ဘယ္လုိေနလုိ႔ ဘယ္လုိေသၾကမလဲ…

ခုတစ္ေလာ ဘုန္းဘုန္းတုိ႔ ျမန္မာမ်ားရဲ႕ နာေရးသတင္းေတြ မၾကာမၾကာ ၾကားသိေနရပါတယ္။ တစ္ေယာက္ကလည္း ငါးထပ္တုိက္ေပၚက ခုန္ခ်ၿပီး ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသတယ္တဲ့…။ ခုတစ္ေယာက္က်ျပန္ေတာ့လည္း လုပ္ငန္းခြင္မွာ ႐ုတ္တရက္ ျပင္းထန္စြာ ထိခုိက္ၿပီး ေဆး႐ုံမွာ ေသသြားတာတဲ့…။ ၾကည့္လုိက္ေတာ့ အသက္ေတြက ငယ္ငယ္ အရြယ္ေကာင္းေလးေတြျဖစ္ၿပီး ႐ုပ္ရည္ကလည္း သန္႔သန္႔ျပန္႔ျပန္႔ေလးေတြခ်ည္းပဲ..။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ေတြကေတာ့ ခုမရွိေတာ့ပါဘူး…။ ဘယ္ဘ၀ကုိေရာက္လုိ႔ ဘာေတြျဖစ္ကုန္ၾကၿပီလဲ ဆုိတာေတာ့ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္ပဲ သိၾကမွာပါ။ ေသသြားသူေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြ ၾကည့္လုိက္ရင္ သက္ေသာင့္သက္သာ ေသသြားတဲ့သူဆုိတာ မရွိသေလာက္ပါပဲ။ တုိင္းတစ္ပါးမွာလာၿပီး ဘ၀အတြက္ ႀကိဳးစား႐ုန္းကန္ေနၾကရင္း ေသသြားၾကတာဆုိေတာ့ ဘယ္မွာလာၿပီး သက္ေသာင့္သက္သာ ရွိပါ့မလဲ…ေပါ့။ ေသသူေတြက ေသသြားၾကေပမယ့္ က်န္တဲ့သူေတြမွာ ျပႆနာပါ။ ကုိယ့္တုိင္းျပည္မွာလုိ ဗုဒၶဘာသာ အစဥ္အလာ ဓေလ့ထုံးစံမ်ားအရ ေသသူေတြအတြက္ လုပ္ေပးခ်င္ေပမယ့္ လုပ္ေပးခြင့္မရ ျဖစ္ရျပန္ပါတယ္။ အလုပ္ေတြမအားၾကတာေတြရယ္… ပိတ္ရက္မဟုတ္တာေတြရယ္… စတာေတြက ေသသြားသူေတြအတြက္ ေနာက္ဆုံးခရီးမွာ အခက္ေတြ႕ၾကရျပန္ပါတယ္။ တတ္ႏုိင္သမွ် ေနာက္ဆုံးခရီးကုိ စည္စည္ကားကား လုပ္ေပးလုိက္ၾကခ်င္ေပမယ့္ အားလုံးက စိတ္သြားတုိင္း ကုိယ္မပါတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ေနၾကျပန္ပါတယ္။ သူ႔ဆန္စား ရဲေစဆုိသလုိ သူမ်ားဆီမွာ ပုိက္ဆံယူ အလုပ္လာလုပ္ေနၾကတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ သူတုိ႔မ်က္ႏွာ ၾကည့္ေနၾကရေတာ့ ကုိယ့္လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း ကူညီသင့္တာေတာင္မွ မကူညီႏုိင္တဲ့ဘ၀…။ ေတြးၾကည့္ရင္ ရင္နာစရာေတြခ်ည္းပါပဲ…။ ဒါေၾကာင့္ပဲ သူတုိ႔ရဲ႕ ေနာက္ဆုံးခရီးကုိ အဆင္ေျပသလုိ စီစဥ္လုိက္ရတာေတြ ျဖစ္ကုန္တာပါ။ ေနာက္ဆုံး အရင္းစစ္ေတာ့ သူမ်ားတုိင္းျပည္မွာ ျဖစ္ေနလုိ႔လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရေပမယ့္ တစ္ဘက္က ေျဖၾကည့္ျပန္ေတာ့လည္း ``ေလာကႀကီးက ကုိယ္ျဖစ္ခ်င္သလုိ ျဖစ္မေနဘဲ သူျဖစ္ခ်င္သလုိ ျဖစ္ေနတာပါလား`` ဆုိတဲ့ ေကာက္ခ်က္အေျဖတစ္ခုေတာ့ ထြက္ခဲ့ၾကတာေပါ့…။

ရွိေစေတာ့။ ေသသူေတြကေတာ့ ေသသြားခဲ့ၾကပါၿပီ။ မေသေသးဘဲ အသက္ရွင္ က်န္ေနေသးတဲ့ ကုိယ့္အတြက္ေကာ ဘယ္လုိလုပ္ၾကမလဲ…။ ဘယ္လုိ္ေနၾကမလဲ…။ ၿပီးေတာ့ ကုိယ့္အလွည့္က်ရင္ေကာ ဘယ္လုိေသၾကမလဲ…။ ေရွ႕မွာေသသြားၾကသူေတြကုိၾကည့္ၿပီး ကုိယ့္အလွည့္ ဘယ္ေတာ့ေရာက္မလဲ ဆုိတဲ့ အေတြးေလးနဲ႔ ေတြးၾကည့္၊ သံေ၀ဂယူၾကည့္မိရင္ေတာ့ သိပ္ေကာင္းမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ရာတစ္ေယာက္ ဒီအေတြး မျဖစ္ခဲ့ၾကပါဘူး။ ျဖစ္ခဲ့ရင္လည္း ခဏတဒဂၤပဲ ျဖစ္ၾကၿပီး ေနာက္ေတာ့လည္း ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ မေသၾကေတာ့မယ့္ သူေတြလုိ ေသာက္ေသာက္စားစား ဟုိလုိလုိဒီလုိလုိနဲ႔ပဲ အခ်ိန္ကုန္သြားၾကေတာ့တာပါပဲ။ ေရွ႕ကတရားျပသြားသူေတြ ရွိေပမယ့္ က်န္ခဲ့တဲ့သူေတြကေတာ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ မေသေတာ့မယ့္ သူေတြလုိ ကုိယ္က်င္လည္ လုပ္ကုိင္ေနရတဲ့ ဘ၀ေလးမွာပဲ တပ္မက္တြယ္တာၿပီး အခ်ိန္ေတြကုိ ကုန္ဆုံးေနၾကေတာ့တာပါပဲ။ ပုိဆုိးတာက ေသျခင္းတရားကုိ ဆင္ျခင္ဖုိ႔ေ၀းစြ အားလုံးေသၾကရမယ့္ သူေတြခ်င္းအတူတူ မာန၊ အာဃာတ၊ ေဒါသ၊ မနာလုိ၊ ၀န္တုိမႈ ေတြနဲ႔သာ ဆက္ဆံေနၾကေလေတာ့ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး အဆင္မေျပမႈ၊ စိတ္မခ်မ္းသာမႈေတြသာ တုိးေနၾကကုန္ေတာ့တာပါ။ အကယ္၍မ်ား ဒီမေကာင္းတဲ့ စိတ္ေတြနဲ႔သာ ေသသြားၾကမယ္ဆုိရင္…

တကယ္ေတာ့ ေလာကႀကီးမွာ ေနဖုိ႔ခက္သေလာက္ ေသဖုိ႔လည္း ခက္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေနဖုိ႔ႀကိဳးစားၾကသလုိ ေသဖုိ႔လည္းႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ အေနေခ်ာင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားၾကသလုိ အေသေခ်ာင္ဖုိ႔လည္း ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ အေနေခ်ာင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားရင္း အေသမေခ်ာင္ဘဲ ျဖစ္ေနၾကတာေတြပဲ မ်ားေနတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါး အမိန္႔ရွိဖူးတာ အမွတ္ရမိပါတယ္။ ``အေနေခ်ာင္ရင္ အေသၾကပ္မယ္၊ အေနၾကပ္မွ အေသေခ်ာင္မယ္``တဲ့။

ဟုတ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ ေနရတဲ့အခ်ိန္ေလးမွာ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး သြားသြားလာလာေနေနၾကၿပီး ဘာပဲလုပ္လုပ္ အလြယ္လုပ္လုိက္တတ္ၾကပါတယ္။ ၿပီးၿပီးေရာသေဘာမ်ိဳးနဲ႔ ဘာမွမေတြး၊ ဘာမွမေၾကာက္ဘဲ လုပ္လုိက္တတ္ၾကပါတယ္။ ကုိယ္လုပ္တဲ့အလုပ္ဟာ ေကာင္းတဲ့အလုပ္လား၊ မေကာင္းတဲ့အလုပ္လားဆုိတာ မေတြးဘဲ လုပ္တတ္ၾကပါတယ္။ ဘ၀မွာ ဘာမွေလးေလးနက္နက္မရွိ ျဖစ္သလုိေလးပဲ ေနတတ္ၾကပါတယ္္။ ပုိဆုိးတာက မေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြမွာ သာယာေပ်ာ္ပါးေနတတ္တာပါ။ ကုိယ့္ရဲ႕ ကုိယ္အမူအရာ၊ ႏႈတ္အမူအရာ၊ စိတ္အမူအရာေတြကုိ ထိန္းသိမ္းၿပီး အကုသုိလ္မျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမယ့္အစား ကံသုံးပါးကုိ အလုိလုိက္ စိတ္ႀကိဳက္ ေနလုိက္တတ္ၾကပါတယ္။ လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္ပစ္လုိက္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒီလုိေနတတ္တဲ့ သူေတြကုိၾကည့္ရင္ သူတုိ႔ရဲ႕ဘ၀ေလးေတြဟာ ေပါ့ပါးလုိက္တာ၊ ေခ်ာင္လည္လုိက္တာ၊ သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္လုိက္တာလုိ႔ ေတြးျမင္ႏုိင္ေပမယ့္ သူတုိ႔ဟာ ေနတဲ့အခုိက္မွာသာ ေခ်ာင္လည္ၾကတာပါ။ ေသတဲ့အခါမွာေတာ့ ကုိယ့္မွာဘ၀သံသရာ အားကုိးစရာဘာမွ မပါတဲ့အတြက္ ၾကပ္ကုန္ၾကပါတယ္။ အေနေခ်ာင္ေပမယ့္ သူတုိ႔မွာ အေသၾကပ္ကုန္ပါတယ္။

တစ္ခ်ိဳ႕ၾကေတာ့ အဲလုိမဟုတ္ပါဘူး။ ေနတဲ့အခုိက္မွာ အတတ္ႏုိင္ဆုံး မေကာင္းမႈေတြကုိ မလုပ္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါတယ္။ ကုိယ္က်င့္သီလကုိ လုၿခဳံေအာင္ ထိန္းၾကပါတယ္။ စိတ္ကုိ အလုိမလုိက္ဘဲ ထိန္းခ်ဳပ္ၾကပါတယ္။ မျဖစ္ေသးတဲ့အကုသုိလ္ေတြကုိ မျဖစ္ေအာင္၊ ျဖစ္ၿပီးသား အကုသုိလ္ေတြကုိ ပယ္ႏုိင္ေအာင္၊ မျဖစ္ေသးတဲ့ ကုသုိလ္ေတြကုိ ျဖစ္ေပၚေအာင္၊ ျဖစ္ၿပီးတဲ့ ကုသုိလ္ေတြကုိ ပုိၿပီးတုိးပြားေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါတယ္။ ကာမဂုဏ္အာ႐ုံေတြမွာ လုိက္စားေပ်ာ္ပါးမႈေတြကုိ ေလ်ာ့ၿပီး ေကာင္းတာေတြနဲ႔ ေပ်ာ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါတယ္။ ကုိယ့္ရဲ႕ ကုိယ္၊ ႏႈတ္၊ စိတ္အမူအရာေတြကုိ ေကာင္းေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါတယ္။ ဒီလုိသူေတြကုိ ၾကည့္ရင္ အရာရာ ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီးေနရတဲ့အတြက္ အေနၾကပ္လုိက္တာ၊ ပင္ပန္းလုိက္တာလုိ႔ ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ တကယ္လည္းပင္ပန္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ဟာ တဒဂၤေနရတဲ့ အခုိက္မွာ အေနၾကပ္ေပမယ့္ ေသတဲ့အခါမွာေတာ့ အေသေခ်ာင္သြားၾကပါတယ္။ ဘ၀သံသရာ အားကုိးစရာေတြ ပါသြားတဲ့အတြက္ ေသတဲ့အခါ ဘာမွစုိးရိမ္ေၾကာက္လန္႔စရာ မရွိ သက္ေသာင့္သက္သာ ေသသြားႏုိင္ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ဘ၀ဟာ အေနၾကပ္ေပမယ့္ အေသေခ်ာင္သြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ႀကီးက အေသေခ်ာင္ခ်င္ရင္ ေနတဲ့အခုိက္မွာ အေနၾကပ္ခံ၊ အပင္ပန္းခံၿပီး ကုိယ့္ရဲ႕ကုိယ္ႏႈတ္စိတ္ အမူအရာေတြကုိ မေမ့မေလ်ာ့ ထိန္းခ်ဳပ္ပါလုိ႔ ဆုံးမေတာ္မူျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ေနရတဲ့အခုိက္ဟာ ခဏေလးျဖစ္တဲ့ ဒီဘ၀မွာ ေသျခင္းတရားဟာလည္း အခ်ိန္မေရြး၊ ေနရာမေရြး၊ ပုဂၢိဳလ္သတၱ၀ါမေရြး ေရာက္လာတတ္တဲ့အတြက္ ေသသြားတဲ့သူမ်ားကုိ ၾကည့္ၿပီး သတိျပဳဆင္ျခင္ၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဘယ္သူမွေတာ့ ဒီလုိေနရာမ်ိဳး၊ ဒီလုိအေျခအေနမ်ိဳး၊ ဒီလုိ အသက္အရြယ္မ်ိဳးမွာ ေသခ်င္ၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရွာင္မရ ပုန္းမရလုိ႔သာ ေသမင္းေခၚရာေနာက္ကုိ ပါသြားၾကတာပါ။ ေရွ႕မွာ တရားျပသြားတဲ့ သူေတြကလည္း သြားၾကပါၿပီ။ က်န္ခဲ့တဲ့ ကုိယ့္အတြက္က သူတုိ႔နဲ႔စာရင္ အခုမေသေသးတဲ့အတြက္ အခ်ိန္မီ သံေ၀ဂယူ ျပဳျပင္သြားမယ္ဆုိရင္ မီႏုိင္ပါေသးတယ္။ ေသမင္းေရာက္လာမွ ေရာက္လာေပေရာ အခုအခ်ိန္ဟာ အေကာင္းဆုံးအခ်ိန္၊ အေရးႀကီးဆုံးအခ်ိန္လုိ႔ ေတြးၿပီး ကုိယ့္ရဲ႕ ေသျခင္းတရားအတြက္ ဆင္ျခင္သင့္ပါတယ္။ ေသမင္းကုိ ရင္ဆုိင္ႏုိင္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္သင့္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ေသမင္းမလာခင္ ေနရတဲ့အခ်ိန္ေလးမွာ အေနအထုိင္ကုိလည္း ေရြးခ်ယ္သင့္ပါတယ္။ ေနဖုိ႔လည္း ျပင္ဆင္သင့္ပါတယ္။ ကုိယ္ေရြးခ်ယ္မႈဟာ ကုိယ့္ထံျပန္ေရာက္လာမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ခုကတည္းက သတိတရားနဲ႔ ေရြးခ်ယ္သင့္ပါတယ္။ ဘယ္လုိေရြးခ်ယ္မလဲ…။ အေနေခ်ာင္မႈကုိ ေရြးခ်ယ္မလား…။ အေသေခ်ာင္ဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္မလား…။ အေနေခ်ာင္တာကုိ ေရြးခ်ယ္ရင္ေတာ့ ေသတဲ့အခါ အေသၾကပ္ပါလိမ့္မယ္။ အေသေခ်ာင္ဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္ရင္ေတာ့ ေနတဲ့အခါ အေနေခ်ာင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ္ံႏႈတ္စိတ္ေတြကုိ ထိန္းသိမ္းၿပီး ေနၾကရပါေတာ့မယ္။ အရင္လုိ ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ျဖစ္သလုိ ေနလုိ႔မရေတာ့ပါဘူး။ အကုသုိလ္ေတြကုိ ေရွာင္ၿပီးကုသုိလ္ေတြနဲ႔ ေနႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရပါေတာ့မယ္။ ေလာကမွာ ထိန္းခ်ဳပ္ဖုိ႔အခက္ဆုံးဟာ စိတ္ပဲျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီလုိကံသုံးပါးကုိ လုံၿခဳံေအာင္ႀကိဳးစားျခင္းဟာ လြယ္တဲ့အလုပ္မဟုတ္ပါဘူး။ အခက္ခဲဆုံး အလုပ္ပါ။ ေနထုိင္ရတာ အၾကပ္ဆုံး အလုပ္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိအေနၾကပ္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနထုိင္ျခင္းရဲ႕ အက်ိဳးကေတာ့ ေသတဲ့အခါ အေသေခ်ာင္မယ္ဆုိတာပါပဲ။ အေသေခ်ာင္ရင္ေတာ့ သံသရာဘ၀ကူးလည္း ေကာင္းၿပီေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ စာဖတ္သူအေနျဖင့္ ဘာကုိေရြးခ်ယ္မလဲ…။ အေနေခ်ာင္ၿပီး အေသၾကပ္တာကုိ ေရြးခ်ယ္မလား…။ ဒါမွမဟုတ္ အေနၾကပ္ၿပီး အေသေခ်ာင္တာကုိ ေရြးခ်ယ္မလား…။ အခ်ိန္မရွိေတာ့ပါသျဖင့္ အျမန္ဆုံးေရြးခ်ယ္လုိက္ၾကပါ။ ၿပီးရင္ေတာ့….

Read more »

သစၥာတရား၊ ေျဖာင့္ျဖဴးေသာလမ္း ႏွင့္ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္မႈ…

သစၥာေလးပါး၊ မဂၢင္ရွစ္ပါးႏွင့္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္အေၾကာင္း စာေရးသူႏွင့္ေတြ႕သူ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေမးေလ့ရွိၾကသည့္အျပင္ ၎တုိ႔အေနျဖင့္ စာအုပ္မ်ား ရွာေဖြဖတ္႐ႈေသာ္လည္း နားလည္ရန္ ခက္ခဲလွပါေၾကာင္း၊ အခ်ိန္ရ၍ အလ်ဥ္းသင့္လွ်င္ နားလည္လြယ္ေစမည့္ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္အျဖစ္ ေရးသားေဖာ္ျပေပးေစလုိေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားမႈမ်ား ရွိလာသျဖင့္ စာေရးသူလည္း မွတ္မိလြယ္ေစမည့္ ေခါင္းစဥ္တစ္ခုကုိ စဥ္းစားကာ ``သစၥာတရား၊ ေျဖာင့္ျဖဴးေသားလမ္းႏွင့္ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္မႈ`` ဟူေသာ ဤေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ေရးသားျဖစ္ခဲ့ပါ၏။ သာမန္လူမ်ားအေနျဖင့္ တိက်စြာသိရွိ နားလည္ရန္ အလြန္ခက္ခဲသည့္ ဤတရားမ်ားကုိ အနည္းငယ္မွ်ေသာ္လည္း သညာသိအားျဖင့္ သိရွိသြားေစလုိေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ေရးသားတင္ျပရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။ အရိယသစၥာ၊ အရိေယာ အ႒ဂႌေကာမေဂၢါ၊ ပဋိစၥသမုပၸါေဒါ စသည့္ မူရင္းပါဠိစကားမ်ားကုိ ၾကည့္ပါက အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ား သိရွိေတာ္မူသည့္ တရားေတာ္မ်ားအျဖစ္ မွတ္ယူႏုိင္ေသာ္လည္း သာမန္ပုဂိၢဳလ္မ်ား အေနျဖင့္လည္း ေရွးဦးစြာ သညာသိအျဖစ္ နားလည္သေဘာေပါက္ေစလ်က္ ထုိမွတစ္ဆင့္ ပညာသိျဖင့္ သိႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားႏုိင္သည့္ တရားမ်ားျဖစ္ပါ၏။ သုိ႔ျဖစ္၍လည္း တစ္လုံးတစ္ပါဒမွ်ျဖစ္ေစ သညာသိျဖင့္ သိသြားပါေစဟူသည္ အ႐ုိးခံ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုတည္းျဖင့္ ဤစာစုကုိ ေရးသားေဖာ္ျပျဖစ္ခဲ့ပါ၏။

သစၥာဟူေသာ စကားလုံးကုိ မွန္ကန္ျခင္းဟု ေယဘုယ်အားျဖင့္ နားလည္ထားႏုိင္၏။ ယင္းသစၥာသည္လည္း သမုတိသစၥာႏွင့္ ပရမတၱသစၥာအားျဖင့္ ႏွစ္မ်ိဳးမွတ္ယူႏုိင္၏။ သမုတိသစၥာဟူသည္ ေလာကလူသားတုိ႔က ``မွန္သည္ဟု သမုတ္ထားေသာ အမွန္``ကုိ ဆုိလုိၿပီး ပရမတၱသစၥာသည္ ``မေဖာက္မျပန္ အၿမဲမွန္ကန္သည့္ အမွန္``ကုိ ဆုိလုိ၏။ သမုတိသစၥာသည္ ပညတ္သတ္မွတ္ထားသည္မ်ား ျဖစ္သျဖင့္ ပညတ္၏ သေဘာမွာ အၿမဲေျပာင္းလဲျခင္း သေဘာရွိသျဖင့္ တိက်သည့္ သစၥာဟု မဆုိႏုိင္ေပ။ သုိ႔ျဖစ္၍လည္း စကားလုံးတစ္လုံး၊ အေခၚအေ၀ၚ သတ္မွတ္ခ်က္ တစ္ခုသည္ အခ်ိဳ႕ကာလ၊ အခ်ိဳ႕ေဒသ၊ အခ်ိဳ႕ပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ မွန္ကန္ေနတတ္ေသာ္လည္း အျခားတစ္ေနရာ၊ အျခားပုဂၢိဳလ္၊ အျခားအခ်ိန္မ်ားတြင္ လဲြမွားေနတတ္သည္ကုိ ေတြ႕ရမည္ျဖစ္၏။ ပရမတၳသစၥာသည္ကား မည္သည့္အခ်ိန္၊ မည္သည့္ေဒသ၊ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္မ်ားတြင္ မဆုိ မေဖာက္မျပန္ တစ္သမွတ္တည္း ထာ၀ရ မွန္ကန္ေနေသာ သစၥာျဖစ္၏။ သုိ႔ျဖစ္၍လည္း မည္သည့္ႏုိင္ငံ၊ မည္သည့္လူမ်ိဳး၊ မည္သည့္အခ်ိန္ျဖစ္ေစ တစ္ပုံစံတည္း ထင္ရွားျဖစ္ေပၚေနၿပီး မေျပာင္းမလဲ မွန္ကန္ေနျခင္းျဖစ္၏။ ထုိပရမတၱသစၥာတရားကား ယခုဘုရားအစရိွသည့္ အရိယသူေတာ္စင္မ်ား မ်က္ေမွာက္ျပဳ သိျမင္ေတာ္မူသည့္ အရိယသစၥာေခၚ သစၥာေလးပါး တရားျမတ္ပင္ျဖစ္ပါ၏။

ထုိအရိယသစၥာသည္ ေလးပါးအျပားရွိ၏။ ထုိေလးပါးမွာ
၁။ ဒုကၡသစၥာ = ဆင္းရဲေၾကာင္း အမွန္တရား
၂။ သမုဒယသစၥာ = ဆင္းရဲျဖစ္ေၾကာင္း အမွန္တရား
၃။ နိေရာဓသစၥာ = ဆင္းရဲခ်ဳပ္ေၾကာင္း အမွန္တရား ႏွင့္
၄။ မဂၢသစၥာ = ဆင္းရဲခ်ဳပ္ေၾကာင္းလမ္းစဥ္ အမွန္တရား ဟူ၍ျဖစ္၏။
မဟာသတိပ႒ာနသုတ္တြင္ ဤသစၥာေလးပါးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဖြင့္ဆုိရွင္းျပထား၏။ ဒုကၡသစၥာေခၚ ဆင္းရဲေၾကာင္း အမွန္တရားမ်ားမွာ ပဋိသေႏၶေနရျခင္း၊ အုိရျခင္း၊ နာရျခင္း၊ ေသရျခင္း၊ စုိးရိမ္ပူပန္ရျခင္း၊ ငုိေၾကြးရျခင္း၊ ကုိယ္ဆင္းရဲရျခင္း၊ စိတ္ဆင္းရဲရျခင္း၊ ျပင္းစြာပူပန္ရျခင္း၊ မခ်စ္မႏွစ္သက္ဖြယ္တုိ႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေပါင္းသင္းရျခင္း၊ ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ဖြယ္တုိ႔ႏွင့္ ကဲြကြာေကြကြင္းရျခင္း၊ အလုိရွိသည္ကုိ မရျခင္း၊ အက်ဥ္းအားျဖင့္ စဲြလမ္းေၾကာင္း အာ႐ုံတရားစုျဖစ္သည့္ ခႏၶာငါးပါးတုိ႔ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သမုဒယသစၥာေခၚ ဆင္းရဲျဖစ္ေၾကာင္း အမွန္တရားဟူသည္ တစ္ဖန္ ဘ၀သစ္ကုိ ျဖစ္ေစတတ္သည့္ ႏွစ္သက္တပ္မက္ျခင္းႏွင့္ တကြျဖစ္ေသာ၊ ထုိထုိဘ၀အာ႐ုံ၌ အလြန္ႏွစ္သက္ျခင္းရွိေသာ တဏွာပင္ျဖစ္ၿပီး ထုိတဏွာသည္ ကာမဘုံ၌တပ္မက္ျခင္း ကာမတဏွာ၊ ႐ူပအ႐ူပဘုံ၌ တပ္မက္ျခင္း ဘ၀တဏွာ၊ ဥေစၦဒဒိ႒ိႏွင့္ တကြျဖစ္သည့္ ၀ိဘ၀တဏွာတုိ႔ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ နိေရာဓသစၥာေခၚ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ေၾကာင္း အမွန္တရားဟူသည္ တဏွာ၏ အၾကြင္းမရွိခ်ဳပ္ရာ တဏွာကုိ စြန္႔ရာ တဏွာမွ လြတ္ေျမာက္ရာ တဏွာျဖင့္ မကပ္ၿငိရာ နိဗၺာန္ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မဂၢသစၥာေခၚ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ေၾကာင္း လမ္းစဥ္အမွန္တရားဟူသည္ မဂၢင္ရွစ္ပါး အက်င့္လမ္းစဥ္ျဖစ္သည့္ မွန္ကန္သည့္ အျမင္၊ မွန္ကန္သည့္ အေတြး၊ မွန္ကန္သည့္ စကား၊ မွန္ကန္သည့္ အလုပ္၊ မွန္ကန္သည့္ အသက္ေမြးမႈ၊ မွန္ကန္သည့္ အားထုတ္မႈ၊ မွန္ကန္သည့္ သတိရွိမႈ၊ မွန္ကန္သည့္ သမာဓိရွိမႈတုိ႔ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဖြင့္ဆုိေဟာျပေတာ္မူ၏။

ဤသစၥာေလးပါး အဖြင့္တရားမ်ားကုိ ၾကည့္ပါက အရိယသစၥာတရား၏ မေဖာက္မျပန္မွန္ကန္မႈ ပရမတၱသစၥာကုိ ေကာင္းစြာသေဘာေပါက္ နားလည္ႏုိင္၏။ ဤသစၥာတရား၏ မေဖာက္မျပန္ မွန္ကန္မႈကုိ မွတ္ေၾကာက္တင္ စစ္ေဆးၾကည့္ႏုိင္၏။ ဆင္းရဲေၾကာင္း အမွန္တရားမ်ားကုိ ၾကည့္ပါက ခႏၶာကုိယ္ရွိထားသည့္ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္မဆုိ ေဖာ္ျပပါ ဒုကၡတရားမ်ားမွ ေရွာင္လဲြ၍ မရေအာင္ မွန္ကန္မႈ ရွိေနၿပီး ထုိမွန္ကန္မႈသည့္ ေနရာမေရြး၊ အခ်ိန္မေရြး၊ ပုဂၢိဳလ္မေရြး မွန္ကန္မႈ ရွိေနသည္ကုိ ေတြ႕ရမည္ျဖစ္၏။ ခႏၶာကုိယ္ရွိေနသည့္ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္ သတၱ၀ါမဆုိ ဤဒုကၡမ်ား ရွိေနမည္ျဖစ္သျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၊ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ အေမရိကန္၊ ျမန္မာ၊ ကုိရီးယား၊ ဆင္၊ ျမင္၊ ကၽြဲ၊ ႏြား၊ ေခြးစသည့္ ပုဂၢိဳလ္သတၱ၀ါ သတ္မွတ္ခဲြျခားမႈမရွိ၊ အာရွ၊ ဥေရာပ၊ အေမရိက၊ အာဖရိကစသည့္ ေနရာေဒသ ခဲြျခားမႈမရွိ၊ မနက္ ေန႔ ည စသည့္ အခ်ိန္ခဲြျခားမႈ မရွိဘဲ ကာလ၊ ေဒသ၊ ပုဂၢလသုံးမ်ိဳးလုံးတြင္ မွန္ကန္မႈရွိေနသည့္ မေဖာက္မျပန္ မွန္ကန္ေသာ ဆင္းရဲေၾကာင္း အမွန္တရားျဖစ္ေၾကာင္း ေသခ်ာစြာ သေဘာက်လက္ခံႏုိင္မည္ ျဖစ္၏။ ဗုဒၶဘာသာ အလုိအရ အက်ိဳးရွိလ်င္ အေၾကာင္းရွိစၿမဲ ျဖစ္သျဖင့္ ထုိဒုကၡမ်ားရွိလ်င္ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္း အေၾကာင္းတရားလည္း ရွိ၏။ ထုိသေဘာသည္ အမွန္တရားျဖစ္ၿပီး သမုဒယသစၥာ ဆင္းရဲျဖစ္ေၾကာင္း အမွန္တရားဟု ဆုိ၏။ ထုိဆင္းရဲမ်ားျဖစ္ျခင္းမွာ သမုဒယဟူေသာ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ တဏွာေၾကာင့္သာ ျဖစ္၏။ တဏွာရွိသျဖင့္ ဒုကၡရွိလာရျခင္းျဖစ္သျဖင့္ တဏွာသည္ အေၾကာင္းတရားျဖစ္ၿပီး ဒုကၡသည္ အက်ိဳးတရားပင္ျဖစ္၏။ ထုိသေဘာသည္လည္း ခႏၶာရွိသည့္၊ တဏွာရွိသည့္ ပုဂိၢဳလ္သတၱ၀ါတုိင္း၊ အခ်ိန္မေရြး၊ ေနရာမေရြး မွန္ကန္မႈရွိေနမည္သာျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သမုဒယသစၥာကုိ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ဆင္းရဲျဖစ္ေၾကာင္း အမွန္တရားဟူ၍ ေဖာ္ထုတ္ျပသ ေဟာေျပာေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။ ဤသုိ႔ ဒုကၡ၏ အရင္းမူလသည္ တဏွာေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟုသိလွ်င္ ထုိတဏွာ၏ ကုန္ရာလည္း ရွိရမည္ဟု အလြယ္နားလည္ႏုိင္၏။ မွန္၏။ ထုိတဏွာ၏ ကုန္ရာခ်ဳပ္ရာကား နိေရာဓသစၥာဟူေသာ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ေၾကာင္း အမွန္တရားပင္ျဖစ္၏။ ထုိနိေရာဓသစၥာကုိပင္ နိဗၺာန္ဟုလည္း ဆုိႏုိင္၏။ စင္စစ္ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ရန္မွာ ဆင္းရဲျဖစ္ေၾကာင္း တဏွာခ်ဳပ္မွ ဆင္းရဲခ်ဳပ္မည္ျဖစ္သျဖင့္ တဏွာခ်ဳပ္ရာကုိ ရွာၾကရျခင္းျဖစ္ၿပီး ထုိတရားသည္ နိေရာဓသစၥာပင္ျဖစ္၏။ ဤအမွန္တရားသည္လည္း တဏွာခ်ဳပ္သည့္ မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္၊ မည့္သည့္ေဒသ၊ မည္သည့္ကာလမွာမဆုိ ေဖာက္ျပန္ျခင္းမရွိ မွန္ကန္မႈရွိေနမည္သာျဖစ္၏။ ထုိေၾကာင့္ ထုိနိေရာဓသစၥာကုိ ဆင္းရဲျဖစ္ေၾကာင္း တဏွာ၏ ခ်ဳပ္ရာ အမွန္တရားဟု ဆုိျခင္းျဖစ္၏။ ဆက္လက္၍ နားလည္ႏုိင္သည္မွာ တဏွာ၏ ခ်ဳပ္ရာအမွန္တရားကုိ သိေသာ္လည္း ထုိတရားကုိ ရရန္၊ ေရာက္ရန္အတြက္ နည္းလမ္းရွိရေပမည္။ မွန္ကန္ေျဖာင့္ျဖဴးသည့္ လမ္းရွိရေပမည္။ ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ မဂၢသစၥာဟူေသာ တဏွာဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ရာလမ္းစဥ္ အမွန္တရားသည္လည္း မေဖာက္မျပန္ မွန္ကန္သည့္ သစၥာတရားတစ္ခုအျဖစ္ ဘုရားရွင္ထုတ္ေဖာ္ ျပသေတာ္မူခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။ စင္စစ္ မွန္ကန္သည့္ လမ္းဟူသည္ မွန္ကန္သည့္ အျမင္၊ မွန္ကန္သည့္အေတြး၊ မွန္ကန္သည့္ အေျပာ၊ မွန္ကန္သည့္ အလုပ္၊ မွန္ကန္သည့္ အားထုတ္မႈ၊ မွန္ကန္သည့္ သတိ၊ မွန္ကန္သည့္ သမာဓိဟူေသာ မဂၢင္ရွစ္ပါး အက်င့္တရားမ်ားပင္ ျဖစ္၏။ မည္သူမဆုိ ဤတရားရွစ္ပါး လက္ကုိင္ထားၿပီး ႀကိဳးစားအားထုတ္ႏုိင္လ်င္ တဏွာ၏ ကုန္ရာခ်ဳပ္ရာ နိေရာဓသစၥာဟူေသာ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏုိင္မည္သာ ျဖစ္၏။ ဤအမွန္တရားလမ္းစဥ္ သည္လည္း မည္သူမည္၀ါ၊ မည္သည့္အခ်ိန္၊ မည္သည့္ေဒသဟူ၍ မ်က္ႏွာလုိက္ျခင္းမရွိ ႀကိဳးစားအားထုတ္ႏုိင္သူ မွန္သမွ် လက္ေတြ႕ခံစားသိရွိႏုိင္သည့္ မေဖာက္မျပန္ မွန္ကန္သည့္ သစၥာတရားပင္ျဖစ္၏။

ဤသုိ႔လ်င္ သစၥာေလးပါး တရားေတာ္ျမတ္သည္ တစ္ခုခုႏွင့္တစ္ခု အေၾကာင္းအက်ိဳး ဆက္စပ္မႈရွိေနသည္ကုိ ေတြ႕ရမည္ျဖစ္၏။ တဏွာဟူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ဆင္းရဲဒုကၡျဖစ္ရၿပီး၊ ဆင္းရဲရွိလ်င္ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာလည္း ရွိရမည္ျဖစ္သျဖင့္ ဆင္းရဲျဖစ္ေၾကာင္း တဏွာခ်ဳပ္ရာ နိေရာဓသစၥာလည္း ရွိလာ၏။ ထုိနိေရာဓသုိ႔ မ်က္ေမွာက္ျပဳလုိက လမ္းေျဖာင့္လမ္းမွန္လည္း ရွိရမည္ျဖစ္သျဖင့္ လမ္းစဥ္အမွန္ျဖစ္သည့္ မဂၢင္ရွစ္ပါး လမ္းစဥ္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ျပသ ေဟာျပေတာ္မူၿပီး ထုိမဂၢင္ရွစ္ပါးကုိပင္ အစြန္းႏွစ္ပါးလြတ္သည့္ အလယ္အလတ္လမ္းစဥ္ဟု ရွင္းျပေတာ္မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။ သစၥာေလးပါး ျမတ္တရား၏ သေဘာအႏွစ္ခ်ဳပ္ကား ေလးနက္ၿပီး ယုတၱိက်လွ၏။ တန္ဘုိးရွိလွပါ၏။ ပညာသိမဟုတ္ေသးဘဲ သညာသိ သိ႐ုံမွ်ႏွင့္ပင္ ပီတိျဖစ္ကာ ေက်နပ္ႏွစ္သက္မိလွပါ၏။

ေျဖာင့္ျဖဴးေသာလမ္းဟု ေခါင္းစဥ္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ မဂၢသစၥာေခၚ မဂၢင္ရွစ္ပါးလမ္းစဥ္ကုိလည္း မဟာသတိပ႒ာနသုတ္တြင္ တစ္ခုခ်င္း ဖြင့္ဆုိရွင္းျပ၍ ဘုရားရွင္ေဖာ္ထုတ္ျပသ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါ၏။ မဂၢင္ရွစ္ပါးတြင္ သမၼာဒိ႒ိ - မွန္ကန္သည့္ အသိအျမင္ဟူသည္ သစၥာေလးပါး၌ မွန္ကန္စြာ သိျမင္ျခင္း (ဒုကၡ၌ သိျမင္ျခင္း၊ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္း၌ သိျမင္ျခင္း၊ ဒုကၡခ်ဳပ္ရာ(နိဗၺာန္)၌ သိျမင္ျခင္း၊ ဒုကၡခ်ဳပ္ရာ နိဗၺာန္သုိ႔ ေရာက္ေၾကာင္းအက်င့္၌ သိျမင္ျခင္း) တုိ႔ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သမၼာသကၤပၸ- မွန္ကန္သည့္ အႀကံအစည္အေတြးဟူသည္ ကာမအာ႐ုံမွ လြတ္ကင္းေသာ ႀကံစည္ျခင္း၊ ဖ်က္စီးျခင္းမွ လြတ္ကင္းေသာ ႀကံစည္ျခင္း၊ ညွင္းဆဲျခင္းမွ လြတ္ကင္းေသာ ႀကံစည္ျခင္းတုိ႔ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သမၼာ၀ါစာ- မွန္ကန္သည့္ ေျပာဆုိျခင္းဟူသည္ မဟုတ္မမွန္ ေျပာဆုိျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ ဂုံးတုိက္စကားမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ ၾကမ္းတမ္းေသာ စကားမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ ၿပိန္ဖ်င္းေသာစကားမွ ေရွာင္ၾကည္ျခင္းတုိ႔ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သမၼာကမၼႏၱ- မွန္ကန္သည့္ အလုပ္ဟူသည္ သူတစ္ပါးအသက္ကုိ သတ္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ အရွင္မေပးသည္ကုိ ယူျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ ကာမဂုဏ္တုိ႔၌ မွားယြင္းစြာ က်င့္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းတုိ႔ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သမၼာအာဇီ၀- မွန္ကန္သည့္ အသက္ေမြးမႈဟူသည္ မိမိသူတစ္ပါး ႏွစ္ဦးသား ထိခုိက္ေစမည့္ မွားယြင္းစြာ အသက္ေမြးမႈကုိ ပယ္စြန္႔၍ အျပစ္မရွိ မွန္ကန္ေသာ အသက္ေမြးမႈပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သမၼာ၀ါယမ- မွန္ကန္သည့္ အားထုတ္ျခင္း ၀ိရိယဟူသည္ မျဖစ္ေသးေသာ အကုသုိလ္တရားတုိ႔ကုိ မျဖစ္ေပၚေစရန္ အားထုတ္ျခင္း၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ အကုသုိလ္တရားတုိ႔ကုိ ပယ္ရန္ႀကိဳးစားအားထုတ္ျခင္း၊ မျဖစ္ေသးေသာ ကုသုိလ္တရားတုိ႔ကုိ ျဖစ္ေပၚေစရန္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ျခင္း၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ ကုသုိလ္တရားတုိ႔ကုိ တုိးပြားေစရန္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ျခင္းတုိ႔ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သမၼာသတိ- မွန္ကန္သည့္ ေအာက္ေမ့သတိရွိျခင္းဟူသည္ သတိပ႒ာန္တရားေလးပါး (႐ုပ္အေပါင္း၌ ႐ုပ္အေပါင္းကုိ သတိကပ္လ်က္ အႀကိမ္ႀကိမ္႐ႈသည္ျဖစ္၍ ေနျခင္း၊ ေ၀ဒနာတုိ႔၌ ေ၀ဒနာတုိ႔ကုိ သတိကပ္လ်က္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ႐ႈသည္ျဖစ္၍ ေနျခင္း၊ စိတ္၌ စိတ္ကုိ သတိကပ္လ်က္ အႀကိမ္ႀကိမ္႐ႈသည္ျဖစ္၍ ေနျခင္း၊ သေဘာတရားတုိ႔၌ သေဘာတရားတုိ႔ကုိ သတိကပ္လ်က္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ႐ႈသည္ျဖစ္၍ ေနျခင္း) တုိ႔ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သမၼာသမာဓိ- မွန္ကန္သည့္ တည္ၾကည္ျခင္း သမာဓိဟူသည္ ကာမဂုဏ္တရား၊ အကုသုိလ္တရားမ်ားကင္းလ်က္ ရွိေသာ ပထမစ်န္၊ ဒုတိယစ်ာန္၊ တတိယစ်ာန္၊ စတုတၳစ်ာန္တုိ႔သုိ႔ေရာက္၍ တည္ၾကည္ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းတုိ႔ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း မဂၢင္ရွစ္ပါးကုိ တစ္ခုခ်င္း အက်ယ္တ၀င့္ ရွင္းလင္းေဟာၾကားေတာ္မူ၏။

ဤမဂၢင္ ရွစ္ပါးတုိ႔တြင္ သမၼာဒိ႒ိ၊ သမၼာသကၤပၸတုိ႔သည္ သတိဉာဏ္ကပ္လ်က္ မွန္ကန္စြာ က်င့္သုံးသင့္သည့္ မဂၢင္မ်ားျဖစ္၍ ပညာဟုဆုိၿပီး၊ သမၼာ၀ါစာ၊ သမၼာကမၼႏၱ၊ သမၼာအာဇီ၀တုိ႔သည္ ကာယကံ ၀စီကံတုိ႔ကုိ လုံၿခဳံေစလ်က္ မွန္ကန္စြာ က်င့္သုံးသင့္သည့္ မဂၢင္မ်ားျဖစ္၍ သီလဟုဆုိကာ၊ သမၼာ၀ီရိယ၊ သမၼာသတိ၊ သမၼာသမာဓိတုိ႔သည္ လုံ႔လအားထုတ္မႈျဖင့္ တည္ၾကည္ေလးနက္ေစလ်က္ မွန္ကန္စြာက်င့္သုံးသင့္သည့္ မဂၢင္မ်ားျဖစ္၍ သမာဓိဟုဆုိေလ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ အလယ္အလတ္ လမ္းစဥ္ဟုေခၚေသာ မဂၢင္ရွစ္ပါး အက်င့္တရားကုိ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေျပာလုိက သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာဟူေသာ သိကၡာသုံးရပ္ အက်င့္ျမတ္ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္သားနားလည္ႏုိင္ပါ၏။ ဤလမ္းစဥ္တရားရွစ္ပါးအတုိင္းသာ မေဖာက္မျပန္ မွန္ကန္စြာ က်င့္သုံးေနထုိင္ ေလ့က်င့္ႏုိင္ပါလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာတုိ႔၏ အဆုံးပန္းတုိင္ျဖစ္သည့္ နိဗၺာန္ကုိ ဧကန္မုခ် လ်င္ျမန္စြာ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါ၏။

ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္မႈကုိ ပါဠိအေခၚအားျဖင့္ ပဋိစၥသမုပၸါဒဟု ေခၚ၏။ အရာရာတုိင္းသည္ အေၾကာင္းရွိ၍သာ အက်ိဳးျဖစ္ျခင္း ျဖစ္၏။ ဘ၀တြင္လည္း ထုိ႔အတူပင္ အတိတ္၊ ပစၥဳပၸန္၊ အနာဂတ္ဟုပုိင္းျခားကာ အတိတ္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ပစၥဳပၸန္ အက်ိဳးထင္ရွားျဖစ္ၿပီး ပစၥဳပၸန္ အေၾကာင္းေၾကာင့္ အနာဂတ္ အက်ိဳးျဖစ္ေပၚလာ၏။ ဤသေဘာကား ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ သေဘာပင္ျဖစ္၏။ ထုိသေဘာတရားကုိ ပဋိသမၻိဒါမဂၢသံယုတ္တြင္ အထင္အရွား ဘုရားရွင္ေဟာေတာ္မူထား၏။ ထုိေဟာၾကားခ်က္ကုိ ယူၿပီးဖားေအာက္ဆရာေတာ္က ေအာက္ပါအတုိင္း ထပ္ဆင့္ရွင္းျပထား၏။

``လြန္ေလၿပီးေသာ အတိတ္ဘ၀၀ယ္ ကမၼဘ၀ကုိ ထူေထာင္စဥ္၌ - (က) ေတြေ၀မႈ အသိမွားမႈ ေမာဟသည္ အ၀ိဇၨာမည္၏။ (ခ) အားထုတ္မႈ ကံကုိျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မႈတုိ႔သည္ သခၤါရ မည္ကုန္၏။ (ဂ) ဘ၀ကုိ လုိခ်င္တပ္မက္မႈသည္ တဏွာမည္၏။ (ဃ) ၿမဲၿမံစြာ စဲြယူျခင္းသည္ ဥပါဒါန္ မည္၏။ (င) ေစ့ေဆာ္ေၾကာင့္ၾကမႈ ေစတနာသည္ ဘ၀မည္၏။ လြန္ေလၿပီးေသာ အတိတ္ဘ၀၀ယ္ ကမၼဘ၀ကုိ ထူေထာင္စဥ္၌ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ဤတရားငါးပါးတုိ႔သည္ ဤပစၥဳပၸန္ဘ၀၌ ပဋိသေႏၶ၏ အေၾကာင္းတရားတုိ႔ ျဖစ္ၾကကုန္၏။ ဤပစၥဳပၸန္ ဘ၀၌ - (က) ဘ၀တစ္ခုႏွင့္ ဘ၀တစ္ခုကို ဆက္စပ္တတ္ေသာ အျခင္းအရာအားျဖင့္ ျဖစ္ေသာ ပဋိသေႏၶသည္ ၀ိညာဏ္မည္၏။ (ခ) အမိ၀မ္းသုိ႔ သက္၀င္ဘိသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေသာတရားသည္ နာမ္႐ုပ္မည္၏။ (ဂ) မဟာဘုတ္တုိ႔၏ ၾကည္သည္၏ အျဖစ္သည္ အာယတနမည္၏။ (ဃ) ေတြ႕ထိျခင္းသေဘာသည္ ဖႆမည္၏။ (င) ခံစားျခင္းသေဘာသည္ ေ၀ဒနာမည္၏။ ဤပစၥဳပၸန္ ၀ိပါက၀ဋ္၌ အက်ံဳး၀င္ကုန္ေသာ ဤတရားငါးပါးတုိ႔သည္ ေရွးအတိတ္ဘ၀၌ ကမၼဘ၀ကုိ ထူေထာင္စဥ္၀ယ္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ခဲ့ေသာ ကံေၾကာင့္ျဖစ္ကုန္ေသာ အက်ိဳးတရားတုိ႔တည္း။ ဤပစၥဳပၸန္ဘ၀၌ အာယတနတုိ႔၏ ရင့္က်က္ၿပီးသည္၏ အျဖစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာၾကကုန္ေသာ- (က) ေတြေ၀မႈ အသိမွားမႈ ေမာဟသည္ အ၀ိဇၨာမည္၏။ (ခ) အားထုတ္မႈ ကံကုိျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မႈတုိ႔သည္ သခၤါရ မည္ကုန္၏။ (ဂ) ဘ၀ကုိ လုိခ်င္တပ္မက္မႈသည္ တဏွာမည္၏။ (ဃ) ၿမဲၿမံစြာ စဲြယူျခင္းသည္ ဥပါဒါန္ မည္၏။ (င) ေစ့ေဆာ္ေၾကာင့္ၾကမႈ ေစတနာသည္ ဘ၀မည္၏။ ဤပစၥဳပၸန္ကမၼဘ၀၌ျဖစ္ေသာ ဤအေၾကာင္းတရားငါးပါးတုိ႔သည္ ေနာင္အနာဂတ္ ပဋိသေႏၶ၏ အေၾကာင္းတရားျဖစ္ကုန္၏။ ေနာင္အနာဂတ္၌ (က) ဘ၀တစ္ခုႏွင့္ ဘ၀တစ္ခုကို ဆက္စပ္တတ္ေသာ အျခင္းအရာအားျဖင့္ ျဖစ္ေသာ ပဋိသေႏၶသည္ ၀ိညာဏ္မည္၏။ (ခ) အမိ၀မ္းသုိ႔ သက္၀င္ဘိသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေသာတရားသည္ နာမ္႐ုပ္မည္၏။ (ဂ) မဟာဘုတ္တုိ႔၏ ၾကည္သည္၏ အျဖစ္သည္ အာယတနမည္၏။ (ဃ) ေတြ႕ထိျခင္းသေဘာသည္ ဖႆမည္၏။ (င) ခံစားျခင္းသေဘာသည္ ေ၀ဒနာမည္၏။ ေနာင္အနာဂတ္ ဥပပတၱိဘ၀၌ ျဖစ္ေသာ ဤတရားငါးပါးတုိ႔သည္ ပစၥဳပၸန္ဘ၀၌ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္အပ္ေသာ ကံ၏အေၾကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ကုန္၏။``

အထက္ပါ ေဖာ္ျပခ်က္မွာ ဘ၀က်င္လည္မႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္မႈ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ပင္ျဖစ္၏။ အတိတ္ကျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ခဲ့ေသာ အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ သခၤါရ၊ ကံဟူေသာ အတိတ္အေၾကာင္းတရား ငါးပါးေၾကာင့္ ၀ိညာဏ္၊ နာမ္႐ုပ္၊ သဠာယတန၊ ဖႆ၊ ေ၀ဒနာဟူေသာ ဤဘ၀ပစၥဳပၸန္ အက်ိဳးတရားငါးပါး ထင္ရွားျဖစ္၏။ ဤဘ၀ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္လုိက္ေသာ အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ဥပါဒါန္၊ သခၤါရ၊ ကံဟူေသာ ပစၥဳပၸန္ အေၾကာင္းတရား ငါးပါးေၾကာင့္ ေနာင္အနာဂတ္၀ယ္ ၀ိညာဏ္၊ နာမ္႐ုပ္၊ သဠာယတန၊ ဖႆ၊ ေ၀ဒနာဟူေသာ အနာဂတ္အက်ိဳးတရားငါးပါး ထင္ရွားျဖစ္၏။ ဤသုိ႔ အေၾကာင္းအက်ိဳး ဆက္စပ္မႈသေဘာကုိပင္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ဟု ဆုိျခင္းျဖစ္ၿပီး စာဖတ္သူမ်ားအေနျဖင့္ ဤအက်ဥ္းသေဘာမွ်ကုိပင္ သညာသိျဖင့္ နားလည္ေစႏုိင္ေပ၏။

ဤသုိ႔ျဖင့္ သစၥာေလးပါး၊ မဂၢင္ရွစ္ပါးႏွင့္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္အေၾကာင္းကုိ သီးျခားစီအားျဖင့္ တင္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါ၏။ စင္စစ္ ဤတရားမ်ားသည္ သီးျခားစီဟု ဆုိေသာ္လည္း စင္စစ္ တစ္ခုတည္းသာျဖစ္၏။ သစၥာေလးပါးကုိ သိလွ်င္ကား အားလုံးကုိ သိသြားၿပီးျဖစ္၏။ သစၥာေလးပါးတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္ ဒုကၡသစၥာသည္ တဏွာတည္းဟူေသာ သမုဒယသစၥာေၾကာင့္ျဖစ္သျဖင့္ သမုဒယသစၥာသည္ အေၾကာင္းတရားျဖစ္ၿပီး ဒုကၡသစၥာသည္ အက်ိဳးတရားပင္ ျဖစ္၏။ ဤသည္ကား ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္မႈ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ပင္ျဖစ္၏။ ဤပဋိစၥသမုပၸါဒ္သေဘာကုိ မွန္ကန္သည့္ ဉာဏ္ျဖင့္ ေကာင္းစြာသိျမင္ သေဘာေပါက္သြားျခင္းကုိပင္ သစၥာတရားကုိ သိသြားျခင္းဟုဆုိႏုိင္၏။ ထုိ႔အျပင္ ဤသုိ႔ သစၥာတရားကုိ သိသြားျခင္းသည္ မဂၢသစၥာေခၚေသာ မဂၢင္ရွစ္ပါး အက်င့္တရားကုိ မွန္ကုန္စြာ လုိက္နာက်င့္ႀကံျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ထုိအက်င့္ေၾကာင့္ပင္ တဏွာ၏ ခ်ဳပ္ရာနိေရာဓသစၥာဟုေခၚသည္ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳသြားျခင္းျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သစၥာေလးပါး၊ မဂၢင္ရွစ္ပါး၊ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ဟူေသာ တရားေတာ္မ်ားသည္ အမည္အားျဖင့္ သီးျခားစီဟု ထင္ရေသာ္လည္း သစၥာေလးပါးကုိ ထုိးထြင္းသိျမင္သြားၾကသည့္ အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ား အတြက္ကား အလြန္ရွင္းလင္းလွသည့္ မေဖာက္မျပန္ မွန္ကန္သည့္ တရားမ်ားသာ ျဖစ္ၾကေပ၏။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆုိရေသာ္ သီးျခားစီျဖစ္သည္ဟု သာမန္ပုထုဇင္မ်ား ထင္ထားသည့္ သစၥာေလးပါး၊ မဂၢင္ရွစ္ပါး၊ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္တရားမ်ားသည္ ဘုရားအစရွိသည့္ အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ား အတြက္ကား သစၥာေလးပါးကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳ သိေတာ္မူသည္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္ ႐ႈတ္ေထြးမႈမရွိ ရွင္းလင္းၿပီး မေဖာက္မျပန္ မွန္ကန္သည့္ တစ္ခုတည္းေသာ အမွန္တရားျဖစ္သည္ဟူသည့္ အခ်က္ပင္ျဖစ္ေပသည္။ သာမန္ပုဂၢိဳလ္မ်ားအေနျဖင့္ကား မွတ္၍သိႏုိင္သည့္ သညာသိျဖင့္သာ နားလည္ႏုိင္သျဖင့္ အလုံးစုံနားလည္ သေဘာေပါက္မႈ မျဖစ္ႏုိင္ေပ။ သုိ႔ေသာ္ ထုိသညာသိကုိ အေျချပဳကာ သစၥာေလးပါးကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳသိျမင္ၿပီး အလုံးစုံသိႏုိင္သည့္ ပညာသိအျဖစ္သုိ႔ ေရာက္ေအာင္ကား ႀကိဳးစားႏုိင္ၾကေပ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အရိယာတုိ႔သာ အၾကြင္းမဲ့သိျမင္ႏုိင္သည့္ သစၥာတရားမ်ားကုိ သညာသိမွသည္ ပညသိသုိ႔ ေရာက္ေအာင္ ပုထုဇင္ဘ၀မွ အရိယဘ၀သုိ႔ ေရာက္ေစႏုိုင္သည့္ လမ္းစဥ္မ်ားကုိ ႀကိဳးစားပြားမ်ား အားထုတ္သင့္ပါေၾကာင္း တုိက္တြန္းစကားပါးလ်က္…

Read more »

ဂိလာနနဲ႔ ၀ိကာလ… ၿပီးေတာ့… ၾကာၾကာမေန ေသရေတာ့မယ္ဆုိရင္..

Q. ဘုန္းဘုန္း
(၁) တပည့္ေတာ္ဟာ ကုသရ မလြယ္ကူတဲ့ နာတာရွည္ ေဝဒနာ ခံစားေနရသူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါေၾကာင့္ ကြယ္လြန္ႏုိင္ေျခလဲ ရွိပါတယ္။ တပည့္ေတာ္ ဥပုသ္ကုိ လရွည္ ေစာင့္လာတာ မက်န္းမာလာေတာ့ ဆရာဝန္က ဥပုသ္ခ်ဖုိ႔ ေျပာပါတယ္။ မခ်ဘဲ တင္းခံေနတာ ပုိဆုိးလာလုိ႔ ဝိကာလေဘာဇနာ စည္းကမ္းခ်က္ကုိ ခ်ခဲ့ရပါတယ္။
တပည့္ေတာ္ ဥပုသ္ကုိ အျပည့္ ေစာင့္စည္းခ်င္ပါတယ္။ ဝိကာလ ေဘာဇနာကုိ ခ်န္ျပီး ၇ ပါးပဲ ေစာင့္စည္းျခင္းဟာ မလုပ္သင့္ဘူး။ မေလးစားရာ ေရာက္တယ္။ မေစာင့္တာက ပုိေကာင္းေသးတယ္လုိ႔လဲ မွတ္သားရပါတယ္။ တပည့္ေတာ္ ေရာဂါ အေျခအေနက လုိအပ္တဲ့ ဗီတာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္မ်ား ၾကြယ္ဝတဲ့ အာဟာရကုိ ပံုမွန္ ဦးစားေပး မွီဝဲေနဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ဂရုမစုိက္မိလုိ႔ ေရာဂါ ပုိဆုိးလာရင္ မေသခင္ စက္နဲ႔ အသက္ရွင္ေနရတဲ့ အေျခအေန ေရာက္သြားႏုိင္တာမုိ႔လုိ႔ မေပါ့ရဲပါ။
ဒါေၾကာင့္ တပည့္ေတာ္ရဲ႕ အေျခအေနအရ ဝိကာလေဘာဇနာ သိကၡာပုဒ္ကုိ ညေန ၆ နာရီထိ ေနာက္ဆုတ္၍ျဖစ္ေစ ေစာင့္ခြင့္ရွိပါသလား။ ဒါမွမဟုတ္ ႏုိ႔ကုိ ျခြင္းခ်က္အေနနဲ႔ မွီဝဲခြင့္ ရွိပါသလား သိလုိပါတယ္။ စတုမဓူက အအီအဆိမ့္ မ်ားတဲ့အစာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ တပည့္ေတာ္အေနနဲ႔ မွီဝဲရန္ မသင့္လုိ႔ပါ။

(၂) လူတစ္ဦးဟာ ၾကာၾကာမေန ကြယ္လြန္ရေတာ့မယ္ဆုိရင္ ဘယ္လုိ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈမ်ား ျပဳသင့္သလဲ ဆုိတာလဲ သိလုိပါတယ္။
(လင္းေမာင္)


A. (၁) ဥပုသ္သီလကုိ ေစာင့္တာေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဥပုသ္သီလအေၾကာင္းေတာ့ နည္းနည္းေျပာျပလုိပါတယ္။ ဥပုသ္သီလဆုိတာ ဥေပါသထသီလဆုိတဲ့ ပါဠိစကားကုိ ျမန္မာမႈျပဳၿပီး ဥပုသ္သီလလုိ႔ ဆုိတာပါ။ လျပည့္လကြယ္ စတဲ့ဥပုသ္ေန႔မ်ားမွာ အထူးေစာင့္ထိန္းၾကတဲ့ သီလျဖစ္တဲ့အတြက္ ဥပုသ္သီလလုိ႔ ေခၚတာပါ။ သာမန္လူမ်ားအတြက္က မျဖစ္မေနေစာင့္ထိန္းရမယ့္ သီလဟာ ငါးပါးသီလျဖစ္ၿပီး အထူးတလည္ ေစာင့္ထိန္းလုိတဲ့အတြက္ ဥပုသ္ေန႔မ်ားမွာ ေစာင့္ထိန္းရတဲ့ ၈ပါး၊ ၉ပါး၊ ၁၀ပါး စတဲ့သီလမ်ားဟာ ဥေပါသထသီလမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီဥပုသ္သီလမ်ားကုိ ဥပုသ္ေန႔မွ မဟုတ္ဘဲ က်န္တဲ့အခ်ိန္ေတြမွာလည္း ေစာင့္ထိန္းလုိက ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ပါတယ္။ ငါးပါးသီလကေတာ့ ခါး၀တ္ပုဆုိးကဲ့သုိ႔ အၿမဲေစာင့္ထိန္းရမယ့္ သီလမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ငါးပါးသီလကလဲြၿပီး က်န္တဲ့သီလေတြကုိေတာ့ ဥပုသ္ေန႔မွာ အထူးေစာင့္ထိန္းမႈကုိပယ္ၿပီး က်န္တဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ တတ္ႏုိင္သမွ် ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ပါတယ္။ ၆ပါး၊ ၇ပါးစသျဖင့္ မိမိေစာင့္ထိန္းႏုိင္သမွ် ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ပါတယ္။ ကုိယ့္စိတ္ထဲမွာ အ႒ိဓာန္ၿပီး ဒီေန႔ဘယ္သီလေတြကုိေတာ့ လုံၿခဳံေအာင္ ထိန္းမယ္ဆုိတဲ့စိတ္နဲ႔ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ႏုိင္ပါတယ္။ တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္ ဘုရားေရွ႕သြားၿပီး အမ်ိဳးမ်ိဳးကတိေတြေပး သီလခံယူၿပီးမွ လုံၿခဳံေအာင္ မထိန္းႏုိင္ရင္ေတာ့ မေကာင္းပါဘူး။ ဘုရားေရွ႕မွာ မယူလည္း ငါးပါးသီလုိ သီလမ်ိဳးကေတာ့ အၿမဲထိန္းရမွာျဖစ္ၿပီး က်န္တဲ့သီလေတြကေတာ့ စိတ္ႏုိင္သမွ် ထိန္းႏုိင္တာေကာင္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဥပုသ္ေန႔မဟုတ္ဘဲ က်န္တဲ့ေန႔ေတြမွာ ဥပုသ္သီလေတြကုိ ေစာင့္ထိန္းတဲ့အခါ ေသခ်ာေပါက္ ၈ပါး၊ ၉ပါးစသည္မွမဟုတ္ပါဘူး ကုိယ္အဆင္ေျပသလုိ ထိန္းႏုိင္ပါတယ္။ ဥပုသ္ေန႔မွာဆုိရင္ေတာ့ ဒီဥပုသ္သီလကုိ ခံယူၿပီးလုံၿခဳံေအာင္ ေစာင့္ထိန္းႏုိင္တာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေတာင္မွ ၀ိကာလေဘာဇန သိကၡာပုဒ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘုရားရွင္က ရဟန္းေတာ္မ်ား အလြန္နာမက်န္း ျဖစ္ေနတဲ့အခါ အစားအစာမ်ားကုိ ေဆးအျဖစ္ မွီ၀ဲႏုိင္ေၾကာင္း ခြင့္ျပဳထားပါတယ္။ အခုလည္း ေမးခြန္းရွင္ဟာ တမင္ဒီသီလကုိ ေဖာက္ဖ်က္လုိတဲ့ သေဘာမဟုတ္ဘဲ လုိအပ္လုိ႔ က်န္းမာေရးအရ စားေသာက္ရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ စားႏုိင္တယ္လုိ႔ ယူဆလုိ႔ ရပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ သိတဲ့အတုိင္း သီလေစာင့္ထိန္းတယ္ဆုိတာ မေကာင္းတဲ့ ကာယကံ၊ ၀စီကံေတြကုိ မက်ဴးလြန္မိေအာင္နဲ႔ ကိေလသာ အာ႐ုံေတြနည္းေအာင္ အထိန္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ငါးပါးသီလကလဲြၿပီး က်န္တဲ့၀ိကာလ၊ နစၥဂီတ၊ ဥစၥာသယာန စတဲ့ သီလမ်ားဟာ ကိေလသာ အာ႐ုံမ်ား ပုိၿပီးမတုိးပြားေအာင္ အထူးေစာင့္ထိန္းေစတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ၀ိကာလ ေဘာဇနသိကၡာပုဒ္ကုိလည္း က်န္းမာေရးအရ လုိအပ္လုိ႔ စားျခင္းသာျဖစ္ၿပီး ကိေလသာတုိးပြားေစရန္ စားျခင္းမဟုတ္တဲ့အတြက္ ဒီသီလနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိတ္ထဲမွာ အရမ္းခံစားမႈ မျဖစ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ေစာင့္ထိန္းႏုိင္တာ ေကာင္းေပမယ့္ လုိအပ္တဲ့ က်န္းမာေရးအရ ဒီသီလကုိ မေစာင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေစာင့္ထိန္းစဥ္မွာကုိပဲ လုိအပ္တဲ့အစားအစာေတြ မျဖစ္မေန စားရမယ္ဆုိရင္လည္း ဂိလာနျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ စားလုိက စားႏုိင္ၿပီး စားျခင္းျဖင့္ ႀကီးေလးတဲ့အျပစ္ႀကီး မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ငါးပါးသီလကလဲြၿပီး က်န္တဲ့သီလေတြကုိ ႀကိဳက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဘယ္ႏွစ္ပါးျဖစ္ျဖစ္ ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ပါေၾကာင္းနဲ႔ ဥပုသ္ေန႔ေတြမွာေတာ့ ဥပုသ္သီလအျဖစ္ ၈ပါး၊ ၉ပါးစသည္ အျပည့္ေစာင့္ထိန္းသင့္ေၾကာင္း၊ က်န္းမာေရးအရ ေစာင့္ထိန္းေနတုန္းမွာလဲ လုိအပ္ရင္ အစားအစာကုိ ေဆးအျဖစ္ စားႏုိင္ေၾကာင္း သိေစလုိပါတယ္။

(၂) လူတစ္ဦးဟာ ၾကာၾကာမေန ကြယ္လြန္ရေတာ့မယ္ဆုိရင္ ေသဖုိ႔အတြက္ ျပင္ဆင္ရပါမယ္။ ေသတာကေတာ့ ေမြးလာတဲ့သူတုိင္း ေသၾကရမွာပါ။ က်န္းမာေရး တစ္ခုခုေၾကာင့္ တိက်တဲ့ ေသရေတာ့မယ့္ အခ်ိန္ကုိ သိရၿပီဆုိရင္ေတာ့ က်န္တဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ ကုိယ့္အတြက္ သံသရာေကာင္းေအာင္ ေကာင္းတာေတြနဲ႔ ေနႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရပါေတာ့မယ္။ အသက္ရွင္ခြင့္ ရွိတဲ့အခ်ိန္မွာ အရင္ဆုံး ေရွာင္ရမွာက အကုသုိလ္ေတြ မျဖစ္ေအာင္၊ မလုပ္မိေအာင္ ေရွာင္ရပါမယ္။ ၿပီးရင္ ကုိယ့္က်င့္သီလကုိ လုံၿခဳံေအာင္နဲ႔၊ ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊ မေနာကံေတြေကာင္းေအာင္ ေနရပါေတာ့မယ္။ ကုိယ္အမူအရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အကုသုိလ္မျဖစ္ေအာင္၊ ႏႈတ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အကုသုိလ္မျဖစ္ေအာင္၊ စိတ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အကုသုိလ္မျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားရပါမယ္။ ဒီဟာေတြ ေကာင္းေအာင္အတြက္ ခုနေျပာခဲ့သလုိ အနည္းဆုံး ငါးပါးသီလကုိ လုံၿခဳံေအာင္ ေစာင့္ထိန္းသင့္ပါတယ္။ ၿပီးရင္ အခ်ိန္ရသမွ် တရားေတြမ်ားမ်ား နာသင့္ပါတယ္။ တရားနာတဲ့အခါမွာလည္း ခႏၶာဉာဏ္ဆုိက္ႏုိင္တဲ့ သတိပ႒ာန္ တရားမ်ား၊ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္တရားမ်ားကုိ မ်ားမ်ားနာၿပီး လက္ေတြ႕အေနနဲ႔ ခႏၶာကုိယ္ကုိ ၀ိပႆနာဉာဏ္နဲ႔ ၾကည့္ႏုိင္ေအာင္ ၀ိပႆနာ႐ႈပြားသင့္ပါတယ္။ ေပၚရာေပၚရာ ေ၀ဒနာေတြကုိ သတိကပ္ၿပီး ႐ႈမွတ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္ပါတယ္။ စိတ္နဲ႔ကုိယ္မွာ ေပၚလာတဲ့အရာ မွန္သမွ်ကုိ လုိက္ၿပီးသိမွတ္တတ္တဲ့ ၀ိပႆနာ တရားကုိ အခ်ိန္ရွိသေရြ႕ ႀကိဳးစားလုပ္သင့္ပါတယ္။ ေသခါနီး သူအတြက္က ၀ိပႆနာ ရႈမွတ္ၿပီး ေနျခင္းကသာ အေကာင္းဆုံး ေနနည္းျဖစ္ၿပီး ေသျခင္းတရားကုိ ရင္ဆုိင္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္လည္း ဒီတရားအားထုတ္နည္းသာ အမွန္ကန္ဆုံးနည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၾကာၾကာမေန ေသရေတာ့မယ့္ သူ႔အတြက္ သီလကုိ လုံၿခဳံေအာင္ ေစာင့္ထိန္းတဲ့ သီလကုသုိလ္နဲ႔ အကုသုိလ္ေတြမျဖစ္ေစဘဲ ကံသုံးပါးကုိ အမွန္ကန္ဆုံး ထိန္းေပးႏုိင္၊ ေသျခင္းတရားကုိ မတုန္မလႈပ္ ခံႏုိင္ေစမယ့္ တရားအားထုတ္ျခင္း ဘာ၀နာကုသုိလ္မ်ားကုိသာ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် ျပဳလုပ္ေနထုိင္သင့္ပါေၾကာင္း ေျဖၾကားေပးလုိက္ပါတယ္။

Read more »


RECENT POSTS

သူတုုိ႔သူတုုိ႔၏ မွတ္ခ်က္မ်ား