“အရာအားလုံးဟာ မၿမဲျခင္းသေဘာ ရွိ၏” ဆုိတဲ့ ဘုရားစကား ၾကားမိတဲ့အခါ တစ္ခါတစ္ေလ စာသင္သား ဘ၀က အဂၤလိပ္စာ ဆရာႀကီးတစ္ေယာက္ ေျပာေလ့ေျပာထ ရွိတဲ့ အဂၤလိပ္ စကားေလးကုိလည္း သြားသြားၿပီး သတိရမိပါတယ္။ ဆရာႀကီးက စာသင္တဲ့အခါတုိင္း “ This too will pass” ဆုိတဲ့ စကားလုံးေလးကုိ ေရးေရးၿပီး သူ႔အေတြ႕အႀကဳံေလးေတြနဲ႔ ခ်ိန္ထုိးကာ ေျပာျပေလ့ရွိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူက “အရွင္ဘုရားတုိ႔ သိတဲ့အတုိင္းပဲဘုရား… ေလာကမွာ ဘာမွၿမဲတာမရွိဘူး၊ ျဖစ္ၿပီးရင္ပ်က္တတ္တဲ့ သေဘာရွိပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ တပည့္ေတာ္ကေတာ့ ဘာေလးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာနဲ႔ပဲ ႀကဳံႀကဳံ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ေျဖေလ့ရွိတာကေတာ့ “ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲ” ဆုိတဲ့ ေျဖေဆးပဲ ဘုရား”လုိ႔ ေလွ်ာက္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဆရာႀကီးေျပာတဲ့ “ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲ” ဆုိတဲ့ စကားလုံးေလးက ဆရာႀကီး စာသင္တဲ့အခါတုိင္း သုံးေနက်ျဖစ္သလုိ လက္ေတြ႕ဘ၀မွာလည္း တကယ္မွန္ေနတာ ဆုိေတာ့ တစ္ခုခု ျဖစ္တုိင္းျဖစ္တုိင္း “ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲ”လုိ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ေျဖသိမ့္ေနမိပါတယ္။
တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲလုိ႔ ေျပာေလ့ရွိတဲ့ ဆရာႀကီးလည္း စာေတြလုိက္သင္ျပရင္း ႐ုတ္တရက္ အသက္ဆုံးသြားရတဲ့ အျဖစ္နဲ႔ ႀကဳံခဲ့ရပါတယ္။ သူဆုံးေတာ့ သူ႔အသုဘကုိ လုိက္ပုိ႔ရင္း သူေျပာေလ့ေျပာထရွိတဲ့ “ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲ”ဆုိတဲ့ စကားေလးကုိ သတိရကာ “အင္း… ဒီလုိနဲ႔ပဲ ဆရာႀကီးလည္း ဘ၀တစ္ခု ၿပီးသြားတာပါပဲလား”လုိ႔ သံေ၀ဂဉာဏ္နဲ႔ သတိျပဳ ဆင္ျခင္ျဖစ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါက ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲဆုိတဲ့ စကားကုိ မၾကာမၾကာ ေျပာေလ့ရွိတဲ့ လြန္ခဲ့တဲ့ (၇)ႏွစ္ေလာက္က ဆရာႀကီးရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ေလး တစ္ခုပါ။
အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ အသက္ကလည္း ရလာ၊ အေတြ႕အႀကဳံလည္း တျဖည္းျဖည္း မ်ားမ်ားလာေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ “ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲ” ဆုိတဲ့ စကားရဲ႕ မွန္ကန္မႈေတြက လက္ေတြ႕ဘ၀မွာ ဆက္ကာဆက္ကာ ျပျပလာတာကုိ သတိျပဳလာမိပါတယ္။ ေကာင္းတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဆုိးတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အၿမဲတစ္သမွတ္တည္း ရွိမေနဘဲ အခ်ိန္တန္ရင္ ေျပာင္းလဲသြားတတ္တဲ့ သေဘာရွိေနတဲ့အတြက္ အေကာင္းပဲ ႀကဳံႀကဳံ၊ အဆုိးပဲ ႀကဳံႀကဳံ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ လုံေအာင္ အားေပးေျဖသိမ့္စရာ တစ္ခုခုအျဖစ္ “ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲ”လုိ႔ သတိျပဳ ဆင္ျခင္တတ္တဲ့ အေလ့အက်င့္ေလးကုိ လုပ္ျဖစ္ေနမိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အဆုိးေတြနဲ႔ ႀကဳံတဲ့အခါ “ငါေသတဲ့အထိေတာ့ ဒီအဆုိးေတြ ဒီအတုိင္း တစ္သက္လုံး ရွိသြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး၊ အခ်ိန္တန္ရင္ေတာ့ ၿပီးသြားမွာပါပဲ”လုိ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတိေပးရင္း အဆုိးေတြကုိ အႏုိင္ယူႏုိင္ေအာင္ အေကာင္းေတြကုိ ဖိလုပ္ကာ ေျဖဆည္မိေနမိတာေတာ့ အမွန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဟုတ္ပါတယ္။ ဘယ္သူမဆုိ ကုိယ့္ရဲ႕လက္ေတြ႕ဘ၀ကုိ သတိျပဳ ၾကည့္မိၾကမယ္ဆုိရင္ ဘာမွမၿမဲဘူးဆုိတာ ေကာင္းေကာင္းသိႏုိင္ၾကပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေကာင္းေနတဲ့ ဘ၀ေပး အေျခအေနေတြ ျဖစ္ေနပါေစ၊ ဘယ္ေလာက္ပဲ အဆုိးဆုံးကုိ ေရာက္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ေနပါေစ အခ်ိန္တန္ေတာ့လည္း ၿပီးသြားၾကတာ ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီၿပီးသြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ကုိယ္က အဆုိးနဲ႔ ၿပီးမလား၊ အေကာင္းနဲ႔ ၿပီးမလား ဆုိတာကုိေတာ့ လိမ္မာပါးနပ္မႈနဲ႔ ေရြးခ်ယ္တတ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ကုသုိလ္နဲ႔ၿပီးမလား အကုသုိလ္နဲ႔ ၿပီးမလားဆုိတာကုိေတာ့ စိစစ္တတ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ၿပီးတာပဲ ဒါေပမယ့္ မေကာင္းတဲ့ အၿပီးဆုိရင္ေတာ့ မေကာင္းတာေတြနဲ႔ ထပ္ၿပီးနီးေနဦးမွာပဲဆုိတာ သတိျပဳမိဖုိ႔ လုိပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ “အခ်ိန္တန္ရင္”ဆုိတဲ့ စကားေလးက အရမ္းကုိ တာသြားပါတယ္။ အရမ္းလည္း က်ယ္ျပန္႔သလုိ အရမ္းလည္း အဓိပၸါယ္ျပည့္၀ပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲ ဆုိေပမယ့္ အခုလုပ္၊ အခုျဖစ္၊ အခုၿပီးသြားတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အခ်ိန္တန္လာတဲ့ အခါမွပဲ ၿပီးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ကမၼ၀ါဒ ႐ႈေထာင့္က ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အက်ိဳးေပးခ်ိန္တန္မွ အက်ိဳးသက္ေရာက္တတ္တဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း တစ္ခ်ိဳ႕ မေကာင္းတာေတြပဲ လုပ္ေနတတ္ေပမယ့္ ေကာင္းတာေတြ ျဖစ္ေန၊ ႀကီးပြားတာေတြ၊ ေအာင္ျမင္တာေတြ ျဖစ္ေနၿပီး တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေကာင္းတာေတြ လုပ္ေနရဲ႕သားနဲ႔ မေကာင္းတဲ့အျဖစ္၊ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးေပးေတြနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ေနရတတ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ေကာင္းမႈမေကာင္းမႈရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈဟာ မရွိတာမဟုတ္ဘဲ အခ်ိန္မက်ေသးလုိ႔ မျဖစ္ေသးတာ၊ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မရွိေသးတာဆုိတဲ့ သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိန္က်လာတဲ့ အခါဆုိရင္ေတာ့ ဘယ္လုိပုဂၢိဳလ္ ဘယ္လုိအရာေတြနဲ႔မွ တားဆီးမရႏုိင္ဘဲ သူ႔အလုိလုိ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ျဖစ္ျဖစ္လာ၊ ၿပီးရင္ ပ်က္ပ်က္သြားေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အခ်ိန္တန္လုိ႔ ျဖစ္ပ်က္သြားတတ္တဲ့ သေဘာကုိပဲ ေနာက္ဆုံးေတာ့ “ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားတာပါပဲ”လုိ႔ ေကာက္ခ်က္ခ် ေျဖသိမ့္ၾကေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ေလာက ေက်ာင္းအတူတက္ခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္မိတ္ေဆြ တစ္ေယာက္နဲ႔ေတြ႕လုိ႔ ဟုိဟုိဒီဒီစကားေျပာၾကရင္း စကားစပ္လုိ႔ ဘုန္းဘုန္းက “ဘ၀မွာ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ္ျဖစ္ခ်င္သလုိ ျဖစ္လုိ႔မရဘဲ တစ္ခါတစ္ေလ သူျဖစ္ခ်င္သလုိ ျဖစ္သြားတတ္တဲ့အေၾကာင္း၊ ဒီလုိ ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္လည္း အခ်ိန္တစ္ခုလုိေၾကာင္း အခ်ိန္တန္မွ ျဖစ္တတ္တဲ့အေၾကာင္း…” စသျဖင့္ ေျပာျပေတာ့ အဲဒီမိတ္ေဆြဟာ သူ႔အျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႔ သြားတုိက္ဆုိင္ေနလုိ႔လား မသိဘူး အားရ၀မ္းသာနဲ႔ အရမ္းမွန္တဲ့အေၾကာင္း အခုလုိ အားေပးစကားေလးေတြ ေျပာျပတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာလာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူ႔ရဲ႕အေတြ႕ အႀကဳံေလးေတြကုိလည္း ေျပာျပပါတယ္။ “သူလည္းပဲ တစ္ခါတစ္ေလ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီးႀကီး၊ ႀကိဳးစားမႈေကာင္းေကာင္းနဲ႔ မအိပ္မေန ႀကိဳးစားေပမယ့္ ျဖစ္မလာတဲ့ အခါေတြ ရွိတတ္ေၾကာင္း၊ အဲဒီလုိ အခါမ်ိဳးမွာ စိတ္အရမ္း ခံစားရၿပီး ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသဖုိ႔အထိ ျဖစ္ဖူးေၾကာင္း၊ ခုေတာ့ တျဖည္းျဖည္း နားလည္လာကာ တစ္ခါတစ္ေလ ကုိယ္ျဖစ္ခ်င္သလုိ မျဖစ္တဲ့ သေဘာေတြ ရွိတယ္ဆုိတာ ခံစားမိေၾကာင္း အရွင္ဘုရား ေျပာတာေတြဟာ အမွန္ေတြပဲ ျဖစ္ေၾကာင္း” သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဒီဂ်ပန္မိတ္ေဆြဟာ ဘယ္ဘာသာမွ မကုိးကြယ္တဲ့ ဘာသာမဲ့တစ္ေယာက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုန္းဘုန္းကုိေတာ့ ေလးစားမႈနဲ႔ ရင္းႏွီးေနၿပီီး ဘ၀မွာ ဒုကၡေတြႀကဳံတုိင္း ရင္ဖြင့္ေလ့ရွိသူ တစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အခါတုိင္းလည္း ဘုန္းဘုန္းက ဗုဒၶအဆုံးအမ ေလးေတြကုိ ေျပာျပၿပီး စိတ္ေျဖေဆးေလးေတြ ေပးေနမိပါတယ္။ အဲဒါပါပဲ။ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ အတက္အက် အနိမ့္အျမင့္ေတြရဲ႕ သေဘာမွာ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္တန္ရင္း ၿပီးသြားတတ္တယ္ဆုိတာဟာ ဘာသာရွိ ဘာသာမဲ့နဲ႔ မဆုိင္ဘဲ ေလာကမွာရွိတဲ့ ေလာကသားတုိင္း ႀကဳံရတတ္တယ္ဆုိတာကုိ ေျပာခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သဘာ၀ဓမၼဟာ သူ႔သေဘာတရား အတုိင္းျဖစ္ေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ယူတတ္မယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြလည္း ရယူႏုိင္နားလည္ႏုိင္သလုိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မဟုတ္သူေတြလည္း နားလည္သေဘာေပါက္ႏုိင္ပါတယ္။ အရာရာ ဘာမွတစ္သမွတ္တည္း မရွိတဲ့ သေဘာဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ အတြက္ေရာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မဟုတ္သူေတြ အတြက္ပါ မလဲြမေသြ မွန္ကန္ေနတဲ့ သေဘာပဲ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ ဘယ္သူမဆုိ ကုိယ့္ရဲ႕လက္ေတြ႕ဘ၀ေလးေတြနဲ႔ ခ်ိန္ထုိးၿပီး သိႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ သိလာတဲ့အခါ အခ်ိန္တန္ရင္ ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲဆုိတာ သတိျပဳမိလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကုိယ့္စိတ္ကုိယ္ ေျဖဆည္လာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ တရားဦး ေဒသနာေတာ္ျဖစ္တဲ့ ဓမၼစကၠ ပ၀တၱနသုတ္ကုိ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္လည္း ဗုဒၶဘုရားရွင္က ျဖစ္ျခင္းပ်က္ျခင္း၊ တြယ္တာျခင္း ခ်ဳပ္ေပ်ာက္ျခင္း သေဘာတရားကုိ အမ်ားႀကီး အေလးေပး ေဟာၾကားထားတာကုိ ေတြ႕ႏုိင္ပါတယ္။ ဗုဒၶရဲ႕ တရားေတာ္ကုိနာၿပီး အရွင္ေကာ႑ည သႏၲာန္မွာ ဉာဏ္အျမင္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အခ်က္က “ယံကိဥၥိ သမုဒယ ဓမၼံ၊ သဗၺံ တံ နိေရာဓ ဓမၼံ”ဆုိတဲ့ အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစကားရဲ႕ ဆုိလုိရင္းက “ျဖစ္ျခင္းသေဘာရွိသည့္ တရားအားလုံးသည္ ခ်ဳပ္ျခင္းသေဘာရွိ၏” လုိ႔ ဆုိလုိရင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္ၿပီးရင္ ပ်က္၊ ေပၚၿပီးရင္ ေပ်ာက္၊ တြယ္ၿပီး ပ်ယ္တတ္တဲ့ သေဘာကုိ ညႊန္းလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာစကားနဲ႔ေျပာေတာ့ အေၾကာင္းျဖစ္ရင္ အက်ိဳးျဖစ္ၿပီး အေၾကာင္းခ်ဳပ္ရင္ အက်ိဳးခ်ဳပ္တတ္တဲ့ သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဘာမွမၿမဲဘဲ အခ်ိန္တန္ရင္ ၿပီးသြားမယ္ဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ကုိလည္း ေဆာင္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိ မၿမဲျခင္းသေဘာေတြမွာ မၿမဲဘူး၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္တန္ရင္ ၿပီးသြားမွာပဲ ဆုိတဲ့ သေဘာတရားေလးေတြကုိ အစစ္အမွန္ နားလည္ၿပီး အေကာင္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အဆုိးပဲျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ လက္ေတြ႕ ႀကဳံလာတဲ့အခါ ေျဖဆည္ႏုိင္ၾကမယ္ဆုိရင္ ဘ၀မွာ ေနထုိင္ရတာ သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ကား ဒီေနရာမွာ အဓိက သိေစခ်င္တာက ေလာကမွာ ဘယ္အရာမဆုိ အၿမဲမရွိ အခုိက္အတန္႔ ေလာက္သာ ျဖစ္ပ်က္တတ္တဲ့ သေဘာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္တန္လာတဲ့ အခါမွာ အေကာင္းပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အဆုိးပဲျဖစ္ျဖစ္ အေျပာင္းအလဲ တစ္ခုနဲ႔ပဲ အဆုံးသတ္သြား တတ္တယ္ဆုိတာ သိေစလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့အရာေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဆုိးတဲ့အရာေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္တစ္ခုကုိ ျဖတ္သန္းၿပီးတဲ့အခါ ေျပာင္းလဲသြားတတ္တဲ့ သေဘာရွိတယ္ဆုိတာ နားလည္ေစလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္ပုိင္း အခုိက္အတန္႔သာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီအခုိက္အတန္႔ကုိ ႀကံ႕ႀကံ႕ခံႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး အေကာင္းေတြ လာတဲ့အခါ ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာ၊ အဆုိးေတြ ႀကဳံတဲ့အခါ ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာကုိ ေကာင္းေကာင္း သေဘာေပါက္ကာ ကုိယ့္ကိုယ္ကုိ သက္ေသာင့္သက္သာျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကေစလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ လူတုိင္းလူတုိင္း ဘ၀မွာ အေကာင္းအဆုိးဆုိတဲ့ အလွည့္အေျပာင္းေတြနဲ႔ မျဖစ္မေန ႀကဳံေတြ႕ေနၾကတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီလုိ အလွည့္အေျပာင္းေတြနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕တဲ့အခါ မတုန္မလႈပ္ ခံႏုိင္ရည္ရွိေစဖုိ႔ ဘာပဲႀကဳံႀကဳံ အခုိက္အတန္႔ေလာက္သာ တည္တ့ံတဲ့ သေဘာရွိၿပီး ျဖစ္ၿပီးရင္ ပ်က္တတ္တဲ့ သေဘာဆုိတာ သတိျပဳဆင္ျခင္ရင္း အေကာင္းေတြနဲ႔ပဲ ႀကဳံႀကဳံ၊ အဆုိးေတြနဲ႔ပဲ ေတြ႕ေတြ႕ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲ ဆုိတဲ့ ေျဖဆည္ရာအေတြးနဲ႔ ေျဖႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားကာ ႐ုိးသားတဲ့စိတ္ထား၊ တည္ၾကည္တဲ့တရား၊ မေျပာင္းလဲတဲ့ ကုိယ္က်င့္တရားမ်ားနဲ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိသာ အက်ိဳးမ်ားေအာင္ ေလ့က်င့္ၾကပါလုိ႔ ေစတနာစကား ေမတၱာအားျဖင့္ တုိက္တြန္းသမႈ ျပဳလုိက္ရပါေတာ့တယ္။
(လုိအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ ျပန္လည္တင္ျပပါသည္)
တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲလုိ႔ ေျပာေလ့ရွိတဲ့ ဆရာႀကီးလည္း စာေတြလုိက္သင္ျပရင္း ႐ုတ္တရက္ အသက္ဆုံးသြားရတဲ့ အျဖစ္နဲ႔ ႀကဳံခဲ့ရပါတယ္။ သူဆုံးေတာ့ သူ႔အသုဘကုိ လုိက္ပုိ႔ရင္း သူေျပာေလ့ေျပာထရွိတဲ့ “ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲ”ဆုိတဲ့ စကားေလးကုိ သတိရကာ “အင္း… ဒီလုိနဲ႔ပဲ ဆရာႀကီးလည္း ဘ၀တစ္ခု ၿပီးသြားတာပါပဲလား”လုိ႔ သံေ၀ဂဉာဏ္နဲ႔ သတိျပဳ ဆင္ျခင္ျဖစ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါက ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲဆုိတဲ့ စကားကုိ မၾကာမၾကာ ေျပာေလ့ရွိတဲ့ လြန္ခဲ့တဲ့ (၇)ႏွစ္ေလာက္က ဆရာႀကီးရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ေလး တစ္ခုပါ။
အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ အသက္ကလည္း ရလာ၊ အေတြ႕အႀကဳံလည္း တျဖည္းျဖည္း မ်ားမ်ားလာေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ “ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲ” ဆုိတဲ့ စကားရဲ႕ မွန္ကန္မႈေတြက လက္ေတြ႕ဘ၀မွာ ဆက္ကာဆက္ကာ ျပျပလာတာကုိ သတိျပဳလာမိပါတယ္။ ေကာင္းတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဆုိးတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အၿမဲတစ္သမွတ္တည္း ရွိမေနဘဲ အခ်ိန္တန္ရင္ ေျပာင္းလဲသြားတတ္တဲ့ သေဘာရွိေနတဲ့အတြက္ အေကာင္းပဲ ႀကဳံႀကဳံ၊ အဆုိးပဲ ႀကဳံႀကဳံ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ လုံေအာင္ အားေပးေျဖသိမ့္စရာ တစ္ခုခုအျဖစ္ “ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲ”လုိ႔ သတိျပဳ ဆင္ျခင္တတ္တဲ့ အေလ့အက်င့္ေလးကုိ လုပ္ျဖစ္ေနမိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အဆုိးေတြနဲ႔ ႀကဳံတဲ့အခါ “ငါေသတဲ့အထိေတာ့ ဒီအဆုိးေတြ ဒီအတုိင္း တစ္သက္လုံး ရွိသြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး၊ အခ်ိန္တန္ရင္ေတာ့ ၿပီးသြားမွာပါပဲ”လုိ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတိေပးရင္း အဆုိးေတြကုိ အႏုိင္ယူႏုိင္ေအာင္ အေကာင္းေတြကုိ ဖိလုပ္ကာ ေျဖဆည္မိေနမိတာေတာ့ အမွန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဟုတ္ပါတယ္။ ဘယ္သူမဆုိ ကုိယ့္ရဲ႕လက္ေတြ႕ဘ၀ကုိ သတိျပဳ ၾကည့္မိၾကမယ္ဆုိရင္ ဘာမွမၿမဲဘူးဆုိတာ ေကာင္းေကာင္းသိႏုိင္ၾကပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေကာင္းေနတဲ့ ဘ၀ေပး အေျခအေနေတြ ျဖစ္ေနပါေစ၊ ဘယ္ေလာက္ပဲ အဆုိးဆုံးကုိ ေရာက္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ေနပါေစ အခ်ိန္တန္ေတာ့လည္း ၿပီးသြားၾကတာ ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီၿပီးသြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ကုိယ္က အဆုိးနဲ႔ ၿပီးမလား၊ အေကာင္းနဲ႔ ၿပီးမလား ဆုိတာကုိေတာ့ လိမ္မာပါးနပ္မႈနဲ႔ ေရြးခ်ယ္တတ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ကုသုိလ္နဲ႔ၿပီးမလား အကုသုိလ္နဲ႔ ၿပီးမလားဆုိတာကုိေတာ့ စိစစ္တတ္ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ၿပီးတာပဲ ဒါေပမယ့္ မေကာင္းတဲ့ အၿပီးဆုိရင္ေတာ့ မေကာင္းတာေတြနဲ႔ ထပ္ၿပီးနီးေနဦးမွာပဲဆုိတာ သတိျပဳမိဖုိ႔ လုိပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ “အခ်ိန္တန္ရင္”ဆုိတဲ့ စကားေလးက အရမ္းကုိ တာသြားပါတယ္။ အရမ္းလည္း က်ယ္ျပန္႔သလုိ အရမ္းလည္း အဓိပၸါယ္ျပည့္၀ပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲ ဆုိေပမယ့္ အခုလုပ္၊ အခုျဖစ္၊ အခုၿပီးသြားတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အခ်ိန္တန္လာတဲ့ အခါမွပဲ ၿပီးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ကမၼ၀ါဒ ႐ႈေထာင့္က ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အက်ိဳးေပးခ်ိန္တန္မွ အက်ိဳးသက္ေရာက္တတ္တဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း တစ္ခ်ိဳ႕ မေကာင္းတာေတြပဲ လုပ္ေနတတ္ေပမယ့္ ေကာင္းတာေတြ ျဖစ္ေန၊ ႀကီးပြားတာေတြ၊ ေအာင္ျမင္တာေတြ ျဖစ္ေနၿပီး တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေကာင္းတာေတြ လုပ္ေနရဲ႕သားနဲ႔ မေကာင္းတဲ့အျဖစ္၊ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးေပးေတြနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ေနရတတ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ေကာင္းမႈမေကာင္းမႈရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈဟာ မရွိတာမဟုတ္ဘဲ အခ်ိန္မက်ေသးလုိ႔ မျဖစ္ေသးတာ၊ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မရွိေသးတာဆုိတဲ့ သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ိန္က်လာတဲ့ အခါဆုိရင္ေတာ့ ဘယ္လုိပုဂၢိဳလ္ ဘယ္လုိအရာေတြနဲ႔မွ တားဆီးမရႏုိင္ဘဲ သူ႔အလုိလုိ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ျဖစ္ျဖစ္လာ၊ ၿပီးရင္ ပ်က္ပ်က္သြားေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အခ်ိန္တန္လုိ႔ ျဖစ္ပ်က္သြားတတ္တဲ့ သေဘာကုိပဲ ေနာက္ဆုံးေတာ့ “ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားတာပါပဲ”လုိ႔ ေကာက္ခ်က္ခ် ေျဖသိမ့္ၾကေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ေလာက ေက်ာင္းအတူတက္ခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္မိတ္ေဆြ တစ္ေယာက္နဲ႔ေတြ႕လုိ႔ ဟုိဟုိဒီဒီစကားေျပာၾကရင္း စကားစပ္လုိ႔ ဘုန္းဘုန္းက “ဘ၀မွာ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ္ျဖစ္ခ်င္သလုိ ျဖစ္လုိ႔မရဘဲ တစ္ခါတစ္ေလ သူျဖစ္ခ်င္သလုိ ျဖစ္သြားတတ္တဲ့အေၾကာင္း၊ ဒီလုိ ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္လည္း အခ်ိန္တစ္ခုလုိေၾကာင္း အခ်ိန္တန္မွ ျဖစ္တတ္တဲ့အေၾကာင္း…” စသျဖင့္ ေျပာျပေတာ့ အဲဒီမိတ္ေဆြဟာ သူ႔အျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႔ သြားတုိက္ဆုိင္ေနလုိ႔လား မသိဘူး အားရ၀မ္းသာနဲ႔ အရမ္းမွန္တဲ့အေၾကာင္း အခုလုိ အားေပးစကားေလးေတြ ေျပာျပတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာလာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူ႔ရဲ႕အေတြ႕ အႀကဳံေလးေတြကုိလည္း ေျပာျပပါတယ္။ “သူလည္းပဲ တစ္ခါတစ္ေလ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီးႀကီး၊ ႀကိဳးစားမႈေကာင္းေကာင္းနဲ႔ မအိပ္မေန ႀကိဳးစားေပမယ့္ ျဖစ္မလာတဲ့ အခါေတြ ရွိတတ္ေၾကာင္း၊ အဲဒီလုိ အခါမ်ိဳးမွာ စိတ္အရမ္း ခံစားရၿပီး ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသဖုိ႔အထိ ျဖစ္ဖူးေၾကာင္း၊ ခုေတာ့ တျဖည္းျဖည္း နားလည္လာကာ တစ္ခါတစ္ေလ ကုိယ္ျဖစ္ခ်င္သလုိ မျဖစ္တဲ့ သေဘာေတြ ရွိတယ္ဆုိတာ ခံစားမိေၾကာင္း အရွင္ဘုရား ေျပာတာေတြဟာ အမွန္ေတြပဲ ျဖစ္ေၾကာင္း” သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဒီဂ်ပန္မိတ္ေဆြဟာ ဘယ္ဘာသာမွ မကုိးကြယ္တဲ့ ဘာသာမဲ့တစ္ေယာက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုန္းဘုန္းကုိေတာ့ ေလးစားမႈနဲ႔ ရင္းႏွီးေနၿပီီး ဘ၀မွာ ဒုကၡေတြႀကဳံတုိင္း ရင္ဖြင့္ေလ့ရွိသူ တစ္ေယာက္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အခါတုိင္းလည္း ဘုန္းဘုန္းက ဗုဒၶအဆုံးအမ ေလးေတြကုိ ေျပာျပၿပီး စိတ္ေျဖေဆးေလးေတြ ေပးေနမိပါတယ္။ အဲဒါပါပဲ။ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ အတက္အက် အနိမ့္အျမင့္ေတြရဲ႕ သေဘာမွာ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္တန္ရင္း ၿပီးသြားတတ္တယ္ဆုိတာဟာ ဘာသာရွိ ဘာသာမဲ့နဲ႔ မဆုိင္ဘဲ ေလာကမွာရွိတဲ့ ေလာကသားတုိင္း ႀကဳံရတတ္တယ္ဆုိတာကုိ ေျပာခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သဘာ၀ဓမၼဟာ သူ႔သေဘာတရား အတုိင္းျဖစ္ေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ယူတတ္မယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြလည္း ရယူႏုိင္နားလည္ႏုိင္သလုိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မဟုတ္သူေတြလည္း နားလည္သေဘာေပါက္ႏုိင္ပါတယ္။ အရာရာ ဘာမွတစ္သမွတ္တည္း မရွိတဲ့ သေဘာဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ အတြက္ေရာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မဟုတ္သူေတြ အတြက္ပါ မလဲြမေသြ မွန္ကန္ေနတဲ့ သေဘာပဲ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ ဘယ္သူမဆုိ ကုိယ့္ရဲ႕လက္ေတြ႕ဘ၀ေလးေတြနဲ႔ ခ်ိန္ထုိးၿပီး သိႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ သိလာတဲ့အခါ အခ်ိန္တန္ရင္ ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲဆုိတာ သတိျပဳမိလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကုိယ့္စိတ္ကုိယ္ ေျဖဆည္လာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ တရားဦး ေဒသနာေတာ္ျဖစ္တဲ့ ဓမၼစကၠ ပ၀တၱနသုတ္ကုိ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္လည္း ဗုဒၶဘုရားရွင္က ျဖစ္ျခင္းပ်က္ျခင္း၊ တြယ္တာျခင္း ခ်ဳပ္ေပ်ာက္ျခင္း သေဘာတရားကုိ အမ်ားႀကီး အေလးေပး ေဟာၾကားထားတာကုိ ေတြ႕ႏုိင္ပါတယ္။ ဗုဒၶရဲ႕ တရားေတာ္ကုိနာၿပီး အရွင္ေကာ႑ည သႏၲာန္မွာ ဉာဏ္အျမင္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အခ်က္က “ယံကိဥၥိ သမုဒယ ဓမၼံ၊ သဗၺံ တံ နိေရာဓ ဓမၼံ”ဆုိတဲ့ အခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစကားရဲ႕ ဆုိလုိရင္းက “ျဖစ္ျခင္းသေဘာရွိသည့္ တရားအားလုံးသည္ ခ်ဳပ္ျခင္းသေဘာရွိ၏” လုိ႔ ဆုိလုိရင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္ၿပီးရင္ ပ်က္၊ ေပၚၿပီးရင္ ေပ်ာက္၊ တြယ္ၿပီး ပ်ယ္တတ္တဲ့ သေဘာကုိ ညႊန္းလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာစကားနဲ႔ေျပာေတာ့ အေၾကာင္းျဖစ္ရင္ အက်ိဳးျဖစ္ၿပီး အေၾကာင္းခ်ဳပ္ရင္ အက်ိဳးခ်ဳပ္တတ္တဲ့ သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဘာမွမၿမဲဘဲ အခ်ိန္တန္ရင္ ၿပီးသြားမယ္ဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ကုိလည္း ေဆာင္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိ မၿမဲျခင္းသေဘာေတြမွာ မၿမဲဘူး၊ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္တန္ရင္ ၿပီးသြားမွာပဲ ဆုိတဲ့ သေဘာတရားေလးေတြကုိ အစစ္အမွန္ နားလည္ၿပီး အေကာင္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အဆုိးပဲျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ လက္ေတြ႕ ႀကဳံလာတဲ့အခါ ေျဖဆည္ႏုိင္ၾကမယ္ဆုိရင္ ဘ၀မွာ ေနထုိင္ရတာ သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ကား ဒီေနရာမွာ အဓိက သိေစခ်င္တာက ေလာကမွာ ဘယ္အရာမဆုိ အၿမဲမရွိ အခုိက္အတန္႔ ေလာက္သာ ျဖစ္ပ်က္တတ္တဲ့ သေဘာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆုံးအခ်ိန္တန္လာတဲ့ အခါမွာ အေကာင္းပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အဆုိးပဲျဖစ္ျဖစ္ အေျပာင္းအလဲ တစ္ခုနဲ႔ပဲ အဆုံးသတ္သြား တတ္တယ္ဆုိတာ သိေစလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့အရာေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဆုိးတဲ့အရာေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္တစ္ခုကုိ ျဖတ္သန္းၿပီးတဲ့အခါ ေျပာင္းလဲသြားတတ္တဲ့ သေဘာရွိတယ္ဆုိတာ နားလည္ေစလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္ပုိင္း အခုိက္အတန္႔သာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီအခုိက္အတန္႔ကုိ ႀကံ႕ႀကံ႕ခံႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး အေကာင္းေတြ လာတဲ့အခါ ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာ၊ အဆုိးေတြ ႀကဳံတဲ့အခါ ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာကုိ ေကာင္းေကာင္း သေဘာေပါက္ကာ ကုိယ့္ကိုယ္ကုိ သက္ေသာင့္သက္သာျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကေစလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ လူတုိင္းလူတုိင္း ဘ၀မွာ အေကာင္းအဆုိးဆုိတဲ့ အလွည့္အေျပာင္းေတြနဲ႔ မျဖစ္မေန ႀကဳံေတြ႕ေနၾကတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီလုိ အလွည့္အေျပာင္းေတြနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕တဲ့အခါ မတုန္မလႈပ္ ခံႏုိင္ရည္ရွိေစဖုိ႔ ဘာပဲႀကဳံႀကဳံ အခုိက္အတန္႔ေလာက္သာ တည္တ့ံတဲ့ သေဘာရွိၿပီး ျဖစ္ၿပီးရင္ ပ်က္တတ္တဲ့ သေဘာဆုိတာ သတိျပဳဆင္ျခင္ရင္း အေကာင္းေတြနဲ႔ပဲ ႀကဳံႀကဳံ၊ အဆုိးေတြနဲ႔ပဲ ေတြ႕ေတြ႕ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ဒါလည္းပဲ ၿပီးသြားမွာပါပဲ ဆုိတဲ့ ေျဖဆည္ရာအေတြးနဲ႔ ေျဖႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားကာ ႐ုိးသားတဲ့စိတ္ထား၊ တည္ၾကည္တဲ့တရား၊ မေျပာင္းလဲတဲ့ ကုိယ္က်င့္တရားမ်ားနဲ႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိသာ အက်ိဳးမ်ားေအာင္ ေလ့က်င့္ၾကပါလုိ႔ ေစတနာစကား ေမတၱာအားျဖင့္ တုိက္တြန္းသမႈ ျပဳလုိက္ရပါေတာ့တယ္။
(လုိအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ ျပန္လည္တင္ျပပါသည္)
