တစ္ေလာက ညီမငယ္တစ္ေယာက္က သူအလိမ္ခံရတဲ့အေၾကာင္းကုိ ေလွ်ာက္ျပပါတယ္။ သူလည္းအေတာ္ အခံရခက္ေနတဲ့ သေဘာရွိသလုိ ကုိယ္လည္းစိတ္မေကာင္းပါဘူး။ ေျပရာေျပေၾကာင္း ေျဖဆည္ရာေလးေတာ့ ေျပာေပးျဖစ္ပါတယ္။ ပုထုဇဥ္သဘာဝ ခံရေတာ့လည္း ေတြးမိတဲ့အခါတုိင္း မေက်နပ္ခ်က္ကေတာ့ ျဖစ္ၾကမွာပါ။
သုိ႔ေသာ္ ေျဖဆည္ရာေတာ့ ရေအာင္ရွာၿပီး ကုိယ့္အနာကုိယ္ေျပေအာင္ပဲ ႀကိဳးစားရမွာေပါ့။ အတိတ္ဆုိတာ ျဖစ္ၿပီးသြားၿပီဆုိေတာ့ ပူေဆြးေနလည္း ေဝဒနာတုိးတာပဲ အဖတ္တင္မွာပဲေလ။ သင္ခန္းစာယူၿပီး ေနာင္မျဖစ္ေအာင္ သတိေဆာင္ဖုိ႔ပဲေပါ့။ ေမ့သြားတယ္၊ မွားသြားတယ္ဆုိတာေတြဟာ သတိမကပ္မိၾကလုိ႔ပါပဲ။ ျဖစ္ခဲ့သမွ် ကိစၥအဝဝကုိ ျပန္ၾကည့္ရင္ သတိမပါလုိ႔ ျဖစ္သြားၾကတာခ်ည္းပဲ မဟုတ္လား။ သတိလႊတ္သြားလုိ႔၊ ေမ့သြားလုိ႔၊ သတိမထားမိလုိ႔ စတာေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ၾကတာမ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရွင္ေတာ္ဗုဒၶက “အပၸမာေဒန သမၸာေဒထ မေမ့ၾကနဲ႔”လုိ႔ ေဟာေတာ္မူတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေသခ်ာေတြးၾကည့္ရင္ ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္သြားခဲ့တာဟာ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ ႔ သတိလက္လြတ္ျဖစ္သြားမႈ၊ တစ္ဖက္က ႏုိင္ထက္စီးနင္းျပဳသြားမႈအျပင္ အတိတ္အေၾကာင္း တစ္ခုခုရဲ ႔ သက္ေရာက္မႈေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္သြားတတ္ၾကတာပါ။ လက္ေတြ႔ဘဝမွာ အဓိက အခရာက်တာကေတာ့ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပါပဲ။ အတိတ္အေၾကာင္းကုိ ခဏထား ပစၥဳပၸန္ အေၾကာင္းတစ္ခုက ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ ႔ ခြၽတ္ယြင္းမႈတစ္ခုခုေၾကာင့္ ျဖစ္သြားတယ္ဆုိရင္ လက္ခံၾကရမွာပါ။ ဒီေတာ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတိကပ္ ျဖစ္ၿပီးခဲ့တာေတြအေပၚမွာ မၿငိကပ္ဖုိ႔ပါပဲ။
ေနာက္တစ္ခ်က္က ဒီေန႔ေခတ္ လူေတြရဲ ႔ ကုိယ္က်င့္တရား၊ စိတ္ဓာတ္ေရးရာနဲ႔ အသိပညာ သဒၶါတရား ယုတ္ေလ်ာ့လာမႈေတြဟာလည္း တဖက္သားကုိ ဒုကၡေတြ ေဝေစတတ္တာပါ။ မင္းကြန္းဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးရဲ႔ ေမတၱာပုိ႔လုိ “လူအခ်င္းခ်င္း လွည့္ပတ္ျခင္း ကင္းရွင္းၾကပါေစ” ဆုိတာေတြဟာ ဒီေန႔ေခတ္မွာ မရွိေတာ့ေလာက္ေအာင္ပါပဲ။ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ ေတြ႔ရင္ လွည့္ပတ္မယ္၊ လိမ္ညာမယ္၊ ဟန္ေဆာင္မယ္ဆုိတာေတြပဲ မ်ားမ်ားလာေတာ့ တစ္နပ္စားေလာက္နဲ႔လည္း လိမ္ၾက၊ ညာၾက၊ လွည့္စားေနၾကေတာ့တာပါ။ အက်င့္သီလနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ေစာင့္ထိန္းဖုိ႔အသာထား အလြယ္တကူကုိ က်ဴးလြန္ေနၾကေတာ့တာပါ။ သီလကုိ အေလးမထားတဲ့ သူတစ္ေယာက္ဟာ ဘယ္ကိစၥမဆုိ အလြယ္တကူ က်ဴးလြန္ဖုိ႔ ဝန္မေလးေတာ့ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ မုသာဝါဒလုိ သိကၡာပုဒ္မ်ိဳးဆုိ ပုိေတာင္ဆိုးပါေသးတယ္။ ဘာေလးျဖစ္ျဖစ္ လိမ္ေနၾကေတာ့တာပါ။ လိမ္ပါမ်ားလာေတာ့ လိမ္တာကုိလိမ္တယ္လုိ႔ေတာင္ မထင္တတ္ၾကေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မုသားစကား အေျပာမ်ားတဲ့သူဟာ မလုပ္ရဲတဲ့ အကုသုိလ္အလုပ္မရွိေတာ့ဘူးလုိ႔ ဆုိတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဘယ္သူတရားပ်က္ပ်က္ ကုိယ္မပ်က္ေအာင္ေတာ့ ႀကိဳးစားၾကရမွာပါ။ အရႈတ္ထဲကေန တတ္ႏုိင္သမွ် ႐ုန္းထြက္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမွာပါ။ အမ်ားအက်င့္ပ်က္လုိ႔ ကုိယ္ပါပ်က္ရမယ္ဆုိရင္ ကုိယ္လည္းပဲ အခ်ိန္တန္ျပန္ခံရမွာ သဘာဝပါပဲ။ တစ္ခ်ိဳ႔ ကိစၥေတြဟာ ကုိယ္ကဒီဘဝမွာ အေၾကာင္းေကာင္းေအာင္ လုပ္ေနေပမယ့္ အက်ိဳးမေကာင္းတဲ့ သေဘာေတြလည္း ရွိေနတတ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အတိတ္အေၾကာင္းရဲ ႔ သက္ေရာက္မႈေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အတိတ္ကံ အက်ိဳးေပးခ်ိန္က်လာရင္ သက္ေရာက္မႈဆုိတာေတြကေတာ့ ရွိေနၾကမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ “ငါ့ဘဝ အေကာင္းေတြလုပ္ေနရဲ႔နဲ႔ အဆုိးေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္ေနတယ္”ဆုိၿပီး ကုိယ့္ကုိကုိယ္ စိတ္ထိခုိက္မႈေတြ၊ စိတ္ဓာတ္က်တာေတြ မျဖစ္မိပါေစနဲ႔။ အတိတ္က အေၾကြးကုိ ေပးဆပ္ေနတာလုိ႔ပဲ သေဘာထားၿပီး အေကာင္းေတြကုိ ပုိၿပီးလုပ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမွာပါ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္တန္ေတာ့လည္း ၿပီးသြားတာပါပဲ။ ဘယ္ေလာက္ဆုိးဆုိး အလြန္ဆုံး ဘဝတစ္ခု အဆုံးသတ္သြားတဲ့ အထိေလာက္ပါပဲ။ ေသတဲ့အထိ ဆုိးသြားလည္း အႀကိမ္ႀကိမ္ေသခဲ့ၾကတာပဲဆုိေတာ့ ဒီဘဝထပ္ေသးလည္း သိပ္ေတာ့ မဆန္းလွပါဘူး။ ဒီလုိ ကုိယ့္စိတ္ကုိယ္ အားတင္းႏုိင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ၿပီး အမ်ားမွားတဲ့ အမွားေတြၾကားမွာ ကုိယ္မမွားေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမွာပါ။
ဆုိလုိတာက ဘဝမွာ လူတုိင္းလူတုိင္း အဆုိးေတြနဲ႔ ႀကဳံေတြရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီလုိႀကဳံေတြလာတဲ့အခါ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတိျပဳဆင္ျခင္ၿပီး ကုိယ့္ရဲ ႔ ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္းတရား၊ တျခားသူေတြရဲ႔ အမွားလုပ္ရပ္အေပၚ ဆင္ျခင္တတ္တဲ့ အက်င့္တရားနဲ႔ အတိတ္ရဲ ႔ သက္ေရာက္မႈ သေဘာတရားေတြကုိ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္ကာ အေနတတ္ေအာင္ေလ့က်င့္၊ အ႐ႈတ္ထဲမွာ မ႐ႈတ္မိေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔ ဆုိလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ္က ဘယ္သူ႔အေပၚမွ ဒုကၡမေပးဘဲ ကုိယ့္က်မွလာၿပီး ဒုကၡေတြႀကဳံရတယ္ဆုိတဲ့ စိတ္အေတြးနဲ႔ ခံစားေနဖုိ႔မဟုတ္ဘဲ ဒီဒဏ္ကုိ အသိသတိညွိၿပီး ေက်ာ္လႊားႏုိင္ေအာင္ ေနထုိင္က်င့္သုံးၾကဖုိ႔ အသိေပးလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အၿမဲဆင္ျခင္သုံးသပ္ပါ၊ သူမ်ားမဟုတ္လုိ႔လည္း ကုိယ္မယုတ္မိပါေစနဲ႔၊ လူအခ်င္းခ်င္း ကုိယ္ခ်င္းစာတရားနဲ႔ လိမ္ညာလွည့္ပတ္တာေတြ မလုပ္ျဖစ္ေအာင္ ေနထုိင္က်င့္သုံးပါ။ ဘယ္သူတရားပ်က္ပ်က္ ကုိယ္မပ်က္မိဖုိ႔ အထူးသတိျပဳပါ။ ဘဝမွာဘာမွ အၾကာႀကီး မဟုတ္ဘူးဆုိတာ သိထားရင္ အရွိတရားအေပၚမွာ သတိထားၿပီး အျပစ္မမ်ားေအာင္ ေနထုိင္ႏုိင္ၾကမွာပါ။
ေမတၱာျဖင့္
မနာပဒါယီ အရွင္ဝိစိတၱ
