“ဘုန္းဘုန္းဘုရား… အခုတေလာ တပည့္ေတာ္ကံေတြ အရမ္းနိမ့္ၿပီး အဆုိးေတြနဲ႔ပဲ ႀကဳံေနရပါတယ္ဘုရား…၊ အဲဒါ ဘုန္းဘုန္း တပည့္ေတာ္ကုိ ကံေကာင္းလာေအာင္ ေမတၱာပုိ႔ ဆုေတာင္းေပးပါဦးဘုရား…” ဆုိတဲ့ အားကုိးသံေတြနဲ႔ ေတာင္းပန္ေလွ်ာက္ထားၾကတဲ့ ဒကာဒကာမမ်ားကုိ မၾကာမၾကာ ႀကဳံဖူးပါတယ္။ အဲဒီလုိအခါတုိင္းလည္း ဘုန္းဘုန္းက “ေကာင္းပါၿပီ ေမတၱာပုိ႔တာ၊ ဆုေတာင္းေပးတာေတာ့ ပုံမွန္လုပ္ေပးေနတာထက္ အထူးပုိၿပီး ေမတၱာပုိ႔ေပးပါမယ္၊ ကံေတြေကာင္းလာေအာင္ေတာ့ ဘုန္းဘုန္းလုပ္ေပးတာထက္ ကုိယ့္ဖာသာကုိယ္ လုပ္ရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိယ္စစ္ၿပီး ကုိယ့္ကံကုိ ကုိယ္ျမႇင့္ႏုိင္ေအာင္ပဲ ႀကိဳးစားၾကည့္ပါ…”လုိ႔ အႀကံေပး တုိက္တြန္းျဖစ္ပါတယ္။ ကံေကာင္းခ်င္ရင္ ကံေျပာင္းျပင္မွ ရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ မေကာင္းတာကုိ ေကာင္းတာေတြနဲ႔ ေျပာင္းကာျပင္ၾကဖုိ႔ သတိေပးျဖစ္ပါတယ္။ ကံေကာင္းလုိေသာ္ မေကာင္းမေပ်ာ္ဘဲ အေကာင္းေပ်ာ္ၾကဖုိ႔ ေဟာေျပာျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ေလာကမွာ အေကာင္းအဆုိးဆုိတာ တစ္ျခားသူက လုပ္ေပးလုိ႔ ရတာမဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပဲ လုပ္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ္ေကာင္းခ်င္ရင္ ကုိယ္ေကာင္းျပင္ဖုိ႔ လုိအပ္သလုိ ကုိယ္မေကာင္းခ်င္ရင္လည္း ကုိယ္မေျပာင္းဘဲ ေနလုိ႔ရပါတယ္။ အေကာင္းအဆုိး အနိမ့္အျမင့္ဆုိတာ အေၾကာင္းအက်ိဳးရဲ႕ နိယာမတစ္ခု ျဖစ္တဲ့အတြက္ အက်ိဳးေကာင္းေအာင္ အေၾကာင္းေကာင္းၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အက်ိဳးဆုိတာ ကမၼဖလျဖစ္ၿပီး ကံရဲ႕ရလာဘ္ျဖစ္ပါတယ္။ ကံဆုိတာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေကာင္းရင္ အက်ိဳးရလာဘ္ေကာင္းမွာ ျဖစ္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ဆုိးရင္ အက်ိဳးရလာဘ္ ဆုိးမွာျဖစ္ပါတယ္။ အက်ိဳးဆုိးတာဟာ ကံနိမ့္တာျဖစ္ၿပီး အက်ိဳးေကာင္းတာဟာ ကံျမင့္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကံနိမ့္ေနရင္ အေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေကာင္းနဲ႔ပဲ ျမႇင့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ တစ္ခုတည္းေသာ ကံျမႇင့္ရာ နည္းလမ္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶစာေပအလုိအရ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိ ေကာင္းတဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္ မေကာင္းတဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္လုိ႔ ႏွစ္မ်ိဳးခဲြျခားႏုိင္ၿပီး ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္တုိင္းမွာလည္း ကုိယ္နဲ႔လုပ္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္၊ ႏႈတ္နဲ႔ေျပာတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္နဲ႔ စိတ္နဲ႔ႀကံစည္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ဆုိၿပီး သုံးမ်ိဳးသုံးစား ရွိေနပါတယ္။ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မေကာင္းလုိ႔ ကံနိမ့္ေန ကံဆုိးေနတဲ့ သူေတြဟာ ကုိယ့္ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိ ျပန္ဆင္ျခင္ၿပီး မေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကုိ ေကာင္းတဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြနဲ႔ အစားထုိး ျပင္ဆင္ကာ ကံျမႇင့္ၾကည့္ၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ မေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိ ျပင္လုိက္တာနဲ႔ ေကာင္းတဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိ လုပ္ၿပီးသား ျဖစ္ေနပါတယ္။
မေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိ စာေပက ဒုစရိတလုိ႔ေခၚၿပီး ျမန္မာလုိ ဒုစ႐ုိက္လုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒီဒုစ႐ုိက္ဟာ ကုိယ္နဲ႔လုပ္တဲ့ ကာယဒုစ႐ုိက္ (ကာယကံ)၊ ႏႈတ္နဲ႔ေျပာဆုိတဲ့ ၀စီဒုစ႐ုိက္ (၀စီကံ)၊ စိတ္နဲ႔ႀကံစည္တဲ့ မေနာဒုစ႐ုိက္ (မေနာကံ)ရယ္လုိ႔ သုံးမ်ိဳးရွိၿပီး ကာယဒုစ႐ုိက္ သုံးပါး၊ ၀စီဒုစ႐ုိက္ ေလးပါး၊ မေနာဒုစရုိက္ သုံးပါးလုိ႔ ထပ္ၿပီးခဲြျခား ထားပါတယ္။ ကာယဒုစ႐ုိက္ သုံးပါးက သူ႔အသက္သတ္ျခင္း (ပါဏာတိပါတ)၊ သူ႔ဥစၥာခုိးယူျခင္း (အဒိႏၷဒါန)နဲ႔ သူမ်ားသားမယားကုိ ေဆာ္ကားဖ်က္စီးျခင္း (ကာေမသု မိစၧာစာရ)တုိ႔ ျဖစ္ၿပီး၊ ၀စီဒုစ႐ုိက္ ေလးပါးကေတာ့ လိမ္ညာေျပာဆုိျခင္း (မုသာ၀ါဒ)၊ သူတစ္ပါး အဆင္မေျပျဖစ္ေအာင္ ေခ်ာပစ္ကုန္းတုိက္ျခင္း (ပိသုဏ၀ါစာ)၊ ၾကမ္းတမ္းတဲ့စကားကုိ ေျပာဆုိျခင္း (ဖ႐ုသ၀ါစာ)နဲ႔ အက်ိဳးမရွိ အႏွစ္မဲ့တဲ့ စကားကုိ ေျပာဆုိျခင္း (သမၹပၸလာပ)တုိ႔ျဖစ္ကာ မေနာဒုစ႐ုိက္ သုံးပါးကေတာ့ သူတစ္ပါး စီးစိမ္္ဥစၥာအေပၚမွာ မတရား ရယူရန္ ႀကံစီျခင္း (အဘိဇၥ်ာ)၊ သူတစ္ပါး အသက္နဲ႔ စည္းစိမ္ကုိ ပ်က္စီးရာ ပ်က္စီးေၾကာင္း ႀကံစည္ျခင္း (ဗ်ာပါဒ)နဲ႔ ကံကံ၏ အက်ိဳးကုိပယ္ကာ လဲြမွားစြာ ယုံၾကည္ျခင္း (မိစၧာဒိ႒ိ)တုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဒုစ႐ုိက္ဆယ္ပါးဟာ သတၱ၀ါေတြကုိ မေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြနဲ႔ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးေတြကုိ ျဖစ္ေစတဲ့အတြက္ ကံနိမ့္ေစျခင္း အေၾကာင္းတရားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကံနိမ့္ေနတဲ့ သူေတြဟာ ကံျမင့္ေစဖုိ႔၊ ကံေကာင္းေစဖုိ႔ ကုိယ့္ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြမွာ အခုေျပာခဲ့တဲ့ အလုပ္ေတြ ပါမပါ ေသခ်ာဆင္ျခင္ၿပီး ပါေနရင္ ဒီအလုပ္ေတြကုိ ျပင္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဒီမေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကုိ ျပင္မွ ေကာင္းတာေတြ ျဖစ္လာကာ ကံျမင့္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မေကာင္းတဲ့ ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကုိ ျပင္လုိက္တာနဲ႔ ေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြအျဖစ္ ေျပာင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေျပာင္းလုိ႔ အလုပ္ေကာင္းသြားရင္ အေၾကာင္းေကာင္းသြားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အေၾကာင္းေကာင္းရင္ အက်ိဳးလည္း ေကာင္းမွာျဖစ္ပါတယ္။ အက်ိဳးေကာင္းလာတာဟာ ကံေကာင္းလာတာပါပဲ။ ဒါဟာ တစ္ျခားသူလုပ္လုိ႔ မဟုတ္ဘဲ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ေျပာင္းလုိက္တဲ့ ကုိယ့္ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
အမွန္ေတာ့ ဒီဒုစ႐ုိက္ဆယ္ပါးဟာ ကုိယ္ႏႈတ္ႏွလုံး သုံးပါးလုံးနဲ႔ က်ဴးလြန္ႏုိင္တဲ့ မေကာင္းတဲ့ကံေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ ဒီကံသုံးပါးကုိ မက်ဴးလြန္မိေအာင္ ထိန္းဖုိ႔အတြက္ကေတာ့ သီလနဲ႔ ဘာ၀နာ အလုပ္ကုိပဲ လုပ္ေနလုိက္ရင္ ၿပီးပါတယ္။ သီလေဆာက္တည္ျခင္းဟာ ကာယကံနဲ႔ ၀စီကံကုိ ထိန္းေနတာျဖစ္ၿပီး ဘာ၀နာ အားထုတ္ျခင္းကေတာ့ မေနာကံကုိ ထိန္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သီလလုံေနရင္ ကာယဒုစ႐ုိက္ ၀စီဒုစ႐ုိက္ေတြကုိ လုံေနတာျဖစ္ၿပီး ဘာ၀နာပြားေနရင္ မေနာဒုစ႐ုိက္ကုိ တားေနတာျဖစ္တဲ့အတြက္ သီလနဲ႔ဘာ၀နာကုိ ေစာင့္ထိန္းေလ့က်င့္ အားထုတ္ေနတဲ့ သူေတြဟာ မေကာင္းတဲ့ ဒုစ႐ုိက္ေတြကုိ မက်ဴးလြန္သူေတြ ျဖစ္သလုိ ေကာင္းတဲ့သုစ႐ုိက္နဲ႔ ေနသူေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္နဲ႔ ေနသူေတြဟာ ကံျမင့္ေနသူေတြျဖစ္ၿပီး ကံေကာင္းေနသူေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကံေကာင္းခ်င္တဲ့သူဟာ ကုိယ္က်င့္သီလကုိ လုံေအာင္ထိန္းၿပီး သမထဘာ၀နာ၊ ၀ိပႆနာ ဘာ၀နာ တစ္ခုခုကုိ ပြားမ်ားေနဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခ်ိဳ႕က ဒါကုိ သေဘာမေပါက္ေတာ့ ကံနိမ့္ေနတာကုိ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ မစစ္ဘဲ ကံပစ္ကာ ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္ ဘယ္၀ါေၾကာင့္ဆုိၿပီး သူမ်ားပုံခ်တတ္ၾကတဲ့အျပင္ ကုိယ္အလုပ္မေကာင္းလုိ႔ ကံဆုိးေနတာကုိ အေကာင္းေတြနဲ႔ မျပင္ဘဲ စိတ္ညစ္ညစ္နဲ႔ အဆုိးေတြထပ္လုပ္ျဖစ္ေတာ့ ကံကျမင့္မလာဘဲ နိမ့္ပဲနိမ့္ေန ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ ကံနိမ့္ေလ အဆုိးေတြလုပ္မိေလ၊ အဆုိးလုပ္ေလ အေကာင္းေ၀းေလျဖစ္ၿပီး ဘ၀ဟာ နိမ့္ၿပီးရင္း နိမ့္ရင္းပဲ ျဖစ္ကုန္ပါေတာ့တယ္။ ဒါဟာ ကံေကာင္းခ်င္ေပမယ့္ အေကာင္းမျပင္ဘဲ မေကာင္းျမင္ကာ မေျပာင္းခ်င္တဲ့အတြက္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ မေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
စကားစပ္လုိ႔ အသိႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ အျဖစ္ေလးကုိ သတိရမိပါတယ္။ သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္လုံးဟာ အတူေန လုပ္ငန္းတူေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ အက်င့္စ႐ုိက္ကေတာ့ ကြာျခားပါတယ္။ တစ္ေယာက္က ဘာသာတရားကုိ အထူးသက္၀င္ ယုံၾကည္ေပမယ့္ တစ္ေယာက္ကေတာ့ ၀တ္ေက်တန္းေက်ေလာက္ပါပဲ။ တစ္ခ်ိန္မွာေတာ့ သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္လုံး အဆင္မေျပတာေတြနဲ႔ ႀကဳံခဲ့ၾကပါတယ္။ စီးပြားေရး အဆင္မေျပမႈေတြ၊ တစ္ျခားသူေတြရဲ႕ တုိက္ခုိက္မႈေတြ၊ လုပ္သမွ် အရာမထင္မႈေတြနဲ႔ အတူ အေျခအေနဟာ သာမန္လူတစ္ေယာက္အတြက္ ဘ၀ကုိ လက္ေျမႇာက္ အ႐ႈံးေပးရေလာက္တဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္လုံး ဒီအေၾကာင္းေတြ ဘုန္းဘုန္းကုိ အသိေပးၿပီး ကံေကာင္းေအာင္ ေမတၱာပုိ႔ေပးဖုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ထုံးစံအတုိင္း ဘုန္းဘုန္းကေတာ့ ကုိယ့္ကံကုိယ္ျမႇင့္ဖုိ႔ပဲ ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္မွာ ဘာသာတရားကုိ သက္၀င္ယုံၾကည္တဲ့သူက ဘုန္းဘုန္းေျပာသလုိ အဆင္မေျပေလ သီလနဲ႔ဘာ၀နာအလုပ္ကုိ ႀကိဳးစားအားထုတ္ေလ ျဖစ္ေပမယ့္ တစ္ေယာက္ကေတာ့ စိတ္ဓာတ္က်ၿပီး မေကာင္းတဲ့ အေပါင္းအသင္းေတြနဲ႔အတူ မဟုတ္တာေတြပဲ လုိက္လုပ္ျဖစ္ေနပါတယ္။ တစ္ေန႔ သူတုိ႔ႏွစ္ဦး ခရီးသြားရင္း ကားအက္စိဒင့္ျဖစ္ေတာ့ မေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြနဲ႔ အဆုိးေတြပဲ လုပ္ျဖစ္တဲ့သူက ပြဲခ်င္းၿပီး ေသဆုံးသြားခဲ့ၿပီး အဆုိးေတြႀကဳံေပမယ့္ အေကာင္းေတြပဲ ဖိလုပ္ျဖစ္ေနတဲ့ သူကေတာ့ ထိခုိက္ဒဏ္ရာ ရတာေလာက္ပဲ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ သူလည္း ပဲြခ်င္းၿပီး ေသႏုိင္ေလာက္ေပမယ့္ အေကာင္းေတြနဲ႔ ကံကုိျမႇင္ေနေလေတာ့ အဆုိးထဲက အေကာင္းအေနနဲ႔ အသက္မေသဘဲ ကံေကာင္းသြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ကံေကာင္းေအာင္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ျမႇင့္တင္ခဲ့တဲ့ သူတစ္ေယာက္ရဲ႕ လက္ေတြ႕က်တဲ့ နိယာမတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘ၀မွာ အဆုိးေတြနဲ႔ ႀကဳံေနေပမယ့္ စိတ္ဓာတ္မက်ဘဲ ကံေတြတစ္ခါ ျပန္ေကာင္းလာေအာင္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပဲ ကုိယ့္ကံကုိ ကုိယ္ျမႇင့္ၿပီး အေကာင္းေတြနဲ႔ ျပင္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေသခ်ာတာကေတာ့ ကံနိမ့္ကံျမင့္ဆုိတာ ဘ၀မွာ လူတုိင္းႀကဳံေတြ႕ရမယ့္ ေလာကဓံသေဘာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကံနိမ့္ေနတဲ့အခါ စိတ္ဓာတ္မက်ဘဲ အေကာင္းေတြပဲ ႀကိဳးစားလုပ္ႏုိင္တာဟာ ကံေကာင္းခ်င္တဲ့သူေတြရဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းဆုိတာ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကံျမင့္ႏုိင္မယ့္ လုပ္ရပ္ေတြျဖစ္တဲ့ မေကာင္းတဲ့ ဒုစ႐ုိက္အမႈေတြကုိ ေရွာင္ၿပီး ေကာင္းတဲ့သုစ႐ုိက္ေတြနဲ႔ ေနထုိင္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားျခင္းဟာ နိမ့္က်တာေတြကုိ တစ္ခါျပန္ဆယ္ႏုိင္တဲ့ ဘယ္သူ႔ကုိမွ မထိခုိက္တဲ့ က်င့္စဥ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ အဆုိးေတြႀကဳံေလေလ သီလကုိ အထူးလုံေအာင္ ထိန္းေလေလ၊ မေကာင္းတဲ့ တုိက္ခုိက္မႈေတြနဲ႔ မ်ားမ်ား တုိက္ခုိက္ခံရေလေလ ကုိယ့္စိတ္ကုိ မယိမ္းယုိင္ေအာင္ သမထအလုပ္ ၀ိပႆနာ အလုပ္ေတြနဲ႔ ႀကိဳးစားအားထုတ္ေလေလ ဆုိရင္ေတာ့ ဘယ္လုိနိမ့္က်မႈမ်ိဳးမဆုိ ခံႏုိင္ရည္ရွိၿပီး အျမင့္ကုိ တစ္ခါျပန္တက္ႏုိင္မယ္ဆုိတာ ေသခ်ာလွပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွလုိ႔ မေကာင္းေတြက်ေနတဲ့ သူေတြအေနနဲ႔ ကံတစ္ခါေကာင္းလုိ႔ အေၾကာင္းလွၿပီး အေကာင္းရရေလေအာင္ ကုိယ့္ကံကုိယ္စစ္ကာ ေကာင္းတာေတြနဲ႔ ႏွစ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ကံနိမ့္ေနလုိ႔လုိဆုိကာ စိတ္ညစ္ညစ္နဲ႔ အဆိပ္ျဖစ္ေစမယ့္ မေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြကုိ ေလွ်ာက္မလုပ္မိၾကဘဲ အဆုိးမ်ားအတြက္ အတုိးပြားၿပီး အက်ိဳးမ်ားေစမယ့္ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြကုိပဲ ႀကိဳးစားလုပ္ေနၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဘယ္အရာမဆုိ အခ်ိန္ဆုိတာ ရွိတ့ဲအတြက္ အခ်ိန္တန္ရင္ အဆုိးေတြေပ်ာက္ၿပီး အေကာင္းေရာက္လာမွာကုိ သေဘာေပါက္ ဆင္ျခင္ကာ အခုိက္အတန္႔ ကံနိမ့္ေနတဲ့ ကာလေလးမွာ မေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြနဲ႔ စိတ္မညစ္ဘဲ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြနဲ႔သာ ကုိယ့္ကံကုိယ္ျမႇင့္ၾကဖုိ႔ ကံေကာင္းနည္းလက္ေဆာင္အျဖစ္ အသိေပးစကား ပါးလုိက္ရပါတယ္။ အားလုံး ကုိယ့္ကံကုိယ္စစ္ၿပီး ေကာင္းကံေတြ ျမႇင့္ႏုိင္ၾကပါေစ..
တကယ္ေတာ့ ေလာကမွာ အေကာင္းအဆုိးဆုိတာ တစ္ျခားသူက လုပ္ေပးလုိ႔ ရတာမဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပဲ လုပ္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ္ေကာင္းခ်င္ရင္ ကုိယ္ေကာင္းျပင္ဖုိ႔ လုိအပ္သလုိ ကုိယ္မေကာင္းခ်င္ရင္လည္း ကုိယ္မေျပာင္းဘဲ ေနလုိ႔ရပါတယ္။ အေကာင္းအဆုိး အနိမ့္အျမင့္ဆုိတာ အေၾကာင္းအက်ိဳးရဲ႕ နိယာမတစ္ခု ျဖစ္တဲ့အတြက္ အက်ိဳးေကာင္းေအာင္ အေၾကာင္းေကာင္းၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အက်ိဳးဆုိတာ ကမၼဖလျဖစ္ၿပီး ကံရဲ႕ရလာဘ္ျဖစ္ပါတယ္။ ကံဆုိတာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေကာင္းရင္ အက်ိဳးရလာဘ္ေကာင္းမွာ ျဖစ္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ဆုိးရင္ အက်ိဳးရလာဘ္ ဆုိးမွာျဖစ္ပါတယ္။ အက်ိဳးဆုိးတာဟာ ကံနိမ့္တာျဖစ္ၿပီး အက်ိဳးေကာင္းတာဟာ ကံျမင့္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကံနိမ့္ေနရင္ အေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေကာင္းနဲ႔ပဲ ျမႇင့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ တစ္ခုတည္းေသာ ကံျမႇင့္ရာ နည္းလမ္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶစာေပအလုိအရ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိ ေကာင္းတဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္ မေကာင္းတဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္လုိ႔ ႏွစ္မ်ိဳးခဲြျခားႏုိင္ၿပီး ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္တုိင္းမွာလည္း ကုိယ္နဲ႔လုပ္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္၊ ႏႈတ္နဲ႔ေျပာတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္နဲ႔ စိတ္နဲ႔ႀကံစည္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ဆုိၿပီး သုံးမ်ိဳးသုံးစား ရွိေနပါတယ္။ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မေကာင္းလုိ႔ ကံနိမ့္ေန ကံဆုိးေနတဲ့ သူေတြဟာ ကုိယ့္ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိ ျပန္ဆင္ျခင္ၿပီး မေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကုိ ေကာင္းတဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြနဲ႔ အစားထုိး ျပင္ဆင္ကာ ကံျမႇင့္ၾကည့္ၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ မေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိ ျပင္လုိက္တာနဲ႔ ေကာင္းတဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိ လုပ္ၿပီးသား ျဖစ္ေနပါတယ္။
မေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိ စာေပက ဒုစရိတလုိ႔ေခၚၿပီး ျမန္မာလုိ ဒုစ႐ုိက္လုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒီဒုစ႐ုိက္ဟာ ကုိယ္နဲ႔လုပ္တဲ့ ကာယဒုစ႐ုိက္ (ကာယကံ)၊ ႏႈတ္နဲ႔ေျပာဆုိတဲ့ ၀စီဒုစ႐ုိက္ (၀စီကံ)၊ စိတ္နဲ႔ႀကံစည္တဲ့ မေနာဒုစ႐ုိက္ (မေနာကံ)ရယ္လုိ႔ သုံးမ်ိဳးရွိၿပီး ကာယဒုစ႐ုိက္ သုံးပါး၊ ၀စီဒုစ႐ုိက္ ေလးပါး၊ မေနာဒုစရုိက္ သုံးပါးလုိ႔ ထပ္ၿပီးခဲြျခား ထားပါတယ္။ ကာယဒုစ႐ုိက္ သုံးပါးက သူ႔အသက္သတ္ျခင္း (ပါဏာတိပါတ)၊ သူ႔ဥစၥာခုိးယူျခင္း (အဒိႏၷဒါန)နဲ႔ သူမ်ားသားမယားကုိ ေဆာ္ကားဖ်က္စီးျခင္း (ကာေမသု မိစၧာစာရ)တုိ႔ ျဖစ္ၿပီး၊ ၀စီဒုစ႐ုိက္ ေလးပါးကေတာ့ လိမ္ညာေျပာဆုိျခင္း (မုသာ၀ါဒ)၊ သူတစ္ပါး အဆင္မေျပျဖစ္ေအာင္ ေခ်ာပစ္ကုန္းတုိက္ျခင္း (ပိသုဏ၀ါစာ)၊ ၾကမ္းတမ္းတဲ့စကားကုိ ေျပာဆုိျခင္း (ဖ႐ုသ၀ါစာ)နဲ႔ အက်ိဳးမရွိ အႏွစ္မဲ့တဲ့ စကားကုိ ေျပာဆုိျခင္း (သမၹပၸလာပ)တုိ႔ျဖစ္ကာ မေနာဒုစ႐ုိက္ သုံးပါးကေတာ့ သူတစ္ပါး စီးစိမ္္ဥစၥာအေပၚမွာ မတရား ရယူရန္ ႀကံစီျခင္း (အဘိဇၥ်ာ)၊ သူတစ္ပါး အသက္နဲ႔ စည္းစိမ္ကုိ ပ်က္စီးရာ ပ်က္စီးေၾကာင္း ႀကံစည္ျခင္း (ဗ်ာပါဒ)နဲ႔ ကံကံ၏ အက်ိဳးကုိပယ္ကာ လဲြမွားစြာ ယုံၾကည္ျခင္း (မိစၧာဒိ႒ိ)တုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဒုစ႐ုိက္ဆယ္ပါးဟာ သတၱ၀ါေတြကုိ မေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြနဲ႔ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးေတြကုိ ျဖစ္ေစတဲ့အတြက္ ကံနိမ့္ေစျခင္း အေၾကာင္းတရားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကံနိမ့္ေနတဲ့ သူေတြဟာ ကံျမင့္ေစဖုိ႔၊ ကံေကာင္းေစဖုိ႔ ကုိယ့္ရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြမွာ အခုေျပာခဲ့တဲ့ အလုပ္ေတြ ပါမပါ ေသခ်ာဆင္ျခင္ၿပီး ပါေနရင္ ဒီအလုပ္ေတြကုိ ျပင္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဒီမေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကုိ ျပင္မွ ေကာင္းတာေတြ ျဖစ္လာကာ ကံျမင့္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မေကာင္းတဲ့ ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကုိ ျပင္လုိက္တာနဲ႔ ေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြအျဖစ္ ေျပာင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေျပာင္းလုိ႔ အလုပ္ေကာင္းသြားရင္ အေၾကာင္းေကာင္းသြားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အေၾကာင္းေကာင္းရင္ အက်ိဳးလည္း ေကာင္းမွာျဖစ္ပါတယ္။ အက်ိဳးေကာင္းလာတာဟာ ကံေကာင္းလာတာပါပဲ။ ဒါဟာ တစ္ျခားသူလုပ္လုိ႔ မဟုတ္ဘဲ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ေျပာင္းလုိက္တဲ့ ကုိယ့္ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
အမွန္ေတာ့ ဒီဒုစ႐ုိက္ဆယ္ပါးဟာ ကုိယ္ႏႈတ္ႏွလုံး သုံးပါးလုံးနဲ႔ က်ဴးလြန္ႏုိင္တဲ့ မေကာင္းတဲ့ကံေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ ဒီကံသုံးပါးကုိ မက်ဴးလြန္မိေအာင္ ထိန္းဖုိ႔အတြက္ကေတာ့ သီလနဲ႔ ဘာ၀နာ အလုပ္ကုိပဲ လုပ္ေနလုိက္ရင္ ၿပီးပါတယ္။ သီလေဆာက္တည္ျခင္းဟာ ကာယကံနဲ႔ ၀စီကံကုိ ထိန္းေနတာျဖစ္ၿပီး ဘာ၀နာ အားထုတ္ျခင္းကေတာ့ မေနာကံကုိ ထိန္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သီလလုံေနရင္ ကာယဒုစ႐ုိက္ ၀စီဒုစ႐ုိက္ေတြကုိ လုံေနတာျဖစ္ၿပီး ဘာ၀နာပြားေနရင္ မေနာဒုစ႐ုိက္ကုိ တားေနတာျဖစ္တဲ့အတြက္ သီလနဲ႔ဘာ၀နာကုိ ေစာင့္ထိန္းေလ့က်င့္ အားထုတ္ေနတဲ့ သူေတြဟာ မေကာင္းတဲ့ ဒုစ႐ုိက္ေတြကုိ မက်ဴးလြန္သူေတြ ျဖစ္သလုိ ေကာင္းတဲ့သုစ႐ုိက္နဲ႔ ေနသူေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္နဲ႔ ေနသူေတြဟာ ကံျမင့္ေနသူေတြျဖစ္ၿပီး ကံေကာင္းေနသူေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကံေကာင္းခ်င္တဲ့သူဟာ ကုိယ္က်င့္သီလကုိ လုံေအာင္ထိန္းၿပီး သမထဘာ၀နာ၊ ၀ိပႆနာ ဘာ၀နာ တစ္ခုခုကုိ ပြားမ်ားေနဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔ ဆုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခ်ိဳ႕က ဒါကုိ သေဘာမေပါက္ေတာ့ ကံနိမ့္ေနတာကုိ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ မစစ္ဘဲ ကံပစ္ကာ ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္ ဘယ္၀ါေၾကာင့္ဆုိၿပီး သူမ်ားပုံခ်တတ္ၾကတဲ့အျပင္ ကုိယ္အလုပ္မေကာင္းလုိ႔ ကံဆုိးေနတာကုိ အေကာင္းေတြနဲ႔ မျပင္ဘဲ စိတ္ညစ္ညစ္နဲ႔ အဆုိးေတြထပ္လုပ္ျဖစ္ေတာ့ ကံကျမင့္မလာဘဲ နိမ့္ပဲနိမ့္ေန ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ ကံနိမ့္ေလ အဆုိးေတြလုပ္မိေလ၊ အဆုိးလုပ္ေလ အေကာင္းေ၀းေလျဖစ္ၿပီး ဘ၀ဟာ နိမ့္ၿပီးရင္း နိမ့္ရင္းပဲ ျဖစ္ကုန္ပါေတာ့တယ္။ ဒါဟာ ကံေကာင္းခ်င္ေပမယ့္ အေကာင္းမျပင္ဘဲ မေကာင္းျမင္ကာ မေျပာင္းခ်င္တဲ့အတြက္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ မေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
စကားစပ္လုိ႔ အသိႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ အျဖစ္ေလးကုိ သတိရမိပါတယ္။ သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္လုံးဟာ အတူေန လုပ္ငန္းတူေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ အက်င့္စ႐ုိက္ကေတာ့ ကြာျခားပါတယ္။ တစ္ေယာက္က ဘာသာတရားကုိ အထူးသက္၀င္ ယုံၾကည္ေပမယ့္ တစ္ေယာက္ကေတာ့ ၀တ္ေက်တန္းေက်ေလာက္ပါပဲ။ တစ္ခ်ိန္မွာေတာ့ သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္လုံး အဆင္မေျပတာေတြနဲ႔ ႀကဳံခဲ့ၾကပါတယ္။ စီးပြားေရး အဆင္မေျပမႈေတြ၊ တစ္ျခားသူေတြရဲ႕ တုိက္ခုိက္မႈေတြ၊ လုပ္သမွ် အရာမထင္မႈေတြနဲ႔ အတူ အေျခအေနဟာ သာမန္လူတစ္ေယာက္အတြက္ ဘ၀ကုိ လက္ေျမႇာက္ အ႐ႈံးေပးရေလာက္တဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္လုံး ဒီအေၾကာင္းေတြ ဘုန္းဘုန္းကုိ အသိေပးၿပီး ကံေကာင္းေအာင္ ေမတၱာပုိ႔ေပးဖုိ႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ထုံးစံအတုိင္း ဘုန္းဘုန္းကေတာ့ ကုိယ့္ကံကုိယ္ျမႇင့္ဖုိ႔ပဲ ေျပာျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္မွာ ဘာသာတရားကုိ သက္၀င္ယုံၾကည္တဲ့သူက ဘုန္းဘုန္းေျပာသလုိ အဆင္မေျပေလ သီလနဲ႔ဘာ၀နာအလုပ္ကုိ ႀကိဳးစားအားထုတ္ေလ ျဖစ္ေပမယ့္ တစ္ေယာက္ကေတာ့ စိတ္ဓာတ္က်ၿပီး မေကာင္းတဲ့ အေပါင္းအသင္းေတြနဲ႔အတူ မဟုတ္တာေတြပဲ လုိက္လုပ္ျဖစ္ေနပါတယ္။ တစ္ေန႔ သူတုိ႔ႏွစ္ဦး ခရီးသြားရင္း ကားအက္စိဒင့္ျဖစ္ေတာ့ မေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြနဲ႔ အဆုိးေတြပဲ လုပ္ျဖစ္တဲ့သူက ပြဲခ်င္းၿပီး ေသဆုံးသြားခဲ့ၿပီး အဆုိးေတြႀကဳံေပမယ့္ အေကာင္းေတြပဲ ဖိလုပ္ျဖစ္ေနတဲ့ သူကေတာ့ ထိခုိက္ဒဏ္ရာ ရတာေလာက္ပဲ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ သူလည္း ပဲြခ်င္းၿပီး ေသႏုိင္ေလာက္ေပမယ့္ အေကာင္းေတြနဲ႔ ကံကုိျမႇင္ေနေလေတာ့ အဆုိးထဲက အေကာင္းအေနနဲ႔ အသက္မေသဘဲ ကံေကာင္းသြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ကံေကာင္းေအာင္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ျမႇင့္တင္ခဲ့တဲ့ သူတစ္ေယာက္ရဲ႕ လက္ေတြ႕က်တဲ့ နိယာမတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘ၀မွာ အဆုိးေတြနဲ႔ ႀကဳံေနေပမယ့္ စိတ္ဓာတ္မက်ဘဲ ကံေတြတစ္ခါ ျပန္ေကာင္းလာေအာင္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပဲ ကုိယ့္ကံကုိ ကုိယ္ျမႇင့္ၿပီး အေကာင္းေတြနဲ႔ ျပင္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေသခ်ာတာကေတာ့ ကံနိမ့္ကံျမင့္ဆုိတာ ဘ၀မွာ လူတုိင္းႀကဳံေတြ႕ရမယ့္ ေလာကဓံသေဘာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကံနိမ့္ေနတဲ့အခါ စိတ္ဓာတ္မက်ဘဲ အေကာင္းေတြပဲ ႀကိဳးစားလုပ္ႏုိင္တာဟာ ကံေကာင္းခ်င္တဲ့သူေတြရဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းဆုိတာ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကံျမင့္ႏုိင္မယ့္ လုပ္ရပ္ေတြျဖစ္တဲ့ မေကာင္းတဲ့ ဒုစ႐ုိက္အမႈေတြကုိ ေရွာင္ၿပီး ေကာင္းတဲ့သုစ႐ုိက္ေတြနဲ႔ ေနထုိင္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားျခင္းဟာ နိမ့္က်တာေတြကုိ တစ္ခါျပန္ဆယ္ႏုိင္တဲ့ ဘယ္သူ႔ကုိမွ မထိခုိက္တဲ့ က်င့္စဥ္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ အဆုိးေတြႀကဳံေလေလ သီလကုိ အထူးလုံေအာင္ ထိန္းေလေလ၊ မေကာင္းတဲ့ တုိက္ခုိက္မႈေတြနဲ႔ မ်ားမ်ား တုိက္ခုိက္ခံရေလေလ ကုိယ့္စိတ္ကုိ မယိမ္းယုိင္ေအာင္ သမထအလုပ္ ၀ိပႆနာ အလုပ္ေတြနဲ႔ ႀကိဳးစားအားထုတ္ေလေလ ဆုိရင္ေတာ့ ဘယ္လုိနိမ့္က်မႈမ်ိဳးမဆုိ ခံႏုိင္ရည္ရွိၿပီး အျမင့္ကုိ တစ္ခါျပန္တက္ႏုိင္မယ္ဆုိတာ ေသခ်ာလွပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွလုိ႔ မေကာင္းေတြက်ေနတဲ့ သူေတြအေနနဲ႔ ကံတစ္ခါေကာင္းလုိ႔ အေၾကာင္းလွၿပီး အေကာင္းရရေလေအာင္ ကုိယ့္ကံကုိယ္စစ္ကာ ေကာင္းတာေတြနဲ႔ ႏွစ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ကံနိမ့္ေနလုိ႔လုိဆုိကာ စိတ္ညစ္ညစ္နဲ႔ အဆိပ္ျဖစ္ေစမယ့္ မေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြကုိ ေလွ်ာက္မလုပ္မိၾကဘဲ အဆုိးမ်ားအတြက္ အတုိးပြားၿပီး အက်ိဳးမ်ားေစမယ့္ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြကုိပဲ ႀကိဳးစားလုပ္ေနၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဘယ္အရာမဆုိ အခ်ိန္ဆုိတာ ရွိတ့ဲအတြက္ အခ်ိန္တန္ရင္ အဆုိးေတြေပ်ာက္ၿပီး အေကာင္းေရာက္လာမွာကုိ သေဘာေပါက္ ဆင္ျခင္ကာ အခုိက္အတန္႔ ကံနိမ့္ေနတဲ့ ကာလေလးမွာ မေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြနဲ႔ စိတ္မညစ္ဘဲ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြနဲ႔သာ ကုိယ့္ကံကုိယ္ျမႇင့္ၾကဖုိ႔ ကံေကာင္းနည္းလက္ေဆာင္အျဖစ္ အသိေပးစကား ပါးလုိက္ရပါတယ္။ အားလုံး ကုိယ့္ကံကုိယ္စစ္ၿပီး ေကာင္းကံေတြ ျမႇင့္ႏုိင္ၾကပါေစ..
