“ခႏၶာကုိယ္ဆုိး၊ ဤ႐ုပ္မ်ိဳးကား၊ တုိး၍မပ်ိဳ၊ အုိသာအုိခဲ့၊
ပ်က္ၿပိဳမဆိတ္၊ တညိတ္ညိတ္ျဖင့္၊ တမွိတ္မစဲ၊ တည္မၿမဲရွင့္၊
ေဖာက္လဲျဖစ္ခ်ဳပ္၊ မီးဟုပ္ဟုပ္သုိ႔၊ နာမ္႐ုပ္ႏွစ္ခု၊ ပစၥည္းျပဳ၍၊ ေပါင္းစုျဖစ္ၾက၊ သခၤတဟု၊
သဘာဝမ်ိဳး၊ ေကာင္းအဆုိးျဖင့္၊ ေၾကာင္းက်ိဳးမွ်သာ၊ ထင္စပါ၏၊
အကာအတိ၊ ႏွစ္မရွိေၾကာင့္၊ ပကတိကုိယ္၊ မတည္လုိဘူး” (မန္လည္ဆရာေတာ္)
တစ္ခါတုန္းက ျဖစ္ပါ၏။ မေတြ႕သည္မွာ ႏွစ္အေတာ္ၾကာသြားသည့္ ဒကာမႀကီးတစ္ေယာက္ႏွင့္ ျပန္ဆုံစဥ္ စာေရးသူကုိၾကည့္ၿပီး ဒကာမႀကီးက “အရွင္ဘုရား ေနေကာင္းလားဘုရား၊ မေတြ႕တာ ေတာ္ေတာ္ၾကာသြားၿပီေနာ္၊ မေတြ႕ရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဘာေတြဘယ္လုိ ျဖစ္ခဲ့လဲေတာ့မသိဘူး၊ အရွင္ဘုရားကုိ ၾကည့္ရတာ အရင္ကထက္စာရင္ အမ်ားႀကီး အုိစာသြားသလားလုိ႔၊ ဘာမွေတာ့ မျဖစ္ဘူး မဟုတ္လားဘုရား” ဟု သတင္းလည္းေမး၊ သူေလွ်ာက္ခ်င္ရာလည္း ေလွ်ာက္ေနေလ၏။ ဒကာမႀကီး၏ စကားကုိ ၾကားရသည့္အခါ စာေရးသူမွာ ပုထုဇဥ္သဘာဝ အုိစာလာသည္ ဆုိသျဖင့္ ရင္ထဲမွာ ဘဝင္မက် ျဖစ္မိခဲ့၏။ ထုိ႔အတူ မခံခ်င္စိတ္ႏွင့္ ဒကာမႀကီးကုိျပန္ၿပီး “ဟုတ္လား ဒကာမႀကီး၊ ဒကာမႀကီးလည္း ဘာေတြဘယ္လုိ ျဖစ္ခဲ့တယ္ဆုိတာ မသိေပမယ့္ အရင္ထက္ပုိၿပီး အုိမင္းလာသလားလုိ႔” စသည္ျဖင့္ ရိသဲ့သဲ့ပင္ ျပန္လုပ္ျဖစ္ခဲ့ေသး၏။
ထုိဒကာမႀကီး ျပန္သြားၿပီး တစ္ပါးတည္း ေအးေအးေဆးေဆး ရွိေနသည့္အခ်ိန္က်မွ စဥ္းစားမိသည္မွာ ဒကာမႀကီး ေျပာသြားသကဲ့သုိ႔ပင္ စာေရးသူသည္ အမွန္ပင္ အုိစာလာခဲ့၏။ စာေရးသူသာမဟုတ္၊ အျခားအျခားေသာ သူမ်ားသည္လည္း တစ္စတစ္စ အုိလာေနၾကသည္သာ ျဖစ္ပါ၏။ မည္သူမဆုိ တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔၊ တစ္လထက္တစ္လ၊ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ႏုပ်ိဳလန္းဆန္းလာသည္ဟူသည္ မရွိလွေပ။ အခ်ိန္ႏွင့္အမွ် ပုိ၍သာ အုိလာၾကမည္သာ ျဖစ္ပါေပ၏။ ေမြးဖြားလာျခင္း၏ေနာက္ ေရွာင္လဲြမရ ေရာက္လာၾကမည့္ အရာမ်ားကား အုိျခင္း၊ နာျခင္း၊ ေသျခင္း တရားမ်ားပင္ ျဖစ္ပါ၏။ စင္စစ္ ေဖာက္ျပန္ ပ်က္စီးတတ္သည့္ ႐ုပ္တရားကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားျခင္းကုိကပင္ အုိျခင္းတရား၊ နာျခင္းတရား၊ ေသျခင္းတရားကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားၾကျခင္း ျဖစ္၏။
မွန္၏။ ႐ုပ္တရား၏ သေဘာလကၡဏာသည္ ေဖာက္ျပန္တတ္ျခင္း သေဘာရွိ၏။ ထုိသုိ႔ ေဖာက္ျပန္တတ္သည့္ သေဘာရွိသည့္ ႐ုပ္အစုကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားသျဖင့္လည္း မည္သူမဆုိ အခ်ိန္ႏွင့္အမွ် ႐ုပ္တရား၏ ေဖာက္ျပန္မႈႏွင့္ ႀကဳံေနရၾကရျခင္း ျဖစ္၏။ ယေန႔လူအမ်ား ေျပာေနၾကသည့္ အုိလာသည္ဟူေသာ စကားသည္ ႐ုပ္တရား၏ ေဖာက္ျပန္လာျခင္း သေဘာလကၡဏာပင္ ျဖစ္ပါ၏။ တစ္စတစ္စ ေဖာက္ျပန္ျပေနသည့္ ႐ုပ္တရား၏ မတည္ၿမဲျခင္းကုိပင္ အုိလာသည္ဟု ဆုိျခင္းျဖစ္၏။ စာစကားျဖင့္ေျပာလ်င္ ဇရာ၏ သေဘာပင္ ျဖစ္ပါ၏။ ဇရာအရ အုိလာၾကရျခင္းသည္ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည့္ ႐ုပ္အစုကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားျခင္းေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါေပ၏။ ပင္ကုိယ္သေဘာအားျဖင့္ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည့္ သေဘာရွိသျဖင့္ ထုိ႐ုပ္တရားကုိ မည္သုိ႔မည္ပုံ ျပဳျပင္ပါေသာ္လည္း ထင္သလုိ ျပဳျပင္၍ မရၾကျခင္း ျဖစ္ပါ၏။ မည္မွ်ပင္ ျပဳျပင္ပါေသာ္လည္း ပုိ၍ႏုပ်ိဳ လာသည္ဟူသည္ မရွိဘဲ တုိး၍သာ အုိလာၾကမည္ ျဖစ္ပါ၏။
ေသခ်ာေတြးၾကည့္လ်င္ သဘဝတရား၊ အမွန္တရားဟူသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ၍ မရသည့္ အရာမ်ားသာ ျဖစ္ပါ၏။ ႐ုပ္နာမ္အစုမ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားသည့္ သတၱဝါမွန္သမွ်တုိ႔၏ သဘာဝနိယမ တရားမွာ အုိ၊ နာ၊ ေသဟူေသာ တရားသာ ျဖစ္၏။ ထုိတရားမ်ားသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ၍ မရသည့္ တရားမ်ား ျဖစ္သကဲ့သုိ႔ ေရွာင္လဲႊ၍ မရသည့္ တရားမ်ားလည္း ျဖစ္ပါ၏။ သဘာဝဓမၼဟူသည္ ယေန႔ေခတ္ တုိးတက္ထြန္းကားေနသည့္ နည္းပညာမ်ားျဖင့္လည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ၍ မရသည့္ တရားမ်ား ျဖစ္ပါ၏။ မည္မွ်ေတာ္သည့္ သိပၸံပညာရွင္မ်ား၊ ေဆးဝါးကၽြမ္းက်င္ ပညာရွင္မ်ားပင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ထုိပညာရွင္မ်ား တီထြင္ေဖာ္စပ္၍ မရသည့္ အခ်က္မွာ အုိနာေသ တရားမ်ားကုိ မအုိမနာမေသေစရန္ တီထြင္ေဖာ္စပ္မႈ မျပဳႏုိင္ျခင္းဟူသည့္ အခ်က္ပင္ ျဖစ္၏။
ထုိအခ်က္ကုိ လက္ေတြ႕အားျဖင့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံ အသီးသီးတြင္ ႐ုပ္တရားကုိ ခဲြစိပ္ကုသနည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ျပဳျပင္ေနၾကသည့္ သူမ်ားကုိ ၾကည့္ပါက အုိျခင္းသေဘာကုိ မအုိေစရန္ မည္သုိ႔မွ် မလုပ္ႏုိင္ေၾကာင္း အလြယ္တကူ သိႏုိင္ၾကမည္ ျဖစ္၏။ သုိ႔ေသာ္ ထုိသေဘာကုိ အမွန္မသိၾကသူမ်ားကား ေငြေၾကးေျမာက္မ်ားစြာ အကုန္အက်ခံ၍ မိမိတုိ႔၏ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည့္ ႐ုပ္တရားကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ျပဳေလ့ရွိၾက၏။ အုိျခင္းတရားကုိ မအုိေစရန္ ေငြႏွင့္ဝယ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားၾက၏။ နည္းပညာျဖင့္ ျပဳျပင္ရန္ အားထုတ္ၾက၏။ ေနာက္ဆုံးတြင္ သေဘာတရား အမွန္ကုိ မသိသျဖင့္ ျပဳျပင္ရန္ ႀကိဳးစားၾကသည့္ ထုိသူမ်ား၏ ျပဳျပင္မႈသည္ အခ်ည္းႏွီးသာ ျဖစ္သည့္ဟူသည့္ အခ်က္ကုိ တေရြ႕ေရြ႕ျဖင့္ ေဖာက္ျပန္ျပလာသည့္ ႐ုပ္တရားက သက္ေသျပေနေပ၏။ သဘာဝ နိယာမမ်ားသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ၍ မရသည့္အရာမ်ား ျဖစ္သည္ကုိ မည္မွ်ပင္ ျပဳျပင္ေသာ္လည္း ပုိ၍ႏုပ်ိဳလာသည္ မရွိဘဲ တုိး၍သာ အုိစာလာသည့္ သေဘာရွိသည့္ ႐ုပ္တရားက ေဖာ္ညႊန္းျပေနေပ၏။ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည့္ ႐ုပ္တရားသည္ သူ႔သေဘာ သူေဆာင္ေနသည္ကုိ အုိနာေသ တရားမ်ားျဖင့္ အထင္အရွား ျပေနေပ၏။
အုိျခင္းတရားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ငယ္စဥ္အခါက သိသိသာသာ ခံစားမႈ၊ သတိထားမႈ မရွိေသာ္လည္း တစ္စတစ္စ အသက္အရြယ္ ရလာသည့္အခါတြင္ကား အုိျခင္းတရား၏ သေဘာလကၡဏာကုိ ေကာင္းစြာခံစားမိလာတတ္၏။ ငယ္စဥ္ကဆုိလ်င္ လူႀကီးေတြကုိ အားက်သျဖင့္ အသက္ပင္ ျမန္ျမန္ႀကီးခ်င္တတ္ၾကေသာ္လည္း အသက္အရြယ္ ရလာသည့္ အအုိပုိင္း ေရာက္လာသည့္ အခါတြင္ကား တစ္ဖန္ျပန္ၿပီး ႏုပ်ိဳခ်င္တတ္ၾက၏။ အုိရျခင္း၏ ဒုကၡကုိ သိရွိလာရသည့္အခါတြင္ ငယ္ရြယ္ႏုပ်ိဳမႈကုိ ေတာင့္တလာတတ္ၾက၏။ ႐ုပ္အဆင္းအဂၤါ ျပန္လည္ႏုပ်ိဳလာမႈကုိ လုိခ်င္ေတာင့္တၾကျပန္၏။ အုိလာသည့္အခါ သြားလာလႈပ္ရွားသည္က အစဒုကၡ ျဖစ္လာၾကသည့္အျပင္ အုိလာလ်င္ မစြမ္းျဖစ္လာတတ္သည့္ သေဘာကုိလည္း ခံစားလာတတ္ၾက၏။ အထူးသျဖင့္ ေနာင္တတရားျဖင့္ တရားရွာၾကမည္ ဆုိသည့္အခါတြင္ စိတ္သာရွိၿပီး လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္ရမည့္ ႐ုပ္တရားက ေဖာက္ျပန္မႈမ်ားႏွင့္ လုိသလုိ မလုပ္ႏုိင္သည့္ အေျခအေနတြင္ကား ႐ုပ္တရား၏ ဇရာသေဘာကုိ ေကာင္းစြာနားလည္ သေဘာေပါက္ လာတတ္၏။
သုိ႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕ကား ထုိသေဘာကုိ တရားသေဘာျဖင့္ မျမင္ဘဲ ႐ုပ္အသြင္ကုိ ျပင္လုိ႔ရသမွ် ျပင္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားတတ္ၾက၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း အုိလာသည့္ ႐ုပ္အသြင္အျပင္ အရည္အဆင္းကုိ ရသေလာက္ ျပဳျပင္ေနၾကျခင္း ျဖစ္၏။ ခဲြစိပ္ကုသၿပီး အရည္ျပားကုိ အစားထုိးႏုိင္သမွ် ထုိးလာၾက၏။ စင္စစ္ ထုိသုိ႔မည္မွ်ပင္ ျပဳျပင္အစားထုိးေသာ္လည္း ႐ုပ္တရားသည္ ႐ုပ္တရားသာ ျဖစ္သျဖင့္ ေဖာက္ျပန္ၿမဲ ေဖာက္ျပန္ေနမည္သာ ျဖစ္ပါ၏။ အုိၿမဲအုိလာမည္သာ ျဖစ္ပါ၏။ အသက္ သုံးဆယ္အရြယ္သည္ ဆယ္ႏွစ္အရြယ္၊ အသက္ငါးဆယ္အရြယ္သည္ အသက္သုံးဆယ္ အရြယ္စသည္ျဖင့္ အုိရာမွ ျပန္လည္ႏုပ်ိဳလာမႈမ်ိဳး ရွိလာႏုိင္မည္ မဟုတ္ေပ။ တစ္စတစ္စ ပ်ိဳလာသည္ဟူသည္ မရွိႏုိင္ဘဲ ၿပိဳလာသည္သာ ရွိလာႏုိင္ၾကမည္ ျဖစ္၏။ အုိလာသျဖင့္ ခ်မ္းသာလာသည္ ဟူသည္ မရွိႏုိင္ဘဲ သြားလာလႈပ္ရွား ဣရိယာမ်ားတြင္ ဆင္းရဲမ်ားသာ ရွိလာမည္ ျဖစ္ပါေပ၏။ အုိသျဖင့္ ေကာင္းလာသည္မွာ မျဖစ္ႏုိင္ဘဲ အုိသျဖင့္ ေညာင္းညာျခင္းသာ ျဖစ္လာမည္ ျဖစ္ပါ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မည္မွ်ပင္ ျပဳျပင္ပါေသာ္လည္း ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည့္ သေဘာရွိသည့္ ဤ႐ုပ္တရားသည္ တုိး၍သာ အုိလာမည္ျဖစ္ၿပီး ဒုကၡမ်ားသာ ပြားလာမည္သာ ျဖစ္ပါ၏။
အုိလာလ်င္ ေကာင္းသည့္အရာဟူသည္ မရွိႏုိင္ဟုဆုိေသာ္လည္း အုိသည့္တုိင္ေအာင္ ေကာင္းသည့္တရားကား ရွိေနပါ၏။ ျမတ္ဗုဒၶ၏ အဆုံးအမမ်ားတြင္ “သုခံ ယာဝ ဇရာ သီလံ”ဟူေသာ ညြန္ျပထားခ်က္ တစ္ခုရွိ၏။ “အုိသည့္တုိင္ေအာင္ ေကာင္းသည့္တရားသည္ သီလတရားပင္ ျဖစ္၏”ဟု ထုိစကားရပ္၏ အဓိပၸါယ္ကုိ နားလည္ထားႏုိင္၏။ အုိလာလ်င္ မေကာင္းႏုိင္ေသာ္လည္း အုိသည့္တုိင္ေအာင္ ေကာင္းသည့္တရား ျဖစ္သည့္ သီလရွိေနလ်င္ကား ေကာင္းေနႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါ၏။ ေဖာက္ျပန္တတ္သည့္ ႐ုပ္တရားကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားသျဖင့္ ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္ျခင္း သေဘာျဖစ္သည့္ အုိျခင္းတရား ရွိေနေသာ္လည္း သီလတရား ရွိထားလ်င္ကား ဘဝေကာင္းေနမည္ျဖစ္ၿပီး ဘဝေကာင္းျခင္းသည္ ခ်မ္းသာျခင္းသာ ျဖစ္ပါေပ၏။ ထုိခ်မ္းသာမႈသည္ အုိသည့္တုိင္ေအာင္လည္း ခ်မ္းသာ၊ ေနသည့္အခုိက္တြင္လည္း ခ်မ္းသာ၊ ေသၿပီးေနာက္ဘဝမ်ား အထိပင္ ခ်မ္းသာေစမည္မွာ အမွန္ပင္ ျဖစ္ပါ၏။ အုိလာသည့္ ႐ုပ္အသြင္အျပင္ကုိ ခ်မ္းသာေအာင္ ျပင္ေနၾကသည္ထက္ အုိသည့္တုိင္ေအာင္ ခ်မ္းသာေစမည့္ သီလကုိသာ လုံေအာင္မိမိတုိ႔၏ စိတ္ႏွင့္႐ုပ္ကုိ သတိဝိရိယ တရားမ်ားျဖင့္ ျပင္ျခင္းကသာ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါ၏။
ဆုိလုိသည္မွာ ႐ုပ္နာမ္ႏွစ္ပါးျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားသည့္ သတၱဝါမ်ား အေနျဖင့္ မိမိတုိ႔၏ ႐ုပ္တရားကုိ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ မအုိရေအာင္ မည္မွ်ပင္ ျပဳျပင္ၾကပါေသာ္လည္း ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည့္ သေဘာရွိသည့္ ႐ုပ္တရားသည္ ပုိ၍ႏုပ်ိဳလာသည္ မရွိဘဲ တုိး၍သာ အုိလာေနမည္သာ ျဖစ္သျဖင့္ ႐ုပ္ကုိျပင္ၾကျခင္းထက္ စိတ္ကုိျပင္ၾကျခင္းကသာ အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေမြးဖြားျခင္း ျဖစ္ေပၚလာၿပီးသည့္ေနာက္ ဤ႐ုပ္တရားသည္ တျဖည္းျဖည္းျဖင့္ အုိအုိလာေနသည္သာ ျဖစ္သျဖင့္ အုိမႈေနာက္ ၿပိဳမႈသာေရာက္လာမည္ ျဖစ္ၿပီး အုိလာသည္ႏွင့္အမွ် ဒုကၡတရားလည္း ပုိလာေနမည္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အုိလာသည္ႏွင့္အမွ် ေကာင္းလာသည္ ခ်မ္းသာလာသည္ဟူသည္ မရွိႏုိင္ဘဲ တစ္ရိပ္ရိပ္ျဖင့္ ဆင္းရဲမႈသာ ပုိလာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ အုိသည့္တုိင္ေအာင္ ေကာင္းသည့္တရားျဖစ္သည့္ သီလတရား ရွိထားလွ်င္ကား ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္သျဖင့္ ႐ုပ္မခ်မ္းသာေသာ္လည္း သီလလုံၿခဳံထားသျဖင့္ကား စိတ္လည္းလုံၿခဳံ၊ ဘဝလည္း လုံၿခဳံၿပီး ပစၥဳပၸန္သံသရာ အျဖာျဖာတြင္ ခ်မ္းသာေနမည္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ အုိသည့္တုိင္ေအာင္ ခ်မ္းသာေစမည့္ သီလတရားကုိသာ လုံၿခဳံေအာင္ ေစာင့္ထိန္းရင္း မိမိတုိ႔၏ ဘဝကုိ မိမိတုိ႔ကုိယ္တုိင္သာ ျပဳျပင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ဆုိလုိရင္း ျဖစ္ပါ၏။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ လူအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ အုိလာသည္ဟုေျပာလ်င္ မႀကိဳက္တတ္ၾကေသာ္လည္း အေသအခ်ာ ေတြးၾကည့္လ်င္ ေမြးလာၿပီးေနာက္ ပုိ၍ပ်ိဳလာသည္မွာ မရွိဘဲ တုိး၍သာ အုိလာမည္သာ ျဖစ္သျဖင့္ မည္သူက မည္မွ်ပင္ အုိလာသည္ ဆုိလာပါေစ ထုိစကားသည္ အမွန္ျဖစ္သျဖင့္ မတုန္မလႈပ္ဘဲ လက္ခံႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမည္ျဖစ္ၿပီး ေဖာက္ျပန္တတ္သည့္ ႐ုပ္အစုကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားသျဖင့္ ႐ုပ္တရား၏ ေဖာက္ျပန္မႈ တစ္ခုျဖစ္သည့္ အုိျခင္းတရားကုိလည္း မလဲြမေသြ ႀကံေတြ႕ရမည့္ သဘာဝနိယတရား တစ္ခုအျဖစ္ လက္ခံႏုိင္ေအာင္ ေလ့က်င့္လ်က္ ႐ုပ္တရားအုိလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ဒုကၡထက္ အုိသည့္အတုိင္ေအာင္ ခ်မ္းသာေစမည့္ အက်င့္သီလပုိင္းကုိသာ သတိဝီရိယ တရားမ်ားျဖင့္ အထူးလုံၿခဳံေအာင္ ေစာင့္ထိန္းၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းရင္း ႐ုပ္နာမ္အစုကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားသည့္ သတၱဝါမွန္သမွ် တုိး၍မပ်ိဳ အုိသာအုိေနၾကမည့္ အခ်က္ကုိ မေမ့မေလ်ာ့ဖုိ႔ကုိလည္း အေလးအနက္ ထပ္မံ၍ အသိေပး တုိက္တြန္းလုိက္ရပါသည္။
ပ်က္ၿပိဳမဆိတ္၊ တညိတ္ညိတ္ျဖင့္၊ တမွိတ္မစဲ၊ တည္မၿမဲရွင့္၊
ေဖာက္လဲျဖစ္ခ်ဳပ္၊ မီးဟုပ္ဟုပ္သုိ႔၊ နာမ္႐ုပ္ႏွစ္ခု၊ ပစၥည္းျပဳ၍၊ ေပါင္းစုျဖစ္ၾက၊ သခၤတဟု၊
သဘာဝမ်ိဳး၊ ေကာင္းအဆုိးျဖင့္၊ ေၾကာင္းက်ိဳးမွ်သာ၊ ထင္စပါ၏၊
အကာအတိ၊ ႏွစ္မရွိေၾကာင့္၊ ပကတိကုိယ္၊ မတည္လုိဘူး” (မန္လည္ဆရာေတာ္)
တစ္ခါတုန္းက ျဖစ္ပါ၏။ မေတြ႕သည္မွာ ႏွစ္အေတာ္ၾကာသြားသည့္ ဒကာမႀကီးတစ္ေယာက္ႏွင့္ ျပန္ဆုံစဥ္ စာေရးသူကုိၾကည့္ၿပီး ဒကာမႀကီးက “အရွင္ဘုရား ေနေကာင္းလားဘုရား၊ မေတြ႕တာ ေတာ္ေတာ္ၾကာသြားၿပီေနာ္၊ မေတြ႕ရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဘာေတြဘယ္လုိ ျဖစ္ခဲ့လဲေတာ့မသိဘူး၊ အရွင္ဘုရားကုိ ၾကည့္ရတာ အရင္ကထက္စာရင္ အမ်ားႀကီး အုိစာသြားသလားလုိ႔၊ ဘာမွေတာ့ မျဖစ္ဘူး မဟုတ္လားဘုရား” ဟု သတင္းလည္းေမး၊ သူေလွ်ာက္ခ်င္ရာလည္း ေလွ်ာက္ေနေလ၏။ ဒကာမႀကီး၏ စကားကုိ ၾကားရသည့္အခါ စာေရးသူမွာ ပုထုဇဥ္သဘာဝ အုိစာလာသည္ ဆုိသျဖင့္ ရင္ထဲမွာ ဘဝင္မက် ျဖစ္မိခဲ့၏။ ထုိ႔အတူ မခံခ်င္စိတ္ႏွင့္ ဒကာမႀကီးကုိျပန္ၿပီး “ဟုတ္လား ဒကာမႀကီး၊ ဒကာမႀကီးလည္း ဘာေတြဘယ္လုိ ျဖစ္ခဲ့တယ္ဆုိတာ မသိေပမယ့္ အရင္ထက္ပုိၿပီး အုိမင္းလာသလားလုိ႔” စသည္ျဖင့္ ရိသဲ့သဲ့ပင္ ျပန္လုပ္ျဖစ္ခဲ့ေသး၏။
ထုိဒကာမႀကီး ျပန္သြားၿပီး တစ္ပါးတည္း ေအးေအးေဆးေဆး ရွိေနသည့္အခ်ိန္က်မွ စဥ္းစားမိသည္မွာ ဒကာမႀကီး ေျပာသြားသကဲ့သုိ႔ပင္ စာေရးသူသည္ အမွန္ပင္ အုိစာလာခဲ့၏။ စာေရးသူသာမဟုတ္၊ အျခားအျခားေသာ သူမ်ားသည္လည္း တစ္စတစ္စ အုိလာေနၾကသည္သာ ျဖစ္ပါ၏။ မည္သူမဆုိ တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔၊ တစ္လထက္တစ္လ၊ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ႏုပ်ိဳလန္းဆန္းလာသည္ဟူသည္ မရွိလွေပ။ အခ်ိန္ႏွင့္အမွ် ပုိ၍သာ အုိလာၾကမည္သာ ျဖစ္ပါေပ၏။ ေမြးဖြားလာျခင္း၏ေနာက္ ေရွာင္လဲြမရ ေရာက္လာၾကမည့္ အရာမ်ားကား အုိျခင္း၊ နာျခင္း၊ ေသျခင္း တရားမ်ားပင္ ျဖစ္ပါ၏။ စင္စစ္ ေဖာက္ျပန္ ပ်က္စီးတတ္သည့္ ႐ုပ္တရားကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားျခင္းကုိကပင္ အုိျခင္းတရား၊ နာျခင္းတရား၊ ေသျခင္းတရားကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားၾကျခင္း ျဖစ္၏။
မွန္၏။ ႐ုပ္တရား၏ သေဘာလကၡဏာသည္ ေဖာက္ျပန္တတ္ျခင္း သေဘာရွိ၏။ ထုိသုိ႔ ေဖာက္ျပန္တတ္သည့္ သေဘာရွိသည့္ ႐ုပ္အစုကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားသျဖင့္လည္း မည္သူမဆုိ အခ်ိန္ႏွင့္အမွ် ႐ုပ္တရား၏ ေဖာက္ျပန္မႈႏွင့္ ႀကဳံေနရၾကရျခင္း ျဖစ္၏။ ယေန႔လူအမ်ား ေျပာေနၾကသည့္ အုိလာသည္ဟူေသာ စကားသည္ ႐ုပ္တရား၏ ေဖာက္ျပန္လာျခင္း သေဘာလကၡဏာပင္ ျဖစ္ပါ၏။ တစ္စတစ္စ ေဖာက္ျပန္ျပေနသည့္ ႐ုပ္တရား၏ မတည္ၿမဲျခင္းကုိပင္ အုိလာသည္ဟု ဆုိျခင္းျဖစ္၏။ စာစကားျဖင့္ေျပာလ်င္ ဇရာ၏ သေဘာပင္ ျဖစ္ပါ၏။ ဇရာအရ အုိလာၾကရျခင္းသည္ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည့္ ႐ုပ္အစုကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားျခင္းေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါေပ၏။ ပင္ကုိယ္သေဘာအားျဖင့္ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည့္ သေဘာရွိသျဖင့္ ထုိ႐ုပ္တရားကုိ မည္သုိ႔မည္ပုံ ျပဳျပင္ပါေသာ္လည္း ထင္သလုိ ျပဳျပင္၍ မရၾကျခင္း ျဖစ္ပါ၏။ မည္မွ်ပင္ ျပဳျပင္ပါေသာ္လည္း ပုိ၍ႏုပ်ိဳ လာသည္ဟူသည္ မရွိဘဲ တုိး၍သာ အုိလာၾကမည္ ျဖစ္ပါ၏။
ေသခ်ာေတြးၾကည့္လ်င္ သဘဝတရား၊ အမွန္တရားဟူသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ၍ မရသည့္ အရာမ်ားသာ ျဖစ္ပါ၏။ ႐ုပ္နာမ္အစုမ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားသည့္ သတၱဝါမွန္သမွ်တုိ႔၏ သဘာဝနိယမ တရားမွာ အုိ၊ နာ၊ ေသဟူေသာ တရားသာ ျဖစ္၏။ ထုိတရားမ်ားသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ၍ မရသည့္ တရားမ်ား ျဖစ္သကဲ့သုိ႔ ေရွာင္လဲႊ၍ မရသည့္ တရားမ်ားလည္း ျဖစ္ပါ၏။ သဘာဝဓမၼဟူသည္ ယေန႔ေခတ္ တုိးတက္ထြန္းကားေနသည့္ နည္းပညာမ်ားျဖင့္လည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ၍ မရသည့္ တရားမ်ား ျဖစ္ပါ၏။ မည္မွ်ေတာ္သည့္ သိပၸံပညာရွင္မ်ား၊ ေဆးဝါးကၽြမ္းက်င္ ပညာရွင္မ်ားပင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ထုိပညာရွင္မ်ား တီထြင္ေဖာ္စပ္၍ မရသည့္ အခ်က္မွာ အုိနာေသ တရားမ်ားကုိ မအုိမနာမေသေစရန္ တီထြင္ေဖာ္စပ္မႈ မျပဳႏုိင္ျခင္းဟူသည့္ အခ်က္ပင္ ျဖစ္၏။
ထုိအခ်က္ကုိ လက္ေတြ႕အားျဖင့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံ အသီးသီးတြင္ ႐ုပ္တရားကုိ ခဲြစိပ္ကုသနည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ျပဳျပင္ေနၾကသည့္ သူမ်ားကုိ ၾကည့္ပါက အုိျခင္းသေဘာကုိ မအုိေစရန္ မည္သုိ႔မွ် မလုပ္ႏုိင္ေၾကာင္း အလြယ္တကူ သိႏုိင္ၾကမည္ ျဖစ္၏။ သုိ႔ေသာ္ ထုိသေဘာကုိ အမွန္မသိၾကသူမ်ားကား ေငြေၾကးေျမာက္မ်ားစြာ အကုန္အက်ခံ၍ မိမိတုိ႔၏ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည့္ ႐ုပ္တရားကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ျပဳေလ့ရွိၾက၏။ အုိျခင္းတရားကုိ မအုိေစရန္ ေငြႏွင့္ဝယ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားၾက၏။ နည္းပညာျဖင့္ ျပဳျပင္ရန္ အားထုတ္ၾက၏။ ေနာက္ဆုံးတြင္ သေဘာတရား အမွန္ကုိ မသိသျဖင့္ ျပဳျပင္ရန္ ႀကိဳးစားၾကသည့္ ထုိသူမ်ား၏ ျပဳျပင္မႈသည္ အခ်ည္းႏွီးသာ ျဖစ္သည့္ဟူသည့္ အခ်က္ကုိ တေရြ႕ေရြ႕ျဖင့္ ေဖာက္ျပန္ျပလာသည့္ ႐ုပ္တရားက သက္ေသျပေနေပ၏။ သဘာဝ နိယာမမ်ားသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ၍ မရသည့္အရာမ်ား ျဖစ္သည္ကုိ မည္မွ်ပင္ ျပဳျပင္ေသာ္လည္း ပုိ၍ႏုပ်ိဳလာသည္ မရွိဘဲ တုိး၍သာ အုိစာလာသည့္ သေဘာရွိသည့္ ႐ုပ္တရားက ေဖာ္ညႊန္းျပေနေပ၏။ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည့္ ႐ုပ္တရားသည္ သူ႔သေဘာ သူေဆာင္ေနသည္ကုိ အုိနာေသ တရားမ်ားျဖင့္ အထင္အရွား ျပေနေပ၏။
အုိျခင္းတရားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ငယ္စဥ္အခါက သိသိသာသာ ခံစားမႈ၊ သတိထားမႈ မရွိေသာ္လည္း တစ္စတစ္စ အသက္အရြယ္ ရလာသည့္အခါတြင္ကား အုိျခင္းတရား၏ သေဘာလကၡဏာကုိ ေကာင္းစြာခံစားမိလာတတ္၏။ ငယ္စဥ္ကဆုိလ်င္ လူႀကီးေတြကုိ အားက်သျဖင့္ အသက္ပင္ ျမန္ျမန္ႀကီးခ်င္တတ္ၾကေသာ္လည္း အသက္အရြယ္ ရလာသည့္ အအုိပုိင္း ေရာက္လာသည့္ အခါတြင္ကား တစ္ဖန္ျပန္ၿပီး ႏုပ်ိဳခ်င္တတ္ၾက၏။ အုိရျခင္း၏ ဒုကၡကုိ သိရွိလာရသည့္အခါတြင္ ငယ္ရြယ္ႏုပ်ိဳမႈကုိ ေတာင့္တလာတတ္ၾက၏။ ႐ုပ္အဆင္းအဂၤါ ျပန္လည္ႏုပ်ိဳလာမႈကုိ လုိခ်င္ေတာင့္တၾကျပန္၏။ အုိလာသည့္အခါ သြားလာလႈပ္ရွားသည္က အစဒုကၡ ျဖစ္လာၾကသည့္အျပင္ အုိလာလ်င္ မစြမ္းျဖစ္လာတတ္သည့္ သေဘာကုိလည္း ခံစားလာတတ္ၾက၏။ အထူးသျဖင့္ ေနာင္တတရားျဖင့္ တရားရွာၾကမည္ ဆုိသည့္အခါတြင္ စိတ္သာရွိၿပီး လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္ရမည့္ ႐ုပ္တရားက ေဖာက္ျပန္မႈမ်ားႏွင့္ လုိသလုိ မလုပ္ႏုိင္သည့္ အေျခအေနတြင္ကား ႐ုပ္တရား၏ ဇရာသေဘာကုိ ေကာင္းစြာနားလည္ သေဘာေပါက္ လာတတ္၏။
သုိ႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕ကား ထုိသေဘာကုိ တရားသေဘာျဖင့္ မျမင္ဘဲ ႐ုပ္အသြင္ကုိ ျပင္လုိ႔ရသမွ် ျပင္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားတတ္ၾက၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း အုိလာသည့္ ႐ုပ္အသြင္အျပင္ အရည္အဆင္းကုိ ရသေလာက္ ျပဳျပင္ေနၾကျခင္း ျဖစ္၏။ ခဲြစိပ္ကုသၿပီး အရည္ျပားကုိ အစားထုိးႏုိင္သမွ် ထုိးလာၾက၏။ စင္စစ္ ထုိသုိ႔မည္မွ်ပင္ ျပဳျပင္အစားထုိးေသာ္လည္း ႐ုပ္တရားသည္ ႐ုပ္တရားသာ ျဖစ္သျဖင့္ ေဖာက္ျပန္ၿမဲ ေဖာက္ျပန္ေနမည္သာ ျဖစ္ပါ၏။ အုိၿမဲအုိလာမည္သာ ျဖစ္ပါ၏။ အသက္ သုံးဆယ္အရြယ္သည္ ဆယ္ႏွစ္အရြယ္၊ အသက္ငါးဆယ္အရြယ္သည္ အသက္သုံးဆယ္ အရြယ္စသည္ျဖင့္ အုိရာမွ ျပန္လည္ႏုပ်ိဳလာမႈမ်ိဳး ရွိလာႏုိင္မည္ မဟုတ္ေပ။ တစ္စတစ္စ ပ်ိဳလာသည္ဟူသည္ မရွိႏုိင္ဘဲ ၿပိဳလာသည္သာ ရွိလာႏုိင္ၾကမည္ ျဖစ္၏။ အုိလာသျဖင့္ ခ်မ္းသာလာသည္ ဟူသည္ မရွိႏုိင္ဘဲ သြားလာလႈပ္ရွား ဣရိယာမ်ားတြင္ ဆင္းရဲမ်ားသာ ရွိလာမည္ ျဖစ္ပါေပ၏။ အုိသျဖင့္ ေကာင္းလာသည္မွာ မျဖစ္ႏုိင္ဘဲ အုိသျဖင့္ ေညာင္းညာျခင္းသာ ျဖစ္လာမည္ ျဖစ္ပါ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မည္မွ်ပင္ ျပဳျပင္ပါေသာ္လည္း ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည့္ သေဘာရွိသည့္ ဤ႐ုပ္တရားသည္ တုိး၍သာ အုိလာမည္ျဖစ္ၿပီး ဒုကၡမ်ားသာ ပြားလာမည္သာ ျဖစ္ပါ၏။
အုိလာလ်င္ ေကာင္းသည့္အရာဟူသည္ မရွိႏုိင္ဟုဆုိေသာ္လည္း အုိသည့္တုိင္ေအာင္ ေကာင္းသည့္တရားကား ရွိေနပါ၏။ ျမတ္ဗုဒၶ၏ အဆုံးအမမ်ားတြင္ “သုခံ ယာဝ ဇရာ သီလံ”ဟူေသာ ညြန္ျပထားခ်က္ တစ္ခုရွိ၏။ “အုိသည့္တုိင္ေအာင္ ေကာင္းသည့္တရားသည္ သီလတရားပင္ ျဖစ္၏”ဟု ထုိစကားရပ္၏ အဓိပၸါယ္ကုိ နားလည္ထားႏုိင္၏။ အုိလာလ်င္ မေကာင္းႏုိင္ေသာ္လည္း အုိသည့္တုိင္ေအာင္ ေကာင္းသည့္တရား ျဖစ္သည့္ သီလရွိေနလ်င္ကား ေကာင္းေနႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါ၏။ ေဖာက္ျပန္တတ္သည့္ ႐ုပ္တရားကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားသျဖင့္ ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္ျခင္း သေဘာျဖစ္သည့္ အုိျခင္းတရား ရွိေနေသာ္လည္း သီလတရား ရွိထားလ်င္ကား ဘဝေကာင္းေနမည္ျဖစ္ၿပီး ဘဝေကာင္းျခင္းသည္ ခ်မ္းသာျခင္းသာ ျဖစ္ပါေပ၏။ ထုိခ်မ္းသာမႈသည္ အုိသည့္တုိင္ေအာင္လည္း ခ်မ္းသာ၊ ေနသည့္အခုိက္တြင္လည္း ခ်မ္းသာ၊ ေသၿပီးေနာက္ဘဝမ်ား အထိပင္ ခ်မ္းသာေစမည္မွာ အမွန္ပင္ ျဖစ္ပါ၏။ အုိလာသည့္ ႐ုပ္အသြင္အျပင္ကုိ ခ်မ္းသာေအာင္ ျပင္ေနၾကသည္ထက္ အုိသည့္တုိင္ေအာင္ ခ်မ္းသာေစမည့္ သီလကုိသာ လုံေအာင္မိမိတုိ႔၏ စိတ္ႏွင့္႐ုပ္ကုိ သတိဝိရိယ တရားမ်ားျဖင့္ ျပင္ျခင္းကသာ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါ၏။
ဆုိလုိသည္မွာ ႐ုပ္နာမ္ႏွစ္ပါးျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားသည့္ သတၱဝါမ်ား အေနျဖင့္ မိမိတုိ႔၏ ႐ုပ္တရားကုိ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ မအုိရေအာင္ မည္မွ်ပင္ ျပဳျပင္ၾကပါေသာ္လည္း ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးတတ္သည့္ သေဘာရွိသည့္ ႐ုပ္တရားသည္ ပုိ၍ႏုပ်ိဳလာသည္ မရွိဘဲ တုိး၍သာ အုိလာေနမည္သာ ျဖစ္သျဖင့္ ႐ုပ္ကုိျပင္ၾကျခင္းထက္ စိတ္ကုိျပင္ၾကျခင္းကသာ အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေမြးဖြားျခင္း ျဖစ္ေပၚလာၿပီးသည့္ေနာက္ ဤ႐ုပ္တရားသည္ တျဖည္းျဖည္းျဖင့္ အုိအုိလာေနသည္သာ ျဖစ္သျဖင့္ အုိမႈေနာက္ ၿပိဳမႈသာေရာက္လာမည္ ျဖစ္ၿပီး အုိလာသည္ႏွင့္အမွ် ဒုကၡတရားလည္း ပုိလာေနမည္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အုိလာသည္ႏွင့္အမွ် ေကာင္းလာသည္ ခ်မ္းသာလာသည္ဟူသည္ မရွိႏုိင္ဘဲ တစ္ရိပ္ရိပ္ျဖင့္ ဆင္းရဲမႈသာ ပုိလာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ အုိသည့္တုိင္ေအာင္ ေကာင္းသည့္တရားျဖစ္သည့္ သီလတရား ရွိထားလွ်င္ကား ႐ုပ္ေဖာက္ျပန္သျဖင့္ ႐ုပ္မခ်မ္းသာေသာ္လည္း သီလလုံၿခဳံထားသျဖင့္ကား စိတ္လည္းလုံၿခဳံ၊ ဘဝလည္း လုံၿခဳံၿပီး ပစၥဳပၸန္သံသရာ အျဖာျဖာတြင္ ခ်မ္းသာေနမည္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ အုိသည့္တုိင္ေအာင္ ခ်မ္းသာေစမည့္ သီလတရားကုိသာ လုံၿခဳံေအာင္ ေစာင့္ထိန္းရင္း မိမိတုိ႔၏ ဘဝကုိ မိမိတုိ႔ကုိယ္တုိင္သာ ျပဳျပင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ဆုိလုိရင္း ျဖစ္ပါ၏။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ လူအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ အုိလာသည္ဟုေျပာလ်င္ မႀကိဳက္တတ္ၾကေသာ္လည္း အေသအခ်ာ ေတြးၾကည့္လ်င္ ေမြးလာၿပီးေနာက္ ပုိ၍ပ်ိဳလာသည္မွာ မရွိဘဲ တုိး၍သာ အုိလာမည္သာ ျဖစ္သျဖင့္ မည္သူက မည္မွ်ပင္ အုိလာသည္ ဆုိလာပါေစ ထုိစကားသည္ အမွန္ျဖစ္သျဖင့္ မတုန္မလႈပ္ဘဲ လက္ခံႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမည္ျဖစ္ၿပီး ေဖာက္ျပန္တတ္သည့္ ႐ုပ္အစုကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားသျဖင့္ ႐ုပ္တရား၏ ေဖာက္ျပန္မႈ တစ္ခုျဖစ္သည့္ အုိျခင္းတရားကုိလည္း မလဲြမေသြ ႀကံေတြ႕ရမည့္ သဘာဝနိယတရား တစ္ခုအျဖစ္ လက္ခံႏုိင္ေအာင္ ေလ့က်င့္လ်က္ ႐ုပ္တရားအုိလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ဒုကၡထက္ အုိသည့္အတုိင္ေအာင္ ခ်မ္းသာေစမည့္ အက်င့္သီလပုိင္းကုိသာ သတိဝီရိယ တရားမ်ားျဖင့္ အထူးလုံၿခဳံေအာင္ ေစာင့္ထိန္းၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းရင္း ႐ုပ္နာမ္အစုကုိ ပုိင္ဆုိင္ထားသည့္ သတၱဝါမွန္သမွ် တုိး၍မပ်ိဳ အုိသာအုိေနၾကမည့္ အခ်က္ကုိ မေမ့မေလ်ာ့ဖုိ႔ကုိလည္း အေလးအနက္ ထပ္မံ၍ အသိေပး တုိက္တြန္းလုိက္ရပါသည္။
