ဒီေန႔ဟာျဖင့္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၇၂ခုႏွစ္ရဲ႕ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ ျဖစ္သလုိ ပုရိမ၀ါဆုိ၀ါကပ္ ျပဳေတာ္မူေနၾကတဲ့ သံဃာေတာ္အရွင္ျမတ္မ်ားရဲ႕ ၀ါကၽြတ္တဲ့ေန႔လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ပုိၿပီးထူးျခားတာက ဒီေန႔ဟာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ၀ါတြင္းသုံးလ ကာလပတ္လုံး တာ၀တႎသာ နတ္ျပည္မွာ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ ေဟာၾကားေတာ္မူၿပီး လူ႔ျပည္ကုိ ျပန္လည္ဆင္းသက္ ၾကြေရာက္ေတာ္မူတဲ့ ေန႔လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ကုိ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာမ်ားက အဘိဓမၼာ အခါေတာ္ေန႔လုိ႔ ထူးထူးျခားျခား အမည္ထားၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ ဆုိရင္ေတာ့ အခုလုိ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ ညမွာ ေက်ာင္းတုိင္း၊ အိမ္တုိင္းနီးပါး ဆီးမီးဖေယာင္းတုိင္ေလးတြင္ ထြန္းညႇိထားတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီအေလ့အထဟာ နတ္ျပည္က ဆင္းသက္ေတာ္မူလာတဲ့ ဗုဒၶျမတ္စြာကုိ ႀကိဳဆုိတဲ့ အေနနဲ႔ ဆီးမီးဖေယာင္းတုိင္ စသျဖင့္ ထြန္းညႇိကာ ပူေဇာ္ၾကတဲ့ အေလ့အထပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူၿပီးေနာက္ ခုႏွစ္၀ါေျမာက္၀ါကုိ တာ၀တႎသာ နတ္ျပည္မွာ ကပ္ဆုိေတာ္မူပါတယ္။ ၀ါဆုိရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ မယ္ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ သႏၲဳသိတနတ္သား အမွဴးျပဳတဲ့ နတ္ျဗဟၼာအေပါင္းကုိ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ ေဟာေတာ္မူလုိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႕ မယ္ေတာ္အရင္းျဖစ္တဲ့ မယ္ေတာ္မာယာဟာ ဘုရားေလာင္းကုိ ေမြးဖြားၿပီး (၇)ရက္ေျမာက္မွာ နတ္ရြာစံကာ တာ၀တႎသာ နတ္ျပည္မွာ သႏၲဳသိတ အမည္ရတဲ့ နတ္သားတစ္ပါးအျဖစ္ ျပန္လည္ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူၿပီးတဲ့ ျမတ္စြာဘုရားဟာ မိခင္ေက်းဇူးကုိ တရားနဲ႔ ဆပ္လုိတဲ့အတြက္ အမိနတ္သားရွိတဲ့ နတ္ျပည္ကုိ ၾကြေတာ္မူကာ ဒီလုိအဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ကုိ ေဟာေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ဟာ သိမ္ေမြ႕နက္နဲကာ ရွည္လ်ားလွၿပီး တစ္နာရီ ႏွစ္နာရီေလာက္နဲ႔ ျပည့္စုံေအာင္ ေဟာၾကားေပးဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ ၀ါတြင္းသုံးလပတ္လုံး ၀ါဆုိ၀ါကပ္ရင္း ေဟာေတာ္မူရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၀ါတြင္းကာလ တာ၀တႎသာ နတ္ျပည္မွာ သုံးလလုံးလုံး သီတင္းသုံး ေနေတာ္မူေပမယ့္ နတ္တုိ႔ရဲ႕ အခ်ိန္နဲ႔က်ေတာ့ သုံးလဟာ မိနစ္၊နာရီပုိင္း ေလာက္ပဲရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူသားျဖစ္တဲ့ ဘုရားရွင္ကေတာ့ ဒီသုံးလအတြင္းမွာ လူ႔ျပည္ကုိ ေန႔စဥ္ၾကြကာ ဆြမ္းခံၿပီး ဘုဥ္းေပးေတာ္မူပါတယ္။ ဘုရားရွင္ လူ႔ျပည္ဆင္းတဲ့ အခုိက္အတန္႔မွာဆုိရင္ ဘုရားရွင္က ကုိယ္ေတာ္ျမတ္နဲ႔ ထပ္တူထပ္မွ် တူညီလွတဲ့ နိမၼိတ႐ုပ္ပြားေတာ္ကုိ ဖန္ဆင္းၿပီး နတ္သဘင္ တရားပဲြကုိ ဆက္လက္ေဟာၾကား ေစေတာ္မူပါတယ္။
ေန႔စဥ္လူ႔ျပည္ဆင္းၿပီး ဥတၱရကု႐ုကၽြန္းမွာ ၾကြေရာက္ကာ ဆြမ္းခံဆြမ္းဘုဥ္း ေပးေတာ္မူေလ့ရွိတဲ့ ဘုရားရွင္ဟာ တပည့္ျဖစ္ေတာ္မူတဲ့ ပညာအရာ ဧတဒဂ္ရ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ျမတ္နဲ႔ ဆႏၵကူးေတာမွာ ေတြ႕ဆုံကာ အရွင္သာရိပုတၱရာကုိ နတ္ျပည္မွာ ေဟာၾကားေတာ္မူတဲ့ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္အေၾကာင္း အက်ဥ္းအေနနဲ႔ ျပန္လည္ေဟာၾကားေတာ္ မူပါတယ္။ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ဟာ ပညာဉာဏ္ႀကီးမားေတာ္ မူလွတဲ့အတြက္ ျမတ္စြာဘုရား အက်ဥ္းေဟာေတာ္မူတဲ့ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ကုိ အက်ယ္ဆင္ျခင္ နားလည္သေဘာေပါက္ ေတာ္မူပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ဟာ မိမိဘုရားရွင္ထံက နာယူေတာ္မူခဲ့တဲ့ အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္ကုိ တပည့္ျဖစ္တဲ့ ရဟန္းငါးရာကုိ မက်ဥ္းမက်ယ္ ျပန္လည္ေဟာျပေတာ္မူပါတယ္။
ဒီေန႔ အသုံးျပဳေနတဲ့ ပိဋကတ္သုံးပုံရဲ႕ အဘိဓမၼာ ပိဋကဟာ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ အက်ဥ္းေဟာၾကားခ်က္ကုိ အက်ယ္သိရွိၿပီး တပည့္ရဟန္းငါးရာကုိ မက်ဥ္းမက်ယ္ ျပန္လည္ေဟာၾကားေတာ္ မူထားတဲ့ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တာ၀တႎသာ နတ္ျပည္မွာ ၀ါဆုိရင္း အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ကုိ ေန႔စဥ္ေဟာကာ လူျပည္မွာလည္း ျပန္လည္ မိန္႔ၾကားေတာ္မူတဲ့ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ဟာ ၀ါကၽြတ္လုိ႔ အဘိဓမၼာ ခုႏွစ္က်မ္းလည္းကုန္ လူ႔ျပည္မွာလည္း အၿပီးတုိင္ ေဟာၾကားပုိ႔ခ်ၿပီးျဖစ္ကာ တကယ့္ကုိ အႏွစ္သာရ ျပည့္၀တဲ့ ေဒသနာေတာ္တစ္ရပ္ ျဖစ္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ အဘိဓမၼာ ဓမၼသဘင္ၿပီးဆုံးတဲ့အခါ မယ္ေတာ္အမိနတ္သား ျဖစ္တဲ့ သႏၲဳသိတ နတ္သားဟာ ေသာတာပတၱိဖုိလ္၌တည္ၿပီး အျခားေျမာက္မ်ားစြာေသာ နတ္ျဗဟၼာ အေပါင္း ဟာလည္း တရားရကာ ကၽြတ္တမ္း၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။
တရားပဲြလည္းၿပီး ၀ါလည္းကၽြတ္ၿပီျဖစ္လုိ႔ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔မွာ ဗုဒၶျမတ္စြာဟာ လူျပည္ကုိ ဆင္းၾကြေတာ္မူပါတယ္။ လူျပည္ၾကြတဲ့ အခါမွာလည္း တပည့္ျဖစ္တဲ့ အရွင္သာရိပုတၱရာကုိ ခ်ီးေျမႇာက္လုိတဲ့အတြက္ အရွင္သာရိပုတၱရာ ရွိတဲ့ သကၤႆနဂုိရ္ျပည္ကုိ ဆင္းၾကြေတာ္မူပါတယ္။ ဘုရားရွင္ သကၤႆနဂုိရ္ျပည္ကုိ ဆင္းၾကြေတာ္မူမွာသိတဲ့ လူအမ်ားဟာ ဘုရားရွင္ကုိ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ပူေဇာ္မူမ်ား၊ ပန္းမာလ္မ်ား၊ ဆီးမီးမ်ား ထြန္းညႇိကာ ပူေဇာ္ရင္း ႀကိဳဆုိၾကပါတယ္။ ဒီအစဥ္အလာကုိ ယူၿပီး ျမန္မာျပည္မွာ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔မွာ ဆီးမီးထြန္းရင္း ဘုရားရွင္ကုိ ပူေဇာ္ႀကိဳဆုိကာ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ကုိလည္း ရြတ္ပြားသရဇၥ်ာယ္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ဟာ ဘုရားရွင္လူ႔ျပည္ကုိ ၾကြေတာ္မူတဲ့ေန႔၊ ဒါမွမဟုတ္ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ ေဟာၾကားမႈ ၿပီးဆုံးတဲ့ အဘိဓမၼာ အခါေတာ္ေန႔ အျဖစ္ သတ္မွတ္တဲ့ ေန႔ျဖစ္ၿပီး ဒီေန႔မွာ ဗုဒၶဘာသာမ်ားဟာ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈ အစုစုကုိ ျပဳၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔နဲ႔ အဘိဓမၼာ အခါေတာ္ေန႔ အေၾကာင္း တစ္ေစ့တစ္ေစာင္း ျဖစ္ပါတယ္။
စကားစပ္လုိ႔ ဒီေနရာမွာ အဘိဓမၼာအေၾကာင္း နဲနဲေလာက္ မိတ္ဆက္တင္ျပလုိပါတယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ဓမၼေဒသနာမ်ားကုိ ပိဋကအေနနဲ႔ အစုသုံးစု ခဲြျခားထားရာမွာ သုတၱႏၲပိဋကုိ သတၱ၀ါေတြရဲ႕ အသိဉာဏ္နဲ႔ သင့္ေတာ္မယ့္ ေ၀ါဟာရမ်ားကုိ အသုံးျပဳ ေဟာၾကားထားတဲ့ ေဒသနာျဖစ္လုိ႔ ေ၀ါဟာရေဒသနာ၊ ၀ိနယပိဋကကုိ ဘုရားတပည့္ သာ၀ကမ်ား လုိက္နာက်င့္ႀကံရန္ အာဏာကုိ အမ်ားဆုံးသုံးကာ ေဟာၾကားထားတဲ့ ေဒသနာျဖစ္လုိ႔ အာဏာေဒသနာ၊ အဘိဓမၼာပိဋကကုိ မေဖာက္မျပန္ မွန္ကန္တဲ့ သေဘာတရား (ပရမတၳတရား) မ်ားကုိ အၾကြင္းမရွိ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ ေဟာၾကားထားတဲ့ ေဒသနာျဖစ္လုိ႔ ပရမတၳေဒသနာ လုိ႔ ဖြင့္ျပပါတယ္။ ဒီမွာဖြင့္ျပတဲ့ အဘိဓမၼာအဖြင့္အရ အဘိဓမၼာဆုိတာ ေလာကသုံးပါးနဲ႔ နိဗၺာန္တုိ႔ရဲ႕ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ တကယ္အစစ္အမွန္ရွိတဲ့ စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ႐ုပ္၊ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ ပရမတၳတရားေလးပါးနဲ႔ ခဲြျခမ္းစိပ္ျဖာ ေဟာၾကားထားျခင္းကုိ ဆုိလုိတာျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ မွန္ယူႏုိင္ပါတယ္။
အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္မွာ ေလာကႀကီးကုိ လႊမ္းမုိးခ်ယ္လွယ္ေနတဲ့ စိတ္၊ ေစတသိက္တုိ႔ရဲ႕ သေဘာသဘာ၀မ်ားကုိ မျခြင္းမခ်န္ မွန္ကန္ျပည့္စုံေအာင္ ေဟာၾကားထားတဲ့အတြက္ ဒီအဘိဓမၼာဟာ လူတုိင္းအတြက္ မွန္ကန္တည့္မတ္တဲ့ ဘ၀အျမင္ကုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဘိဓမၼာမွာ္ လူတုိ႔အား ဆုိးသြမ္းယုတ္ည့ံ ဆင္းရဲေစတတ္တဲ့ အကုသုိလ္ ေစတသိက္မ်ား၊ လူတို႔ရဲ႕ ဘ၀ကုိ ျမင့္ျမတ္ေစတတ္တဲ့ ေသာဘဏ ေစတသိက္မ်ား၊ ေကာင္းျမတ္တဲ့ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေအာင္ပန္းဆင္ေစတတ္တဲ့ ဗလအင္းအားႏွင့္ အဓိပတိတရားမ်ား၊ ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္ေစၿပီး အခ်မ္းသာဆုံး သႏၲိသုခကုိ ရရွိေစႏုိင္တဲ့ က်င့္စဥ္အမွန္တရားမ်ား စသည္တုိ႔ကုိ တိတိက်က် ေဖာ္ညြန္းထားတဲ့အတြက္ အဘိဓမၼာေဒသနာဟာ တန္ဘုိးမျဖတ္ႏုိင္တဲ့ ဘ၀ပညာေပး တရားလုိ႔လည္း ဆုိႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပုိၿပီးထူးျခားေစႏုိင္တာက အဘိဓမၼာရဲ႕ သေဘာကုိ ေကာင္းစြာသိရွိၿပီး စိတ္၊ ေစတသိက္ စတဲ့ ပရမတၳတရားမ်ားရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပုံကုိ သိရွိနားလည္လာပါက ငါ ငါလုိ႔ စဲြတတ္တဲ့ အသက္ေကာင္၊ ၀ိညာဥ္ေကာင္၊ လိပ္ျပာေကာင္တုိ႔ မရွိေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိျမင္သြားႏုိင္ကာ မွားယြင္းတဲ့ အျမင္အယူတုိ႔ကုိ ပယ္ခြာရင္း နိဗၺာန္အထိ မ်က္ေမွာက္ျပဳေရးကုိ အေထာက္အကူ ေပးႏုိင္တဲ့ အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလုိအက်ိဳးတရားနဲ႔ သေဘာတရားမ်ားကုိ အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္က ထုတ္ေဖာ္ျပသေပးထားတဲ့ အတြက္ အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္ဟာ အမွန္ကန္ဆုံး ဘ၀ပညာေပး ပရမတၳ ေဒသနာေတာ္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက စကားစပ္လုိ႔ အဘိဓမၼာ ေဒသနာရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ကုိ အက်ဥ္းအေနနဲ႔ မိတ္ဆက္ တင္ျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ေျပာလုိတာက သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ သုိ႔မဟုတ္ အဘိဓမၼာ အခါေတာ္ေန႔ရဲ႕ ထူးျခားမႈ အေၾကာင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာတုိ႔ရဲ႕ ဆယ့္ႏွစ္လရာသီမ်ားကုိ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ထူးျခားမႈမ်ားနဲ႔ တင္စားေဖာ္ျပျခင္းျဖင့္ လစဥ္လတုိင္း ကုသုိလ္တရားမ်ား တုိးပြားေစႏုိင္တဲ့အျပင္ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ထူးျခားျဖစ္စဥ္မ်ားကုိလည္း သိရွိမွတ္သားခြင့္ ရႏုိင္တဲ့အတြက္ ထူးျခားတဲ့ သဒၶါတရားမ်ား ပြားတုိးေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ ေန႔မ်ိဳးမွာ ဗုဒၶျမတ္စြာ တာ၀တႎသာမွာ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ကုိ ေဟာၾကားၿပီး လူ႔ျပည္သုိ႔ ျပန္လည္သက္ဆင္းတဲ့ ပုံရိပ္ကုိ နိမိတ္ယူကာ ဘုရားရွင္ကုိလည္း ပူေဇာ္ရင္း ဘုရားေဟာေတာ္မူတဲ့ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ရဲ႕ အႏွစ္ရွိပုံကုိလည္း ေလ့လာၾကည္ညိဳရင္း ဥပုသ္ေန႔ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဥပုသ္သီလလည္း ေစာင့္သုံးကာ ကုသုိလ္တရား ပြားႏုိင္ၾကဖုိ႔ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ သုိ႔မဟုတ္ အဘိဓမၼာ အခါေတာ္ေန႔အေၾကာင္း ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ထူးျခားျဖစ္စဥ္ တစ္ခုအေနနဲ႔ ဗဟုသုတျဖစ္ဖြယ္ ေရးသားတင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ ဆုိရင္ေတာ့ အခုလုိ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ ညမွာ ေက်ာင္းတုိင္း၊ အိမ္တုိင္းနီးပါး ဆီးမီးဖေယာင္းတုိင္ေလးတြင္ ထြန္းညႇိထားတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီအေလ့အထဟာ နတ္ျပည္က ဆင္းသက္ေတာ္မူလာတဲ့ ဗုဒၶျမတ္စြာကုိ ႀကိဳဆုိတဲ့ အေနနဲ႔ ဆီးမီးဖေယာင္းတုိင္ စသျဖင့္ ထြန္းညႇိကာ ပူေဇာ္ၾကတဲ့ အေလ့အထပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူၿပီးေနာက္ ခုႏွစ္၀ါေျမာက္၀ါကုိ တာ၀တႎသာ နတ္ျပည္မွာ ကပ္ဆုိေတာ္မူပါတယ္။ ၀ါဆုိရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ မယ္ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ သႏၲဳသိတနတ္သား အမွဴးျပဳတဲ့ နတ္ျဗဟၼာအေပါင္းကုိ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ ေဟာေတာ္မူလုိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႕ မယ္ေတာ္အရင္းျဖစ္တဲ့ မယ္ေတာ္မာယာဟာ ဘုရားေလာင္းကုိ ေမြးဖြားၿပီး (၇)ရက္ေျမာက္မွာ နတ္ရြာစံကာ တာ၀တႎသာ နတ္ျပည္မွာ သႏၲဳသိတ အမည္ရတဲ့ နတ္သားတစ္ပါးအျဖစ္ ျပန္လည္ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူၿပီးတဲ့ ျမတ္စြာဘုရားဟာ မိခင္ေက်းဇူးကုိ တရားနဲ႔ ဆပ္လုိတဲ့အတြက္ အမိနတ္သားရွိတဲ့ နတ္ျပည္ကုိ ၾကြေတာ္မူကာ ဒီလုိအဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ကုိ ေဟာေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ဟာ သိမ္ေမြ႕နက္နဲကာ ရွည္လ်ားလွၿပီး တစ္နာရီ ႏွစ္နာရီေလာက္နဲ႔ ျပည့္စုံေအာင္ ေဟာၾကားေပးဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ ၀ါတြင္းသုံးလပတ္လုံး ၀ါဆုိ၀ါကပ္ရင္း ေဟာေတာ္မူရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၀ါတြင္းကာလ တာ၀တႎသာ နတ္ျပည္မွာ သုံးလလုံးလုံး သီတင္းသုံး ေနေတာ္မူေပမယ့္ နတ္တုိ႔ရဲ႕ အခ်ိန္နဲ႔က်ေတာ့ သုံးလဟာ မိနစ္၊နာရီပုိင္း ေလာက္ပဲရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူသားျဖစ္တဲ့ ဘုရားရွင္ကေတာ့ ဒီသုံးလအတြင္းမွာ လူ႔ျပည္ကုိ ေန႔စဥ္ၾကြကာ ဆြမ္းခံၿပီး ဘုဥ္းေပးေတာ္မူပါတယ္။ ဘုရားရွင္ လူ႔ျပည္ဆင္းတဲ့ အခုိက္အတန္႔မွာဆုိရင္ ဘုရားရွင္က ကုိယ္ေတာ္ျမတ္နဲ႔ ထပ္တူထပ္မွ် တူညီလွတဲ့ နိမၼိတ႐ုပ္ပြားေတာ္ကုိ ဖန္ဆင္းၿပီး နတ္သဘင္ တရားပဲြကုိ ဆက္လက္ေဟာၾကား ေစေတာ္မူပါတယ္။
ေန႔စဥ္လူ႔ျပည္ဆင္းၿပီး ဥတၱရကု႐ုကၽြန္းမွာ ၾကြေရာက္ကာ ဆြမ္းခံဆြမ္းဘုဥ္း ေပးေတာ္မူေလ့ရွိတဲ့ ဘုရားရွင္ဟာ တပည့္ျဖစ္ေတာ္မူတဲ့ ပညာအရာ ဧတဒဂ္ရ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ျမတ္နဲ႔ ဆႏၵကူးေတာမွာ ေတြ႕ဆုံကာ အရွင္သာရိပုတၱရာကုိ နတ္ျပည္မွာ ေဟာၾကားေတာ္မူတဲ့ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္အေၾကာင္း အက်ဥ္းအေနနဲ႔ ျပန္လည္ေဟာၾကားေတာ္ မူပါတယ္။ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ဟာ ပညာဉာဏ္ႀကီးမားေတာ္ မူလွတဲ့အတြက္ ျမတ္စြာဘုရား အက်ဥ္းေဟာေတာ္မူတဲ့ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ကုိ အက်ယ္ဆင္ျခင္ နားလည္သေဘာေပါက္ ေတာ္မူပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ဟာ မိမိဘုရားရွင္ထံက နာယူေတာ္မူခဲ့တဲ့ အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္ကုိ တပည့္ျဖစ္တဲ့ ရဟန္းငါးရာကုိ မက်ဥ္းမက်ယ္ ျပန္လည္ေဟာျပေတာ္မူပါတယ္။
ဒီေန႔ အသုံးျပဳေနတဲ့ ပိဋကတ္သုံးပုံရဲ႕ အဘိဓမၼာ ပိဋကဟာ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ အက်ဥ္းေဟာၾကားခ်က္ကုိ အက်ယ္သိရွိၿပီး တပည့္ရဟန္းငါးရာကုိ မက်ဥ္းမက်ယ္ ျပန္လည္ေဟာၾကားေတာ္ မူထားတဲ့ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တာ၀တႎသာ နတ္ျပည္မွာ ၀ါဆုိရင္း အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ကုိ ေန႔စဥ္ေဟာကာ လူျပည္မွာလည္း ျပန္လည္ မိန္႔ၾကားေတာ္မူတဲ့ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ဟာ ၀ါကၽြတ္လုိ႔ အဘိဓမၼာ ခုႏွစ္က်မ္းလည္းကုန္ လူ႔ျပည္မွာလည္း အၿပီးတုိင္ ေဟာၾကားပုိ႔ခ်ၿပီးျဖစ္ကာ တကယ့္ကုိ အႏွစ္သာရ ျပည့္၀တဲ့ ေဒသနာေတာ္တစ္ရပ္ ျဖစ္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ အဘိဓမၼာ ဓမၼသဘင္ၿပီးဆုံးတဲ့အခါ မယ္ေတာ္အမိနတ္သား ျဖစ္တဲ့ သႏၲဳသိတ နတ္သားဟာ ေသာတာပတၱိဖုိလ္၌တည္ၿပီး အျခားေျမာက္မ်ားစြာေသာ နတ္ျဗဟၼာ အေပါင္း ဟာလည္း တရားရကာ ကၽြတ္တမ္း၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။
တရားပဲြလည္းၿပီး ၀ါလည္းကၽြတ္ၿပီျဖစ္လုိ႔ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔မွာ ဗုဒၶျမတ္စြာဟာ လူျပည္ကုိ ဆင္းၾကြေတာ္မူပါတယ္။ လူျပည္ၾကြတဲ့ အခါမွာလည္း တပည့္ျဖစ္တဲ့ အရွင္သာရိပုတၱရာကုိ ခ်ီးေျမႇာက္လုိတဲ့အတြက္ အရွင္သာရိပုတၱရာ ရွိတဲ့ သကၤႆနဂုိရ္ျပည္ကုိ ဆင္းၾကြေတာ္မူပါတယ္။ ဘုရားရွင္ သကၤႆနဂုိရ္ျပည္ကုိ ဆင္းၾကြေတာ္မူမွာသိတဲ့ လူအမ်ားဟာ ဘုရားရွင္ကုိ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ပူေဇာ္မူမ်ား၊ ပန္းမာလ္မ်ား၊ ဆီးမီးမ်ား ထြန္းညႇိကာ ပူေဇာ္ရင္း ႀကိဳဆုိၾကပါတယ္။ ဒီအစဥ္အလာကုိ ယူၿပီး ျမန္မာျပည္မွာ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔မွာ ဆီးမီးထြန္းရင္း ဘုရားရွင္ကုိ ပူေဇာ္ႀကိဳဆုိကာ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ကုိလည္း ရြတ္ပြားသရဇၥ်ာယ္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ဟာ ဘုရားရွင္လူ႔ျပည္ကုိ ၾကြေတာ္မူတဲ့ေန႔၊ ဒါမွမဟုတ္ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ ေဟာၾကားမႈ ၿပီးဆုံးတဲ့ အဘိဓမၼာ အခါေတာ္ေန႔ အျဖစ္ သတ္မွတ္တဲ့ ေန႔ျဖစ္ၿပီး ဒီေန႔မွာ ဗုဒၶဘာသာမ်ားဟာ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈ အစုစုကုိ ျပဳၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔နဲ႔ အဘိဓမၼာ အခါေတာ္ေန႔ အေၾကာင္း တစ္ေစ့တစ္ေစာင္း ျဖစ္ပါတယ္။
စကားစပ္လုိ႔ ဒီေနရာမွာ အဘိဓမၼာအေၾကာင္း နဲနဲေလာက္ မိတ္ဆက္တင္ျပလုိပါတယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ဓမၼေဒသနာမ်ားကုိ ပိဋကအေနနဲ႔ အစုသုံးစု ခဲြျခားထားရာမွာ သုတၱႏၲပိဋကုိ သတၱ၀ါေတြရဲ႕ အသိဉာဏ္နဲ႔ သင့္ေတာ္မယ့္ ေ၀ါဟာရမ်ားကုိ အသုံးျပဳ ေဟာၾကားထားတဲ့ ေဒသနာျဖစ္လုိ႔ ေ၀ါဟာရေဒသနာ၊ ၀ိနယပိဋကကုိ ဘုရားတပည့္ သာ၀ကမ်ား လုိက္နာက်င့္ႀကံရန္ အာဏာကုိ အမ်ားဆုံးသုံးကာ ေဟာၾကားထားတဲ့ ေဒသနာျဖစ္လုိ႔ အာဏာေဒသနာ၊ အဘိဓမၼာပိဋကကုိ မေဖာက္မျပန္ မွန္ကန္တဲ့ သေဘာတရား (ပရမတၳတရား) မ်ားကုိ အၾကြင္းမရွိ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ ေဟာၾကားထားတဲ့ ေဒသနာျဖစ္လုိ႔ ပရမတၳေဒသနာ လုိ႔ ဖြင့္ျပပါတယ္။ ဒီမွာဖြင့္ျပတဲ့ အဘိဓမၼာအဖြင့္အရ အဘိဓမၼာဆုိတာ ေလာကသုံးပါးနဲ႔ နိဗၺာန္တုိ႔ရဲ႕ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ တကယ္အစစ္အမွန္ရွိတဲ့ စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ႐ုပ္၊ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ ပရမတၳတရားေလးပါးနဲ႔ ခဲြျခမ္းစိပ္ျဖာ ေဟာၾကားထားျခင္းကုိ ဆုိလုိတာျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ မွန္ယူႏုိင္ပါတယ္။
အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္မွာ ေလာကႀကီးကုိ လႊမ္းမုိးခ်ယ္လွယ္ေနတဲ့ စိတ္၊ ေစတသိက္တုိ႔ရဲ႕ သေဘာသဘာ၀မ်ားကုိ မျခြင္းမခ်န္ မွန္ကန္ျပည့္စုံေအာင္ ေဟာၾကားထားတဲ့အတြက္ ဒီအဘိဓမၼာဟာ လူတုိင္းအတြက္ မွန္ကန္တည့္မတ္တဲ့ ဘ၀အျမင္ကုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဘိဓမၼာမွာ္ လူတုိ႔အား ဆုိးသြမ္းယုတ္ည့ံ ဆင္းရဲေစတတ္တဲ့ အကုသုိလ္ ေစတသိက္မ်ား၊ လူတို႔ရဲ႕ ဘ၀ကုိ ျမင့္ျမတ္ေစတတ္တဲ့ ေသာဘဏ ေစတသိက္မ်ား၊ ေကာင္းျမတ္တဲ့ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေအာင္ပန္းဆင္ေစတတ္တဲ့ ဗလအင္းအားႏွင့္ အဓိပတိတရားမ်ား၊ ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္ေစၿပီး အခ်မ္းသာဆုံး သႏၲိသုခကုိ ရရွိေစႏုိင္တဲ့ က်င့္စဥ္အမွန္တရားမ်ား စသည္တုိ႔ကုိ တိတိက်က် ေဖာ္ညြန္းထားတဲ့အတြက္ အဘိဓမၼာေဒသနာဟာ တန္ဘုိးမျဖတ္ႏုိင္တဲ့ ဘ၀ပညာေပး တရားလုိ႔လည္း ဆုိႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပုိၿပီးထူးျခားေစႏုိင္တာက အဘိဓမၼာရဲ႕ သေဘာကုိ ေကာင္းစြာသိရွိၿပီး စိတ္၊ ေစတသိက္ စတဲ့ ပရမတၳတရားမ်ားရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပုံကုိ သိရွိနားလည္လာပါက ငါ ငါလုိ႔ စဲြတတ္တဲ့ အသက္ေကာင္၊ ၀ိညာဥ္ေကာင္၊ လိပ္ျပာေကာင္တုိ႔ မရွိေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိျမင္သြားႏုိင္ကာ မွားယြင္းတဲ့ အျမင္အယူတုိ႔ကုိ ပယ္ခြာရင္း နိဗၺာန္အထိ မ်က္ေမွာက္ျပဳေရးကုိ အေထာက္အကူ ေပးႏုိင္တဲ့ အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလုိအက်ိဳးတရားနဲ႔ သေဘာတရားမ်ားကုိ အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္က ထုတ္ေဖာ္ျပသေပးထားတဲ့ အတြက္ အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္ဟာ အမွန္ကန္ဆုံး ဘ၀ပညာေပး ပရမတၳ ေဒသနာေတာ္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက စကားစပ္လုိ႔ အဘိဓမၼာ ေဒသနာရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ကုိ အက်ဥ္းအေနနဲ႔ မိတ္ဆက္ တင္ျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ေျပာလုိတာက သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ သုိ႔မဟုတ္ အဘိဓမၼာ အခါေတာ္ေန႔ရဲ႕ ထူးျခားမႈ အေၾကာင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာတုိ႔ရဲ႕ ဆယ့္ႏွစ္လရာသီမ်ားကုိ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ထူးျခားမႈမ်ားနဲ႔ တင္စားေဖာ္ျပျခင္းျဖင့္ လစဥ္လတုိင္း ကုသုိလ္တရားမ်ား တုိးပြားေစႏုိင္တဲ့အျပင္ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ထူးျခားျဖစ္စဥ္မ်ားကုိလည္း သိရွိမွတ္သားခြင့္ ရႏုိင္တဲ့အတြက္ ထူးျခားတဲ့ သဒၶါတရားမ်ား ပြားတုိးေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ ေန႔မ်ိဳးမွာ ဗုဒၶျမတ္စြာ တာ၀တႎသာမွာ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ကုိ ေဟာၾကားၿပီး လူ႔ျပည္သုိ႔ ျပန္လည္သက္ဆင္းတဲ့ ပုံရိပ္ကုိ နိမိတ္ယူကာ ဘုရားရွင္ကုိလည္း ပူေဇာ္ရင္း ဘုရားေဟာေတာ္မူတဲ့ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္ရဲ႕ အႏွစ္ရွိပုံကုိလည္း ေလ့လာၾကည္ညိဳရင္း ဥပုသ္ေန႔ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဥပုသ္သီလလည္း ေစာင့္သုံးကာ ကုသုိလ္တရား ပြားႏုိင္ၾကဖုိ႔ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ သုိ႔မဟုတ္ အဘိဓမၼာ အခါေတာ္ေန႔အေၾကာင္း ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ထူးျခားျဖစ္စဥ္ တစ္ခုအေနနဲ႔ ဗဟုသုတျဖစ္ဖြယ္ ေရးသားတင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
