သံေယာဇဥ္ဆုိတာကလည္း အခက္သား။ စဲြမိၿပီဆုိရင္ ဘာမဟုတ္တာေလး အေပၚမွာလည္း စဲြလမ္းမိၿပီး ျဖတ္ဖုိ႔ခက္တတ္တဲ့ သေဘာရွိပါတယ္။ ပစၥည္းဥစၥာ တစ္ခုခုကုိပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေနရာေဒသ တစ္ခုခုကုိပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အလုပ္အကုိင္ တစ္ခုခုကုိပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးဦးကုိပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေန႔စဥ္ ျမင္ေနေတြ႕ေန ရင္းႏွီးေနေတာ့ မရွိရင္၊ မျမင္ရင္ကုိပဲ စိတ္ထဲမွာ တစ္ခုခု လုိေနသလုိ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ အဲဒီပစၥည္း၀တၳဳေလး တစ္ခုခုမ်ား ျဖစ္သြားတဲ့အခါ ရင္ထဲမွာ လႈိက္လႈိက္လဲွလဲွကုိ ျဖစ္တတ္တဲ့ သေဘာေလးေတြ ရွိေနတတ္သလုိ တစ္ခါတစ္ေလလည္း ကုိယ့္ပစၥည္းေလး တစ္ခုခုကုိ တစ္ေယာက္ေယာက္ကုိ ေပးၿပီးမွ ႏွေျမာတသ ျဖစ္ၾကရတာေတြလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ လူပုဂၢိဳလ္လည္း ဒီလုိပါပဲ။ ေန႔စဥ္ျမင္ေနေတြ႕ေနက် ျဖစ္တဲ့အခါ ဘာမွမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ထင္ရေပမယ့္ တစ္ေနရာရာေရာက္ၿပီး ကြဲကြာသြားၾကတဲ့ အခါမွာေတာ့ ျမင္ခ်င္ေတြ႕ခ်င္ ေနတတ္ျပန္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာ တကယ္ေတာ့ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီသံေယာဇဥ္ဟာ တစ္ခါတစ္ေလ ဘာမဟုတ္တဲ့ အရာေလးေတြမွာကုိပဲ ျဖတ္မရေအာင္ စဲြလမ္းေနတတ္တာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ႀကံဖန္ၿပီး သံေယာဇဥ္ တြယ္ေနတတ္ပါတယ္။ ေနရာေဒသဆုိလည္း ငယ္ငယ္တည္းက ေန႔ခဲ့တဲ့ ေနရာေလးျဖစ္ေနလုိ႔၊ ပစၥည္းဥစၥာဆုိလည္း မိဘအေမြျဖစ္လုိ႔၊ ဘယ္သူက ေပးထားတာျဖစ္လုိ႔၊ ဘယ္လုိ ရွာထားရတာေလးျဖစ္လုိ႔၊ လူပုဂၢိဳလ္ဆုိလည္း ဘယ္သူ႔သားသမီး၊ ဘယ္သူနဲ႔ ပတ္သက္ေနသူ ျဖစ္လုိ႔ စသျဖင့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ကုိ တြယ္တာေနတတ္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕လည္း သံေယာဇဥ္တြယ္တာကုိ တျခားအရာေလးေတြနဲ႔ ဖုံးကြယ္ၿပီး ဒါေတြက ဒီအတုိင္းထားလုိ႔ မရလုိ႔၊ ဒီမွာက ဘယ္သူမရွိရင္ မျဖစ္လုိ႔၊ ဒီအလုပ္ေတြက ဘယ္သူလုပ္မွ ျဖစ္မွာမုိ႔ စသျဖင့္ ပရိယာယ္တစ္မ်ိဳး၊ အေၾကာင္းျပခ်က္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ျဖတ္ဖုိ႔မႀကိဳးစားဘဲ အဲဒီသံေယာဇဥ္ ေတာထဲမွာပဲ တုိးေနတာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဘယ္လုိပုံစံမ်ိဳးနဲ႔ ဘယ္လုိ အေၾကာင္းမ်ိဳးပဲျပျပ ေနာက္ဆုံး ေကာက္ခ်က္ခ်လုိက္ေတာ့ သံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ပဲဆုိတာ ထင္ရွားလွပါတယ္။
တစ္ေလာကေတာင္ ဘုန္းဘုန္းရဲ႕ ခမည္းေတာ္ႀကီးနဲ႔ စကားေျပာျဖစ္ေတာ့ ဘုန္းဘုန္းက “ဒကာႀကီး… အသက္အရြယ္လည္း ရလာၿပီ၊ ရိပ္သာသြားၿပီး တရားေလးဘားေလး အားထုတ္ဦးမွေနာ္…”လုိ႔ ေျပာေတာ့ ဒကာႀကီးက “ဟာ… အရွင္ဘုရားနယ္၊ အရွင္ဘုရားလည္း သိတဲ့အတုိင္းပဲ၊ အိမ္မွာက အရွင္ဘုရားအေမနဲ႔၊ ညီမေတြရယ္ပဲ ရွိတာ၊ ၿပီးေတာ့ ဆုိင္ကလည္း ရွိေသးတယ္၊ တပည့္ေတာ္ မရွိလုိ႔ မျဖစ္ပါဘူး၊ တရားေတာ့ အားထုတ္ခ်င္ပါတယ္၊ ခက္တာက ဒီမွာကလည္း လႊတ္ထားလုိ႔ မရဘူး၊ ေနာက္ေတာ့ အားထုတ္ထာေပါ့ ဘုရား…” ဆုိၿပီး သူ႔အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ သူ၊ သူ႔တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ေတြနဲ႔ ႐ုန္းမထြက္ႏုိင္တာကုိပဲ ဘယ္သူေၾကာင့္၊ ဘာေၾကာင့္လုိ႔ ကာကြယ္ေျပာဆုိ ေနေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတာင္ ေျပာတဲ့သူ႔သားက ဘုန္းႀကီးျဖစ္ေနလုိ႔။ လူသာဆုိရင္ “မင္းက အေဖလား…၊ ငါက အေဖလား…”လုိ႔ ျပန္ေမးမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ မိဘေတြမွာ မိဘဆုိတဲ့ မာနေလးေတြ ရွိေနျပန္ေတာ့ သားသမီးေတြက ေျပာလာရင္ သိပ္လက္ခံခ်င္ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ မွန္ေပမယ့္ ငါဆုိတဲ့ မာနေလးေတြခံေနေတာ့ သိပ္လက္မခံခ်င္သလုိ ျဖစ္တတ္တာေတြလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။
ထားပါေတာ့။ ေျပာခ်င္တာက သံေယာဇဥ္အေၾကာင္းပါ။ ပုထုဇဥ္ေတြမွာက ျဖစ္ရာဘ၀၊ ေရာက္ရာေနရာမွာ ေတြ႕ရာသူေတြနဲ႔ ရွိရာပစၥည္းေတြ အေပၚမွာ ႀကံဖန္ၿပီး သံေယာဇဥ္တြယ္တတ္တဲ့ သေဘာေတြ ရွိေနတာဆုိေတာ့ ဒီသံေယာဇဥ္ေတြကုိ ျဖတ္ဖုိ႔ဆုိတာ ေတာ္ေတာ္မလြယ္တဲ့ ကိစၥပါ။ သာမန္လူေတြ မေျပာနဲ႔ ပါရမီရွင္ျဖစ္တဲ့ ဘုရားရွင္ေတာင္မွ ပါရမီျဖည့္စဥ္ အတိတ္ဘ၀ တစ္ခုမွာ လယ္တစ္ကြက္၊ ေပါက္တူးတစ္လက္နဲ႔၊ ကြမ္းစား၀က္ေလာက္ရွိတဲ့ ေျပာင္းေစ့ေလးေတြ အေပၚမွာ သံေယာဇဥ္တြယ္မိလုိ႔ ရေသ့ရဟန္းဘ၀ကုိ (၇)ႀကိမ္တုိင္တုိင္ ၀င္လုိက္ထြက္လုိက္ လုပ္ခဲ့ရဖူးတယ္လုိ႔ မိန္႔ေတာ္မူပါတယ္။ လယ္တစ္ကြက္၊ ေပါက္တူးတစ္လက္နဲ႔ ေျပာင္းတစ္၀က္ေၾကာင့္ ရဟန္းလူထြက္ဘ၀ကုိ အႀကိမ္ႀကိမ္ က်င္လည္ခဲ့ရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက သာသနာပ ကာလျဖစ္တဲ့အတြက္ ရဟန္းဆုိေပမယ့္ ရေသ့ရဟန္းဘ၀ေပါ့။
လြန္ခဲ့ၿပီးတဲ့ အတိတ္ဘ၀၊ ဗာရဏသီျပည္မွာ ျဗဟၼဒတ္မင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေနခ်ိန္က ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတုန္းက ဘုရားေလာင္းဟာ ကုဒါလပ႑ိတဆုိတဲ့ အမည္နဲ႔ သာသနာပ ရေသ့ရဟန္းအျဖစ္နဲ႔ ဟိမ၀ႏၲာမွာေနၿပီး ကမၼ႒ာန္း တရားအားထုတ္သူ တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ကုဒါလပ႑ိတဟာ ရေသ့ရဟန္းဘ၀နဲ႔ ေနေပမယ့္ ရာသီေျပာင္းလုိ႔ သီးႏွံစုိက္ပ်ိဳးခ်ိန္ ေရာက္တဲ့အခါ လူ႔ဘ၀မွာထားခဲ့တဲ့ အသြားတုံးး ေပါက္တူးတစ္လက္နဲ႔ တစ္ကြမ္းစား၀က္ (တစ္စလယ္၀က္) ေလာက္ရွိတဲ့ ေျပာင္းမ်ိဳးေစ့ကုိ သတိရ တြယ္တာေနၿပီး ေျပာင္းမ်ိဳးကုိ မျပတ္ေစဖုိ႔ လူထြက္ကာ လယ္တစ္ကြက္မွာ ျပန္စုိက္ပ်ိဳးပါတယ္။ အဲဒီစုိက္ပ်ိဳးထားတဲ့ ေျပာင္းကုိအမ်ိဳးမ်ိဳး ေပါင္းသင္ထိန္းသိမ္းလုိ႔ အခ်ိန္တန္ ရိတ္သိမ္းခ်ိန္က်တဲ့အခါ တစ္ကြမ္းစား၀က္ေလာက္ မ်ိဳးေစ့ကုိ ခ်န္ထားၿပီး က်န္တာေတြကုိ စားသုံးပါတယ္။ စုိက္ပ်ိဳးရိတ္သိမ္းမႈ ၿပီးေတာ့ အလုပ္မရွိဘဲ ျဖစ္ေနတဲ့အခါ ကုဒါလပ႑ိတဟာ လူ႔ဘ၀မွာေနလုိ႔ ဘာအက်ိဳးမွမရွိ ရေသ့ရဟန္း ၀တ္တာေကာင္းပါတယ္လုိ႔ အႀကံျဖစ္ၿပီး တစ္ခါ ေတာထြက္ကာ ရေသ့ရဟန္း၀တ္ျပန္ပါတယ္။
ဒီလုိနဲ႔ တစ္ကြမ္းစား၀က္ရွိတဲ့ ေျပာင္းမ်ိဳးေစ့နဲ႔ အသြားတုံး ေပါက္တူးတစ္လက္ေၾကာင့္ ကုဒါလပ႑ိတဟာ ေျခာက္ႀကိမ္တုိင္တုိင္ ရေသ့ရဟန္း၀တ္လုိက္ လူထြက္လုိက္ ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ခုႏွစ္ႀကိမ္ေျမာက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ကုဒါလပ႑ိတမွာ အႀကံတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ကုဒါလပ႑ိတက “ငါဟာ ဒီေပါက္တူးတုံး တစ္လက္၊ ေျပာင္းေစ့တစ္၀က္ကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ရေသ့ရဟန္း၀တ္လုိက္၊ လူထြက္လုိက္ ျဖစ္လာတာ ေျခာက္ႀကိမ္ေျမာက္လုိ႔ ခုႏွစ္ႀကိမ္ေတာင္ ေရာက္လာခဲ့ၿပီ၊ ဒီဘာမဟုတ္တဲ့ ပစၥည္း၀တၳဳ အေပၚမွာ တြယ္တာမိတဲ့ သံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ တရားလည္း ေကာင္းေကာင္းအားမထုတ္ျဖစ္ဘဲ အခ်ိန္ေတြပဲ ကုန္လြန္ေစခဲ့ရတယ္၊ ဒီပစၥည္းေတြ မရွိမွပဲ ေအးေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္…”လုိ႔ အႀကံျဖစ္ၿပီး အဲဒီပစၥည္းေတြကုိ စြန္႔ပစ္ဖုိ႔ ဂဂၤါျမစ္ကမ္းနားသြားကာ စြန္႔ပစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စြန္႔ပစ္တဲ့ ေနရာကုိ မ်က္စိနဲ႔ ျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့အတြက္ ပစၥည္းအေပၚ တြယ္တာတဲ့ သံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ တစ္ခါျပန္ျပန္ၿပီး ေကာက္ယူေနခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံး မျဖစ္ေတာ့ဘူးလုိ႔ စဥ္းစားၿပီး ေျပာင္းမ်ိဳးကုိ ပုဆုိးပုိင္းနဲ႔ထုတ္၊ ေပါက္တူး႐ုိးမွာခ်ည္၊ မ်က္စိကုိမွိတ္၊ ေခါင္းေပၚမွာ သုံးႀကိမ္လွည့္ယမ္းၿပီး ဂဂၤါျမစ္ထဲကုိ ပစ္ခ်လုိက္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ စြန္႔ပစ္လုိက္ေတာ့မွပဲ က်သြားတဲ့ ေနရာကုိ မေတြ႕ေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့မွ ကုဒါလပ႑ိတဟာ “ေအာင္ၿပီ၊ ေအာင္ၿပီ”လုိ႔ သုံးႀကိမ္တုိင္တုိင္ အသံျပဳ ဟစ္ေၾကြးလုိက္ပါတယ္။
တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ပဲ သူ႔ရဲ႕ေအာင္ၿပီဆုိတဲ့ အသံကုိ စစ္ေအာင္ရာက ျပန္လာတဲ့ ဗာရဏသီမင္းက ၾကားၿပီး ရေသ့ထံသြားကာ “အရွင္ရေသ့… အကၽြႏ္ုပ္ဟာ ရန္သူကုိ စစ္တုိက္ၿပီး ေအာင္ျမင္လာခဲ့ပါၿပီ၊ အရွင္ရေသ့က ဘာကုိေအာင္တာလဲ..”လုိ႔ ေမးတဲ့အခါ ကုဒါလပ႑ိတက “အရွင္မင္းႀကီး.. အရွင္မင္းႀကီး ေအာင္ေတာ္မူခဲ့တာဟာ သူခုိးဓားျပစတဲ့ ရန္သူေတြကုိ ေအာင္ႏုိင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒီလုိ သူခုိးဓားျပ စသူေတြကုိ ေအာင္ႏုိင္ျခင္းဟာ အစစ္အမွန္ ေအာင္ႏုိင္ျခင္း မဟုတ္ပါဘူး၊ အခ်ိန္တန္ရင္ သူတုိ႔က အရွင္မင္းႀကီးကုိ တစ္ခါျပန္ၿပီး ေအာင္ႏုိင္ရင္လည္း ေအာင္ႏုိင္ပါေသးတယ္၊ အကၽြႏ္ုပ္ရဲ႕ ေအာင္ႏုိင္ျခင္းကေတာ့ ကုိယ္တြင္းမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ေလာဘဆုိတဲ့ ခုိးသူဓားျပ၊ တြယ္တာမႈဆုိတဲ့ သံေယာဇဥ္ ခုိးသူဓားျပကုိ ေအာင္ႏုိင္ျခင္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ အေကာင္းဆုံး၊ အျမတ္ဆုံး ေအာင္ႏုိင္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ေအာင္ၿပီေအာင္ၿပီလုိ႔ ဟစ္ေၾကြးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္..” စသျဖင့္ ေျပာၾကားကာ တရားစကား ေဟာာၾကားလုိက္ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ဗာရာဏသီမင္းလည္း သတိသံေ၀ဂရကာ ရေသ့ရဟန္းျပဳသြားပါတယ္။ ဗာရဏသီမင္း ရေသ့ရဟန္းျပဳသြားသံကုိ ၾကားတဲ့အခါ ခုႏွစ္ျပည္ေထာင္မင္းတုိ႔လည္း လုိက္ၿပီးရေသ့ ရဟန္းျပဳ သြားၾကပါေတာ့တယ္။ (ကုဒၵါလဇာတက (သုိ႔) ကုဒါလဇာတက) ဒါက ဘုရားရွင္ ေဟာၾကားေတာ္မူတဲ့ ဘုရားေလာင္း ကုဒါလပ႑ိတ ရေသ့ရဲ႕ အတိတ္ဇာတ္ေၾကာင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဇာတ္ေတာ္လာ ဘုရားေလာင္း ကုဒါလပ႑ိတရဲ႕ အျဖစ္ကုိၾကည့္ရင္ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ရဲ႕ ဒုကၡႀကီးမားပုံကုိ ေကာင္းေကာင္းသေဘာေပါက္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သံေယာဇဥ္ဟာ တန္ဘုိးရွိတဲ့ အရာမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ တန္ဘုိးမရွိတဲ့ အရာမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ခ်မ္းသာတဲ့သူမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဆင္းရဲတဲ့သူမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ႐ုပ္ရည္အဆင္း ရွိတဲ့သူမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ မရွိတဲ့သူမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျမင္ေနေတြ႕ေန၊ ၾကားသိေနရင္ ျဖစ္တတ္တဲ့ သေဘာရွိတယ္ဆုိတာ ေပါက္တူးတစ္လက္နဲ႔ ေျပာင္းေစ့၀က္ေၾကာင့္ ဒုကၡျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ဘုရားေလာင္း ရေသ့ရဲ႕အျဖစ္က သက္ေသျပေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအတြင္း သံေယာဇဥ္ကုိ အႏုိင္မယူႏုိင္ပါက အျပင္အရာေတြကုိ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေအာင္ႏုိင္ပါေစ အစစ္အမွန္ ေအာင္ႏုိင္မႈ မဟုတ္ေၾကာင္းကုိ ဘုရားေလာင္းရဲ႕ တရားစကားက မီးေမာင္းထုိးျပလုိက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ အတြင္းတြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ကုိ ပယ္သတ္ အႏုိင္ယူျခင္းကသာ အေကာင္းအဆုံး ခ်မ္းသာတစ္ခုဆုိတာ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ သတၱ၀ါေတြရဲ႕ ဘ၀မွာ ဒုကၡေပါင္းစုံနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ေနၾကရတာေတြဟာ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ေၾကာင့္သာျဖစ္ၿပီး ဒီတြယ္တာမႈကုိ မျဖတ္ႏုိင္ေသးသမွ် ေပါက္တူးတစ္လက္၊ ေျပာင္းေစ့၀က္ကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ဒုကၡအႀကိမ္ႀကိမ္ ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ဘုရားေလာင္း ရေသ့ရဟန္းလုိ အျဖစ္မ်ိဳးနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ကာ ဒုကၡပင္လယ္ ေ၀ေနၾကရဦးမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီလုိ ဒုကၡမ်ိဳးကေန ႐ုန္းထြက္ႏုိင္ေအာင္ ကုိယ့္ရဲ႕သတိ ပညာ ၀ီရိယတရားမ်ား လက္ကုိင္ထားကာ “ကုိယ္တြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ ေလာဘဆုိတဲ့ သူခုိးဓားျပ၊ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ဆုိတဲ့ သူခုိးဓားျပမ်ားကုိ ေအာင္ႏုိင္ျခင္းဟာ အေကာင္းအဆုံး အျမတ္ဆုံး ေအာင္ႏုိင္ျခင္းပဲ ျဖစ္တယ္…”ဆုိတဲ့ ကုဒါလပ႑ိတရဲ႕ တရားစကားအတုိင္း ကုိယ့္သႏၲာန္မွာရွိတဲ့ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ကုိ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပဲ ျဖတ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါလုိ႔ အေလးအနက္ တုိက္တြန္းသမႈ ျပဳလုိက္ရပါတယ္။ သံေယာဇဥ္ဟာ ရွိရင္ရွိသလုိ၊ မ်ားရင္မ်ားသလုိ အဲဒီသူကုိ အႏုိင္ယူ ေလာင္ၿမိဳက္ကာ ဒုကၡျဖစ္ေစတဲ့အတြက္ ဘယ္အရာ၊ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္အေပၚမွ သံေယာဇဥ္ထားတာ မေကာင္းေၾကာင္း အသိေပးစကားပါးရင္း ေမာင္စိန္၀င္း (ပုတီးကုန္း)ရဲ႕ စကားအတုိင္း “သံေယာဇဥ္ အမွ်င္မတန္းေစဖုိ႔ ရွင္ခန္းသာ ျဖတ္လုိက္ၾကပါစုိ႔…”လုိ႔…။
ဒီသံေယာဇဥ္ဟာ တစ္ခါတစ္ေလ ဘာမဟုတ္တဲ့ အရာေလးေတြမွာကုိပဲ ျဖတ္မရေအာင္ စဲြလမ္းေနတတ္တာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ႀကံဖန္ၿပီး သံေယာဇဥ္ တြယ္ေနတတ္ပါတယ္။ ေနရာေဒသဆုိလည္း ငယ္ငယ္တည္းက ေန႔ခဲ့တဲ့ ေနရာေလးျဖစ္ေနလုိ႔၊ ပစၥည္းဥစၥာဆုိလည္း မိဘအေမြျဖစ္လုိ႔၊ ဘယ္သူက ေပးထားတာျဖစ္လုိ႔၊ ဘယ္လုိ ရွာထားရတာေလးျဖစ္လုိ႔၊ လူပုဂၢိဳလ္ဆုိလည္း ဘယ္သူ႔သားသမီး၊ ဘယ္သူနဲ႔ ပတ္သက္ေနသူ ျဖစ္လုိ႔ စသျဖင့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ကုိ တြယ္တာေနတတ္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕လည္း သံေယာဇဥ္တြယ္တာကုိ တျခားအရာေလးေတြနဲ႔ ဖုံးကြယ္ၿပီး ဒါေတြက ဒီအတုိင္းထားလုိ႔ မရလုိ႔၊ ဒီမွာက ဘယ္သူမရွိရင္ မျဖစ္လုိ႔၊ ဒီအလုပ္ေတြက ဘယ္သူလုပ္မွ ျဖစ္မွာမုိ႔ စသျဖင့္ ပရိယာယ္တစ္မ်ိဳး၊ အေၾကာင္းျပခ်က္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ျဖတ္ဖုိ႔မႀကိဳးစားဘဲ အဲဒီသံေယာဇဥ္ ေတာထဲမွာပဲ တုိးေနတာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဘယ္လုိပုံစံမ်ိဳးနဲ႔ ဘယ္လုိ အေၾကာင္းမ်ိဳးပဲျပျပ ေနာက္ဆုံး ေကာက္ခ်က္ခ်လုိက္ေတာ့ သံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ပဲဆုိတာ ထင္ရွားလွပါတယ္။
တစ္ေလာကေတာင္ ဘုန္းဘုန္းရဲ႕ ခမည္းေတာ္ႀကီးနဲ႔ စကားေျပာျဖစ္ေတာ့ ဘုန္းဘုန္းက “ဒကာႀကီး… အသက္အရြယ္လည္း ရလာၿပီ၊ ရိပ္သာသြားၿပီး တရားေလးဘားေလး အားထုတ္ဦးမွေနာ္…”လုိ႔ ေျပာေတာ့ ဒကာႀကီးက “ဟာ… အရွင္ဘုရားနယ္၊ အရွင္ဘုရားလည္း သိတဲ့အတုိင္းပဲ၊ အိမ္မွာက အရွင္ဘုရားအေမနဲ႔၊ ညီမေတြရယ္ပဲ ရွိတာ၊ ၿပီးေတာ့ ဆုိင္ကလည္း ရွိေသးတယ္၊ တပည့္ေတာ္ မရွိလုိ႔ မျဖစ္ပါဘူး၊ တရားေတာ့ အားထုတ္ခ်င္ပါတယ္၊ ခက္တာက ဒီမွာကလည္း လႊတ္ထားလုိ႔ မရဘူး၊ ေနာက္ေတာ့ အားထုတ္ထာေပါ့ ဘုရား…” ဆုိၿပီး သူ႔အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ သူ၊ သူ႔တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ေတြနဲ႔ ႐ုန္းမထြက္ႏုိင္တာကုိပဲ ဘယ္သူေၾကာင့္၊ ဘာေၾကာင့္လုိ႔ ကာကြယ္ေျပာဆုိ ေနေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတာင္ ေျပာတဲ့သူ႔သားက ဘုန္းႀကီးျဖစ္ေနလုိ႔။ လူသာဆုိရင္ “မင္းက အေဖလား…၊ ငါက အေဖလား…”လုိ႔ ျပန္ေမးမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ မိဘေတြမွာ မိဘဆုိတဲ့ မာနေလးေတြ ရွိေနျပန္ေတာ့ သားသမီးေတြက ေျပာလာရင္ သိပ္လက္ခံခ်င္ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ မွန္ေပမယ့္ ငါဆုိတဲ့ မာနေလးေတြခံေနေတာ့ သိပ္လက္မခံခ်င္သလုိ ျဖစ္တတ္တာေတြလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။
ထားပါေတာ့။ ေျပာခ်င္တာက သံေယာဇဥ္အေၾကာင္းပါ။ ပုထုဇဥ္ေတြမွာက ျဖစ္ရာဘ၀၊ ေရာက္ရာေနရာမွာ ေတြ႕ရာသူေတြနဲ႔ ရွိရာပစၥည္းေတြ အေပၚမွာ ႀကံဖန္ၿပီး သံေယာဇဥ္တြယ္တတ္တဲ့ သေဘာေတြ ရွိေနတာဆုိေတာ့ ဒီသံေယာဇဥ္ေတြကုိ ျဖတ္ဖုိ႔ဆုိတာ ေတာ္ေတာ္မလြယ္တဲ့ ကိစၥပါ။ သာမန္လူေတြ မေျပာနဲ႔ ပါရမီရွင္ျဖစ္တဲ့ ဘုရားရွင္ေတာင္မွ ပါရမီျဖည့္စဥ္ အတိတ္ဘ၀ တစ္ခုမွာ လယ္တစ္ကြက္၊ ေပါက္တူးတစ္လက္နဲ႔၊ ကြမ္းစား၀က္ေလာက္ရွိတဲ့ ေျပာင္းေစ့ေလးေတြ အေပၚမွာ သံေယာဇဥ္တြယ္မိလုိ႔ ရေသ့ရဟန္းဘ၀ကုိ (၇)ႀကိမ္တုိင္တုိင္ ၀င္လုိက္ထြက္လုိက္ လုပ္ခဲ့ရဖူးတယ္လုိ႔ မိန္႔ေတာ္မူပါတယ္။ လယ္တစ္ကြက္၊ ေပါက္တူးတစ္လက္နဲ႔ ေျပာင္းတစ္၀က္ေၾကာင့္ ရဟန္းလူထြက္ဘ၀ကုိ အႀကိမ္ႀကိမ္ က်င္လည္ခဲ့ရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက သာသနာပ ကာလျဖစ္တဲ့အတြက္ ရဟန္းဆုိေပမယ့္ ရေသ့ရဟန္းဘ၀ေပါ့။
လြန္ခဲ့ၿပီးတဲ့ အတိတ္ဘ၀၊ ဗာရဏသီျပည္မွာ ျဗဟၼဒတ္မင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေနခ်ိန္က ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတုန္းက ဘုရားေလာင္းဟာ ကုဒါလပ႑ိတဆုိတဲ့ အမည္နဲ႔ သာသနာပ ရေသ့ရဟန္းအျဖစ္နဲ႔ ဟိမ၀ႏၲာမွာေနၿပီး ကမၼ႒ာန္း တရားအားထုတ္သူ တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ ကုဒါလပ႑ိတဟာ ရေသ့ရဟန္းဘ၀နဲ႔ ေနေပမယ့္ ရာသီေျပာင္းလုိ႔ သီးႏွံစုိက္ပ်ိဳးခ်ိန္ ေရာက္တဲ့အခါ လူ႔ဘ၀မွာထားခဲ့တဲ့ အသြားတုံးး ေပါက္တူးတစ္လက္နဲ႔ တစ္ကြမ္းစား၀က္ (တစ္စလယ္၀က္) ေလာက္ရွိတဲ့ ေျပာင္းမ်ိဳးေစ့ကုိ သတိရ တြယ္တာေနၿပီး ေျပာင္းမ်ိဳးကုိ မျပတ္ေစဖုိ႔ လူထြက္ကာ လယ္တစ္ကြက္မွာ ျပန္စုိက္ပ်ိဳးပါတယ္။ အဲဒီစုိက္ပ်ိဳးထားတဲ့ ေျပာင္းကုိအမ်ိဳးမ်ိဳး ေပါင္းသင္ထိန္းသိမ္းလုိ႔ အခ်ိန္တန္ ရိတ္သိမ္းခ်ိန္က်တဲ့အခါ တစ္ကြမ္းစား၀က္ေလာက္ မ်ိဳးေစ့ကုိ ခ်န္ထားၿပီး က်န္တာေတြကုိ စားသုံးပါတယ္။ စုိက္ပ်ိဳးရိတ္သိမ္းမႈ ၿပီးေတာ့ အလုပ္မရွိဘဲ ျဖစ္ေနတဲ့အခါ ကုဒါလပ႑ိတဟာ လူ႔ဘ၀မွာေနလုိ႔ ဘာအက်ိဳးမွမရွိ ရေသ့ရဟန္း ၀တ္တာေကာင္းပါတယ္လုိ႔ အႀကံျဖစ္ၿပီး တစ္ခါ ေတာထြက္ကာ ရေသ့ရဟန္း၀တ္ျပန္ပါတယ္။
ဒီလုိနဲ႔ တစ္ကြမ္းစား၀က္ရွိတဲ့ ေျပာင္းမ်ိဳးေစ့နဲ႔ အသြားတုံး ေပါက္တူးတစ္လက္ေၾကာင့္ ကုဒါလပ႑ိတဟာ ေျခာက္ႀကိမ္တုိင္တုိင္ ရေသ့ရဟန္း၀တ္လုိက္ လူထြက္လုိက္ ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ခုႏွစ္ႀကိမ္ေျမာက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ကုဒါလပ႑ိတမွာ အႀကံတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ကုဒါလပ႑ိတက “ငါဟာ ဒီေပါက္တူးတုံး တစ္လက္၊ ေျပာင္းေစ့တစ္၀က္ကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ရေသ့ရဟန္း၀တ္လုိက္၊ လူထြက္လုိက္ ျဖစ္လာတာ ေျခာက္ႀကိမ္ေျမာက္လုိ႔ ခုႏွစ္ႀကိမ္ေတာင္ ေရာက္လာခဲ့ၿပီ၊ ဒီဘာမဟုတ္တဲ့ ပစၥည္း၀တၳဳ အေပၚမွာ တြယ္တာမိတဲ့ သံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ တရားလည္း ေကာင္းေကာင္းအားမထုတ္ျဖစ္ဘဲ အခ်ိန္ေတြပဲ ကုန္လြန္ေစခဲ့ရတယ္၊ ဒီပစၥည္းေတြ မရွိမွပဲ ေအးေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္…”လုိ႔ အႀကံျဖစ္ၿပီး အဲဒီပစၥည္းေတြကုိ စြန္႔ပစ္ဖုိ႔ ဂဂၤါျမစ္ကမ္းနားသြားကာ စြန္႔ပစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စြန္႔ပစ္တဲ့ ေနရာကုိ မ်က္စိနဲ႔ ျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့အတြက္ ပစၥည္းအေပၚ တြယ္တာတဲ့ သံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ တစ္ခါျပန္ျပန္ၿပီး ေကာက္ယူေနခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံး မျဖစ္ေတာ့ဘူးလုိ႔ စဥ္းစားၿပီး ေျပာင္းမ်ိဳးကုိ ပုဆုိးပုိင္းနဲ႔ထုတ္၊ ေပါက္တူး႐ုိးမွာခ်ည္၊ မ်က္စိကုိမွိတ္၊ ေခါင္းေပၚမွာ သုံးႀကိမ္လွည့္ယမ္းၿပီး ဂဂၤါျမစ္ထဲကုိ ပစ္ခ်လုိက္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ စြန္႔ပစ္လုိက္ေတာ့မွပဲ က်သြားတဲ့ ေနရာကုိ မေတြ႕ေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့မွ ကုဒါလပ႑ိတဟာ “ေအာင္ၿပီ၊ ေအာင္ၿပီ”လုိ႔ သုံးႀကိမ္တုိင္တုိင္ အသံျပဳ ဟစ္ေၾကြးလုိက္ပါတယ္။
တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ပဲ သူ႔ရဲ႕ေအာင္ၿပီဆုိတဲ့ အသံကုိ စစ္ေအာင္ရာက ျပန္လာတဲ့ ဗာရဏသီမင္းက ၾကားၿပီး ရေသ့ထံသြားကာ “အရွင္ရေသ့… အကၽြႏ္ုပ္ဟာ ရန္သူကုိ စစ္တုိက္ၿပီး ေအာင္ျမင္လာခဲ့ပါၿပီ၊ အရွင္ရေသ့က ဘာကုိေအာင္တာလဲ..”လုိ႔ ေမးတဲ့အခါ ကုဒါလပ႑ိတက “အရွင္မင္းႀကီး.. အရွင္မင္းႀကီး ေအာင္ေတာ္မူခဲ့တာဟာ သူခုိးဓားျပစတဲ့ ရန္သူေတြကုိ ေအာင္ႏုိင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒီလုိ သူခုိးဓားျပ စသူေတြကုိ ေအာင္ႏုိင္ျခင္းဟာ အစစ္အမွန္ ေအာင္ႏုိင္ျခင္း မဟုတ္ပါဘူး၊ အခ်ိန္တန္ရင္ သူတုိ႔က အရွင္မင္းႀကီးကုိ တစ္ခါျပန္ၿပီး ေအာင္ႏုိင္ရင္လည္း ေအာင္ႏုိင္ပါေသးတယ္၊ အကၽြႏ္ုပ္ရဲ႕ ေအာင္ႏုိင္ျခင္းကေတာ့ ကုိယ္တြင္းမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ေလာဘဆုိတဲ့ ခုိးသူဓားျပ၊ တြယ္တာမႈဆုိတဲ့ သံေယာဇဥ္ ခုိးသူဓားျပကုိ ေအာင္ႏုိင္ျခင္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ အေကာင္းဆုံး၊ အျမတ္ဆုံး ေအာင္ႏုိင္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ေအာင္ၿပီေအာင္ၿပီလုိ႔ ဟစ္ေၾကြးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္..” စသျဖင့္ ေျပာၾကားကာ တရားစကား ေဟာာၾကားလုိက္ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ဗာရာဏသီမင္းလည္း သတိသံေ၀ဂရကာ ရေသ့ရဟန္းျပဳသြားပါတယ္။ ဗာရဏသီမင္း ရေသ့ရဟန္းျပဳသြားသံကုိ ၾကားတဲ့အခါ ခုႏွစ္ျပည္ေထာင္မင္းတုိ႔လည္း လုိက္ၿပီးရေသ့ ရဟန္းျပဳ သြားၾကပါေတာ့တယ္။ (ကုဒၵါလဇာတက (သုိ႔) ကုဒါလဇာတက) ဒါက ဘုရားရွင္ ေဟာၾကားေတာ္မူတဲ့ ဘုရားေလာင္း ကုဒါလပ႑ိတ ရေသ့ရဲ႕ အတိတ္ဇာတ္ေၾကာင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဇာတ္ေတာ္လာ ဘုရားေလာင္း ကုဒါလပ႑ိတရဲ႕ အျဖစ္ကုိၾကည့္ရင္ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ရဲ႕ ဒုကၡႀကီးမားပုံကုိ ေကာင္းေကာင္းသေဘာေပါက္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သံေယာဇဥ္ဟာ တန္ဘုိးရွိတဲ့ အရာမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ တန္ဘုိးမရွိတဲ့ အရာမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ခ်မ္းသာတဲ့သူမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဆင္းရဲတဲ့သူမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ႐ုပ္ရည္အဆင္း ရွိတဲ့သူမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ မရွိတဲ့သူမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျမင္ေနေတြ႕ေန၊ ၾကားသိေနရင္ ျဖစ္တတ္တဲ့ သေဘာရွိတယ္ဆုိတာ ေပါက္တူးတစ္လက္နဲ႔ ေျပာင္းေစ့၀က္ေၾကာင့္ ဒုကၡျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ဘုရားေလာင္း ရေသ့ရဲ႕အျဖစ္က သက္ေသျပေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအတြင္း သံေယာဇဥ္ကုိ အႏုိင္မယူႏုိင္ပါက အျပင္အရာေတြကုိ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေအာင္ႏုိင္ပါေစ အစစ္အမွန္ ေအာင္ႏုိင္မႈ မဟုတ္ေၾကာင္းကုိ ဘုရားေလာင္းရဲ႕ တရားစကားက မီးေမာင္းထုိးျပလုိက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ အတြင္းတြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ကုိ ပယ္သတ္ အႏုိင္ယူျခင္းကသာ အေကာင္းအဆုံး ခ်မ္းသာတစ္ခုဆုိတာ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ သတၱ၀ါေတြရဲ႕ ဘ၀မွာ ဒုကၡေပါင္းစုံနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ေနၾကရတာေတြဟာ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ေၾကာင့္သာျဖစ္ၿပီး ဒီတြယ္တာမႈကုိ မျဖတ္ႏုိင္ေသးသမွ် ေပါက္တူးတစ္လက္၊ ေျပာင္းေစ့၀က္ကုိ အေၾကာင္းျပဳၿပီး ဒုကၡအႀကိမ္ႀကိမ္ ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ဘုရားေလာင္း ရေသ့ရဟန္းလုိ အျဖစ္မ်ိဳးနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ကာ ဒုကၡပင္လယ္ ေ၀ေနၾကရဦးမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီလုိ ဒုကၡမ်ိဳးကေန ႐ုန္းထြက္ႏုိင္ေအာင္ ကုိယ့္ရဲ႕သတိ ပညာ ၀ီရိယတရားမ်ား လက္ကုိင္ထားကာ “ကုိယ္တြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ ေလာဘဆုိတဲ့ သူခုိးဓားျပ၊ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ဆုိတဲ့ သူခုိးဓားျပမ်ားကုိ ေအာင္ႏုိင္ျခင္းဟာ အေကာင္းအဆုံး အျမတ္ဆုံး ေအာင္ႏုိင္ျခင္းပဲ ျဖစ္တယ္…”ဆုိတဲ့ ကုဒါလပ႑ိတရဲ႕ တရားစကားအတုိင္း ကုိယ့္သႏၲာန္မွာရွိတဲ့ တြယ္တာမႈ သံေယာဇဥ္ကုိ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ပဲ ျဖတ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကပါလုိ႔ အေလးအနက္ တုိက္တြန္းသမႈ ျပဳလုိက္ရပါတယ္။ သံေယာဇဥ္ဟာ ရွိရင္ရွိသလုိ၊ မ်ားရင္မ်ားသလုိ အဲဒီသူကုိ အႏုိင္ယူ ေလာင္ၿမိဳက္ကာ ဒုကၡျဖစ္ေစတဲ့အတြက္ ဘယ္အရာ၊ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္အေပၚမွ သံေယာဇဥ္ထားတာ မေကာင္းေၾကာင္း အသိေပးစကားပါးရင္း ေမာင္စိန္၀င္း (ပုတီးကုန္း)ရဲ႕ စကားအတုိင္း “သံေယာဇဥ္ အမွ်င္မတန္းေစဖုိ႔ ရွင္ခန္းသာ ျဖတ္လုိက္ၾကပါစုိ႔…”လုိ႔…။
