္းသာသူေတြထက္ သာေစႏုိင္တဲ့အခ်က္က ကုိယ္က်င့္သီလကုိ လုံၿခဳံေအာင္ထိန္းသိမ္းျခင္းပဲလုိ႔ ဆုိတာပါ။ အေနစုက္ေပမယ့္ ေရႊထုတ္တဲ့ျမပ၀ါလုိ႔ ဆုိရေအာင္ မရွိလုိ႔ ဒါနမလုပ္ႏုိင္ေပမယ့္ အက်င့္သိကၡာကေတာ့ ျမင့္ျမတ္လုံၿခဳံေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ မရွိလုိ႔ဒါန မလုပ္နုိင္တဲ့ၾကားက ကုိယ္က်င့္သီလပါ မလုံၿခဳံဘူးဆုိရင္ေတာ့ ဒီလုိလူမ်ိဳးအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးရဖုိ႔ဆုိတာ မလြယ္ပါဘူး။ ထုိ႔အတူ ဘာ၀နာကုသုိလ္ကလည္း လုပ္တတ္ယူတတ္ရင္ လြယ္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ ေမတၱာပုိ႔ေပးတာတုိ႔၊ ဂုဏ္ေတာ္ပြားတာတုိ႔စတာတြဟာ ေငြေၾကးမကုန္ဘဲ ေကာင္းက်ိဳးရေစတဲ့ အရာေတြပါ။ ဒီထက္တစ္ဆင့္တက္ၿပီးေတာ့ သြားရင္းလာရင္း၊ လုပ္ရင္းကုိင္ရင္းလည္း ကုိယ့္ရဲ႕ကုိယ္အမူအရာ၊ ႏႈတ္အမူအရာ၊ စိတ္အႀကံအစည္မ်ားကုိ သတိေလးလုိက္လုိက္ကပ္ၿပီး မွတ္တတ္တဲ့ အေလ့အက်င့္ေလးေတြ လုပ္ၾကည့္ပါက ကုသုိလ္တရားျဖစ္ဖုိ႔ အရမ္းလြယ္ၿပီး ဘ၀မွာ ေနရတာလည္း သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ခႏၶာရဲ႕ ဒုကၡကုိ သိသြားတဲ့ သူတစ္ေယာက္ဟာ အျပင္ေလာကမွ ႀကဳံရတဲ့ ဒုကၡဆုိတာ အေသးအဖဲြေလးျဖစ္သြားၿပီး ခံႏုိင္ရည္ရွိသြားပါတယ္။ ဒီလုိပဲ တျဖည္းျဖည္း သတိကပ္ေနထုိင္သြားမယ္ဆုိရင္ ဘာ၀နာကုသိုလ္ဆုိတာ အကုန္အက်နည္းၿပီး အလြယ္တကူျဖစ္ေစမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ သူလည္းအေျပာလြယ္သေလာက္ အလုပ္ခက္တဲ့သေဘာ ရွိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကုသုိလ္ရဖုိ႔ လြယ္တယ္ဆုိေပမယ့္ ဒီကုသုိလ္ကုိ လုိခ်င္တဲ့ပုဂၢိဳလ္၊ လုိခ်င္တဲ့စိတ္ရွိမွ လြယ္တာပါ။ ဒီလုိစိတ္မရွိလုိ႔ကေတာ့ ဘယ္ေလာက္ပဲလြယ္လြယ္၊ ကုသုိလ္ရေစတဲ့တရားမ်ား ဘယ္ေလာက္ပဲမ်ားမ်ား ေကာင္းက်ိဳးရဖုိ႔ မလြယ္ပါဘူး။
ထားပါေတာ့။ ဒီေနရာမွာ ေျပာခ်င္တာက ကုသိုလ္ျဖစ္ဖုိ႔ လြယ္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ပါ။ ေငြေၾကးမတတ္ႏုိင္လုိ႔ ဒါနမလုပ္ႏုိင္ေပမယ့္ ဒီဒါနကလဲြၿပီး က်င္တဲ့သီလကုသုိလ္၊ ဘာ၀နာကုသုိလ္၊ လူႀကီးသူမ အသက္သိကၡာဂုဏ္၀ါ ႀကီးသူေတြကုိ အ႐ုိအေသျပဳတဲ့ကုသုိလ္၊ ေ၀ယ်ာ၀စၥကုသုိလ္၊ အမွ်ေပး၊ အမွ်ေ၀တဲ့ကုသုိလ္၊ တရားနာရတဲ့ကုသုိလ္၊ ကုိယ္သိတာကုိ ျပန္လည္မွ်ေ၀တဲ့ကုသုိလ္၊ အယူ၀ါဒကုိ မွန္ကန္ေစတဲ့ကုသုိလ္ေတြကုိ ရေအာင္လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေတြကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ကုသုိလ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဘာမွမရင္းရဘဲ ေကာင္းမႈေတြ၊ ေကာင္းက်ိဳးေတြ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေလးကေတာ့ အေသးအဖဲြေလးပဲဆုိၿပီး အထင္မေသးလုိက္ပါနဲ႔၊ သူမ်ားအလွဴမွာသြားၿပီး ေအာက္ေျခသိမ္း ေ၀ယ်ာ၀စၥေတြ လုပ္ေနရတယ္ဆုိၿပီး အေတြးမငယ္လုိက္ပါနဲ႔၊ လမ္းသြားရင္း သက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ားကုိ အထုတ္သယ္ေပး၊ လမ္းျဖတ္ကူးေပးလုိက္တာေလးဟာ ဘာမွအက်ိဳးမရွိပါဘူးလုိ႔ အေတြးမမွားလုိက္ပါနဲ႔ ဒါေတြဟာ စိတ္ထားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ အ႐ုိးခံလုပ္ေပးလုိက္တာဆုိရင္ သိန္းသန္းခ်ီၿပီးလွဴတဲ့ သူေတြထက္ ကုသုိလ္ပုိျဖစ္ေစ၊ ေကာင္းက်ိဳးပုိျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကုသုိလ္ေလးေတြဟာ ဘာမွမရင္းဘဲ ရလုိက္တဲ့ ကုသုိလ္ေလးေတြပါ။ အေသးအဖဲြကုသုိလ္ေလးဆုိၿပီးလည္း အထင္မေသးလုိက္ပါနဲ႔ အေသးေလးေတြ စုလုိက္တဲ့အခါ အႀကီးႀကီးျဖစ္ၿပီး ပစၥဳပၸန္ သံသရာေကာင္းက်ိဳးေတြ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အကုသုိလ္ျဖစ္ဖုိ႔လြယ္သေလာက္ ကုသုိလ္ျဖစ္ဖုိ႔ဆုိတာလည္း လုိခ်င္တယ္၊ စိတ္ထားတတ္တယ္၊ လုပ္တတ္တယ္ဆုိရင္ အလြယ္လြန္ပါတယ္လုိ႔ ဆုိျခင္းပါ။ အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ပုညႀကိယ၀တၳဳဆယ္ပါးထဲမွာ ကုိယ့္အတြက္ အလြယ္ရႏုိင္တဲ့ ကုသိုလ္ေတြအမ်ားႀကီး ရွိတဲ့အတြက္ ကုသုိလ္ရဖုိ႔အတြက္ အေ၀းႀကီးသြားၿပီး ရွာစရာမလိုဘဲ မိမိအနီးမွာရွိတယ္ဆုိတာ သေဘာေပါက္ဆင္ျခင္၍ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈမ်ားကုိ အလြယ္တကူရေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔ သတိေပးတင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
